Cuồng vọng phi nhân tính - Chương 32 part 1

Chương 32: Hộp Skinner

Mặc dù đã qua quen
thuộc với tiếng gõ cửa theo ám hiệu quy định, nhưng La Gia Hải vẫn
nhìn qua kính mắt mèo. Bị kẹt lại ở hành lang, anh T lo lắng nhìn
xung quanh.

La Gia Hải mở khóa
cửa, tiện tay gập con dao găm trên tay lại.

Anh T nhanh như chớp
lao vào phòng. Đặt hộp bánh ga tô lên bàn sau đó ngồi trên ghế thở
hổn hển.

“Làm sao mà lại mệt
đến thế?

“Ừ”. Anh T đưa tay lau
mồ hôi, “Đi cầu thang bộ lên.”

“Sao không đi thang
máy?”

“Thang máy có camera
theo dõi không an toàn.”

Nói đến đây, hai
người bỗng im bặt. Ngồi thêm một lúc, La Gia Hải hỏi: “Tình hình
hiện nay ra sao?”

“K và Q vẫn ở trại
tạm giam, Đ nằm ở bệnh viện.” Giọng anh T nhỏ và trầm, “H thì đã
hỏa táng chiều qua.”

“H là vì bảo vệ
tôi,” La Gia Hải ôm đầu đau khổ, ra sức vò đầu bứt tai, “Nếu không anh
ấy đã có cơ hội trốn thoát rồi.”

“Câụ đừng nghĩ nhiều
nữa, đây là tình huống ngoài ý muốn.” Anh T đặt tay lên vai La Gia
Hải, “Với lại, H luôn cảm thấy mắc nợ cậu.”

La Gia Hải ra sức lắc
đầu, hai vai run rẩy.

“Hiện nay điều may
mắn là những người còn lại đều an toàn.” Anh T do dự một lát, “Cho
dù Đ có tỉnh lại, tin rằng anh ta sẽ im như thóc, nếu không Q coi như
hết.”

“Tôi có thể làm được
gì cho họ?” La Gia Hải ngẩng bộ mặt đầm đìa nước mắt lên, “Làm gì
cũng được!”

“Cậu bây giờ có một
việc duy nhất phải làm là giữ gìn tốt chính mình.” Anh T day day trên
vai La Gia Hải, “Khi tất cả mọi người quyết định cùng làm việc này,
đều đã chuẩn bị tâm lý nếu xảy ra việc, cậu không nên nặng lòng
quá. Một thời gian nữa, chúng ta sẽ góp cho gia đình Đ và H một ít
tiền.”

La Gia Hải lau nước
mắt, gật đầu.

Anh T cười, chỉ hộp
bánh ga tô trên bàn: “Cậu bảo cần bánh ga ô, tôi mua cho cậu đây.”

“Ồ, cảm ơn anh!”

“Cậu cần bánh ga tô
để làm gì, làm sinh nhật à?”

“Không, để cho sinh
hật của Thẩm Tương.”

“Ra thế,” anh T biết
La Gia Hải sẽ làm gì, đứng dậy nói: “Thôi, tôi không làm phiền cậu
nữa!”

“Anh T,” La Gia Hải
bỗng nhiên nói: “Công việc của tôi… lúc nào thì tiến hành?”

“Có lẽ phải đợi một
thời gian.” Anh T lẩm bẩm, “Hiện nay tình hình hơi căng thẳng, K và Q
trong thời gian này không thể tham gia hành động được. Cậu hãy kiên
nhẫn một chút, khi thời cơ đến tôi sẽ thông báo cho cậu biết.”

Sau khi anh T đi rồi,
căn phòng lại rơi vào im lặng. La Gia Hải ngồi ngây như khúc gỗ, mắt
nhìn vào hộp bánh ga tô. Nhìn thấy hộp bánh, La Gia Hải như lấy lại
được một chút sức sống.

Cậu mở hộp bánh ra,
cắm từng ngọn nến lên trên chiếc bánh, châm lửa và với tay tắt đèn.

