TIẾNG ĐỘNG SAU CỬA SỔ

Vào khoảng bốn giờ chiều, vợ chồng Toromanov lại lững thững đi ra phố. Lần này lão Toromanov không xách túi. Bộ mặt bè bè của lão có vẻ gan lì, hờ hững với mọi vật xung quanh. Hai vợ chồng vừa rẽ sang phố khác, ba cậu bé đã ra khỏi chỗ nấp và đi về phía ngôi nhà. Đến cổng, Peso dừng lại, ra lệnh:

– Vesselin, cậu đứng ở đây!

Vesselin ngạc nhiên:

– Sao lại đứng đây?

– Vì cần có người cảnh giới, nhỡ có chuyện gì. Vợ chồng lão ấy có thể quay lại.

Thật là hợp lý, nhưng Vesselin vùng vằng:

– Nhưng sao người ở lại lại là tớ? Costa không được à?

– Không cậu ở lại! – Peso hất đầu ra hiệu. – Costa đã biết cửa phòng của lão.

– Cửa phòng nào chả có biển đề?

– Có thể thế, nhưng cậu cứ ở lại để bảo vệ chúng tớ.

– Thế sao cậu không ở lại?

Peso ngạc nhiên nhìn bạn. Ừ, nó chưa nghĩ tới điều đó. Costa từ nãy vẫn nghe hai đứa giằng co, bây giờ mới đưa tay gãi mũi, khó xử. Nó ngập ngừng nói:

– Ở đây, Peso là chỉ huy, phải không nào? Cậu ấy chả chỉ huy liên đội là gì?

– Ừ, nhưng đây có phải là chơi tàu bay đâu. Đây khác...

– Khác cái gì! nhưng thôi, nếu cậu không thích, tớ ở lại vậy.

– Thôi được, không khiến! – Vesselin vừa lẩm bẩm vừa quay đi, mặt nặng trịch.

Peso và Costa vào ngôi nhà, trong lòng hơi không vui vì chuyện rắc rối vừa rồi. Cầu thang yên tĩnh và mát rượi, ánh nắng chói chang mùa hè không vào được tới đây. Lên tới mỗi tầng, hai cậu lại dừng lại, nghi ngại nhìn vào những cánh cửa đóng kín, tưởng chừng như qua những lỗ khóa kia, có muôn nghìn cặp mắt đang dõi theo hành động của mình. Tới tầng tư, nhìn tấm biển đề trước cửa phòng, hai cậu bỗng thấy ngực đập mạnh. Chưa bao giờ chúng lại làm cái việc nguy hiểm và bất hợp pháp này: mở trộm cửa vào nhà người khác. Peso đút tay vào túi: bàn tay nó đẫm mồ hôi và nóng đến nỗi chạm vào chiếc chìa khóa mà tưởng chạm vào miếng nước đá. Nó thì thầm:

– Nhỡ trong nhà có người thì sao?

Costa cũng ngập ngừng, khẽ nói:

– Mình cũng vừa nghĩ thế!

– Có thể là có một ông khách từ trong nhà mở cửa cho Toromanov...

Costa cắn môi, suy nghĩ. Có thể lắm! Nhà Costa thỉnh thoảng cũng có bà lên chơi, bà ở hàng tháng mà chẳng cần ghi vào danh sách nhân khẩu.

– Thế thôi, quay ra chứ? – Costa nói hơi ngượng.

– Không! – giọng Peso kiên quyết. – Không đời nào!

Costa ngạc nhiên thấy bạn quyết định nhanh chóng. Nó không thể hiểu Peso vừa nghĩ tới Vesselin đang chờ ở dưới: Bây giờ mà rút lui thì ăn nói ra sao với nó. Chỉ huy gì mà mới hơi nguy hiểm đã rụt lại!

– Cậu gác cầu thang nhé! – Peso nói xong, mạnh dạn tiến tới cửa phòng.

Lúc đút chìa khóa vào ổ, Peso lại thấy trống ngực đánh thình thình. Nó tưởng tượng cánh cửa sẽ đột ngột mở toang, một người hung tợn xuất hiện và sẽ túm tai nó lôi vào. Tuy nhiên, dù đang xúc động mạnh, nó cũng nhận thấy chiếc chìa khóa đã khó khăn mới chui vào ổ. Bây giờ chỉ còn quay một vòng nữa là xong. Một – hai!

