Chương 9

Người anh kế tôi chết trong vòng ba ngày, vì bệnh sưng phổi.
Trái tim của anh đầu hàng. Vào lúc ấy tôi đã rời xa mẹ tôi. Trong thời kỳ Nhật
chiếm đóng. Mọi chuyện đều đi đến chỗ kết thúc trong ngày hôm ấy. Tôi không bao
giờ hỏi bà những câu hỏi về tuổi nhỏ của chúng tôi, về chính bà nữa. Ðối với
tôi, bà đã chết với cái chết của người anh kế tôi. Người anh lớn tôi cũng chết
như vậy. Tôi không bao giờ vượt qua nỗi ghê tởm mà họ gợi lên trong tôi lúc ấy.
Họ không còn chút ý nghĩa nào đối với tôi nữa. Tôi không cần biết gì về họ nữa
kể từ ngày ấy. Thậm chí tôi không bao giờ biết bà đã thu xếp như thế nào để trả
hết nợ cho bọn sét-ti, bọn Ấn cho vay nặng lãi. Một ngày nọ, họ không còn đến
nhà nữa. Bây giờ tôi còn có thể nhìn thấy họ. Họ ngồi trong căn phòng tiếp
khách nhỏ ở Sa Ðéc, quấn vải trắng, họ ngồi đó không nói một lời, hàng tháng,
hàng năm. Người ta có thể nghe thấy tiếng mẹ tôi khóc lóc và mắng chửi họ, bà ở
trong phòng và không ra ngoài, bà hét vọng ra ngoài bảo họ hãy để cho bà yên,
họ câm, bình thản, mỉm cười, không nhúc nhích. Rồi một ngày nọ, họ đi khỏi. Bây
giờ họ đều đã chết, mẹ tôi và hai anh tôi. Ðối với ký ức điều đó cũng quá trễ.
Bây giờ tôi không còn yêu thương họ nữa. Tôi không nhớ là tôi đã có bao giờ yêu
thương họ hay không. Tôi đã rời bỏ họ. Trong đầu tôi, tôi không còn có mùi da
thịt của bà nữa, cũng không còn có màu mắt của bà trong mắt tôi nữa. Tôi không
thể nhớ được tiếng nói bà, ngoại trừ một đôi khi nó trở nên nhỏ nhẹ vì sự mệt
mỏi buổi chiều hôm. Tiếng cười của bà tôi không thể nghệ thấy nữa - không cả
tiếng cười lẫn tiếng khóc của bà. Ðiều đó đã qua mất rồi, tôi không nhớ nữa. Ðó
là lý do tại sao bây giờ tôi có thể viết về bà một cách dễ dàng, dài dòng như
thế, đầy đủ như thế. Bà trở thành chỉ là một điều gì đó để người ta viết về mà
không gặp khó khăn, bản viết thảo vội vàng.

