18

Mọi chuyện bắt đầu từ chuyến đi rừng ba
ngày sau khi tôi kể cho con Rùa nghe những mẩu chuyện trong cuốn Tâm
hồn cao thượng.

Tôi chưa từng thấy người nào nghe chuyện
say sưa như con Rùa. Con Rùa không chỉ nghe bằng tai. Nó nghe bằng cả mắt lẫn
miệng, bằng cả tay chân điệu bộ, với vẻ sung sướng rạng ngời tưởng như có thể
sờ thấy được. Nói tóm lại khi nghe chuyện tâm hồn con Rùa dường như đặt hết vào
từng câu chữ chảy ra từ miệng tôi, trông nó như kẻ đói đang rình một món ăn.

Hôm đó, sau khi nghe tôi kể về chú lính
đánh trống người đảo Sardegna, con Rùa vùng bảo:

- Ngày mai mình vào rừng chơi đi anh!

- Vào rừng á? – Tôi ngạc nhiên hỏi lại,
không hiểu tại sao đang mải mê hóng chuyện, nó lại nghĩ đến chuyện vào rừng.

- Ừ, vào rừng em kể những chuyện này cho
con Tập Tễnh nghe. – Con Rùa hào hứng – Lâu nay em bắt nó nghe đi nghe lại mỗi
chuyện về bác Bụng Bự và bác Ria Vàng, tội nó quá!

Tất nhiên tôi không tin con Tập Tễnh có
thể phân biệt được chuyện mới với chuyện cũ, thậm chí tôi không nghĩ một con
nai có thể nghe chuyện nhưng tôi không phản đối đề nghị của con Rùa.

Tôi muốn đi vào rừng một phần vì chúng
tôi đã bỏ dở một chuyến đi như thế cách đây mấy ngày do trời đột ngột đổ mưa lớn,
nhưng quan trọng hơn tôi muốn sau chuyến đi này tôi sẽ chứng minh cho thằng
Thục thấy rằng con Rùa vào rừng không phải để liên lạc với giặc cướp hay làm
chuyện gì mờ ám như cánh thợ săn rêu rao.

Tôi và con Rùa ra đi vào lúc mặt trời
vừa lên ngang ngọn tre. Nó bảo đi buổi sáng rùi gặp mưa bất chợt, hai đứa tôi
có thể chui vào các “ngôi nhà” rải rác dọc đường chờ tạnh mưa rồi đi tiếp,
không phải quay về như hôm trước. Nó dặn tôi đem theo một ổ bánh mì nhưng nhà
cô Út Huệ không có bánh mì nên tôi lận theo người một nắm xôi đậu phộng ép
trong mo cau. Con Rùa khoe tôi mấy củ khoai lang luộc bỏ trong túi, bảo:

- Trong rừng có nhiều thứ ăn được nhưng
mình cứ đem theo cho yên tâm.

Theo con đường hôm trước chạy dọc giữa
các bụi duối dại, hai đứa tôi đi mãi về phía tây.

Từ xa tôi đã có thể nhìn thấy cánh rừng
bắt đầu từ con hẻm luồn giữa những ngọn đồi rợp lá xanh. Những thân cây gần
nhất có màu xanh, nhưng tôi không thể nói như thế về những cây cối nằm sâu
trong rừng. Ở quãng giữa, rừng như phát sáng, những hàng cây trông giống những
ngọn nến trắng, tôi thấy có khói màu xanh lơ bốc lên.

Khi bắt đầu đặt chân qua cửa rừng, con
Rùa hỏi tôi:

- Anh mỏi chân không?

- Không.

- Đi xa lắm đó.

Tôi không sợ đi xa, tôi chỉ sợ rắn rết
hùm beo.

Tôi chép miệng:

- Anh không sợ đi xa.

Con Rùa cười, nói tiếp ý nghĩ trong đầu
tôi:

- Trong này
không có cọp. Khu rừng làng mình toàn những con thú hiền.

Không khí
trong rừng hoàn toàn khác bên ngoài khiến tôi có cảm giác vừa bước vào một nơi
rất xa thế giới tôi đang sống. Những hơi mát dễ chịu ngấm vào da tôi, dù chúng
tôi vừa băng qua một khoảng rừng thưa đầy nắng.

Bên những
loại cây tôi không biết tên, thỉnh thoảng tôi vẫn bắt gặp những cây duối dại,
những cây dừa hoang mọc rải rác khắp sườn đồi. Những loại cây quen thuộc này
tạo cảm giác tôi vẫn chưa cách ly hẳn với thế giới bên ngoài và điều đó giúp
lòng tôi yên tâm được một chút.

Càng đi sâu,
rừng càng dày. Tới một lúc, lá trên đầu tôi bắt đầu kết thành vòm và tôi thích
thú một cách sợ hãi khi chốc chốc lại phát hiện những thân cây có hình thù cổ
quái.