Căn phòng nhỏ trở nên
ấm áp nhờ ánh sáng lắt lay của những ngọn nến. La Gia Hải đứng ngây
ra nhìn ánh sáng đung đưa, lay động trước mắt đang biến hóa kỳ ảo
thành một người con gái thanh tú mặc áo trắng. Cậu cười, hai hàng
nước mắt từ hốc mắt lã chã rơi xuống.

“Chúc em… sinh nhật…
vui vẻ, chúc em sinh nhật… vui vẻ…” La Gia Hải cất lời chúc nhẹ
nhàng, rồi khe khẽ hát, nhưng nghẹn ngào không thành tiếng.

Thẩm Tương, sinh nhật
vui vẻ…

Biên Bình phát hiện
gần đây Phương Mộc rất khác thường, hôm nay đến Sở Dân chính, ngày mai
phòng Hộ khẩu, thỉnh thoảng bắt gặp cậu ta ở Sở Công an tỉnh thì
lại thấy lầm lũi ngồi trước máy vi tính tự tra tư liệu. Biên Bình
cho rằng Phương Mộc có phát hiện gì đó rất quan trọng. Thử hỏi thì
cậu ta trả lời úp úp mở mở. Biên Bình thấy trong lòng không được
thoải mái. Anh cố gắng nhẫn nhịn không hỏi, mình là sư huynh của nó,
lại là cấp trên, tốt xấu thế nào cũng phải ra dáng một tí. Không
dễ dàng mà Phương Mộc lại chủ động đến tìm Biên Bình, thế mà câu
đầu tiên khi anh mở miệng lại là câu khiến Biên Bình giật mình:

“Sư huynh, tôi cần một
khẩu súng!”

Ngồi trong chiếc xe
jeep, Phương Mộc cảm thất cái cục sắt nặng trình trịch ở bên hông
khiến anh khó chịu. Lúc nãy khi vào chọn súng ở kho, Phương Mộc không
chọn loại súng nhỏ như K64, hoặc K77 mà chọn loại K54 to nhất, nặng
nhất. Không vì cái gì cả, chỉ vì cái thứ này trông có vẻ yên tâm.
Thực ra đây cũng là quan điểm chung của anh em cảnh sát, thời khắc có
ý nghĩa quyết định, dùng K54 là ít bị sự cố nhất, dễ sử dụng
nhất.

Mang theo súng là để
đề phòng bất trắc, Phương Mộc tự đáy lòng thầm mong sẽ không phải
sử dụng đến nó.

Trên những cái cây bên
ngoài Thiên sứ Đường được lắp những loa công suất lớn, một giọng nói
khô khốc nhắc đi nhắc lại: “Hãy ý thức đến đại cục, tích cực phối
hợp với chính phủ, tự giác di dời là nghĩa vụ của mỗi công dân…”

Chị Thiệu nhìn thấy
xe Phương Mộc đỗ ở cổng, đôi lông mày cứ nhíu suốt giờ đã nới ra một
chút, chị tươi cười chào đón.

“Cậu đến rồi à?”
Chị mở cánh cổng sắt, “Cho xe vào trong này đi, đừng để ngoài đó.”

Phương Mộc trong lòng
đang có tâm sự, không muốn hàn huyên, nghe thấy câu nói ấy thấy hơi
lạ, “Vì sao?”

“Sợ cái lũ mất dạy
kia nó phá xe của cậu.” Chị Triệu nhìn cái loa trên cây bĩu môi, “Mấy
nhà gần đây chưa đồng ý đều bị chúng đập vỡ cả cửa sổ.”

“Không sao.” Phương Mộc
cầm tập hồ sơ lên rồi đóng cửa xe lại, “Thầy Châu có nhà không chị?”

“Có.” Chị Thiệu tỏ ra
dũng cảm, “Cậu cứ vào đi, tôi sẽ trông xe cho.”

Phương Mộc “dạ” một
tiếng, nhìn căn nhà nhỏ hai tầng, hít một hơi thật sâu rồi bước
những bước dài đi lên.

Thầy Châu đang sửa
chữa một cái giường trong một phòng ngủ, ông tỏ ra bất ngờ khi thấy
Phương Mộc đến, cười ha ha, hỏi:

“Cậu đến có việc gì
vậy?”

