Chương 23: Hồi thứ hai
mươi ba

Mượn câu văn Tây Sương
ký, giở giọng giỡn đùa;

Nghe khúc hát Mẫu đơn
đình, chạnh lòng hờn tủi.

Nguyên phi sau khi từ
vườn Đại quan về cung, sai Thám Xuân chép lại tất cả những bài vịnh hôm ấy, rồi
tự tay xếp thứ tự hơn kém, truyền dựng bia ở trong vườn để ghi lại một cuộc
chơi phong nhã hiếm có xưa nay. Giả Chính liền sai người đi các chợ tìm thợ
khéo đến vườn mài đá, khắc chữ. Giả Trân sai bọn Giả Dung, Giả Bình trông nom
công việc. Giả Tường vì bận về trông nom bọn con hát và các đồ diễn tuồng, nên
không được rỗi. Giả Trân lại gọi thêm bọn Giả Xương, Giả Lăng đến trông coi
giúp, công cuộc bắt đầu vào việc nấu sáp, **c đá.

Nói đến mười hai sa ni
và mười hai đạo cô ở miếu Ngọc Hoàng và am Đạt Ma dọn ra bên ngoài, không ở
trong vườn nữa, Giả Chính muốn phân họ đi các nơi. Chu thị là mẹ Giả Cần ở phố
sau, đang muốn xin với Giả Chính cho con việc làm để lấy tiền tiêu. May sao
nghe có việc này, liền đi xe đến nhờ Phượng Thư.

Phượng Thư biết Chu thị
xưa nay không hay cậy thần cậy thế mấy, liền nhận lời. Nghĩ ngợi một lúc,
Phượng Thư sang trình Vương phu nhân:

- Không nên cho bọn ni
cô và đạo cô đi ở nơi khác. Bất thần Quí phi ra chơi, cần đến họ sẽ có ngay.
Nếu cho họ đi, khi cần đến, phải mất nhiều thì giờ, tốn công sức. Cứ như ý con,
nên cho họ ở cả vào chùa Thiết Hạm, hàng tháng cho một người đem vài lạng bạc
đến mua gạo củi cho họ là được rỗi. Khi cần chỉ gọi một tiếng là có, không mất
công gì cả.

Vương phu nhân đến bàn
với Giả Chính. Giả Chính cười nói:

- Bây giờ nhắc đến, tôi
mới nhớ, vậy cứ thế mà làm.

Rồi lập tức cho gọi Giả
Liễn.

Giả Liễn đương ăn cơm
với Phượng Thư, thấy gọi, liền bỏ cơm xuống, đứng dậy ngay, Phượng Thư níu lại
cười nói:

- Hãy khoan đã, tôi bảo
câu này! Việc khác thì tôi không cần, nhưng nếu là việc bọn ni cô và đạo cô,
thì thế nào cũng phải theo tôi dặn mà nói.

Rồi dặn Giả Liễn mấy
câu. Giả Liễn lắc đầu cười:

- Có giỏi mợ đi mà nói,
tôi mặc kệ.

Phượng Thư ngẩng cổ lên,
bỏ đũa xuống, vẻ mặt nửa cười nửa không, lườm Giả Liễn:

- Cậu nói thực hay nói
đùa đấy?.

Giả Liễn cười nói:

- Con chị Năm ở phòng
phía tây là Giả Vân đã xin với tôi hai ba lần. Tôi bảo nó hãy chờ, chẳng mấy
khi có việc này, mợ lại định cướp mất.

Phượng Thư cười:

- Cậu cứ yên tâm, Quí
phi đã dặn trồng nhiều tùng, bách về phía đông bắc trong vườn và hoa cỏ ở trước
lầu. Khi nào khởi công, tôi sẽ cho cháu Vân trông nom việc ấy.

Giả Liễn nói:

- Thôi được. Nhưng tại
sao đêm hôm qua tôi muốn "đổi lối mới" mợ lại cứ vùng vằng hất chân
hất tay tôi ra.

Phượng Thư nghe nói,
nhoẻn cười, phì vào Giả Liễn một cái, rồi cúi đầu ăn cơm.