Con Rùa dẫn
tôi đi theo con đường mòn do những người thợ săn và những người hái củi vạch ra
trên cỏ có lẽ từ lâu lắm, nhưng lối đi đó càng xa càng mờ dần và tới một lúc
tôi không còn nhìn thấy nữa. Trước mặt tôi con Rùa vẫn tiếp tục rảo bước, không
hề bối rối mảy may, như thể đã có sẵn lối đi trong đầu nó.

Tôi sải chân
thật nhanh, cố bám sát con Rùa. Nắng lên cao nhưng tôi bắt đầu thấy lạnh. Cái
lạnh của sương dâng lên là là mặt cỏ, của bóng lá mỗi lúc một ken dày, của cả
nỗi sợ mơ hồ từ trái tim tôi tỏa ra.

Đây là lần
đầu tiên tôi vào rừng, dù tôi đã sống cạnh khu rừng này suốt tám năm tuổi thơ.
Ngay từ bé tâm trí tôi đã chất đầy những lời người lớn hù dọa, vì thế với tôi
rừng luôn gắn với những gì nguy hiểm, độc địa, chết chóc. Rừng có rắn rết, có
những con trăn lớn, có cọp beo. Và có những con ma. Những con ma nhảy nhót bên
cạnh những con quỷ rừng.

Ngay chú
Thảo cũng nói với tôi như thế. Chú bảo “Con không nên vào rừng”. Lúc đe tôi câu
đó, giọng chú giống như thể nếu tôi không nghe lời chú tôi sẽ không bao giờ có
dịp thấy ánh sáng mặt trời nữa.

Bây giờ chú
Thảo đã mất và tôi đang ở trong rừng. Lời hăm dọa của chú năm nào hiện ra trong
tâm trí khiến tôi vội vàng cúi xuống nhặt một cành cây cầm tay.

Con Rùa hỏi,
như thể nó có mắt sau gáy:

- Anh muốn
chống gậy rồi hả?

- Ờ.

Tôi đáp, thà
để con Rùa tưởng tôi mỏi chân còn hơn để nó biết tôi nhát gan.

- Gần tới
rồi đó anh.

Con Rùa trấn
an tôi, và tôi thấy rõ nó cố tình đi chậm lại.

Một con sóc
xám với chiếc đuôi thật đẹp hiện ra ngay khúc quanh. Tôi chưa từng thấy con sóc
nào có cái đuôi to như vậy. Khi chạy trên cỏ, cái đuôi của nó không ngừng nảy
lên đập xuống như thể nó đang kéo theo một quả bóng bằng bông. Nó chạy vài bước
qua phải, vài bước qua trái, rồi dừng lại bên gốc cây thông non giương mắt nhìn
hai đứa tôi, không chút sợ hãi. Chỉ đến khi tôi và con Rùa đến thật gần, nó mới
chạy vào nấp dưới đám lá kim thò đầu ngó ra.

- Luẩn quẩn
ở đây có ngày chết đấy, nhóc. – Con Rùa nói với con sóc xám – Đi theo chị qua
bên kia cho an toàn.

Tôi nghĩ con
Rùa chỉ thuận miệng nói chơi, nó sợ con sóc gặp phải cánh thợ săn. Tôi cũng
không tin con sóc hiểu được đề nghị của con Rùa, mặc dù tôi từng chứng kiến nó
nói chuyện với con ngỗng trong vườn nhà nó. Niềm tin trong lòng tôi càng được
củng cố khi hai đứa tôi đi một quãng xa, con sóc vẫn chẳng buồn nhúc nhích.

Nhưng rồi,
bất chợt tôi nghe có tiếng xào xạc phía sau lưng. Tôi ngoảnh lại, sửng sốt thấy
con sóc xám đang lúp xúp đuổi theo hai đứa tôi. Nó chạy từng quãng ngắn, thoáng
chút ngại ngần, nhưng xem ra rất quyết tâm. Có lẽ sự hiện diện của tôi bên cạnh
con Rùa làm nó cảnh giác.

Con Rùa vẫn
điềm nhiên đi tới, trong khi tôi không ngăn được mình cứ chốc chốc lại ngoái
đầu ra sau để ngạc nhiên phát hiện đằng sau con sóc bây giờ có thêm một con
chồn lẽo đẽo nối đuôi.

Con chồn đi
những bước rụt rè, chiếc đuôi dài quét đất làm vang lên những tiếng sột soạt
mỗi khi băng qua một đám lá khô. Từ xa tôi thỉnh thoảng lại thấy hai vành tai
mỏng của nó ửng lên khi có những tia sáng bất chợt rọi qua.

