Chương 7: Anh chàng Gonzaga giảo hoạt

Sẽ tốt hơn nhiều cho
Peppe nếu anh hề biết kiềm chế cái giọng độc địa và đừng tuôn ra tràng chế nhạo
chua như giấm vào vết thương lòng của Gian Maria. Vì khi đã bị chạm nọc thì
Gian Maria luôn là kẻ thù dai, và trong lúc này Công tước không chỉ cay cú muốn
báo thù.

Đọng lại trong đầu đức
ông là những lời giễu cợt của anh hề, cùng ý nghĩ trong trái tim Valentina đã
ngự trị hình ảnh của một gã đàn ông khác. Lúc này, mê mẩn nàng theo cách kì quái
của bản thân, cũng là cách đức ông Công tước tự hiểu về tình yêu, kẻ cầu hôn bị
ruồng rẫy lồng lên vì ghen tuông với kẻ tình địch mà Peppe đã ám chỉ. Kẻ lạ mặt
này ngáng đường đức ông tiến vào trái tim của Valentina, và để dọn dẹp quang
đãng con đường của mình, Gian Maria thấy đơn giản nhất là loại bỏ chướng ngại
vật kia đi. Nhưng trước hết đức ông cần tìm ra kẻ đó là ai, mà về điểm này, đức
ông nở một nụ cười hiểm độc, nghĩ bụng, tên hề khốn kiếp kia - dù muốn hay
không - sẽ giúp ngài.

Công tước quay về phòng riêng chuẩn
bị lên đường, đồng thời ra lệnh cho Alvaro triệu Martino Armstadt - chỉ huy đội
cận vệ của ngài. Sau đó Công tước ngắn gọn ra lệnh cho gã này.

“Chọn lấy bốn người,” Công tước ra
lệnh, “lưu lại Urbino sau khi ta lên đường. Tìm bằng được chỗ ở của gã hề
Peppe. Bắt cóc gã mang theo sau ta. Hãy nhớ phải ra tay kín đáo, đừng để ai
nghi ngờ.”

Tay đâm thuê chém mướn - gã cũng chẳng
tốt đẹp hơn tên gọi này là bao, cho dù đang là chỉ huy cận vệ của Công tước
Babbiano - cúi đầu tuân lệnh, rồi trả lời với giọng lơ lớ ngọng nghịu của một
người ngoại quốc rằng đức ông sẽ được như ý.

Sau đó Gian Maria hối hả lên đường.
Đức ông đến chia tay Guidobaldo, hứa sẽ quay lại sau vài ngày để làm lễ cưới,
và để lại trong đầu vị chủ nhà ý nghĩ rằng cuộc diện kiến của ngài với
Valentina đã diễn ra khác xa thực tế.

Khi Gian Maria đi khỏi, từ chính
miệng Valentina, Guidobaldo đã được biết sự thực về buổi diện kiến đó, cũng như
tất cả những gì đã diễn ra giữa cháu gái ngài và vị khách. Nàng đã đến tìm
người chú trong căn phòng nhỏ ngài đang nằm nghỉ, cố chịu đựng một mình con quỷ
thống phong đã bắt đầu hành hạ cơ thể, lí do khiến ngài đôi khi phải thoái
triều để thư giãn. Valentina tìm thấy ngài đang nằm trên một chiếc trường kỉ,
tìm cách giải khuây với tập truyện của Piccinino. Đó là một người đàn ông đẹp
trai, thân hình hoàn mĩ, chỉ mới ngoài ba mươi. Mặt ngài tái mét, mắt thâm
quầng, khuôn miệng cương nghị bặm chặt lại vì đau.

Thấy cháu gái bước vào, ngài bèn ngồi
dậy, đặt cuốn sách xuống chiếc bàn bên cạnh để nghe nàng giận dữ phàn nàn.

Ban đầu, nhà quý tộc lịch lãm không
khỏi phẫn nộ khi biết cung cách thô lỗ của Gian Maria. Thế nhưng sau đó ngài
mỉm cười.

“Nói cho cùng, chú cũng không thấy có
lí do gì lớn để bất bình,” ngài an ủi cháu gái. “Ta thừa nhận lối cư xử như thế
có phần không đúng với cách một Công tước phải có với một quý công nương như
cháu. Nhưng ông ta trước sau gì chẳng cưới cháu, mà cũng sắp rồi, tại sao cháu
lại giận dỗi khi ông ta tìm cách tỏ tình như bất cứ người đàn ông nào khác?”