Chắc là bà đã ở lại Sài Gòn từ 1932 cho đến 1949. Vào tháng
mười hai năm 1942 người anh kế của tôi chết. Bà không thể đi đâu được nữa. Bà ở
lại đó - để cho gần nấm mộ, bà nói. Rồi sau cùng bà trở về Pháp. Con trai tôi
được hai tuổi khi chúng tôi gặp lại nhau. Quá muộn màng cho chúng tôi để mà
đoàn tụ. Chúng tôi biết điều đó ngay trong cái liếc nhìn đầu tiên. Không còn gì
nữa để mà đoàn tụ. Ngoại trừ người anh cả, còn thì mọi chuyện còn lại đã xong
hết rồi. Bà đã đi về để sống, và chết, trong hạt Loir-et-Cher, trong tòa lâu
đài giả kiểu Louis XIV. Bà đã sống ở đó với chị Ðô. Bà vẫn còn sợ sệt vào ban
đêm. Bà mua một khẩu súng. Chị Ðô luôn canh chừng nơi những căn gác trên tầng
chót. Bà cũng mua cho người con trai lớn của bà một chỗ gần Amboise. Có rừng cây. Anh
chặt cây xuống. Rồi đi thua bạc hết trong một sòng baccara ở Paris. Khu rừng biến mất
chỉ trong vòng một đêm. Cái thời điểm mà ký ức của tôi bất chợt chùng xuống và
có lẽ anh tôi đã làm cho tôi rơi lệ là sau khi chuyện thua mất hết tiền bán gỗ
xảy ra. Tôi biết người ta đã tìm thấy anh nằm trong xe hơi ở Montparnasse, bên ngoài La Coupole, và biết rằng anh ta
muốn chết. Những chuyện sau đó, tôi đã quên đi. Ðiều mà mẹ tôi đã làm, với tòa
lâu đài đó của bà, thì thật không thể tưởng tượng nổi, tất cả vẫn vì đứa con
trai lớn, đứa con đã năm mươi tuổi đầu mà không thể nào kiếm được chút tiền
nào. Bà mua một vài cái lò ấp trứng dùng điện và đặt chúng trong phòng khách
lớn. Bất thình lình bà có sáu trăm gà con, bốn mươi mét vuông gà con cả thảy.
Nhưng bà đã nhầm lẫn thế nào đó với những tia sáng hồng ngoại, và không một con
gà nào có thể ăn uống gì được, cả sáu trăm gà con đều có mỏ không khớp nhau
hoặc không khép lại được, tất cả đều đói mà chết và bà đành bỏ luôn. Tôi đã đến
tòa lâu đài vào lúc gà đang nở, cả một cuộc ăn mừng linh đình. Rồi sau đó mùi
gà chết và mùi thức ăn của chúng lợm giọng đến nỗi tôi không thể ăn uống gì
được trong lâu đài của mẹ tôi mà không nôn mửa.

Bà chết trên tay chị Ðô và anh ta, người mà bà gọi là đứa
con nhỏ của bà, trong căn phòng ngủ lớn ở tầng một, nơi mà trong những lúc
sương giá lạnh buốt, bà thường để bày cừu vào ngủ, năm hoặc sáu con chung quanh
giường bà, suốt mấy mùa đông, những mùa đông cuối cùng của bà.

Chính ở nơi đấy, trong ngôi nhà sau cùng đó, ngôi nhà vùng
sông Loire, khi cuối cùng bà đã từ bỏ
việc tới lui xuôi ngược không ngừng nghỉ của bà, mà lần đầu tiên tôi nhìn thấy
rõ ràng sự điên loạn. Tôi nhìn thấy mẹ tôi điên loạn rõ ràng. Tôi nhìn thấy
rằng chị Ðô và anh tôi đã luôn luôn ở gần bên sự điên loạn đó. Còn tôi, không,
trước đây không bao giờ tôi nhìn thấy sự điên loạn đó. Không bao giờ tôi nhìn
thấy mẹ tôi trong trạng thái mất trí cả. Tình trạng mà bà đã bị. Từ lúc mới
sinh ra. Trong dòng máu. Sự điên loạn không làm bà đau ốm gì cả, bởi vì đối với
bà nó giống như sức khỏe, được củng cố hai bên bởi chị Ðô và đứa con trai cả.
Không một ai khác trừ họ nhận biết điều đó. Bà luôn luôn có nhiều bạn, bà giữ
những người bạn đó trong suốt nhiều năm và vẫn luôn luôn kết giao thêm với bạn
bè mới, thường là rất trẻ, giữa những viên chức đến từ nội địa, hoặc sau đó
giữa những người ở Ðà Nẵng, nơi có nhiều người đã nghỉ hưu từ những thuộc địa
của Pháp. Bà luôn luôn có người chung quanh, trọn đời bà, nhờ những gì mà họ
gọi là sự thông minh sống động của bà, sự vui vẻ của bà, cùng tính đĩnh đạc vô
song và không hề mỏi mệt của bà.