Có lẽ đây là
đám bạn của con Rùa, tôi nhủ bụng. Hôm trước nó khoe tôi nó có rất nhiều bạn ở
trong rừng. Dĩ nhiên là tôi tin những gì con Rùa nói nhưng lúc đó tôi vẫn chưa
hình dung được. Khung cảnh trước mắt vì vậy khiến tôi vô cùng bỡ ngỡ nhưng sau
đó thì chợt nhớ ra các con vật có trực giác rất nhạy. Chỉ qua vài lần tiếp xúc
chúng biết ngay ai là bạn bè ai là kẻ thù và chúng có cách riêng để truyền tín
hiệu cho nhau.

Tôi ngắm hai
con thú hoang đang rón rén bám theo sau lưng, thầm đoán nhiều con vật khác có
lẽ cũng đang nấp đâu đó trong các bụi rậm quan sát chúng tôi qua kẽ lá. Hôm nay
nếu không có tôi, chắc chúng đã ùa ra tung tăng trên cỏ.

Trước mặt
tôi, con Rùa vẫn đều đặn rảo bước, không một lần quay đầu lại. Tôi nghĩ có lẽ
nó không lạ gì chuyện các con vật chạy ra chơi với nó mỗi khi nó vào rừng nhưng
đến khi có thêm hai con nhím nhập bọn thì tôi không làm thinh được nữa. Tôi sải
chân nhanh về phía trước, rối rít:

- Em nhìn
phía sau xem kìa!

Con Rùa hơi
nghiêng mình để có thể nhìn đám thú qua vai, mỉm cười:

- Em biết
rồi. Tụi nó theo em đi lánh nạn đó.

Tôi biết con
Rùa định dẫn đám thú nhỏ tránh xa những chiếc bẫy và những phát súng của phường
săn.

Trong khi
tôi định mở miệng hỏi nó định dẫn đám thú (cả tôi nữa) đi đâu thì tai tôi đột
ngột vểnh lên.

Có tiếng
nước róc rách ở đằng trước vẳng tới.

19

Trước khi
con thác hiện ra, theo như con Rùa nói là sau năm phút nữa, một con khỉ đeo
mình trên cành xà cừ bên tay phải phát ra những tiếng chí chóe khiến tôi và con
Rùa lật đật lia mắt nhìn.

- Thằng
Miếng Vá!

Con Rùa buột
miệng, không phải để gọi con khỉ mà để giới thiệu với tôi. Tôi hiểu ngay đây là
con khỉ thỉnh thoảng vẫn chạy vào làng chơi với con Rùa. Thằng Miếng Vá, giống
như cái tên mà con Rùa đặt cho nó, có một chỏm tóc màu đen ngộ nghĩnh ở chính
giữa trán trông như một đứa bé để tóc trái đào. Trên hai gò má nó cũng có hai
vệt đen giống như vừa bị ai chơi nghịch trét lọ nồi.

Thằng Miếng
Vá sau khi cất tiếng kêu liền trèo thoăn thoắt lên ngọn cây, thoáng chốc đã
biến mất sau đám lá xà cừ xanh. Chỉ đến khi các cành cây rung lên tôi mới biết
nó vừa quăng mình qua ngọn trắc bá kế bên.

Khi con Rùa
tiếp tục rảo bước thì tôi hiểu ra con khỉ con đang láu táu giành nhiệm vụ dẫn
đường. Đó là cách để con khỉ háo thắng thể hiện mình, vì nếu không nó cứ sau
một cú quăng mình lại dừng lại chờ đợi để hãnh diện thực hiện một cú quăng mình
tiếp theo, con Rùa vẫn đang đi đúng con đường vạch sẵn trong đầu nó kể từ khi
chúng tôi đặt chân vào bìa rừng.

Tiếng nước
reo mỗi lúc một lớn và khi thằng Miếng Vá dừng lại, tôi thấy có thêm hai con
khỉ khác đang ngồi trên tảng đá dưới chân ngọn thác vừa hiện ra sau khúc ngoặt.
Hai con khỉ này lớn hơn, có lẽ là khỉ anh chị hay khỉ bố mẹ, cũng có chỏm lông
dày ở giữa trán như thằng Miếng Vá, chỉ khác là chỏm tóc này màu vàng. Khi con
khỉ to nhất chớp mắt nhìn tôi và con Rùa, tôi thấy mi mắt nó có màu trắng như
vừa được tô bằng cây bút chì bạc.

Thác không
cao, nhưng màn nước giống như một miếng voan trắng phủ kín sườn đồi lởm chởm
những bụi cây thấp, ở vài chỗ lá nhúng cả xuống mặt nước.

- Tới rồi đó
anh.

Con Rùa nói,
ngoảnh cổ không phải để nhìn tôi mà để quan sát đám thú nhỏ phía sau lưng tôi.

Tôi đưa mắt
nhìn nước từ đỉnh thác lao xuống vùng xoáy tạo nên một núi bọt trắng xóa, những
đợt sóng ngắn và những vòng tròn lan ra bốn phía, tai ngập trong một thứ âm
thanh rộn rã, hoang sơ nhưng vô cùng dễ chịu.

