Ngày hoa hướng dương

Khi An bước vào tiệm bánh ngọt ở phố núi, mắt anh như bị hút vào một chi
tiết: lọ hoa hướng dương đặt ở chiếc bàn gỗ góc quán. Có năm bông tất cả, mỗi
bông chỉ nhỏ bằng lòng bàn tay, nhụy màu nâu thẫm, cánh nhỏ vàng ươm bung nở.
Cành hoa thẳng, to bằng ngón tay, tuyệt nhiên không có lá. Chúng được cắm trong
một cốc gốm màu xanh da trời có đi vài đường gân trắng. Chiếc bàn nhỏ làm bằng
thứ gỗ đen bóng. Một sự kết hợp màu sắc hài hòa, một chi tiết trang trí giản dị
mà làm người ta thấy vừa ngỡ ngàng lại vừa bình yên.

Cô gái phục vụ mang tạp dề đỏ dường như hiểu ý, cười bảo anh: “Hoa trong
vườn nhà đó anh.” Anh quay sang mỉm cười, bắt chuyện: “Ồ, sau nhà mình có vườn
à?” “Dạ, không phải ở đây. Vườn nhà của chị chủ quán ở trên đèo anh à.” “Ngoài
chợ có bán hoa này không em?” “Có chứ anh. Anh mua về làm quà à?” Cô gái thân
thiện hỏi lại. Câu hỏi của anh đã tố cáo anh là du khách.

Anh chọn mua vài chiếc bánh ngọt cho chuyến đi vào rừng. Trước khi rời khỏi
tiệm bánh, anh ngoái nhìn bình hoa vàng một lần nữa. Có cái gì như một sự mê
hoặc tỏa ra từ năm bông hoa tươi mới, rực rỡ này.

Quỳnh, vợ mới cưới của anh đang ngồi ngay ngắn bên cạnh ghế lái. Cô hôm nay
trông thật khỏe khoắn trong bộ đồ thể thao xám nhạt viền xanh, giày cao cổ gọn
gàng. Thường ngày, Quỳnh luôn mặc váy. Lúc nào cô cũng thướt tha guộc gầy,
khiến cho người xung quanh bao giờ cũng có cảm giác rình rập của sự gãy đổ.
Nước da cô trắng xanh nhìn rất yếu đuối. An nhớ như in ngày anh dẫn cô về nhà,
mẹ anh cứ hỏi: “Hình như cô bé này hay đau ốm lắm phải không con?”

Sự thật là Quỳnh chẳng đau ốm gì cả. “Tạng người em nó vậy!” Cô giải thích.
Cô bơi và đánh tennis thường xuyên. Lúc nào cô cũng chê anh to cao vậy mà yếu
xìu. Đúng thế thật, anh chỉ vướng một trận mưa thôi đã cảm, hắt hơi sổ mũi om sòm.
Còn Quỳnh, ít khi cô bị ốm vặt. Đôi khi anh và cô thường đùa nhau, trời cho cô
cái vóc dáng tội nghiệp ấy để cô dễ bề “lừa đảo” thiên hạ. Người ta - một cách
vô thức - nương nhẹ, cẩn trọng khi tiếp xúc với cô. Như thể đang bưng một cây
nến leo lét, nếu thở mạnh thì sẽ tắt phụt ngay.

Anh để túi bánh cạnh mấy chai nước suối, lấy chiếc mũ rộng vành từ băng sau
chụp lên đầu vợ. Cô tròn mắt nhìn anh: “Em muốn rám nắng một chút mà!” Anh
cười, vặn chìa khóa, nổ máy xe: “Không hiểu sao anh cứ lo là mặt trời sẽ xuyên
thấu qua em mất.” Cô chồm lên hôn má anh. Rồi họ chạy ra ngoại thành.