Tôi không biết ai đã chụp bức ảnh với niềm thất vọng đó. Bức
ảnh trong sân nhà ờ Hà Nội. Có lẽ là cha tôi, một lần cuối cùng. Vài tháng sau
ông được đưa trở về Pháp vì sức khỏe. Trước đó ông vừa đến Nam Vang vì một công
việc mới. Ông chỉ ở đó vài tuần lễ. Không đầy một năm sau ông chết. Mẹ tôi đã
không trở lại Pháp với ông, bà vẫn ở lại chỗ cũ, kẹt cứng ở đó. Ở Nam Vang.
Trong ngôi nhà khang trang nhìn xuống dòng sông Cửu Long, đã có thời là cung
điện của vua Cam Bốt, ngay giữa những khu vực kinh hoàng, rộng nhiều mẫu ấy,
nơi mà mẹ tôi rất sợ hãi. Ban đêm bà cũng làm cho chúng tôi sợ nữa. Cả bốn mẹ
con chúng tôi ngủ chung một giường. Bà nói bà sợ bóng tối. Chính trong ngôi nhà
đó mà bà nghe tin cha tôi chết. Bà biết điều đó trước khi bức điện tín đến nơi,
từ đêm hôm trước, vì một dấu hiệu mà chỉ có một mình bà trông thấy và có thể
hiểu được, vì một tiếng chim gọi giữa đêm, run sợ và lạc lõng trong phòng làm
việc nơi hướng bắc cung điện, trong phòng làm việc của cha tôi. Cũng chính ở
nơi đó, vài ngày sau cái chết của chồng, mẹ tôi đã gặp tận mặt cha của bà. Bà
bật đèn lên. Ông ở đó, đứng bên cạnh chiếc bàn trong gian đại sảnh hình bát
giác. Ðang nhìn bà. Tôi còn nhớ tiếng thét, tiếng gọi đó. Bà đánh thức chúng
tôi dậy, kể cho chúng tôi nghe những gì đã xảy ra, cái cách ông đã ăn mặc như
thế nào, trong bộ đồ dành để mặc ngày Chủ Nhật màu xám đẹp nhất của ông, cái
cách ông đứng như thế nào, cách ông đã nhìn bà như thế nào, nhìn thẳng vào bà.
Bà nói, mẹ không sợ. Bà đã chạy đến cái hình bóng tan biến đó. Cả hai người đã
chết vào cái ngày và vào cái giờ của con chim hoặc hình bóng. Do đó, không thể
nghi ngờ được, sự thán phục của chúng tôi đối với những hiểu biết của mẹ tôi,
về mọi thứ, bao gồm tất cả những gì có liên hệ đến cái chết.

Người đàn ông thanh lịch bước ra khỏi chiếc limousine đen và
đang hút một điếu thuốc lá Ăng-lê. Ông nhìn cô gái đội chiếc mũ dạ đàn ông và
mang đôi giày vàng. Ông chậm rãi tiến đến bên cô gái. Rõ ràng là ông bị khích
động. Thoạt tiên, ông không mỉm cười. Trước hết, ông mời cô hút thuốc. Tay ông run run. Ðó là sự khác biệt về chủng tộc, ô
không phải là người da trắng, ông phải vượt thắng điều đó, đó là lý do tại sao
ông run rẩy. Cô nói cô không hút thuốc, cũng không cám ơn. Cô không nói gì thêm
nữa, không nói là, Hãy để cho tôi yên. Nhờ đó ông ta ít sợ sệt hơn. Ông nói với
cô chắc là ông đang nằm mơ. Cô không trả lời. Không có gì để mà trả lời cả, cô
phải nói gì? Cô đợi. Vì thế ông ta hỏi, Thế gốc gác cô ở đâu vậy? Cô nói cô là
con gái bà hiệu trưởng trường nữ trung học ở Sa Ðéc. Ông ta suy nghĩ một chốc
rồi nói ông ta có nghe nói về người phụ nữ đó, mẹ của cô, về sự không may xảy
ra cho khu đất mà người ta nói là bà đã mua bên Cam Bốt, có đúng thế không?
Vâng, đúng vậy.

Ông ta lại nói, thật là lạ lùng biết bao khi gặp cô trên
chiếc phà này. Buổi sáng còn quá sớm và một cô gái xinh đẹp như thế, cô không
nhận thấy điếu đó sao, thật là cả một sự ngạc nhiên, một cô gái da trắng trên
một chiếc xe đò bản xứ.