“Thế là chú chẳng để ý gì đến lời nói
của cháu cả,” cô ấm ức đáp, “và cháu đã bị hiểu nhầm. Cháu không hề có ý định
lấy tay Công tước đầu đất chú đã chọn làm chồng cháu đâu.”

Guidobaldo nhìn chằm chằm vào cô cháu
gái, đôi lông mày nhướng lên, đôi mắt sắc sảo thoáng ngỡ ngàng. Rồi ngài nhún
vai uể oải. Quý ông Guidobaldo đẹp trai và được lòng dân chúng là một ông hoàng
theo đúng nghĩa của từ này, và quá cương quyết với nghĩa vụ của một ông hoàng
đến mức đôi khi quên đi mình cũng là một con người.

“Ta có thể tha thứ cho sự bồng bột
của tuổi trẻ,” ngài lạnh lùng lên tiếng. “Nhưng tính nhẫn nại của ai cũng chỉ
có giới hạn. Là chú và là chủ nhân của cháu, ta có hai tư cách để buộc cháu
phải có trách nhiệm, cũng như cháu nợ ta hai lần bổn phận phải vâng lời. Với
quyền của mình, ta ra lệnh cho cháu phải cưới Gian Maria."

Công nương quyền quý trong nàng đã
hoàn toàn bị quên đi, và chỉ còn người phụ nữ lên tiếng trả lời trách cứ:

“Nhưng thưa chú, cháu không hề yêu
ông ta.”

Gương mặt người chú bắt đầu lộ vẻ sốt
ruột.

“Ta không hề nhớ,” ngài trả lời mệt
mỏi, “rằng ta từng yêu cô của cháu. Thế nhưng chúng ta vẫn cưới nhau, và dần
dần cũng hiểu nhau, yêu nhau và sống hạnh phúc.”

“Cháu có thể hiểu vì sao cô
Elizabetta sau đó cũng yêu chú,” nàng đáp. “Chú không giống Gian Maria. Chú
không béo phị, xấu xí, đần độn và cộc cằn như ông ta.”

Chạm đến đúng niềm tự hào lớn nhất
của bất cứ người đàn ông nào, với một người khác lời cầu khẩn của cô thiếu nữ
có thể đã có kết quả. Nhưng không phải với Guidobaldo. Ngài chỉ lắc đầu.

“Ta không muốn tranh luận với cháu về
chuyện này. Như thế không xứng đáng với những người như chúng ta. Những ông
hoàng, cô bé yêu quý ạ, không phải là những người bình thường.”

“Nhưng họ khác người thường ở điểm
nào kia?” nàng phản kháng. “Phải chăng họ không cảm thấy đói và khát như người
thường? Phải chăng họ không mắc cùng thứ bệnh, không trải cùng niềm vui nỗi
buồn? Phải chăng họ không được sinh ra đời và không chết đi như bất cứ người
bình thường nào khác? Vậy thì ở đâu ra sự khác biệt đã cấm họ tìm kiếm bạn đời
cho mình như những người dân thường chứ?”

Guidobaldo giơ hai tay lên trời, đôi
mắt đầy kinh ngạc trước những lời chống đối ra mặt vừa rồi. Cử chỉ dằn mạnh bực
bội khiến Công tước lại phải chịu đựng một cơn đau dội lên. Cuối cùng khi đã trấn
tĩnh lại, ngài trả lời: “Họ khác biệt ở chỗ, cuộc đời họ không còn thuộc về bản
thân để có thể tự định đoạt như ý muốn. Những ông hoàng thuộc về đất nước mà họ
được sinh ra để trị vì, và để trị vì thì không gì quan trọng hơn chuyện hôn
nhân. Họ bắt buộc phải tìm kiếm những cuộc hôn nhân có thể tạo ra những liên
minh có lợi cho dân chúng của mình.” Mái tóc nâu của Valentina lắc quầy quậy
như không muốn nghe, nhưng chú nàng vẫn tiếp tục với giọng lạnh lùng, xa cách -
giọng nói ngài thường dùng để ra lệnh trước toàn thể các tướng lĩnh của mình:

“Hiện nay chúng ta đều bị đe dọa - cả
Babbiano và Urbino – bởi cùng một kẻ thù. Và nếu xé lẻ, không ai trong chúng ta
đủ sức chống lại kẻ thù đó, nhưng liên minh lại, chúng ta sẽ đủ sức thắng hắn.
Vì vậy mối liên minh này trở nên cần thiết - bắt buộc.”