Giả Liễn cười rồi chạy
một mạch đến hầu Giả Chính, thì quả là việc các ni cô. Giả Liễn cứ theo lời
Phượng Thư dặn, nói:

- Xem ra cháu Cần đã
thông thạo, có thể giao cho nó trông nom, cứ theo thường lệ, mỗi tháng chỉ việc
chi và lĩnh tiền là xong.

Giả Chính xưa nay vẫn
không nhìn đến những việc nhỏ nhặt, nghe Giả Liễn nói, bằng lòng ngay.

Giả Liễn về nhà bảo
Phượng Thư. Phượng Thư sai người bảo ngay Chu thị. Giả Cần đến, cảm ơn vợ chồng
GIả Liễn. Phượng Thư lại muốn tỏ ra thân thiết, bảo hắn viết giấy nhận trước ba
tháng lương. Giả Liễn đóng dấu, phát thẻ cho hắn đi lĩnhho bạc cứ theo số lương
phát cho ba trăm lạng bạc trắng xóa. Giả Cần đưa biếu người cân một lạng để
uống nước, rồi sai đứa hầu nhỏ đem về nhà. Hắn bàn với mẹ xong, lập tức thuê
mấy cỗ xe đến cửa nách phủ Vinh, gọi hai mươi bốn người ra, ngồi cả lên xe, đi
một mạch đến chùa Thiết Hạm.

Nói về Nguyên phi ở
trong cung đã xếp xong thứ tự những bài đề vịnh vườn Đại Quan rồi. Chợt nghĩ
đến phong cảnh trong vườn, sau lần ra chơi, chắc là Giả Chính bắt đóng khóa cẩn
thận, không cho ai đi lại, như thế chẳng hóa phụ cái đẹp ấy lắm sao? Vả chăng
đám chị em trong nhà đều là người biết đề vịnh cả, sao ta không bảo họ sang
đấy, để đến nỗi người tài buồn tẻ, hoa liễu kém tươi! Lại nghĩ đến Bảo Ngọc
không như các anh em khác, từ bé đến lớn vẫn ở luôn với đám chị em; nếu không
cho sang đây, sẽ làm cho cậu ta buồn, mà Giả mẫu và Vương phu nhân cũng không
được vui. Vậy nên cho Bảo Ngọc ở luôn đấy mới phải.

Nguyên phi liền sai thái
giám là Hạ Trung đem một đạo dụ đến phủ Vinh truyền cho bọn Bảo Thoa vào ở
trong vườn, không được đóng khóa như trước, Bảo Ngọc cũng được đến ở đấy đọc
sách.

Giả Chính và Vương phu
nhân nhận được dụ, đến trình Giả mẫu, rồi sai người vào trong vườn dọn dẹp sắp
đặt giường ghế, treo rèm màn. Bảo Ngọc nghe tin, khôn xiết vui mừng. Đương lúc
vòi vĩnh Giả mẫu, đòi cái nọ, đòi cái kia, thì có a hoàn đến nói: "Ông sai
gọi cậu Bảo".

Bảo Ngọc sa sầm nét mặt,
mất vui, ngồi ngẩn ra một lúc, rồi uốn éo níu chặt lấy Giả mẫu, không chịu đi.

Giả Mẫu an ủi:

- Của quí của bà này!
Cháu cứ đi, đã có bà. Cha cháu không dám làm rầy rà cháu đâu. Vả cháu vừa làm
được những bài thơ hay, nên chị cháu muốn cho cháu vào trong vườn ở. Cha cháu
sợ cháu vào trong ấy hay quấy rầy, nên gọi đến dặn bảo mấy câu đấy thôi. Hễ cha
bảo câu gì, cháu cứ vâng lời ngay là xong.

Giả mẫu nói xong, gọi
hai bà già đến dặn: "Đưa cậu Bảo sang, và chớ để ông làm cho cậu ấy
sợ". Bà già vâng lời đi.