Ông ta nói chiếc mũ rất hợp với cô, hợp với cô một cách thật
hoàn hảo, rằng nó rất là... độc đáo... một chiếc mũ đàn ông, và tại sao không
chứ? Cô quá xinh đẹp nên cô có thể làm bất cứ điếu gì cô ưa thích.

Cô nhìn ông ta. Hỏi ông ta là ai. Ông ta nói ông ta vừa
từ Paris trở
về, ông ta là sinh viên ở đó, ông ta cũng sống ở Sa-Đéc, cũng trên con sông
này, chỗ ngôi nhà lớn với các sân thượng rộng có lan can bằng sứ xanh. Cô hỏi
ông ta người gì. Ông ta nói ông ta là người Tàu, gia đình ông ta gốc ở Hoa Bắc,
tỉnh Phúc Kiến. Cô có vui lòng cho phép tôi đưa cô đến nơi cô muốn đi ở Sài Gòn
không? Cô nói cô bằng lòng. Ông ta bảo người tài xế lấy hành lý của cô gái khỏi
xe đò và đặt vào chiếc xe hơi màu đen.

Người Tàu, ông ta thuộc nhóm nhỏ những tay tư bản gốc Tàu,
những người làm chủ tất cả những khu nhà đất của đám dân lao động ở thuộc địa.
Ông ta đang qua sông để đi về Sài Gòn ngày hôm đó.

Cô bước vào chiếc xe hơi màu đen. Cánh cửa đóng lại. Một cảm
giác nguy hiểm vừa đột ngột cảm nhận được xâm chiếm lấy cô, một nỗi mỏi mệt,
ánh nắng trên sông như thoáng nhòa đi. Khắp nơi cũng chợt có một trạng thái âm
âm lãng tai rất nhẹ, hoặc đầy sương mù.

Sẽ không bao giờ tôi di chuyển bằng xe đò bản xứ nữa. Từ lúc
ấy trở đi tôi sẽ có một chiếc limousine đưa tôi đến trường và từ trường trở về
ký túc xá. Tôi sẽ ăn tại những nơi thanh lịch nhất trong thành phố. Và tôi sẽ
luôn luôn hối tiếc cho mọi điều mình làm, cho mọi thứ tôi thâu đạt được, cho
mọi thứ tôi bị mất đi, tốt hoặc xấu chuyến xe đò, bác tài xe đò mà tôi thường
cười đùa, những bà già nhai trầu ở những hàng ghế sau, bọn trẻ con ngồi trên
giá để hành lý, gia đình ở Sa Ðéc, sự khủng khiếp của cái gia đình ở Sa Ðéc, sự
lặng lẽ đầy truyền cảm của nó.

Chàng trò chuyện. Nói chàng nhớ Paris, những cô gái tuyệt
vời ở đó, đời sống phóng đãng, những cuộc rượu say mèm, ôi chao, ở La Coupole,
ở La Rotonde, riêng anh anh thích La Rotonde hơn, những hộp đêm, đời sống
"huy hoàng" mà chàng đã trải qua suốt hai năm. Nàng lắng nghe, để ý
đến những gì có liên hệ đến sự giàu có của chàng, đến những sự biểu lộ chẳng
hạn như chàng có đến bao nhiêu triệu đồng. Chàng tiếp tục nói. Mẹ của chàng đã
chết, chàng là con một. Chàng chỉ còn có một người cha, người đang nắm giữ tiền
bạc. Nhưng em có biết thế nào không, suốt mười năm qua ông ta chỉ ngồi nhìn
sông, dính chặt vào bàn đèn thuốc phiện, ông ta quản lý tài sản từ chiếc giường
sắt nhỏ của mình. Nàng nói nàng hiểu.

Ông ta sẽ không để con trai mình đi lấy một con điếm nhỏ da
trắng ở Sa Ðéc.

Hình ảnh đó đã khởi đầu từ lâu trước khi chàng tiến đến cô
nhỏ da trắng bên lan can chuyến phà, nó khởi đầu từ khi chàng bước ra khỏi
chiếc xe màu đen, khi chàng bắt đầu tiến lại gần nàng, và khi nàng biết, biết
rằng chàng run sợ.