“Cháu không nhận thấy sự cần thiết,”
nàng lên tiếng, giọng nói đầy bướng bỉnh. “Như chú nói thì một liên
minh là có lợi, tại sao không phải là một liên minh chính trị đơn thuần -
giống như liên minh hiện nay của chúng ta với Perugia và Came-rino? Tại sao phải lôi cháu
vào tất cả chuyện này?”

“Chỉ một chút hiểu biết về lịch sử sẽ
cho cháu câu trả lời. Những liên minh chính trị như thế hình thành như cơm bữa
mỗi ngày để rồi lại bị phá vỡ hàng ngày khi một đồng minh khác có lợi hơn xuất
hiện. Nhưng mối liên kết bằng hôn nhân thì một mặt vẫn tiếp tục duy trì lợi ích
chính trị, mặt khác sẽ tạo ra quan hệ huyết thống. Trong trường hợp của Urbino
và Babbiano cũng cần cân nhắc đến chuyện ta không có con trai. Rất có thể,
Valentina,” ngài tiếp tục, với giọng lạnh lùng tính toán làm cô thiếu nữ thêm
phẫn nộ, “một đứa con trai của cháu và Gian Maria sẽ còn liên hệ hai công quốc
chặt chẽ hơn nữa. Có thể dưới sự cai trị của nó, hai công quốc sẽ được hợp nhất
thành một quyền lực hùng mạnh đủ để chống chọi lại bất cứ thế lực nào trên toàn
cõi Italia. Giờ thì hãy để ta yên, cô bé yêu quý. Như cháu thấy đấy, ta hiện
không được khỏe, và những lúc như thế này, khi con quỷ thống phong hành hạ, ta
muốn được ở yên một mình.”

Cả hai cùng yên lặng một hồi, và
trong khi Công tước hướng mắt nhìn cháu gái, nàng cúi mặt, mắt nhìn xuống sàn
lẩn tránh cái nhìn của ngài. Một nếp nhăn hiện lên trên vầng trán trắng như
ngà, đôi môi thiếu nữ mím lại, hai bàn tay nắm chặt. Sự cảm thông với người chú
đang đau yếu tranh đấu hồi lâu với cảm giác tủi thân cho sự tra tấn tinh thần
đang giày vò chính nàng. Cuối cùng nàng ngả mái đầu xinh đẹp về phía sau, một
cử chỉ báo trước sự chống đối.

“Cháu rất lấy làm tiếc đã quấy rầy
đức ông vào lúc như thế này,” nàng lên tiếng, “nhưng cháu xin chú thông cảm.
Mọi chuyện có thể đúng như chú nói. Kế hoạch của chú có thể là ý tưởng cao đẹp
nhất đã từng được biết đến, vì để hoàn thành nó chú cần phải hi sinh chính ruột
thịt của mình – trong hình hài cô cháu gái này. Nhưng cháu sẽ không đóng bất cứ
vai trò nào trong kế hoạch đó. Có thể cháu thiếu lòng cao thượng trong tâm hồn;
có thể cháu là kẻ không xứng đáng với địa vị cao quý cháu đã được sinh ra, cho
dù đó không phải là lỗi của cháu. Và vì vậy, thưa chú,” nàng chấm dứt, cả giọng
nói, gương mặt, cử chỉ đều khẳng định vẻ cương quyết không gì lay chuyển được
trong quyết định nàng đang nói ra, “cháu sẽ không cưới Công tước Babbiano –
không đời nào, cho dù để gắn kết mối liên minh với một trăm công quốc.”

“Valentina!” Công tước gắt, không giữ
nổi vẻ điềm đạm thường ngày. “Cháu đã quên cháu là cháu ta rồi chăng?”

“Từ khi chú có vẻ đã quên điều đó.”

“Những trò đỏng đảnh đàn bà này...”
ngài bắt đầu, nhưng cô gái đã ngắt lời.