- Em dẫn tụi
nó đi tắm hả?

Tôi hỏi con
Rùa, không nghĩ là mình hỏi trêu.

Như để trả
lời thắc mắc của tôi, ba con khỉ đứng lên khỏi tảng đá cạnh chân thác, nối đuôi
nhau trèo qua những mô đất dọc triền đồi, chân bám trên những bụi cây, men dần
về phía bức màn nước.

- Đi anh! -
Con Rùa vừa nói vừa bước ra phía sau cúi xuống ẵm một con nhím lên tay.

- Đi đâu?

- Chui qua
bên kia. – Con Rùa hất đâu về phía ngọn thác – Có một lối đi nằm ngay sau thác
nước.

Trước bộ mặt
ngơ ngác của tôi, con Rùa nói tiếp:

- Anh ẵm con
nhím kia giùm em đi!

Con nhím khi
xù lông như một quả cầu gai nhưng lúc tôi bế nó trên tay, lông nó rạp xuống như
những ngọn giáo được xếp gọn gàng, dù vậy tôi vẫn cố cẩn thận hết mức để tránh
bị các mũi nhọn vô tình đâm vào tay.

Một tay ôm
con nhím, tay kia bám vào những cành lá đong đưa trên đầu, tôi thận trọng đặt
chân lên những mô đất và những bụi cây rải rác dọc triền đồi, dè dặt nhích từng
bước một.

Ba con khỉ
lúc nãy đã biến mất sau màn nước. Trước mặt tôi, con Rùa di chuyển một cách nhẹ
nhàng trên sườn dốc, trông nó không có chút gì gắng sức.

- Anh nhìn
cho kĩ chỗ em chui vào nhé!

Con Rùa nói
với tôi trước khi biến mất ở một chỗ nào đó giữa màn nước.

Tôi run lên
trong bụng khi bắt đầu nhúng người vào thác nước, cứ nghĩ sức nước tuôn xuống
từ trên cao sẽ hất văng tôi xuống vũng xoáy bên dưới bất cứ lúc nào.

Nhưng điều
tôi lo sợ đã không xảy ra. Do ngọn thác không cao nên sức nước không mạnh như
tôi nghĩ, mặc dù tôi phải bám thật chắc cả tay lẫn chân vào các bụi cây mới
không bị ngã. Con nhím co rúm trong lòng tôi, như cảm nhận được rằng bất kỳ một
sự cựa quậy nào của nó cũng có thể khiến cả tôi lẫn nó rơi xuống vực.

Thực tế thì
tôi đã vượt qua thử thách này không đến nỗi vất vả như tôi tưởng. Tôi tin con
Rùa đã từng chui qua màn nước này nhiều lần và nó biết đó không phải là hành
động quá nguy hiểm, nếu không nó đã không rủ tôi đi theo.

Tôi thở phào
khi đặt được chân vào cửa hang, đầu cổ tóc tai ướt đẫm, mắt cay xè, lòng phân
vân không biết làm gì với con nhím trên tay.

- Anh đặt nó
xuống nền hang đi. Nó sẽ tự bò theo mình. – Trong thứ ánh sáng lờ mờ hắt vô từ
màn nước, con Rùa vẫn nhận ra sự lúng túng của tôi. Nó nói, tôi thấy con nhím
của nó đang nằm ngay dưới chân.

Tôi khẽ đặt
con nhím trên tay xuống nền hang. Vừa rời khỏi tay tôi, những cọng lông nhọn
của nó lập tức xù ra bốn phía, có lẽ là để rũ nước. Trông nó có vẻ hồi hộp, lúc
này nhìn nó giống hệt một con chuột nấp trong vỏ sầu riêng đang thò đầu ra nghe
ngóng.

Thằng Miếng
Vá đứng cách đó một quãng, miệng chí chóe không ngừng.

- Nó giục
mình đi theo nó đó anh.

- Hai con
khỉ kia đâu?

- Tụi nó
quay ra ngoài rồi.

Vòm hang khá
rộng, tôi có thể đứng thẳng người nhưng con Rùa vẫn dặn tôi cảnh giác với những
mỏm đá thỉnh thoảng nhô ra từ trần hang.

Hang càng
vào sâu càng tối, chúng tôi chỉ biết dò dẫm đi theo tiếng kêu của con khỉ con.

Có rất nhiều
ngóc ngách trong cái hang kì lạ này, nếu không thuộc đường sẽ rất dễ bị lạc.
Con Rùa bảo tôi đây là cái hang tự nhiên, về sau được con người sửa chữa thêm
để chuyển quân bí mật trong thời kỳ chiến tranh. Tôi hỏi em còn bé sao biết
chuyện này. Nó bảo nó nghe ông ngoại nó kể. Con Rùa còn nói trừ ông ngoại nó
ra, không một ai trong làng biết cái hang này.