Con đường một bên là hồ, một bên là rừng thông nằm êm đềm trong ngày đầu
thu nắng nhẹ. Quỳnh gỡ kính mát ra, nheo nheo mắt. Cô muốn nhìn rõ màu thật của
cảnh vật chung quanh. Đeo kính, như cô nói, luôn mang lại cảm giác xem ảnh đã
qua chỉnh sửa. “Anh, sao không thấy hoa quỳ?” - Cô chợt hỏi. “Mới đầu thu mà
em. Đến mùa đông mới có hoa quỳ. Người ta gọi nó là hoa báo đông.” “À, vậy mà
em cứ tưởng nó nở quanh năm chứ.” Quỳnh luôn làm người ta ngạc nhiên. Cô có thể
đọc được vanh vách đến hai mươi ba chữ số sau dấu phẩy của số Pi, nhưng không
thể phân biệt được cây gì với cây gì. Kiểu vậy. Hay là nếu ta bắt đầu đếm sao
trên trời với vận tốc một phút một ngôi sao, thì sau bao lâu sẽ đếm xong, Quỳnh
biết rõ. Nhưng cô không thể nào biết tại sao người ta lại phải sơn gốc cây cho
trắng hếu cả lên. (Để đề phòng sâu bệnh đấy, trong trường hợp bạn cũng không
biết.) Và tất nhiên cô không biết là ở ngoài Trung, dù là chị hay em của mẹ
cũng kêu bằng dì hết. Những chi tiết đại loại như vậy đối với cô rất lạ kỳ, mới
mẻ và cô luôn ghi nhận chúng một cách thích thú.

Và anh, như một định mệnh, trở thành chồng cô để giải đáp cho cô những điều
đó. Cái tập hợp những thứ anh và Quỳnh biết dường như không giao nhau. Họ chưa
bao giờ thôi bất ngờ về nhau.

“Em, sáng nay anh thấy năm bông hoa hướng dương cắm trong một cái ly gốm
màu xanh da trời” - Anh bảo Quỳnh. “Dạ,” cô thờ ơ. Anh cố gắng bám víu vào câu
chuyện: “Nhìn đẹp lắm em à!” “Dạ,” Cô lặp lại, vẫn nhịp điệu như thế. “Em không
quan tâm đến hoa hướng dương hả?” - Anh quay sang vợ, ngạc nhiên. Anh tưởng cô
quan tâm đến hoa quỳ, thì phải quan tâm đến hướng dương chứ. Cô nhìn anh ngỡ
ngàng, hỏi lại: “Anh thích hoa hướng dương lắm sao?” Bỗng nhiên anh thần người
ra. Mình thích hoa hướng dương lắm sao? Lâu nay anh đâu có quan tâm gì đến chuyện
hoa hoét. Sao tự nhiên hôm nay bình hoa nọ lại ám ảnh anh lâu vậy? “Không. Đâu
có,” Anh lắc đầu, cũng không biết mình đang nghĩ gì nữa. Quỳnh nhìn anh lạ lùng
hồi lâu, rồi cô lại dán mắt vào con đường trước mặt.

Chẳng hiểu sao, suốt buổi picnic trong rừng hôm đó, anh và cô im lặng đến
ngột ngạt. Họ chỉ trao đổi những câu thiết yếu nhất. Cô lặng yên gọt táo, anh
lặng yên quét mứt cam và bơ lên bánh mì. Đến khi cô bật nhạc bằng cái loa nhỏ
mang theo, thì họ dường như không mở miệng ra nói nữa. Anh nhìn xuống đồi thông
xanh mướt, mặt hồ lấp loáng nắng, cố gắng nghĩ xem mình đang nghĩ gì. Nhưng anh
không thể nắm bắt được. Ý nghĩ cứ chuồi khỏi tầm kiểm soát của anh như một con
cá da trơn ướt. Anh tập trung nghe lời Beatles đang hát. Họ hát về đồng dâu, chiếc
tàu ngầm màu vàng, con chim đen, về căn nhà gỗ Nauy... Thằng trong bài “Rừng
Nauy” đã đốt nhà khi sáng dậy không thấy người yêu đâu. Thằng này khiếp thật
chứ! Anh băn khoăn không biết khi châm lửa đốt, thằng đó có đứng luôn trong nhà
không, hay là ra ngoài rồi mới búng que diêm cháy vào. Anh định nói điều đó cho
Quỳnh nghe, nhưng khi anh quay sang, Quỳnh đã úp chiếc nón cói rộng vành lên
mặt. Hình như cô đã ngủ rồi. Anh ngắm nhìn cô gái mà đến bây giờ, anh vẫn không
khỏi ngạc nhiên vì nàng đã là vợ mình hồi lâu. Rồi anh nâng nhẹ bàn tay cô lên,
áp môi vào đó nhẹ nhàng. Cô vẫn nằm im lìm, thở đều đặn. Bỗng dưng anh thấy sao
mà họ xa lạ với nhau quá chừng. Chưa bao giờ xa lạ như thế.

