Cây bách buồn - Chương 24 + 25
CHƯƠNG
24
Lời
kết thúc của bên biện hộ:
-
Kính thưa quí vị trong bồi thẩm đoàn, trách nhiệm bây giờ là ở nơi quí vị. Quí
vị có phận sự nói Elinor Carlisle có được tha bổng hay không. Sau khi đã nghe bằng
chứng, nếu quí vị thấy đã được chứng minh đầy đủ rằng Elinor Carlisle đã đầu độc
Mary Gerrard, thì phận sự của quí vị là tuyên bố y có phạm tội.
-
Nhưng nếu quí vị thấy hình như là cũng có chứng cớ bằng thế, và có lẽ có chứng
cớ còn mạnh hơn thế, chống lại một kẻ khác, thì phận sự của quí vị là tha bổng
đương sự mà không thêm thắt gì nữa.
-
Bây giờ chắc quí vị đã thấy rõ rằng các sự kiện của vụ này khác nhiều với cái vẻ
thoạt đầu của chúng.
-
Hôm qua, do bằng chứng thống thiết mà ông Hercule Poirot đưa ra, tôi đã kêu các
nhân chứng khác để chứng tỏ thực rõ là cô gái Mary Gerrard kia là con gái không
hợp pháp của bà Laura Welman. Chắc chắn ngài chánh thẩm sẽ cho quí vị hay rằng
như vậy thì người thân thích gần nhất của bà Welman không phải là cháu gái bà
tên là Elinor Carlisle, mà là người con gái không hợp pháp của bà vẫn mang tên
là Mary Gerrard. Do đó, khi bà Welman chết. Mary Gerrard thừa kế một tài sản lớn.
Kính thưa quí vị, đó là điểm chính của tình hình này. Một số tiền ước chừng hai
trăm ngàn đồng tiền bảng Anh được Mary Gerrard thừa hưởng. Nhưng cô ta không biết
gì về sự kiện đó. Cô ta cũng không biết cái người đàn bà tên Hopkins kia thực sự
là ai. Thưa quí vị, quí vị có lẽ nghĩ rằng có thể là Mary Riley hay Draper đã
có lý do hoàn toàn hợp pháp nào đó để đổi tên là Hopkins. Nếu như vậy, thì tại
sao bà ta lại không khai ra cái lý do đó?
- Tất
cả chúng ta đều biết được như sau: Do sự xui bẩy của bà Hopkins, Mary Gerrard
đã làm di chúc để lại tất cả mọi cái mình có cho “Mary Riley, em gái của Eliza
Riley”. Chúng ta biết rằng bà Hopkins, do nghề nghiệp của mình, đã gần được thuốc
morphine và apomorphine, và rất quen với các tính chất đặc biệt của chúng. Hơn
nữa, đã có chứng cớ là bà Hopkins đã không nói sự thực khi bà ta nói cổ tay đã
bị gai đâm do một cây hoa hồng không có gai. Tại sao bà ta đã nói dối như thế,
nếu như không phải là bà ta vội muốn giải thích về cái vết vừa mới được chích bằng
cái kim chích dưới da? Xin quí vị cũng nhớ rằng, bị cáo đã tuyên thệ, thuật lại
rằng khi đến với bà ta trong phòng kho thì thấy bà có vẻ khó ở, mặt có màu hơi
xanh - điều này có thể hiểu được nếu như bà ta vừa mới bị bệnh kịch.
-
Tôi xin lưu ý quí vị về một điểm khác: Nếu bà Welman sống thêm hai mươi bốn giờ
nữa, thì chắc hẳn bà ta sẽ làm di chúc; rất có thể là di chúc đó sẽ dành một điều
khoản xứng hợp cho Mary Gerrard, nhưng sẽ không để lại phần lớn tài sản cho cô
ta, vì bà Welman tin tưởng rằng đứa con gái không được thừa nhận của bà sẽ sung
sướng hơn nếu cô ta cứ ở lại trong một cảnh đời khác.