Bảo Ngọc chầm chậm bước
đi, mãi mới đến nơi. Giả Chính đương ở buồng Vương phu nhân bàn tính công việc.
Bọn Kim xuyến, Thái Vân, Thái Phượng, Tú Loan, Tú Phượng đương đứng ở dưới
thềm, trông thấy Bảo Ngọc, đều nhoẻn miệng cười. Kim Xuyến nắm Bảo Ngọc lại khẽ
bảo:

- Môi tôi vừa bôi nhiều
sáp thơm và ngọt lắm, cậu có thích ăn không?

Thái Vân đẩy Kim Xuyến
ra cười nói:

- Người ta đương ruột
rối bời bời, mày còn trêu chọc mãi! Lúc này ông bà đang vui đấy, cậu đi vào đi.

Bảo Ngọc đẩy cửa vào.
Giả Chính và Vương phu nhân ở cả trong buồng. Dì Triệu vén rèm, Bảo Ngọc vào,
thấy Giả Chính và Vương phu nhân đương ngồi trên giường nói chuyện. Bọn Nghênh
Xuân, Thám Xuân, Tích Xuân, Giả Hoàn đều ngồi ghế dưới. Thấy Bảo Ngọc vào, Thám
Xuân, Tích Xuân và Giả Hoàn đều đứng dậy.

Giả Chính ngước mắt
nhìn, thấy Bảo Ngọc dáng điệu thanh nhã, vẻ mặt tuấn tú, ngoảnh lại nhìn Giả
Hoàn, thì diện mạo ươn hèn, đi đứng thô lỗ, khiến ông ta lại nhớ ngay đến Giả
Châu. Nghĩ đến Vương phu nhân chỉ còn có một đứa con đẻ, yêu quí như ngọc, mà
mình thì đầu đã hoa râm, bỗng lòng ghét Bảo Ngọc của ông ta đã bớt đi nhiều.
Liền nói:

- Quí phi bảo mày suốt
ngày đi chơi, không chịu học hành; nay bắt mày ở trong vườn đọc sách với các
chị em. Mày phải cố học, nếu còn lêu lổng thì liệu hồn đấy!

Bảo Ngọc vâng lia lịa,
Vương phu nhân dắt lại cho ngồi bên cạnh. Các chị em cũng đâu ngồi đấy. Vương
phu nhân sờ cổ Bảo Ngọc hỏi:

- Những viên thuốc hôm
nọ uống hết chưa?

- Còn một viên ạ.

- Ngày mai lại lấy mười
viên nữa. Mỗi đêm trước khi đi ngủ, bảo Tập Nhân cho uống một viên.

- Vâng. Trước khi đi
ngủ, Tập Nhân vẫn cho con uống.

Giả Chính hỏi:

- Tập Nhân là ai?

Vương phu nhân đáp:

- Là một a hoàn.

- A hoàn thì gọi tên gì
không được. Đứa tai quái nào đã đặt cho nó cái tên ấy?

Vương phu nhân thấy Giả
Chính không thích, liền giấu hộ Bảo Ngọc, nói:

- Đó là bà đặt cho nó
đấy.

Giả Chính nói:

- Bà hiểu đâu những chữ
ấy. Nhất định lại thằng Bảo Ngọc.

Bảo Ngọc biết không giấu
nổi, đứng dậy thưa:

- Vì thường đọc thơ, con
nhớ có câu: Hoa khí tập nhân tri trú noãn(1). Nó là họ Hoa, nên tiện miệng con
đặt cho cái tên ấy.

(1). Mùi thơm của hoa ngát xung quanh người, biết là
ban ngày trời ấm.

Vương phu nhân vội bảo
Bảo Ngọc:

- Về đổi ngay cái tên

Và quay sang nói với Giả
Chính:

- Ông cũng không nên để
tâm về việc nhỏ này.

Giả Chính nói:

- Kể ra cũng chẳng hại
gì, không cần phải đổi. Nhưng xem thế đủ biết nó không chăm lo việc chính, chỉ
thích những lời văn trai lơ phù phiếm thôi.

Ông ta quát to một
tiếng:

- Đồ súc sinh, sao không
bước đi!

Vương phu nhân vội nói:

- Thôi về đi, có lẽ bà
đương chờ con đấy.