– Không được! – Peso quay mặt đầm đìa mồ hôi về phía Costa, thì thào.

– Thử lần nữa xem sao!

Peso thử lần nữa, nhưng chiếc chìa khóa vẫn không chuyển. Rõ ràng là không đúng chìa.

– Chịu!

– Thôi, rút! – Costa vừa nói vừa nghiêng người qua tay vịn, nhòm xuống dưới cầu thang.

Peso định rút chìa khóa ra, nhưng rút không được. Hoảng quá, nó kéo thật mạnh. Cũng không kết quả. Nó cảm thấy một dòng mồ hôi lạnh toát chạy dọc sống lưng. Nó nói:

– Không được!

– Hiểu rồi. Thôi rút!

– Nhưng không rút được chìa khóa! – Peso giải thích.

Costa lại nhòm xuống dưới cầu thang. Hình như vừa có ai sập cửa thang máy.

– Lại gác thay cho tớ!

Costa tiến về phía cửa, nắm lấy chìa khóa và bằng một cử chỉ nhẹ nhàng, rút ra như không. Lúc xuống cầu thang, cả hai đứa như cất được một gánh nặng lớn. Vesselin đợi chúng ở ngoài phố, mặt thuỗn ra vì sốt ruột. Nó hấp tấp hỏi ngay:

– Thế nào?

– Chìa khóa không vừa! Không phải chìa khóa cửa nhà lão!

Ra tới ngoài phố, cả ba đều mải suy nghĩ riêng, không nói gì. Sau những phút hồi hộp ở trong cầu thang mờ tối và mát lạnh, đường phố đối với chúng vừa sáng lung linh vừa nắng ấm.

– Về nhà tớ! – Costa đề nghị.

Cả ba đi về phòng thường trực của Costa, khóa cửa và cẩn thận lấy thêm tờ báo bịt chiếc cửa sổ con trông ra cầu thang. Thật kín đáo, chúng mới bình tĩnh suy nghĩ về những việc vừa xảy ra.

Vesselin nói:

– Tớ không mê chuyện này chút nào! Nhất định có điều gì ngang tắt!

Phải, bây giờ Peso cũng tin thế hơn ai hết. Đầu óc nó suy nghĩ căng, nhưng chưa tìm ra lời giải. Nó khẽ nói:

– Quan trọng nhất là chiếc chìa khóa!

– Tất nhiên rồi! – Vesselin hưởng ứng. – Dù sao chìa khóa đó cũng phải mở một cái cửa nào chứ. Các cậu đồng ý không?

– Đồng ý. – Costa đáp.

– Đến đây, câu chuyện hóa ly kỳ – Vesselin nói tiếp. – Tại sao lão ta lại có hai chìa khóa của hai nhà khác nhau?... Sao lão lại vứt một chiếc đi? Rồi sao lại đi tìm? Sao lão vẫn chưa biết rằng chúng mình nắm được một chiếc chìa khóa của lão? Sao lão chuyên môn nói dối chúng mình?

Đôi mắt Vesselin sáng lên vì bị kích động:

– Các cậu đã thấy câu chuyện ám muội chưa? Cam đoan một trăm phần trăm là một âm mưu gì đây… Lão này là một tên phát-xít đang tính chuyện nguy hiểm chống lại nhà nước!...

Những lời dự đoán phát ra một cách táo bạo khiến cả ba sởn gai ốc. Câu chuyện lúc đầu có vẻ ngồ ngộ, thích thú, giờ trở nên cực kỳ nghiêm trọng và nguy hiểm. Costa nói:

– Nếu thế, phải báo công an ngay!

– Báo công an? – Peso thoáng rùng mình. – Ai lại làm thế?

– Sao lại không? Rất đơn giản: chúng mình đều là đội viên... chúng mình phải làm nhiệm vụ!

Peso đỏ mặt, ngắt lời:

– Khoan đã! Đã có gì đâu. Đã xảy ra chuyện gì đâu!

Costa chưa chịu:

– Thế theo cậu, chúng mình phải làm gì? Khoanh tay ngồi chờ à?

– Đi đâu mà vội! – Peso bực mình gắt. – Thế nhỡ tất cả vụ này chỉ là chuyện vớ vẩn? Bấy giờ để cho mọi người cười vào mũi chúng mình à?

– Không phải là chuyện vớ vẩn! – Costa nói.