Ngay từ giây phút đầu nàng biết mang máng, biết rằng chàng
đã bị nàng khuất phục. Và do đó biết rằng những người khác bên cạnh chàng có
thể cũng bị nàng khuất phục nếu cơ hội xảy đến. Nàng cũng biết về những điều
khác nữa, biết rằng bây giờ có lẽ đã đến lúc, nàng không còn có thể trốn tránh
một vài bổn phận đối với chính nàng nữa. Và biết rằng mẹ nàng sẽ không hề biết
gì hết về chuyện này, và các anh của nàng cũng vậy. Bấy giờ nàng cũng đã biết
điều đó. Ngay từ lúc nàng bước vào chiếc xe hơi màu đen là nàng đã biết: nàng
đã bị loại trừ ra khỏi gia đình lần đầu tiên và mãi mãi. Từ bây giờ trở đi họ
sẽ không còn biết gì đến nàng nữa. Cho dù nàng có bị tách rời khỏi họ, bị mang
đi, bị thương tổn, hư hỏng, họ cũng sẽ không bao giờ biết đến nữa. Cả mẹ lẫn
các anh nàng đều sẽ không biết đến nữa. Từ đây họ chỉ còn biết đến số phận của
họ. Ý nghĩ đó đã đủ làm cho người ta bật khóc, ngay trong chiếc xe limousine
đen này.

Bây giờ cô bé sẽ chỉ phải tính chuyện với người đàn ông này,
người đầu tiên, người duy nhất đã tự giới thiệu mình trên phà.

Chương 10

Ngày đó đã xảy đến thật mau chóng, một ngày thứ năm. Chàng
đã đến mỗi ngày để đón nàng ở trường trung học và đưa nàng trở về ký túc xá.
Thế rồi vào một buổi xế trưa ngày thứ năm nọ, ngày nghỉ học nửa buổi trong
tuần, chàng đến ký túc xá và đưa nàng đi với chiếc xe màu đen.

Trong Chợ Lớn. Ðối diện với những con đường nối liền những
khu vực người Tàu trong thành phố với trung tâm Sài Gòn, những con đường theo
kiểu Mỹ rộng lớn đông đúc xe điện, xe kéo và xe đò. Lúc đó mới vừa xế trưa.
Nàng trốn cuộc đi dạo bắt buộc với các cô gái khác ở ký túc xá.

Ðó là một khu phố bản xứ ở phía nam thành phố. Chỗ của chàng
rất tân thời, thoạt nhìn có vẽ được trang hoàng hấp tấp, với đồ đạc được xem
như tối tân. Chàng nói, không phải anh chọn đồ bàn ghế đâu. Căn phòng tối mù,
nhưng nàng không yêu cầu chàng mở những lá sách. Nàng không cảm thấy điều gì
đặc biệt, không ghét bỏ, cũng không ghê tởm, như thế có lẽ đó là sự ham muốn.
Nhưng nàng không biết điều đó. Nàng đồng ý đến đây ngay khi chàng hỏi nàng vào
chiều hôm trước. Nàng ở nơi mà nàng phải ở, được đặt để nơi đây. Nàng cảm thấy
một chút sợ hãi. Dường như điều này không chỉ là những gì nàng mong đợi, nhưng
còn là điều gì đặc biệt phải xảy đến cho nàng. Nàng chú ý nhiều đến ngoại cảnh,
đến ánh sáng, đến tiếng động của thành phố tràn vào phòng. Chàng run rẩy. Thoạt
tiên, chàng nhìn nàng như thể chàng mong đợi nàng nói, nhưng nàng im lặng. Vì
thế chàng cũng không làm gì cả, không cởi quần áo nàng, mà nói là chàng yêu
nàng điên cuồng, chàng nói điều đó một cách rất dịu dàng. Rồi lại im lặng. Nàng
không trả lời. Nàng có thể nói là nàng không yêu chàng. Nhưng nàng không nói gì
cả. Bất chợt, tức khắc, nàng hiểu, hiểu là chàng không hiểu nàng, chàng sẽ
không bao giờ hiểu được nàng, chàng thiếu cái năng lực để có thể hiểu được một
sự đồi trụy như thế. Và nàng biết rằng sẽ không bao giờ chàng có thể tiến vượt
lên đủ nhanh để nắm bắt được nàng. Biết được hay không, điều đó tùy thuộc nơi
nàng. Và nàng biết. Chính vì sự không hay biết của chàng đã khiến nàng bất chợt
hiểu ra: nàng đã tôi cuốn chàng ngay từ trên phà. Nàng đã thu hút chàng. Ðiều
đó đã tùy thuộc vào một mình nàng mà thôi.

