Lịch sử khẩn hoang miền Nam là tập sách biên khảo về quá trình chinh phục thiên nhiên, thuần hoá đất đai, lập làng dựng nghiệp đầy khó khăn, thử thách của các cư dân Việt trên vùng đất mới. Vùng đất mà mỗi khi nhắc đến người ta vẫn thường liên tưởng tới hai câu thơ:

 Đến đây xứ sở lạ lùng/

Con chim kêu phải sợ, con cá vùng phải kinh.