– Có thể không phải là chuyện vớ vẩn, nhưng mọi người cứ cho là chuyện vớ vẩn thì sao? Một người có hai chìa khóa hai nhà khác nhau, thì có gì lạ! Người lớn sẽ không coi trọng ý kiến chúng mình đâu.

– Tớ không tin như vậy.

– Thật không? Tớ kể cậu nghe nhé. Năm ngoái, cả nhà mình đi nghỉ mát ở Sozopol. Nhưng chúng mình để lại trong nhà mấy con cá vàng, vậy làm thế nào? Mẹ mình liền đưa chìa khóa cho dì mình, để dì thỉnh thoảng đến thay nước cho cá, và cũng để ngó xem có chuyện gì suy suyển... Vậy là bấy giờ dì mình cũng có hai chìa khóa hai nhà đấy thôi!

Hai đứa kia ngồi im không biết nói gì. Mãi sau Vesselin mới hỏi:

– Nhưng ai đã vứt chìa khóa, và tại sao lại vứt?

– Biết đâu! – Peso nhún vai. – Có thể là một đứa con gái...

– Vợ chồng lão không có con gái! – Vesselin hấp tấp nói.

– Đồng ý, nhưng có thể là một đứa con gái nào đến chơi nhà lão rồi lại đi...

– Nhưng cậu có nhớ lão bảo là chính con gái lão.

– Lão bảo! Thì đã sao? – Peso nhún vai, vặn lại.

– Không thấy là lão toàn nói dối đó sao?

Vesselin lại im bặt. Ừ, có thể sự việc diễn ra như Peso nói, nhưng có một cái gì trong chuyện này làm nó tin rằng không phải hoàn toàn như thế. Nó thở dài, hỏi:

– Bây giờ, cậu bảo làm thế nào?

Peso suy nghĩ rồi nói:

– Tớ đề nghị chưa báo cáo gì với công an vội. Nghiên cứu kỹ chút nữa rồi sẽ hay. Trước hết, cần xem chìa khóa này mở được cửa nào. Biết được điều đó, sẽ ra khối việc. Cần phải biết đây chỉ là chuyện tình cờ, hay ngược lại, là một chuyện nghiêm trọng...

– Nhưng làm thế nào biết được mới khó! – Costa thở dài.

– Đơn giản thôi. Ta sẽ theo dõi lão. Lúc nào cũng bám sát lão. Cần biết lão đi đâu, gặp những ai, làm việc gì. Ta sẽ theo dấu vết lão như chiến sĩ trinh sát vậy... Nếu theo dõi tốt, thế nào cũng khám phá ra bí mật...

Costa đưa tay gãi gáy:

– Đâu có phải chuyện dễ!

– Chúng mình có làm được việc ấy không?

– Làm được! – Vesselin hớn hở đáp. – Sẽ hoàn thành nhiệm vụ một trăm phần trăm! À, thế mà thú đấy!

Costa lắc đầu đứng dậy:

– Tớ thì chưa chắc! Theo mình, báo công an vẫn hơn. Các chú công an rất thạo những chuyện này, các chú ấy biết làm gì... Còn chúng mình có thể làm hỏng việc, bấy giờ trách nhiệm ai chịu!

– Chúng mình sẽ chịu trách nhiệm. – Peso quả quyết. – Tớ đã bảo khi nào lần được ra một đầu mối chắc chắn, bấy giờ ta sẽ báo công an ngay.

– Thế thì được! – Costa nói, tuy hãy còn hơi do dự.

– Hoan hô! – Tiếng Vesselin reo lên phấn khởi.

Trong khoảnh khắc, ba cậu bé thấy thoải mái hẳn lên. Căn phòng thường trực nhỏ không có vẻ tối tăm nữa, mà trở nên địa điểm xinh đẹp nhất đời. Mắt cậu bé nào cũng long lanh khi nghĩ tới những chuyện ly kỳ và những điều khám phá sắp tới.

Vesselin bỗng nhớ ra:

– Ta tính thế nào với chiếc chìa khóa này bây giờ?

– Theo tớ. – Costa nói. – Tốt nhất là đem trả lão ta. Nếu mình giữ, lão ta có thể nghi ngờ... Đằng nào chúng mình cũng sẽ bám sát lão, tốt hơn hết là đừng để lão ngờ vực gì...

– Đúng, tớ cũng nghĩ thế. – Peso tán thành.