Nàng nói, em muốn thà anh đừng yêu em. Nhưng nếu anh yêu em,
em muốn anh hãy hành động như anh vẫn thường làm với đàn bà. Chàng nhìn nàng
kinh hãi, hỏi, Ðó là điều mà em muốn sao? Nàng nói đúng vậy. Chàng đã bắt đầu
khổ đau từ đây, trong này, lần đầu tiên, chàng không còn dối trá về điều đó
nữa. Chàng nói chàng đã biết là nàng sẽ không bao giờ yêu chàng. Nàng để chàng
nói ra điều đó. Mới đầu nàng nói nàng không biết. Rồi nàng để chàng nói điều
đó.

Chàng nói chàng cô đơn, cô đơn ghê gớm bởi vì mối tình chàng
cảm thấy đối với nàng. Nàng nói nàng cũng cô đơn. Nàng không nói tại vì sao.
Chàng nói, Em đã đến đây với anh như thể em có thể đi đến bất cứ nơi nào với
bất cứ ai. Nàng nói nàng không biết nói thế nào, vì cho đến lúc này nàng chưa
bao giờ đi vào giường ngủ với bất cứ một người nào. Nàng nói với chàng là nàng
không thích chàng nói chuyện, điều mà nàng muốn là về phần chàng, là chàng hãy
làm như chàng vẫn luôn luôn làm với những người đàn bà mà chàng mang về chỗ ở
của chàng. Nàng xin chàng hãy làm điều đó. Chàng xé toạc chiếc áo, ném nó xuống
đất. Chàng xé toạc chiếc quần lót nhỏ màu trắng của nàng và bồng nàng đến
giường như thế, trần truồng. Rồi ở đó chàng quay mặt đi và khóc. Và nàng, chậm
rãi, kiên nhẫn, kéo chàng lại gần và bắt đầu cởi quần áo cho chàng. Với đôi mắt
nàng khép kín. Chậm rãi. Chàng làm như thể muốn giúp nàng cởi quần áo. Nàng nói
chàng hãy nằm yên. Ðể em làm cho. Nàng nói nàng muốn làm điều đó. Và nàng làm.
Cởi quần áo cho chàng. Khi nàng bảo chàng trở mình trên giường, chàng làm theo
nhưng đầy thận trọng, nhẹ nhàng, như thể không muốn đánh thức nàng.

Làn da mềm mại một cách lộng lẫy. Thân thể. Thân thể mảnh
mai, không sức mạnh, không có bắp thịt, có thể là chàng đau ốm, có thể là đang
dưỡng bệnh, người chàng nhẵn nhụi, không có chút gì nam tính ở chàng trừ bộ
phận sinh dục, chàng yếu đuối, có lẽ là một miếng mồi ngon không nơi nương tựa
để sỉ nhục, dễ bị thương tổn. Nàng không nhìn vào mặt chàng. Không hề nhìn chút
gì đến chàng. Nàng chạm vào người chàng. Chạm vào sự mềm dịu của bộ phận sinh
dục của chàng, làn da chàng, vuốt ve bộ phận quý báu của chàng, vật khác thường
kỳ lạ của chàng. Chàng rên rỉ, khóc lóc. Trong tình yêu khủng khiếp.

Rồi, vừa khóc, chàng vừa làm tình với nàng. Thoạt tiên, đau
đớn. Và rồi tới phiên sự đau đớn được chiếm đoạt, thay đổi, được tôi kéo đi từ từ,
được tạo ra để hướng đến sự khoái cảm, bám chặt lấy nó.

Biển, không hình thể, hồn nhiên vượt trên mọi so sánh.