-
Tôi không có phận sự công bố về bằng chứng chống lại một người khác, trừ phi để
chứng tỏ rằng người khác đó có những cơ hội bằng thế và một động cơ mạnh hơn thế
cho việc sát nhân này.
-
Kính thưa qúi vị trong bồi thẩm đoàn, sau khi đã xét từ quan điểm ấy, tôi xin
trình quí vị rằng cái sự lệ chống lại Elinor Carlisle không còn đứng vững.
* *
*
Trích
từ bảng tổng kết của thẩm phán Beddingfeld:
“…
Chắc hẳn bây giờ quí vị đã thấy được chứng minh hoàn toàn đầy đủ rằng người đàn
bà này thực sự đã đầu độc Mary Gerrard bằng một liều lượng nguy hiểm chất
morphine vào ngày 27 tháng bảy. Nếu quí vị không thấy là đầy đủ, thì quí vị phải
tha bổng cho tù nhân này.
“Bên
nguyên cáo đã trình bày rằng người duy nhất có cơ hội đầu độc Mary Gerrard là bị
cáo. Bên biện hộ đã cố gắng chứng tỏ còn có những cách khác nữa. Có thuyết cho
rằng Mary Gerrard đã tự tử, nhưng bằng chứng duy nhất ủng hộ cho thuyết này là
sự kiện Mary Gerrard đã làm di chúc chưa được bao lâu thì chết. Không có chút bằng
chứng nào cho thấy cô ta đã buồn phiền, khổ sở, hoặc ở trong một tình trạng tâm
trí có thể đưa đến việc cô ta tự đoạn tuyệt đời mình. Cũng đã có thuyết cho rằng
có thể là chất morphine đã được bỏ vào trong bánh xăng-uých bởi một kẻ nào đó
vào trong phòng kho trong lúc Elinor Carlisle đang ở nhà săn. Trong trường hợp ấy,
thuốc độc là định để cho Elinor Carlisle, và cái chết của Mary Gerrard là một sự
nhầm lẫn. Cách thứ ba do bên biện hộ nêu ra là một người nào khác cũng có một
cơ hội bằng thế để đầu độc morphine, và trong trường hợp này thì thuốc độc đã
được bỏ vào nước trà, chớ không phải vào bánh xăng-uých. Ủng hộ cho thuyết ấy,
bên biện hộ đã đòi nhân chứng Loittledale, ông này đã nói chắc rằng mẩu giấy
tìm thấy trong phòng kho là một phần cũa nhãn hiệu trên một ống đựng các viên
thuốc apomorphine hydrochloride, là một chất gây nôn rất mạnh. Quí vị đã được đệ
trình một mẩu của cả hai kiểu nhãn hiệu. Theo ý tôi, cảnh sát đã phạm lỗi bất cẩn
rõ rệt vì đã không xét kỹ lưỡng hơn mẫu giấy đầu tiên mà đã vội kết luận đó là
nhãn hiệu thuốc morphine.
“Nhân
chứng Hopkins đã khai rằng bà ta đã bị gai đâm do một cây hoa hồng ở nhà săn.
Nhân chứng Wargrave đã xem xét cây đó và thấy rằng nó không có gai. Quí vị cần
quyết định xem cái gì đã gây ra vết châm trên cổ tay bà điều dưỡng Hopkins và tại
sao bà ta đã khai man về việc ấy…
“Nếu
bên nguyên cáo đã khiến được quí vị tin rằng bị cáo này chứ không phải ai khác
đã phạm tội ác, thì quí vị cần xác minh và tuyên bố y phạm tội.
“Nếu
thuyết mà bên biện hộ nêu ra mà là có thể được và phù hợp với bằng chứng, thì bị
cáo phải được tha bổng.
“Tôi
yêu cầu quí vị suy xét lời phán quyết với lòng dũng cảm và sự quyết tâm, chỉ
cân nhắc bằng chứng đã được trình bày trước quí vị.