- Chắc em
giấu con Tập Tễnh trong cái hang này đúng không?

- Không đúng.

Câu trả lời
của con Rùa hoàn toàn ngoài tiên liệu của tôi.

- Không đúng
à? – Tôi tròn xoe mắt – Em bảo em vào rừng để gặp con Tập Tễnh mà?

- Điều đó
thì đúng. – Con Rùa cười khúc khích – Nhưng con Tập Tễnh không ở trong hang.

Ánh sáng
đùng đục hắt tới từ phía trước như thay cho con Rùa trả lời tôi. Tiếng chí chóe
của con khỉ con lúc này vẳng lại từ rất xa, tôi đoán nó không kiềm được háo hức
khi nhìn thấy quầng sáng nên đã lao nhanh về phía trước.

Ánh sáng
càng lúc càng tỏ dần, nhưng không vì vậy mà tôi tránh khỏi hai cú va đầu vào
các mỏm đá đột ngột chĩa xuống từ trần hang. Một cú bên trái một cú bên phải
khiến đầu tôi sưng lên hai cục. Nếu coi đó là hai cái sừng thì tôi đã rất giống
một thành viên trong đám thú nhỏ của con Rùa.

Màu xanh của
cây lá bên ngoài cửa hang lúc này đã hiện ra trong tầm mắt nhưng tôi chưa kịp
reo lên bỗng nghe có tiếng sột soạt từ phía sau lưng rồi có cái gì đó chạm vào
chân tôi khiến tôi “á” lên một tiếng đầy hoảng hốt.

- Tụi nhóc
đó.

Con Rùa vừa
dứt lời, tôi đã thấy hai cái bóng đen vọt lên từ sau lưng tôi phóng vù về phía
cửa hang. Đó là con chồn và con sóc đi theo tôi và con Rùa trong rừng. Tôi
không biết tụi nó đã vào hang và lẳng lặng bám theo hai đứa tôi từ lúc nào.

- Con chồn
có thể vượt qua bức màn nước nhưng anh nghĩ con sóc sẽ bị nước cuốn trôi.

- Lúc nãy
hai con khỉ quay ra là để giúp sức cho con sóc đó anh.

Bọn nhím và
bọn khỉ đi sau cùng.

Tôi biết khỉ
là loài hiếu động (nhìn thằng Miếng Vá lơn tơn phi lên trước là biết), nếu hai
con khỉ phía sau không chịu vượt lên từ sớm có lẽ chúng sợ bọn nhím chậm chạp
đi lạc đường. Chúng khôn ghê!

20

Cửa hang trổ
ra một rẻo xanh tươi chạy giữa hai sườn núi. Một thung lũng nên thơ với những
loại cây thấp và rất nhiều hoa bướm dại, hoa đuôi diều, hoa sao và các bụi cúc
ngũ sắc mọc dọc các khe nước nhỏ chảy len lỏi giữa các kẽ đá trước khi róc rách
buông mình xuống những chiếc hồ nhỏ ngập hoa tím nằm rải rác giữa thung.

Thận trọng
đặt chân lên những tảng đá ngoài cửa hang để leo xuống, con Rùa nói với tôi:

- Đẹp không
anh?

- Đẹp quá. –
Tôi xuýt xoa – Cỏ cây bên này khác hẳn bên kia.

- Ngoại em
bảo sườn đồi bên này nằm về hướng đông nên đón được nhiều nắng và các luồng gió
ấm từ biển thổi lên.

- Hèn gì bên
này không có những loại cây to giỏi chịu lạnh…

- Cũng có
thể có một mạch nước nóng chảy ngầm bên dưới thung lũng này. Ngoại em đoán thế.

Con Rùa đưa
mắt nhìn quanh:

- Rất may ở
đây không có sông hoặc suối chảy qua. Nếu không, phường săn men theo các nguồn
nước thế nào cũng tìm thấy chỗ này.

Tôi tin ngay
lời con Rùa nói, không chỉ vì khung cảnh bên này ngọn đồi hoàn toàn khác với
bên kia mà vì không khí thanh bình tỏa ra từ mỗi gốc cây ngọn cỏ, từ những cánh
bồ công anh bay rợp trời như những vũ công kiêu hãnh khoe chiếc váy trắng tinh
trong nắng sáng, từ cách bọn thú nhỏ nô đùa tung tăng trước mắt, và cả từ tiếng
đập cánh rì rào của đám bọ dừa, tiếng châu chấu nhảy tanh tách trong đám cỏ
mượt dưới chân khiến tôi cảm nhận được sự êm đềm dễ chịu vây bọc chung quanh.

- Con Tập
Tễnh sống ở đây.

Con Rùa nói,
và gần như ngay lập tức tôi nhìn thấy một con nai tuyệt đẹp đang đứng dưới bóng
cây bạc hà miêu đưa đôi mắt đen láy nhìn lên chỗ cửa hang.