Bảo Ngọc vâng lời, thong
thả đi ra, nhìn Kim Xuyến lè lưỡi cười, rồi theo hai vú già chạy một mạch về
nhà. Lúc này Tập Nhân đang dựa cửa, thấy Bảo Ngọc về được êm thấm, cười hỏi:

- Ông gọi cậu đến làm
gì?

- Chẳng có việc gì cả.
Ông sợ tôi vào ở đấy quấy rối, dặn bảo mấy câu thôi.

Nói xong Bảo Ngọc chạy
sang bên Giả mẫu trình hết đầu đuôi. Khi ấy Đại Ngọc ở đấy, Bảo Ngọc liền hỏi:

- Cô thích ở chỗ nào?

Đại Ngọc đương tính toán
việc ấy, thấy Bảo Ngọc hỏi, liền cười nói:

- Tôi thích ở quán Tiêu
Tương. Ở đấy có mấy khóm trúc, quanh co một dãy bao lan, tĩnh mịch hơn chỗ
khác.

Bảo Ngọc vỗ tay cười
nói:

- Thực đúng ý tôi! Tôi
cũng muốn cô ở đấy. Tôi ở viện Di Hồng. Hai chúng ta lại được gần nhau, và đều
được yên lặng.

Hai người đương bàn
định, thì Giả Chính sai người đến trình Giả mẫu:

- Đến hai mươi hai tháng
hai này tốt ngày, xin cho các cậu các cô dọn vào ở trong vườn.

Trong mấy ngày ấy, người
nhà chia nhau vào vườn dọn dẹp. Bảo Thoa ở Hành Vu uyển, Đại Ngọc ở quán Tiêu
Tương, Nghênh Xuân ở lầu Xuyết Cẩm, Thám Xuân ở Thu Sảng trai, Tích Xuân ở hiên
Lục Phong, Lý Hoàn ở thôn Đạo Hương, Bảo Ngọc ở viện Di Hồng. Mỗi nơi phái thêm
hai bà già, bốn a hoàn. Ngoài bà vú và các người hầu cận, còn có nhiều người
chuyên giữ việc dọn dẹp quét rửa. Đến ngày hai mươi hai, đâu đấy đều dọn sạch
sẽ cả. Bấy giờ trong vườn phút đã hoa chào đai gấm, liễu đón gió thơm, không
còn vắng vẻ như khi

Bảo Ngọc từ khi vào ở
trong vườn, lòng đầy vui thích, chẳng mong gì khác nữa. Ngày nào cậu ta cũng
chỉ cùng chị em và bọn a hoàn họp mặt một chỗ, hoặc đọc sách, hoặc viết lách,
gẩy đàn, đánh cờ, học vẽ, làm thơ, thêu loan, trổ phượng, chọi cỏ, hái hoa,
ngâm thơ, hát lẩy, đố chữ, đoán múi quả, tha hồ chơi bời thỏa thích. Bảo Ngọc
có bốn bài tức cảnh bốn mùa, tuy không hay lắm, nhưng cũng tả được tình cảnh
chân thực:

TỨC CẢNH ĐÊM XUÂN

Trướng ráng màn mây sắp
sẵn rồi,

Ngõ ngoài tiếng ếch
thoáng bên tai.

Gối vương hơi lạnh mưa
ngoài cửa,

Mắt ngắm màu xuân, mộng
gặp người.

Cây nến khóc ai giàn gụa
mãi!

Bông hoa hờn khách ủ ê
hoài!

A hoàn chẳng biết lười
hay nũng?

Vẫn cứ ôm chăn, vẫn nói
cười.

TỨC CẢNH ĐÊM HÈ

Thêu khuya ai mới ngủ
say,

Trong ***g, anh vũ gọi
ngay pha chè.

Gương xạ nguyệt rọi song
the,

Đào vân ngào ngạt, hương
chè vua ban.

Móc sen cốc ngọc đầy
tràn,

Ngả nghiêng gió liễu bên
giàn pha lê.

Trên đình phe phẩy quạt
hè,

Lầu son trang điểm rèm
che cuốn liền.