“Có lẽ chúng sẽ giúp chú nhớ rằng
cháu cũng là một người phụ nữ, mà có lẽ nếu chú nhớ ra, chú sẽ thấy hoàn toàn
tự nhiên khi là một người phụ nữ, cháu từ chối kết hôn vì... vì lí do chính
trị.”

“Về phòng ngay,” Công tước ra lệnh,
lúc này đã thực sự giận phừng phừng. “Và quỳ xuống cầu Chúa giúp cháu nhìn nhận
ra nghĩa vụ của cháu, vì những lời ta nói đã không thể giúp cháu làm được việc
đó.”

“Ôi, giá như cô trở về từ Mantua,” nàng thở dài.
“Cô Elizabetta nhân hậu có thể sẽ làm chú mủi lòng một chút.”

“Cô Elizabetta của cháu là một người
rất có trách nhiệm nên sẽ thuyết phục cháu hoàn tất phần trách nhiệm của bản
thân. Thôi nào, cô bé yêu quý,” ngài nói tiếp, giọng đã bình tĩnh hơn, “hãy bỏ
thái độ bướng bỉnh này đi, như thế không giống cháu và chẳng hợp với cháu chút
nào cả. Cháu sẽ có một lễ thành hôn sang trọng vương giả đến mức tất cả công
nương quyền quý ở Italia phải héo hắt vì ghen tị. Của hồi môn của cháu sẽ là
năm mươi ngàn đuca, và đích thân Hồng y Giuliano della Rovere sẽ làm phép cưới.
Chú đã gửi đặt làm đồ trang sức cho cô dâu ở chỗ nghệ nhân Anichino tại Ferrara, chú cũng đã đặt mua vàng lá từ Venice và...”

“Nhưng chú không nghe thấy cháu nói
là cháu sẽ không cưới sao?” cô gái ngắt lời, giọng nhẹ nhàng nhưng quyết liệt,
khuôn mặt trắng bệch, khuôn ngực phập phồng.

Người chú đứng dậy, nặng nề tựa người
vào một cây gậy bịt vàng, nhìn cô cháu hồi lâu không nói gì, trán cau lại.

“Việc đính hôn giữa cháu và Gian
Maria đã được thông báo công khai,” sau đó ông tuyên bố lạnh lùng dứt khoát.
“Ta đã có lời hứa với Công tước, và hôn lễ của cháu sẽ được cử hành ngay khi
Công tước quay lại. Bây giờ cháu hãy đi đi. Những cảnh cãi cọ thế này với một
người đang đau bệnh thật mệt mỏi, và không xứng đáng chút nào với một người quý
tộc.”

“Nhưng mà, thưa chú,” thiếu nữ lên
tiếng, vẻ bướng bỉnh biến mất, chỉ còn lại sự van nài.

“Đi ngay!” đức ông giậm chân quát
lớn, và để khỏi mất bình tĩnh - vì đức ông sợ rằng cô cháu gái sẽ không chịu
dừng lại ở đó - ngài bèn quay bước ra khỏi căn phòng.

Chỉ còn lại một mình, Valentina đứng
sững giây lát, để mặc mình buông tiếng thở dài buồn bã, những giọt nước mắt ấm
ức dâng lên ướt nhòe đôi mắt nâu. Rồi, với một cử chỉ đột ngột như muốn xua đi
cơn bực bội, nàng quay lại phía cánh cửa đi ra ngoài.

Nàng bước đi dọc dãy hành lang dài,
trên tường trang trí những bức bích họa tuyệt vời của Andrea Mantegna; nàng đi
ngang qua phòng chờ trong căn hộ của mình rồi quay trở về chính gian phòng nơi
vài giờ trước nàng đã bị xúc phạm bởi cuộc tỏ tình thô bỉ của Gian Maria. Căn
phòng lúc này hoàn toàn vắng lặng, nàng rảo bước ra khoảng sân thượng nhìn
xuống khu vườn lộng lẫy của cung điện.