Phương Mộc không cười,
nói thẳng: “Thầy Châu, em muốn nói chuyện với thầy.”

“Được thôi!” Thầy Châu
cảm thấy sắc mặt của Phương Mộc hơi lạ, ra hiệu cho anh ngồi xuống,
“Liên quan đến Liêu Á Phàm à?”

“Không ạ!” Phương Mộc
nói dần từng chữ, “Liên quan đến Thẩm Tương.”

Thầy Châu như bị sét
đánh ngang tai, toàn thân run rẩy, chiếc cờ lê trong tay rơi đánh choang
xuống đất. Phản ứng của thầy Châu càng củng cố thêm phán đoán của
Phương Mộc, anh thản nhiên hỏi: “Thầy biết Thẩm Tương, đúng không?”

Thầy Châu như mất đi
sức lực vốn có, dựa vào thành giường rồi từ từ ngồi xuống, một
lúc sau mới thì thầm: “Làm sao cậu biết được?”

“Ngày 23 tháng 1,
thầy đến nghĩa trang Long Phong thắp hương cho Thẩm Tương đúng không ạ?”
Thầy Châu run cầm cập, lát sau, ông nói nhỏ: “Cho tôi xin điếu thuốc!”

Phương Mộc móc bao
thuốc đưa cho ông, nhìn ông run run móc ra một điếu, sau khi châm lửa hút
liền hai hơi liền.

“Thầy Châu,” Phương
Mộc nhìn thẳng vào cặp mắt thất thần của ông, “Rốt cuộc thì thầy
là loại người gì?”

Trông thầy Châu rất
đau khổ, ông hơi nhắm mắt, lắc đầu, như đang cố gắng thoát khỏi những
hồi ức không muốn nhớ lại.

“Châu Chấn Bang, nam,
sinh ngày 7 tháng 9 năm 1945 tại thành phố C. Năm 1964 thi vào học viện
Tâm lý trường Đại học Sư phạm Bắc Kinh, tháng 7 năm 1971 được phân công
về làm công tác giảng dạy tại trường Đại học Sư phạm thành phố C,
năm 1983 sở Nghiên cứu tâm lý thuộc viện Khoa học xã hội thành phố C
được thành lập, Châu Chấn Bang được giao làm chủ nhiệm. Năm 1999, Châu
Chấn Bang đột nhiên từ chức rồi bỏ đi đâu không rõ.” Phương Mộc gấp
tập tài liệu trên tay lại, “Nhưng theo những gì tôi nắm được thì 5 năm
trước Châu Chấn Bang đã đổi tên thành Châu Quốc Thanh sau đó thành lập
cô nhi viện Thiên sứ Đường, ông ta hiện đang ở trước mặt tôi!”

Thầy Châu gượng cười,
“Thật không ngờ, cậu đã điều tra quá tường tận.”

“Lần đầu tiên em tới
ăn cơm ở Thiên sứ Đường, thầy đã từng đề cập đên việc được đến nghe
giảng ở tòa nhà màu trắng cao nhất của trường Đại học Harvard.”
Phương Mộc lấy từ trong tập tài liệu một bức ảnh, “Tòa nhà trắng
cao nhất ở đại học Harvard chính là tòa William James[1]. Bên ngoài
nhìn vào cứ tưởng là tòa lầu hành chính màu trắng, nhưng thực ra
bên trong là khoa Tâm lý. Em chỉ cần truy tìm nhân sĩ họ Châu trong số
những nhà tâm lý học thành phố C, sẽ dễ dàng tìm thấy những tư
liệu về thầy.”

[1] William James
(11/1/1842-26/8/1910): một nhà tâm lý học và triết học tiên phong người
Mỹ. Ông đã viết những cuốn sách có tầm ảnh hưởng về khoa học tâm
lý, tâm lý học giáo dục, tâm lý học trải nghiệm tôn giáo, chủ nghĩa
thần bí cũng như triết học về chủ nghĩa thực dụng.

“Cậu đã mất công xác
minh rõ ràng như thế rồi thì cần gì phải hỏi tôi nữa.”

“Điều mà em muốn
biết là, thầy và Thẩm Tương có quan hệ như thế nào?”