Đó là một
con nai màu vàng nâu với những chấm trắng lốm đốm trên toàn thân, hai tai to
như hai chiếc lá bàng lúc này đang vểnh lên hướng về phía tôi và con Rùa. Nó
đứng đó, dưới bóng lá, không kêu lên cũng không gõ móng xuống mặt cỏ nhưng tôi
vẫn mường tượng được sự bồn chồn trong dáng đứng bất động của nó.

Chưa bao giờ
tôi quan sát một con nai ở khoảng cách gần đến thế, và khi tôi theo con Rùa
tiến đến sát bên con Tập Tễnh, đưa tay vuốt ve bộ lông mềm mại và chiếc mũi đen
ướt của nó thì đó là lần đầu tiên trong đời tôi chạm tay được vào con thú xinh
đẹp xưa nay tôi chỉ nhìn thấy trong những trang sách.

Đến lúc đó
thì con nai con mới gõ móng, nhảy vài bước ngắn quanh hai đứa tôi để chào mừng,
rồi dừng lại âm yếm dụi đầu vào ngực con Rùa, cánh mũi không ngớt phập phồng vì
xúc động.

Trông cái
cách con nai con mừng rỡ đón con Rùa, tôi không khỏi liên tưởng đến hình ảnh
tôi hồi bé mỗi lần đón mẹ đi chợ về.

Con Rùa
không có quà bánh cho con Tập Tễnh như mẹ tôi vẫn có quà chợ cho tôi. Con nai
con có lẽ cũng chẳng thiếu thốn gì giữa một thung lũng vui tươi tràn ngập hoa
cỏ như tôi đang nhìn thấy.

Quà của con
Rùa là những mẩu chuyện trong cuốn Tâm hồn cao thượng nó mới
được nghe tôi kể.

Tất nhiên
tôi không tin một con nai có thể nghe chuyện nhưng khi con Rùa thong thả bước
lại phía lạch nước, ngồi lên tảng đá đang được che dù bởi những cành lá buông
rủ trễ tràng như những bím tóc cài hoa đỏ của cây tràm liễu ở phía trên, tôi
ngạc nhiên thấy con nai vội vã đi theo trên những bước chân náo nức.

Và khi con
Rùa đặt mình lên tảng đá, con Tập Tễnh lập tức nằm dán mình lên các bụi thủy
trúc, đầu ghếch lên đùi con Rùa, lặng yên chờ đợi.

- Hôm nay
chị có chuyện mới kể cho em nghe nè.

Con Rùa âm
yếm nói, vừa nựng Tập Tễnh bằng cách vuốt ve vành tai của con nai bằng hai ngón
tay như thể đang mân mê một chiếc lá.

Tôi đứng bên
cạnh, tựa lưng vào cây tràm liễu, tò mò xem một con nai nghe chuyện là như thế
nào. Vì tôi như không tin được vào mắt mình khi thấy cái cách con Tập Tễnh nghe
con Rùa kể chuyện giống một cách kỳ lạ dáng điệu của con Rùa khi nó ngồi trước
mặt tôi để rình từng mẩu chuyện về cậu bé thành Padova hay chú lính chì đánh
trống người đảo Sardegna.

Về sau này
tôi mới biết con Tập Tễnh thực ra chẳng thể hiểu được những chuyện kể của con
Rùa. Điều mà con nai con cảm nhận được và chờ đợi một cách hạnh phúc là tình
cảm của con Rùa dành cho nó bộc lộ qua ánh mắt long lanh, qua giọng kể thủ thỉ,
qua bàn tay mơn trớn, tất cả toát lên một tình yêu đủ sức sưởi ấm bất cứ một
trái tim nào, của một con người hay của một con nai.

Chỉ có con
nai nghe con Rùa kể chuyện, có lẽ đó là thói quen trong những ngày con Rùa chữa
trị thương tật cho nó và lúc đó có lẽ con Rùa đã dùng câu chuyện về làng Đo Đo
trong cuốn truyện tranh để làm dịu những cơn đau của con nai con.

Gần đó,
những con thú khác đang làm những công việc khác: con chồn hương xám tro đang
lăng xăng trên những cẳng chân ngắn, chiếc mõm nhọn đánh hơi ra bốn phía bằng
những cú quay tròn, đôi mắt màu hạt dẻ không ngừng láo liên tìm kiếm thức ăn
trong những bụi thảo quả và đậu ma, cuối cùng trèo lên một cây đu đủ hoang mọc
chen giữa các bụi móng rồng.

Bầy khỉ đánh
đu trên cây vảy ốc, vừa chí chóe vừa hái trái ném nhau một cách phấn khích, đôi
lúc trúng phải lũ sóc leo trèo trên cây nhãn lồng gần đó khiến bọn nhóc bỏ chạy
toán loạn.