TỨC CẢNH ĐÊM THU

Trong Giáng Vân hiên
vắng tiếng người,

Màn the nhấp nhánh bóng trăng
trôi.

Hạc nồng giấc điệp trên
rêu đá,

Quạ đẫm suơng ngô cạnh
giếng khơi.

Hầu đến giải chăn, đàn
phượng múa,

Người về tựa cửa, cánh
hoa rơi(2)

(2). Nguyên văn câu này: Khi người tựa cửa quay về thì
hoa tuyết rơi đầy.

Quá say trằn trọc đêm
còn khát,

Quạt nước pha trà hãy

TỨC CẢNH ĐÊM ĐÔNG

Mơ màng mai trúc trống
ba rồi,

Đệm ấm chăn ***g vẫn
tỉnh hoài.

Sân rợp bóng thông chim
hạc đứng,

Oanh im giọng hát, tuyết
hoa rơi.

Ai trùm áo thúy, hồn thơ
lạnh,

Đây khoác da điêu, sức
rượu lười.

Cô gái hầu trà xem đã thạo,

Lấy ngay tuyết mới thử
pha chơi.

Thấy mấy bài thơ này là
của một công tử mười hai mười ba tuổi ở phủ Vinh làm ra, những bọn xu phụ thế
lợi lúc ấy tranh nhau biên chép truyền tụng khắp nơi. Những bạn trẻ lãng mạn,
thích câu trai lơ khêu gợi, cũng viết vào quạt, hoặc đề lên tường, để thỉnh
thoảng ngâm nga. Vì thế có nhiều người đến xin chữ, xin thơ, xin vẽ, xin đề,
Bảo Ngọc thành ra đắc ý, ngày nào cũng bận về việc thù ứng. Không ngờ, tĩnh quá
hóa động; một hôm, Bảo Ngọc thấy buồn rầu khó chịu, nhìn cái này không đẹp, cái
kia không hay, ra vào lên xuống, chỉ thấy bực mình. Trong vườn, phần đông là
bọn con gái đang còn tính nết ngây thơ, cười nói hồn nhiên, ăn ở đứng ngồi gặp
đâu hay đấy, thì biết thế nào được tâm sự của Bảo Ngọc?

Bảo Ngọc khó chịu, không
thích ở trong vườn, chỉ muốn ra ngoài phóng túng cho rộng cẳng, nhưng lại ngớ
ngẩn, không nói ra được cái sở thích của mình. Dính Yên thấy thế, muốn bày trò
vui, nhưng nghĩ đi nghĩ lại, cái gì Bảo Ngọc cũng chơi chán rồi, khó có trò
vui, chỉ còn một thứ là chưa trông thấy. Nó liền đi đến các hàng sách, tìm tòi
những truyện như: Phi Yến, Hợp Đức, Võ Tắc Thiên, Dương Quý Phi và các truyện
thần kỳ khác, mua mấy bộ đem về biếu Bảo Ngọc.

Bảo Ngọc chưa được xem
sách này bao giờ, quả nhiên thích lắm, như là bắt được của báu. Dính Yên lại
dặn:

- Cậu không nên đem vào
trong vườn, nếu để cho người ta trông thấy, thì tôi sẽ bị ăn đòn!

Nhưng Bảo Ngọc khi nào
lại chịu nghe? Cứ tính quanh tính quẩn hai ba lần, rồi chọn những bộ nào lời
văn hơi thanh nhã, để ở trên giường, chờ khi vắng người mới đem ra xem; còn
những bộ tục quá thì giấu ở buồng sách bên ngoài.

Một hôm, vào trung tuần
tháng ba. Cơm sáng xong, Bảo Ngọc đến ngồi trên hòn đá dưới cây đào, cạnh cầu
Thấm Phương, giở cuốn Hội Chân ký(3) ra xem. Khi đến chương "Lạc hồng
thành trận"(4) chợt cơn gió lướt qua, hoa đào trên cây rụng xuống hàng đấu
đầy cả sách, cả trên mặt đất. Bảo Ngọc muốn rũ đi, nhưng lại sợ chân giẫm phải,
đành hứng lấy hoa, đem thả xuống ao. Những cánh hoa ấy cứ lênh đênh nổi trên
mặt nước, rồi qua đập Thấm Phương trôi đi.