Bên cạnh vòi phun nước có một băng
ghế bằng cẩm thạch trắng, một người tùy nữ trước đó đã phủ lên đó một tấm nhung
đỏ. Thiếu nữ dừng bước ngồi xuống ngẫm nghĩ về hoàn cảnh trớ trêu nàng đang rơi
vào. Bầu không khí ấm áp và ngập tràn hương hoa từ khu vườn đưa tới. Tiếng nước
reo róc rách ở đài phun dường như khiến nàng thấy nhẹ nhõm hơn, và hồi lâu đôi
mắt nàng nhìn đăm đăm vào dòng nước long lanh vút cao lên như một chiếc cột pha
lê, rồi đột ngột vỡ bung ra trên đỉnh, rơi xuống như một làn mưa lóng lánh vào
chiếc bồn cẩm thạch. Rồi, khi nhìn đã chán mắt, nàng đưa mắt dõi theo một chú
công đỏm dáng đang vênh vang rảo bước trên khoảng sân lát đá; đôi mắt nàng tiếp
tục lướt xuống khu vườn trải rộng phía dưới, rực rỡ những đám hoa mới nở, với
những hàng cây cảnh sắp xếp cầu kì, và phía xa xa, bên rìa khu vườn nổi bật lên
những cây bách cao vút in bóng lên nền trời xanh thẳm.

Trừ tiếng nước chảy róc rách đều đều,
thỉnh thoảng chen lẫn vài tiếng kêu của chú công nọ, tất cả đều im ắng bình yên,
trái ngược hoàn toàn với cơn bão tố đang giày vò tâm hồn Valentina. Bất chợt
một tiếng động nữa chen vào phá vỡ sự cô đơn của cô gái – tiếng bước chân nhẹ
nhàng đạp trên sỏi. Nàng quay lại, và đứng phía sau nàng từ lúc nào là anh
chàng Gonzaga đào hoa, một nụ cười vừa ngạc nhiên vừa vui sướng nở trên gương
mặt điển trai.

“Công nương chỉ có một mình sao?”
chàng trẻ tuổi lên tiếng hỏi, bàn tay khẽ khàng dạo trên dây cây đàn luýt hiếm
khi rời khỏi tay anh ta mỗi khi xuất hiện trong triều.

“Như ngài thấy đấy,” thiếu nữ trả
lời, giọng nàng hờ hững như thể toàn bộ tâm trí đang bị thu hút vào chuyện
khác.

Ánh mắt nàng rời khỏi người mới đến,
và trong chốc lát dường như nàng hoàn toàn quên mất sự có mặt của anh chàng,
khuôn mặt nàng trở nên đăm chiêu nghĩ ngợi.

Nhưng Gonzaga không phải là kẻ dễ nản
lòng. Hơn bất cứ người phụ nữ nào - mà số này cũng không phải ít trong cuộc đời
trẻ tuổi của gã - Valentina là người đã giúp đưa phẩm chất kiên trì vào một tâm
hồn hầu như vốn không có chỗ cho bất cứ phẩm chất nào. Gã bước lại gần, hơi tì
vào băng ghế nàng đang ngồi, thân hình tao nhã khẽ cúi xuống hướng về phía
thiếu nữ.

“Công nương có vẻ đăm chiêu quá,” gã
thì thầm, giọng ngọt ngào, mơn trớn.

“Vậy thì sao,” nàng đáp, vẻ không hài
lòng, nhưng vẫn với giọng nhẹ nhàng, “chẳng lẽ ngài muốn xen vào suy nghĩ riêng
tư của tôi sao?”

“Vì đó có vẻ là những ý nghĩ buồn,
thưa công nương.” Anh chàng đẹp mã khéo léo đáp, “Và tôi sẽ là một người bạn
tồi nếu không giúp được công nương rũ bỏ chúng.”

“Có thực thế không, Gonzaga?” nàng hỏi,
nhưng vẫn không đưa mắt nhìn anh chàng. “Ngài là bạn tôi sao?”

Gonzaga hơi run lên rồi đứng thẳng
người dậy, gương mặt đẹp trai tối sầm đi trong giây lát bởi những ý nghĩ vừa
lướt qua trong đầu gã, có thể tốt đẹp, tồi tệ hoặc cả hai. Rồi gã cúi đầu xuống
gần sát cô gái.

“Bạn của công nương ư?” gã thốt lên.
“Chà, còn hơn một người bạn nữa kìa. Hãy coi tôi như người nô lệ trung thành
nhất của nàng, thưa công nương.”