Trong khi
bọn nhím nhai lá đinh lăng chán lại rủ nhau sục mõm dưới các bụi dong để bới
củ, lũ gà rừng đậu trên các cành cây thấp hân hoan gáy chào mặt trời ban trưa.

Trên cái nền
âm thanh xáo động đó, lại còn thêm tiếng gió lao xao lùa qua các nhánh tràm
liễu nữa, giọng kể rì rầm của con Rùa có lúc bị chìm đi nhưng sự âu yếm trong
mọi cử chỉ của nó lúc nào cũng truyền đi một thông điệp dịu dàng khiến trái tim
của con nai con có lẽ không ngừng thổn thức.

21

Thung lũng
mộng mơ là nơi con Rùa giấu con nai con khỏi mắt của phường săn. Đó cũng là
thiên đường bình yên của những con thú nhỏ. Đã đặt chân đến miền đất hứa này
rồi, không một con thú nào muốn quay lại bên kia ngọn đồi để sống nơm nớp trước
những mũi súng và những cái bẫy rập.

Chỉ bọn khỉ
là thích trở lại phía rừng ngoài, chẳng hiểu tại sao. Con Rùa bảo tôi vậy, khi
hai đứa tôi chui vào hang để quay về lối cũ, ba con khỉ liền lập tức bám theo.
Có thể vì chúng là loài thú thông minh nhất trong đám, luôn nuôi trong lòng sự
tự hào chính đáng là chỉ có chúng mới có thể đi xuyên qua ngọn đồi mà không sợ
lạc đường để chết giấm giúi ở một ngóc ngách nào đó trong hang tối. Ước muốn
trở thành người dẫn đường tin cậy và là một trợ thủ đắc lực cho con Rùa cũng có
thể là động lực khiến tụi nó luôn muốn có mặt ở khu vực hiểm nguy.

Bọn khỉ lúc
tụt lại đằng sau lúc vọt lên đằng trước, liên tục va một cách bất cẩn vào chân
tôi và thường là do thằng Miếng Vá hiếu động dẫn đầu.

Tôi cố nhớ
những chỗ đầu tôi đụng phải các mẩu đá chĩa xuống từ trần hang và vì không thể
nào nhớ nổi nên tôi phải đi lom khom một quãng khá xa mới dám thẳng lưng lên.

Trước mặt
tôi, con Rùa vẫn lặng thinh rảo bước mặc cho bọn khỉ nhảy nhót và chí chóe luôn
mồm.

Chỉ đến khi
tiếng nước chảy vọng tới càng lúc càng gần và ánh mặt trời từ bên ngoài rèm
nước tạo nên một quầng sáng đục mờ nhễ nhại ở phía trước, con Rùa mới lên
tiếng:

- Miếng Vá,
gượm đã em!

Lần này tôi
đã bớt ngạc nhiên khi con khỉ con đứng lại ngay khi nghe mệnh lệnh của con Rùa.
Hai con khỉ kia cũng lập tức dừng chân.

- Sao thế
em? – Tôi hỏi.

- Cẩn thận
kẻo chạm phải phường săn ở bên ngoài.

Tôi biết con
Rùa sợ cánh thợ săn trong làng phát giác ra lối đi bí mật đằng sau thác nước và
như một phản xạ tự nhiên tôi nín thở bám theo nó tiến đến sát bức màn nước
nghiêng tai nghe ngóng, mặc dù tôi biết phường săn không thể nghe thấy tiếng hô
hấp của bọn tôi cũng như bọn tôi không thể nghe được tiếng chân của họ nếu quả
thực họ đang ở bên ngoài.

- Mình chờ
một chút xem có nghe thấy tiếng súng nào không.

Con Rùa nói
khẽ, không biết lần thứ bao nhiêu nó nhìn thấu tim gan tôi và cũng như mọi lần
nó ngay lập tức, gỡ bỏ câu hỏi đang vướng trong đầu tôi như một thứ móc câu mà
từ lúc chơi với nó tôi luôn luôn mắc phải.

Bọn khỉ bắt
chước con Rùa, hết nghiêng bên tai này lại nghiêng bên tai kia nhưng đã mười
lăm phút trôi qua chúng tôi vẫn chẳng nghe thấy động tĩnh gì.

- Ra trước
đi em!

Tiếng con
Rùa vang lên và chỉ chờ có vậy, thằng Miếng Vá láu táu chui tọt qua màn nước.

Con Rùa kiên
nhẫn đợi thêm một lát rồi nhẹ nhàng đưa tay vén bức rèm nước với động tác y như
đang vén một bức rèm thật, bất chấp nước văng tung tóe lên người. Nó đưa tay
tóm lấy một nhánh cây lơ lửng phía trên để giữ thăng bằng, rồi dọ dẫm bước ra
ngoài bằng cách sờ soạng chân lên những mỏm đá và những bụi cây mà bọn tôi từng
bám vào đó để đi vào hang.