Anh nhớ đến người yêu đầu tiên, hồi vừa tốt nghiệp đại học. Cô ấy không xinh
đẹp, nhưng lúc nào cũng đem cho người đối diện một cảm giác rất tươi mới. Họ
quen nhau một năm, hay hơn gì đó, rồi cô tạm biệt anh sang Nhật du học. Như
những người lớn thực tế, anh và cô đều hiểu chuyến ra đi của cô là sự kết thúc.
Nhưng anh không buồn, hai người cũng không nói việc ấy. Anh đưa cô ra sân bay,
họ ôm nhau dịu dàng, rồi cô đi. Chính lúc đó anh mới mơ hồ nhận ra, mình không
gắn bó với cô gái này đậm sâu như mình tưởng. Anh nhìn cô bước ra khỏi đời anh
cũng thản nhiên như nhìn một ngày mưa, hay là cái cốc vỡ. Chúng làm anh xáo
động chút ít. Nhưng chỉ vậy thôi. Rồi anh cũng phải đi tiếp, dù là trời mưa hay
cốc vỡ.

Anh tu một ngụm nước rồi đứng dậy mở cửa xe, lấy điện thoại đang cắm sạc.
Màn hình hiển thị thông báo có email mới. Từ cô ấy, cô người yêu cũ đang sống ở
Nhật. Thỉnh thoảng cô vẫn email về cho anh hỏi thăm và kể vài câu chuyện về cô.
Cô đang làm luận án tiến sĩ văn chương Nhật, đề tài là tiểu thuyết cổ đại gì
đó. Anh không rành lắm mấy từ chuyên môn trong email của cô viết, nhưng đại khái
anh hiểu cô rất hạnh phúc với điều mình đang làm. Vậy là đủ. Trong anh, cô là
một cái gì đó rất êm đềm và tin tưởng, luôn như vậy. Và việc biết cô đang ổn
thỏa làm anh yên lòng.

“Lúc đọc email anh thông báo đám cưới, em rất muốn gọi ngay cho anh. Em muốn
hỏi vợ anh là người như thế nào, làm gì, có xinh không. Đại loại vậy. Rồi em
nghĩ sao mà mình vô duyên quá, nên đã cố gắng không liên lạc gì với anh kể từ
hôm đó. Giờ thì em nghĩ em đã điều khiển được sự tò mò của mình rồi.

Vậy là anh đã lập gia đình. Em cố gắng hình dung ra anh trong vai trò của
một ông chồng. Không biết anh có giúp vợ rửa chén không, có cùng vợ đi siêu thị
không. Nhưng hình ảnh đó quá xa lạ với em. Em vẫn chỉ nhớ về anh như một anh
chàng độc thân, hàng ngày tan làm chỉ về nhà đọc sách hoặc chúi đầu vào máy
tính. Việc có ai đó đột nhiên gắn bó với cuộc sống của anh, thú thật, vẫn làm
em ngơ ngác.

Mấy ngày gần đây em đi làm tình nguyện viên ở Fukushima cùng với sinh viên
trong trường. Anh biết tụi em làm gì không? Trồng hoa hướng dương. Mỗi người
được phát một túi hạt giống. Người dân thì trồng trong vườn nhà, trong chậu
cảnh, còn tình nguyện viên tụi em thì trồng ở những khu đất công. Người ta nói
cây hoa hướng dương sẽ khử phóng xạ trong đất.

Fukushima vẫn còn đầy dấu vết hoang tàn. Nhưng em cứ tưởng tượng mãi về cái
cảnh khi hàng ngàn hàng vạn cây hướng dương lớn lên và ra hoa...”

Anh lặng người khi đọc những dòng về hoa hướng dương. Giữa họ vẫn còn một
sợi dây bí ẩn liên kết, hay chỉ là sự trùng hợp, anh không quan tâm. Anh chỉ
đang cố gắng hiểu tại sao trong cùng một ngày, quá nhiều, quá nhiều những bông
hoa hướng dương như trăm ngàn mặt trời rực rỡ rơi xuống cuộc đời anh. Anh thấy
mình bốc cháy. Anh thấy tro bụi của chính mình. Anh thấy cuộc sống đang chảy
trôi trước mắt cuốn mình đi. Anh thấy như thể có cái gì đó thiết yếu nhất trong
mình đột nhiên bị rút cạn. Anh thấy hoảng sợ một cách vô lý.