* *
*
Elinor
được đem trở lại tòa.
Bồi
thẩm đoàn đi thành hàng bước vào.
-
Kính thưa qúi vị trong bồi thẩm đoàn, quí vị có tán thành lời phán quyết của
quí vị không?
-
Có.
-
Xin quí vị hãy trông tù nhân trước vành móng ngựa, và nói y thị có phạm tội hay
không phạm tội.
-
Không phạm tội.
CHƯƠNG
25
Người
ta đã đưa nàng ra ngoài theo cửa bên.
Nàng
đã biết những khuôn mặt ân cần tiếp đón nàng: Roddy, nhà thám tử với hàng ria rậm.
Nhưng
nàng đã hướng về phía Peter Lord.
-
Tôi muốn đi xa.
Lúc
này nàng ngồi với chàng trong chiếc xa Daimler êm ra, lái nhanh ra khỏi London.
Chàng
đã không nói gì với nàng. Nàng đã ngồi trong im lặng hạnh phúc.
Mỗi
giây phút đem nàng đi càng lúc càng xa.
Một
cuộc đời mới…
Đó
là cái mà nàng mong muốn…
Một
cuộc đời mới.
Bỗng
nàng nói:
-
Tôi… tôi muốn đi đến một chỗ nào yên tĩnh. Ở đó sẽ không có những khuôn mặt nào
nữa.
Lord
bình thản nói:
-
Đã thu xếp cả rồi. Cô sẽ đến một viện điều dưỡng. Nơi vắng vẻ. Vườn đẹp. Không
có ai sẽ làm phiền cô - hay đến gần cô cả.
Nàng
thở dài nói:
-
Đúng thế - đó chính là điều tôi muốn.
Nàng
nghĩ, chính vì là bác sĩ nên chàng hiểu rõ. Chàng biết - và không làm phiền
nàng. Thực là an bình hạnh phúc được ngồi đây với chàng, rời xa khỏi tất cả những
chuyện đó, ra khỏi London - đến một chốn an toàn.
Nàng
muốn quên - quên hết mọi sự. Chẳng còn gì về chuyện đó là thực nữa. Tất cả đều
đã qua rồi, đã tan biến, đã chấm dứt với cuộc đời cũ và những xúc cảm xưa. Còn
nàng bây giờ là một con người mới, lạ, không có khả năng tự giữ gìn mình, rất
thô sơ, non nớt, bắt đầu làm lại tất cả. Rất lạ lùng và rất sợ sệt.
Nhưng
thực là khuây khỏa được ngồi cùng Lord.
Lúc
này họ ra khỏi London, qua vùng ngoại ô. Sau cùng nàng nói:
- Tất
cả đều nhờ ông, đều nhờ ông cả.
Lord
nói:
-
Đó là nhờ Hercule Poirot. Ông ta đúng là một pháp sư có phép thần thông.
Nhưng
Elinor lắc đầu. Nàng khăng khăng nói:
-
Đó là nhờ ông. Ông đã nắm được ông ta và khiến ông ta làm việc đó.
Lord
cười toe toét:
-
Tôi đã khiến ông ta làm việc đó, đúng rồi.
Elinor
nói:
-
Ông đã biết rằng tôi không làm chuyện đó, hay ông không chắc.
Lord
hồn nhiên nói:
-
Tôi không bao giờ hoàn toàn chắc cả.
Elinor
nói:
-
Chính vì thế tôi gần như đã nói là “Có phạm tội” ngay từ lúc đầu tiên - bởi vì
tôi đã nghĩ đến việc đó… Tôi đã nghĩ đến việc đó vào cái hôm tôi cười rộ ở bên
ngoài căn nhà tranh.
Lord
nói:
-
Phải, tôi đã biết.