(3). Tức truyện Tây sương, Nguyên Chẩn đời Đường làm
ra.

(4). Hoa đỏ rụng thành từng trận.

Bảo Ngọc quay lại, thấy
trên mặt đất vẫn còn nhiều cánh hoa. Đương lúc dùng dằng, chợt nghe đằng sau có
người hỏi: "Anh ở đây làm gì thế?" Bảo Ngọc quay lại, thấy Đại Ngọc
vai vác cái cuốc, đeo cái túi the, tay cầm cái chổi quét hoa. Bảo Ngọc cười
nói:

- Tốt lắm. Bây giờ cô
hãy đi quét hết những cánh hoa còn lại kia đem thả xuống nước. Tôi vừa thả
xuống đấy nhiều lắm.

Đại Ngọc nói:

- Thả xuống nước không
được đâu. Anh tưởng nước ở đây sạch à? Khi chảy đến những chỗ gần nhà người ta
ở, thì nước chứa đủ hôi thối, vẫn làm hoa dơ bẩn. Ở gò đằng kia tôi đã đào một
cái mả để chôn hoa. Nay ta quét hết, bỏ vào cái túi này, đem đến đấy chôn. Hoa
lâu ngày hóa ra đất, như thế chẳng sạch hay sao?

Bảo Ngọc nghe vậy mừng
lắm, cười:

- Để tôi bỏ sách xuống,
cùng đi nhặt với cô.

Đại Ngọc hỏi:

- Sách gì đấy?

Bảo Ngọc vội giấu đi rồi
nói:

- Chẳng qua những sách
"Đại học, Trung dung" thôi.

- Anh còn giở trò ma quỉ
giấu tôi à? Muốn tốt, anh đưa ngay cho tôi xem.

- Cho cô xem, tôi chẳng
sợ gì. Nhưng xem xong, cô đừng kể lại cho ai biết. Truyện này văn viết hay lắm,
nếu cô xem nó, thì quên cả ăn.

Nói xong đưa sách cho
Đại Ngọc.

Đại Ngọc bỏ các đồ nhặt
hoa xuống, cầm lấy sách, càng xem càng thích, chừng chưa ăn xong bữa cơm, đã
xem hết cả mười sáu hồi. Thấy lời văn rung động, trong miệng nhường có mùi
thơm, Đại Ngọc chăm chú đọc xong đứng ngẩn người ra, cố nhẩm cho nhớ.

Bảo Ngọc cười:

- Cô xem có hay không.

Đại Ngọc gật đầu cười:

- Xem thú thật!

Bảo Ngọc cười nói:

- Tôi là người nhiều
sầu, nhiều bệnh, à trang nghiêng nước nghiêng thành.(5)

 (5). Chữ trong
Tây sương ký.

Đại Ngọc nghe thấy câu
ấy, mặt và tai đỏ bừng lên, lập tức dựng ngược lông mày, như cau lại mà không
phải là cau, trố hai con mắt, như trợn mà không phải là trợn. Má đào nổi giận,
mặt phấn ngậm hờn, trỏ vào mặt Bảo Ngọc:

- Anh nói bậy muốn chết
đấy! Dám đem những lời lẳng lơ suồng sã lăng nhăng để khinh nhờn tôi! Tôi về
mách cậu mợ đấy.

Nói đến hai chữ
"khinh nhờn", mặt Đại Ngọc đỏ ngầu lên, nguây nguẩy chạy đi ngay.

Bảo Ngọc vội đứng ngăn
lại, nói:

- Xin cô hãy tha cho tôi
lần này, nếu tôi có bụng khinh nhờn cô, sau này tôi ngã xuống ao, bị giải ăn
thịt, hóa ra con rùa. Khi nào cô làm bà nhất phẩm phu nhân, già ốm về chầu
Phật, tôi sẽ đến mộ đội bia cho cô suốt đời.