Vesselin reo lên:

– Tôi có ý kiến! Một ý kiến tuyệt diệu!

– Lúc nào thì cậu cũng ý kiến, ý kiến! – Peso có vẻ chế nhạo.

Nhưng Vesselin vẫn điềm nhiên:

– Trả lão chìa khóa cũng được. Nhưng biết đâu chả có lúc ta cần đến nó. Vậy tớ đề nghị nhờ thợ khóa đánh cho một hoặc hai chiếc y như thế nữa.

Đến lượt Peso phải công nhận ý kiến đó quả là tuyệt diệu. Ba cậu quyết định thực hiện ngay, vì lão áo trắng có thể ngay buổi chiều đến đòi chìa khóa. Costa nói:

– Tớ biết một bác thợ khóa vẫn thường đánh chìa theo yêu cầu của người trong nhà... Bác ấy làm nhanh lắm, chỉ nửa giờ là xong.

– Vậy ta đi ngay! – Peso nói.

– Còn tiền? Có đứa nào còn tiền không? – Costa bao giờ cũng lo xa mọi việc, hỏi.

Peso và Vesselin chưa kịp trả lời, thì nghe thấy ở bên ngoài, ngay dưới chiếc cửa sổ nhỏ đầy bụi, có tiếng loảng xoảng ầm ĩ, như tiếng những thùng gỗ lăn lông lốc và đổ vỡ. Rồi có tiếng con gái kêu lên. Cả ba lập tức chạy xô qua cửa xép ra sân sau. Chúng đứng sững, trố mắt nhìn cảnh tượng kỳ lạ: ngay dưới chiếc cửa sổ nhỏ, Julia, nằm bẹp giữa một đống thùng gỗ vỡ và những sọt rác lật úp. Chiếc áo đẹp của cô bé vướng vào đinh rách xoạc; hai đầu gối rớm máu. Cô bé không cựa quậy, không khóc, chỉ nhìn trân trân vào lũ trẻ.

Bọn trẻ hiểu ngay: Julia nghe trộm qua miếng kính vỡ cửa sổ! Nó đã kê những thùng gỗ lên trên thùng rác, trèo lên cao để nghe qua cửa kính vỡ. Peso tức giận hỏi:

– Mày làm gì ở đây?

– Không! – Julia trả lời khẽ.

– Không cái gì? Mày nghe trộm!

Julia không nói gì. Peso tiến lên vài bước, giọng hăm dọa:

– Mày đã nghe được gì chưa?

Cô bé hoảng hốt chớp chớp mắt:

– Có nghe.

– Nghe hết cả?

Nét mặt cả ba cậu bé đều lộ vẻ ngán ngẩm: thế là lộ hết, bao nhiêu kế hoạch tưởng tượng đều tan ra mây khói!

– Nghe hết. – Julia thú thật.

Peso muốn nhảy bổ vào đánh cho con bé một trận.

Táo gan thật! Dám nghe trộm qua cửa sổ và làm vỡ tan mọi kế hoạch. Nhưng dáng điệu yếu ớt, đôi mắt sợ hãi, và có lẽ cả những câu trả lời thành thật của cô bé đã làm cho Peso dịu lại. “Con phải lịch sự!” nó bỗng nhớ lại lời bố. Không nói gì thêm, nó lại gần và kéo Julia ra khỏi đống thùng vỡ, và nói:

– Thôi đừng sợ, không ai ăn thịt đằng ấy đâu!

Julia lo lắng nhìn đôi đầu gối sây sát, nhưng giọng nói điềm đạm của Peso làm cô bé hoàn hồn hơn.

– Trông đẹp chưa! Cho đáng kiếp! – Costa thích thú chế giễu.

– Thôi, mặc nó! – Peso gạt đi và quay về phía cô bé. – Lại đây!

Chúng đẩy Julia vào phòng thường trực, nhưng ba đứa đứng lại ở bên ngoài. Chúng nhìn nhau chán ngán. Peso hỏi:

– Ta tính sao bây giờ? Julia biết hết dự định của chúng mình, thì rồi cả tỉnh đều biết...

– Phải dọa cho nó im mồm! – Vesselin kiên quyết.

– Bắt nó thề không được nói gì.

– Mình cũng nghĩ thế – Costa nói. – Cái con bé thật tệ.