Năm phút
sau, bọn tôi (tức là tôi và con Rùa cộng thêm hai con khỉ) đã ở bên ngoài bức
rèm nước và tôi bỗng nhiên bắt gặp cái cảm giác mình đang quay về chốn cũ, sau
chuyến du lịch dài vào một thế giới bình yên, thơ mộng và gần như không có
thật.

Mặt trời lúc
này đã lên giữa đỉnh đầu và những tia sáng láu lỉnh đã tìm cách xuyên qua những
chiếc lá du sam để đến nhảy nhót trên vai tôi và trên má con Rùa.

Tôi quay đầu
nhìn dáo dác, nhẹ nhõm khi không thấy bóng phường săn quanh đây nhưng đúng vào
lúc tôi định giục con Rùa ra về thì có tiếng khỉ kêu vọng tới. Tiếng kêu kéo
thành tràng, sợ hãi, đau đớn vì hoảng loạn.

- Thằng
Miếng Vá!

Con Rùa buột
miệng và nó co giò chạy theo hai con khỉ lớn đã nhốn nháo phóng đi ngay từ khi
nghe tiếng kêu đầu tiên.

Tôi cũng lập
tức vọt theo và sau khi vất vả bươn qua mớ bụi rậm và dây leo ngáng đường, tôi
nhìn thấy một vạt cỏ dường như đã được bàn tay con người dọn dẹp, dấu vết dao
rựa còn để lại trên những thân cây non chưa khô nhựa, những ngọn cỏ bị dày xéo,
gãy ngang và tàn héo với phần ngọn bị úa đi trong nắng gió.

Trên mặt đất
vương vãi những hạt ngô màu vàng chạy thành một vệt dài.

Ở cuối con
đường màu vàng đó một cái hố có lẽ trước đây được ngụy trang dưới lớp lá khô.

Thằng Miếng
Vá đang ở dưới hố, ngước đôi mắt nhỏ nhìn lên, tay vươn về phía con Rùa, miệng
kêu rối rít, khiếp đảm và mừng rỡ.

Hai con khỉ
bồn chồn chạy tới chạy lui trên miệng hố, mắt nhìn con Rùa chờ đợi.

Tôi thấy rõ
một chân thằng Miếng Vá bị kẹp vào bẫy, trông nó đau đớn và lo lắng.

Con Rùa nhờ
tôi kiếm vài khúc cây và khi tôi đang lượm những cành cứng đem về, con Rùa leo
xuống đáy hố và làm cách nào đó chỉ riêng nó biết đã phá tung được cái bẫy kẹp.
Thằng Miếng Vá tỏ ra rất đau đớn trong lúc con Rùa tháo bàn chân nó ra khỏi
bẫy. Trông nó vừa kêu khóc vừa choàng tay ôm chặt cổ con Rùa, tôi như nhìn thấy
một đứa bé con đang được mẹ chăm sóc vết thương và cảm giác đó khiến tôi nghe
cay cay nơi sống mũi.

Sau khi tôi
và hai con khỉ tiếp sức cùng con Rùa lôi thằng Miếng Vá lên khỏi miệng hố, cả
bọn quay trở lại lối cũ – con khỉ con đeo trên lưng một con khỉ lớn, miệng
không ngớt rên theo kiểu khỉ – để ngược về phía thác nước.

Theo cách
sắp xếp của con Rùa, để phòng những người thợ săn thình lình xuất hiện, một lần
nữa bọn tôi lại xuyên qua rèm nước để vào trong hang, trong khi đó con Rùa ở
lại ngoài rừng để lùng sục các loại cây lá cỏ dược liệu trị thương.

Một chốc
sau, nó trở vô với cả nắm lá mỏ quạ, bòng bong và mọc sởi – đó là theo lời con
Rùa, còn trong các thứ lá trên tay nó tôi chỉ bết mỗi lá cúc tần.

Con Rùa cầm
chân thằng Miếng Vá nhúng vào rèm nước để rửa sạch vết thương trước khi nhai
nát các thứ lá trong miệng, cẩn thận đắp lên. Con khỉ con lúc này có lẽ đã bớt
đau, nó vẫn ôm cứng cổ con Rùa nhưng chỉ phát ra những tiếng rít khẽ trong cổ
họng như một động cơ bị nén.

Dưới thứ ánh
sáng mờ mờ chỗ cửa hang, con Rùa trông rất giống một bác sĩ trong thời chiến.
Nhìn các động tác khéo léo và thuần thục của nó, tôi đoán nó đã nhiều lần chữa
thương cho các con vật trong rừng, có lẽ đó là lý do bọn thú nhỏ tin cậy và yêu
mến nó đến vậy.

Sau khi đắp
thuốc, nó lấy lá chuối rừng, bọc bàn chân bị thương của thằng Miếng Vá rồi lấy
dây chuối buộc chặt giống như người ta gói bánh tét vào những ngày cuối năm.