Anh bất chợt nắm bàn tay gầy xanh của Quỳnh, xiết mạnh. Cô bỗng cất tiếng,
mặt vẫn giấu dưới cái nón rộng vành. “Đau em!” Cô đã thức dậy, hoặc chưa bao
giờ ngủ. Anh nằm xuống bên cạnh, ôm lấy vợ. Anh có cảm giác cô là điều cuối
cùng có thể kết nối anh với cuộc sống này. Dù cô chẳng quan tâm gì đến hoa
hướng dương cả.

“Em à, bên Nhật người ta đang trồng hướng dương để khử phóng xạ ở những khu
rò rỉ hạt nhân.” Anh nghe mình cất tiếng nói thì thầm.

“Trong phóng xạ có chất Xê-si, cũng là thành phần của phân bón. Em đoán hoa
hướng dương sẽ hút chất này để lớn lên.” Cô nói, giọng âm vang trong lồng ngực
anh. Lại là một điều kỳ quặc khác mà cô biết.

“Tự nhiên hôm nay anh gặp thấy và đọc thấy toàn về hoa hướng dương. Đến nỗi
anh như bị nó ám ảnh. Kỳ quặc nhỉ?” Anh nói với vợ.

“Chẳng sao hết anh à, bình thường thôi. Như hồi đại học, đang ngồi trong
lớp Triết bỗng nhiên em cứ muốn đi ra ngoài để xem mấy cái ghế đá trong trường
màu gì. Em chẳng hiểu tại sao nữa, chỉ là em muốn kinh khủng. Em nghĩ lúc đó mà
thầy không cho em ra ngoài, chắc em tự tử chứ chẳng chơi. Ngay phút đó, việc
tụi ghế đá màu gì quan trọng với em kinh lắm. Thế là em khom người chuồn ra khỏi
lớp bằng cửa sau. Bọn ghế đá ấy, cái thì màu xanh, cái thì màu đỏ, cái thì màu
vàng. Em nói một mình: hóa ra chúng không trùng màu với nhau. Rồi em đi vào
lớp” Quỳnh ngừng một lát. Rồi cô khẽ khàng hỏi anh: “Anh có hiểu em đang nói gì
không?”

“Anh nghĩ là anh hiểu.” Anh trầm tư.

Kiểu như thế, bỗng một ngày người ta đặt tất cả chú ý vào một chi tiết xuất
hiện trong đời mình, và thấy nó thật lạ lùng. Họ cố gắng tìm kiếm sự đồng cảm
của những người xung quanh về cái chi tiết đó. Nhưng chẳng may nó lại nằm ngoài
tầm quan tâm của những người kia. Thế là họ thấy hóa ra họ cô đơn kinh khủng.
Anh thầm nghĩ.

“Vậy, anh nghĩ gì về hoa hướng dương? Nói
cho em nghe đi.” Quỳnh đẩy anh ra, nhìn thẳng vào mắt anh.

“Anh nghĩ rất nhiều, nhưng
chẳng cái gì ra cái gì cả. Anh thấy hai đứa mình xa lạ với nhau quá. Em không
quan tâm gì đến hoa hướng dương, trong khi đầu óc anh thì cứ cuồng loạn vì nó.
Nhưng rồi khi em kể về chuyện mấy cái ghế đá, thì anh lại nghĩ trên đời này,
nếu không có anh thì em biết kể chuyện này với ai đây. Anh chẳng quan tâm đến
đám ghế đá trong trường em màu gì, thú thật là vậy. Nhưng anh yêu em.” Anh mỉm
cười, nhìn sâu vào mắt vợ. Lúc đó, một ý thức trong anh hiện lên rất mãnh liệt,
rằng cô gái này là người đang chia sẻ cuộc đời cùng anh, trọn vẹn. Dù cô ấy
không quan tâm đến hoa hướng dương, và có thể là nhiều điều khác nữa sẽ hiện ra
trong đời anh, như những bông hướng dương ngày hôm nay.