Nàng
ngạc nhiên nói:
-
Bây giờ thì hình như kỳ cục quá - cứ y như là một thứ của riêng mình. Hôm đó
tôi mua bột cá hồi rồi cắt bánh xăng-uých, tôi làm ra bộ, tôi nghĩ rằng “Ta đã
trộn thuốc độc với thứ này, khi nó ăn vào nó sẽ chết. Rồi Roddy sẽ trở lại với
ta”.
Lord
nói:
-
Giả đò làm cái việc như thế, nó giúp ích cho một số người. Thực ra đó không phải
là một điều xấu xa. Loại nó ra khỏi mình trong một ảo tưởng. Giống như là làm
toát một cái gì ra khỏi cơ thể của mình.
Elinor
nói:
-
Phải, đúng thế. Bởi vì nó đã đi mất - bỗng nhiên! Tôi muốn nói đến cái bóng tối
đó. Lúc người đàn bà kia nói đến cây hoa hồng ở ngoài nhà săn - thì tất cả đều
quay ngoặt trở lại bình thường.
Rồi
nàng rùng mình nói:
-
Sau đó khi chúng tôi vào trong phòng vật dụng thì cô ta đã chết - đang chết, ít
nhất là như thế - thế rồi tôi đã cảm thấy rằng: Có gì khác nhau giữa nghĩ và
làm việc sát nhân không?
Lord
nói:
-
Khác hẳn nhau chứ?
-
Phải, nhưng có khác nhau không?
- Cố
nhiên là có chứ. Nghĩ đến sát nhân thực ra không gây ra điều gì tai hại cả. Người
ta có những ý nghĩ ngớ ngẩn về chuyện đó; họ nghĩ thế cũng giống như là dự định
sát nhân. Không phải thế đâu. Nếu ta nghĩ khá lâu về việc sát nhân, thì ta bỗng
thoát ra khỏi bóng tối và cảm thấy tất cả đều là ngớ ngẩn.
Elinor
nói to:
- Ồ,
ông là người khéo an ủi.
Lord
nói không mạch lạc:
-
Không phải đâu. Đó chỉ là lẽ thường thôi.
Lệ
bỗng rưng rưng trên mắt, Elinor nói:
-
Trong tòa, thỉnh thoảng, tôi nhìn ông. Điều đó cho tôi sự dũng cảm. Ông trông
có vẻ rất - rất bình thường.
Rồi
nàng bật cười:
-
Thật hỗn xược quá.
Lord
nói:
-
Tôi hiểu. Khi mgười ta đang ở trong cơn ác mộng, thì cái gì bình thường lại là
niềm hy vọng duy nhất. Dù sao chăng nữa, những cái bình thường là những cái hơn
nữa. Tôi đã luôn luôn nghĩ thế.
Lần
đầu tiên từ khi ngồi vào xe, nàng ngoảnh đầu lại nhìn chàng.
Vẻ
mặt chàng không làm cho nàng tổn thương như khuôn mặt Roddy luôn luôn làm tổn
thương nàng; nó không làm cho nàng đau nhói, vừa khổ vừa vui, mà khiến nàng cảm
thấy ấm áp, khuây khỏa.
Nàng
nghĩ “Mặt chàng hiền hòa biết bao, hiền hòa, ngộ nghĩnh, và, đúng rồi, chưa
chan niềm an ủi”.
Họ
tiếp tục lái xe đi. Sau cùng họ đến một cái cổng và một con đường vòng vèo lượn
lên đến tận một tòa nhà trắng yên tĩnh trên sườn một ngọn đồi.
Chàng
nói:
-
Cô sẽ được hoàn toàn yên thân tại đây. Không có ai sẽ làm phiền cô cả.
Bất
chợt nàng đặt tay lên cánh tay chàng và nói:
-
Ông - ông sẽ đến thăm tôi chứ?
- Cố
nhiên rồi.
- Đến
thăm luôn chứ?
Lord
nói:
-
Luôn luôn như ý cô muốn.
Nàng
nói:
- Xin ông đến - rất luôn luôn