– Lỗi tại chúng mình! – Peso nói. – Chửa chi đã hỏng việc! Lẽ ra ta phải cảnh giác hơn nữa. Bây giờ, thế là hết!

– Không! – Vesselin chen vào. – Phải làm cho nó sợ. Dọa rằng: Nếu mày nói, tao sẽ cắt lưỡi, thế là xong.

– Thôi đi. – Peso thở dài. – Hôm nay dọa nó, mai nó sẽ quên hết và lại nói bô bô!

– Thế thì biết làm thế nào? – Costa lẩm bẩm.

– Thôi, ta bắt nó hứa lời hứa danh dự đội viên vậy!

Ý kiến của Vesselin đáng được suy nghĩ. Vấn đề đặt ra đã khác, vì không đội viên nào được phép làm sai lời thề. Ba cậu bé yên tâm hơn, bước vào phòng thường trực. Julia đứng sát ngay sau cửa, nét mặt bối rối làm cho ba đứa yên trí là cô bé lại tìm cách nghe trộm lần nữa, Costa nói:

– Mày thật tồi! Chỗ nào cũng chõ mũi vào.

– Đằng ấy nghe hết những điều chúng tớ bàn rồi hả? – Peso hỏi.

Julia nhún vai, bất bình:

– Bậy! Anh tưởng lúc nào tôi cũng nghe trộm hả?

– Vâng vâng, tôi biết có bao giờ cô thèm làm thế! – Vesselin nói mỉa.

– Không biết xấu hổ! Đội viên mà thế à?

Julia chau mày và ngồi xuống ghế. Peso hỏi:

– Lúc đứng ở cửa sổ, đằng ấy đã nghe những gì rồi?

– Đã nghe…

– Ai chả biết là đã nghe, nhưng nghe những gì?

Julia không đáp. Bỗng dưng cô quay về phía ba người và thầm thì một cách bí mật:

– Tôi muốn nhập bọn với các anh!

– Bọn nào? Chúng tớ có phải bọn cướp đâu!

– Biết, tôi biết, tôi hiểu. Tôi muốn cùng tìm chìa khóa với các anh!

– Chìa khóa nào?

– Chìa khóa mở cửa buồng ấy!

– Buồng nào?

– Buồng nhà Toromanov!

– Thế mà bảo là đã hiểu. Chưa biết gì hết, nghe chưa? Nói lung tung. – Costa thốt lên.

– Mày mà tố cáo chúng tao, chúng tao sẽ ninh nhừ. – Vesselin dọa.

– Cũng được, nhưng các anh cho tôi nhập bọn với nhé?

– Đã bảo mà, bọn nào? Chúng tao đâu phải bọn cướp. – Vesselin đáp lại. – Chúng tao là đội viên và hành động như những đội viên!

– Tôi cũng là đội viên!

– Đúng rồi, nhưng đằng ấy hay nói lung tung. – Peso nói xen vào, – Chuyện này không thể để trẻ con dính vào, nhất là con gái!

– Thế thì tôi sẽ báo công an! – Julia tuyên bố.

Ba cậu bé không chịu được nữa. Chúng muốn tóm lấy cô bé đánh một trận cho chừa. Nhưng Peso cố trấn tĩnh:

– Đằng ấy sẽ báo gì cho công an?

– Báo những gì các anh không chịu báo.

Vẻ mặt bướng bỉnh, đôi môi mím chặt của cô bé chứng tỏ cô nhất định thực hiện những lời đe dọa.

Tình hình thật khó xử. Ba cậu bé bất lực, đưa mắt nhìn nhau. Cuối cùng, Peso nói:

– Đằng ấy cứ ở đây. Chúng tớ sẽ về ngay.

Chúng kéo nhau ra ngoài cửa bàn bạc mất đến mười lăm phút. Khi chúng quay về, số phận Julia đã được quyết định sau bao nhiêu cân nhắc, dè dặt. Peso nói:

– Được! Chúng tớ nhận đằng ấy vào nhóm. Nhưng trước hết đằng ấy phải thề và hứa lời hứa danh dự đội viên!

Julia vui sướng reo lên:

– Tôi xin hứa! Tôi sẽ bị mù mắt nếu…

Bọn con trai ngắt luôn:

– Không phải thế! Phải thề nghiêm trang, đứng đắn kia!

Một lát sau, Julia đã chính thức gia nhập nhóm của mấy cậu bé.