Câu ấy làm cho Đại Ngọc
phì cười, dụi mắt nói:

- Hơi một tý đã sợ run
lên. Thế mà anh hay nói bậy! Thôi chẳng qua tốt mã mà đoảng, bề ngoài giáp bạc,
cốt trong sáp vàng!(6)

 (6). Câu này
trích trong vở Mẫu đơn đình, Thang Hiển Tổ đời Minh soạn ra.

Bảo Ngọc nghe vậy, cười
nói:

- Cô nói gì đấy? Cô nói
chuyện Tây sương đấy à? Tôi cũng đi mách đấy.

Đại Ngọc cười:

- Anh bảo anh liếc mắt
qua cũng thuộc, có lẽ tôi không nhìn một cái được mười dòng ư?

Bảo Ngọc vừa cất sách
đi, vừa cười nói:

- Thôi, đừng nói đến
chuyện ấy nữa, chúng ta đi chôn hoa đi.

Rồi hai người cùng đi
nhặt và chôn hoa. Vừa xong thì Tập Nhân chạy đến nói:

- Tôi tìm cậu khắp nơi,
chẳng thấy đâu cả. Cậu mò đến đây làm gì thế? Ông Cả ở bên kia khó ở, các cô
sang thăm cả rồi, cụ bảo tôi đi tìm cậu sang thăm. Cậu về thay quần áo ngay đi.

Bảo Ngọc liền cầm lấy
sách, từ biệt Đại Ngọc, cùng Tập Nhân quay về.

Đại Ngọc thấy Bảo Ngọc
đi rồi, các chị em lại không có ai ở đây, một mình thui thủi về buồng. Vừa đi
đến góc tường viện Lê Hương, thì nghe ở trong nhà có tiếng sáo, tiếng hát trầm
bổng dịu dàng. Đại Ngọc biết ngay là bọn mười hai con hát nhỏ đương tập diễn
tuồng. Đại Ngọc không để ý nghe, nhưng cũng có hai câu lọt vào tai, rõ ràng
không sót chữ nào:

Trước sao hồng tía đua
chen,

Giờ sao giếng lấp tường
nghiêng thế này!

Nghe xong, Đại Ngọc rất
là thương cảm, đứng dừng lắng tai nghe, lại thấy hát:

Ngày xuân cảnh đẹp đã
qua,

Niềm vui rộn rã ở nhà
nào đây?

Đại Ngọc gật đầu khen
ngợi, nghĩ bụng: "Thế ra trong vở hát cũng có nhiều câu văn hay, tiếc rằng
người đời chỉ biết nghe, chưa chắc đã thưởng thức được những cái hay trong
đó", chợt lại hối không nên nghĩ nhảm, bỏ nhỡ những khúc hát, Đại Ngọc lại
lắng tai nghe nữa, thấy hát câu:

Chỉ vì nàng người đẹp
như hoa,

Tuổi trôi như nước...(7)

(7). Cũng chữ trong Tây sương ký.

Nghe cây này, tâm thần
Đại Ngọc choáng váng; sau lại thấy những câu: Thương mình ở chốn thâm khuê...
lại càng như say như dại, không đứng vững được, Đại Ngọc ngồi trên hòn đá ngẫm
nghĩ ý vị tám chữ: Người đẹp như hoa, tuổi trôi như nước. Chợt nhớ đến cổ nhân
có câu: Nước chảy hoa tàn khéo hững hờ, mà trong từ khúc này lại có câu: Nước
chảy hoa trôi xuân đã hết, trên đời cõi tục... Vả lại trong Tây Sương ký lại có
câu:

Hoa rơi dòng nước đỏ
ngòm,

Muôn sầu vơ vẩn héo hon
lòng này.

Bao nhiêu ý nghĩ dồn
lại, làm Đại Ngọc đắn đo suy nghĩ, bất giác tâm thần ngơ ngẩn, nước mắt tràn
quanh. Đương lúc phiền não, chưa tìm được cách khuây khỏa, bỗng có người đập
một cái vào sau lưng:

Thật là:

Sớm phấn đêm thêu nào
nghĩ đến;

Nhìn trăng hứng gió lại
buồn thêm.