Thầy Châu không trả
lời, lại rút một điếu thuốc, chậm rãi hút. Phương Mộc không truy hỏi
mà kiên nhẫn chờ đợi câu trả lời.

Hút xong điếu thuốc,
thầy Châu thở dài nặng nề, ngẩng đầu lên nói: “Tiểu Phương, điều cậu
muốn biết tôi sẽ nói cho cậu biết. Nhưng cậu hãy coi đây là một sự ăn
năn, hối cải về những sai lầm nửa cuộc đời trước kia của một ông
già. Tôi không biết sau khi nghe xong cậu có tha thứ cho tôi không, nhưng
cậu hãy tin rằng từ khi thành lập Thiên sứ Đường tôi đã quyết định
dùng phần đời còn lại của mình để chuộc tội.”

Phương Mộc nhìn đôi
mắt ướt đầm đìa, lúc này trong đó tràn đầy những giọt nước mắt ăn
năn, hối hận. Anh nhẹ nhàng gật đầu.

“Được!”

Thầy Châu nắm chặt
hai bàn tay như tự cổ vũ mình thổ lộ ra những điều bí mật khó hé
răng. “Cậu có nghe nói đến Skinners Box bao giờ chưa?”

“Hộp Skinner?” Phương
Mộc mở to mắt: “Ý thầy muốn nói đến Burrhus Frederic Skinner phải
không ạ?”

“Đúng vậy!” Thầy Châu
thoáng kinh ngạc: “Cậu có thực là một người cảnh sát bình thường
không vậy?”

Phương Mộc không trả
lời. Skinner là một nhà tâm lý học hàng đầu người Mỹ, nhân vật đại
biểu cho trường phái Hành động chủ nghĩa nổi tiếng nhất. Skinner
phản đối việc chỉ dùng phương pháp phân tích tinh thần để nghiên cứu
thảo luận thế giới nội tâm con người. Ông chủ trương dự đoán và
khống chế hành động của con người chứ không suy đoán trạng thái và
quá trình tâm lý của con người. Ông đưa ra một lý luận “Phản xạ thao
tác có điều kiện.” Cho rằng người hoặc động vật muốn đạt đến một
mục đích nào đó, có thể coi hành vi nhất định làm hoàn cảnh. Khi
hậu quả của hành vi ấy có lợi đối với họ, thì hành vi ấy sẽ được
lặp lại trong tương lai. Nếu bất lợi thì hành vi ấy sẽ yếu đi hoặc
biến mất. Do đó, con người có thể dùng cách tăng cường hoặc giảm
thiểu để tác động đến ảnh hưởng của hậu quả, từ đó dần dần điều
chỉnh hành vi ấy. Đó chính là lý luận điều chỉnh hành vi để huấn
luyện động vật, và chế ra “Hộp Skinner” nổi tiếng. Trong hộp có gậy
khống chế, đĩa thức ăn, ván cầu loại nhỏ. Skinner bỏ động vật như
chim bồ câu, chuột… vào bên trong. Nghe nói, ông còn bỏ cả con gái
mình vào hộp Skinner làm vật thí nghiệm.

Nhưng một nhà khoa
học bị tranh cãi và những vụ án này có quan hệ gì với nhau?

“Niên đại 80, 90 tư
tưởng bị cấm đoán một thời gian dài này bỗng nhiên lại bùng phát
trở lại.” Ánh mắt thầy Châu mơ màng, như đang nhớ lại một thời kỳ
vĩ đại và nồng cháy, “Tôi đã bị lãng phí quá nhiều thời gian trong
thời kỳ “Cách mạng văn hóa”, một khi đã có không gian để triển khai
hoài bão của mình, sự kích động của tôi không nói cũng biết. Đời
người ngắn ngủi, học giả nào chẳng muốn để lại cho hậu thế một lý
luận để đời? Cho nên, sau khi nhận chức chủ nhiệm sở Nghiên cứu tâm
lý, tôi đã chọn đề tài mà khi đó theo tôi có thể làm thay đổi quỹ
đạo tiến hóa của nhân loại – Kế hoạch Giáo hóa trường.”

You are here

Cuồng vọng phi nhân tính - Chương 32 part 1

Từ khóa