Chủ
nhật đó, Pieter không đứng cùng tôi quá lâu như mọi lần trong con ngõ nhỏ.Buổi
sáng ngày hôm sau tôi thấy đau đớn khi nhìn bức tranh. Những khối màu giả đã được
vẽ xong và ông đã vẽ đến đôi mắt cô ta, vầng trán cao và một phần của những nếp
gấp tay áo choàng. Đặc biệt, màu vàng đậm làm tràn đầy trong tôi khoái cảm tội
lỗi mà những lời của mẹ tôi đã lên án. Để thay thế, tôi cố gắng hình dung bức
tranh hòan thiện được treo ở quầy hàng của Pieter cha, bán với giá mười
guilder, một bức tranh đơn giản vẽ người đàn bà đang viết thư. Tôi không thể
hình dung được. Buổi chiều hôm đó tâm trạng ông rất tốt, nếu không thì tôi đã
không dám hỏi. Tôi đã học được cách phán đoán tâm trạng ông, không phải từ những
lời ít ỏi ông nói ra hay qua nét mặt - ông chẳng thể hiện gì mấy - mà từ cách
ông đi lại trong xưởng vẽ và căn phòng áp mái. Khi ông vui vẻ, khi ông làm việc
tốt, ông đi lại một cách có mục đích, những bước sải của ông không chút lưỡng lự,
không một động tác nào thừa. Nếu ông là con người của âm nhạc, ông sẽ thì thầm
ngân nga trong miệng hoặc hát hoặc huýt sáo.

Khi
mọi việc không suôn sẻ, ông dừng lại, nhìn ra ngoài cửa sổ, bất ngờ di chuyển,
bước lên cầu thang lên căn phòng áp mái để rồi sau đó lại trèo xuống khi chưa
lên được nửa thang.

-
Thưa ngài, - tôi bắt đầu khi ông lên căn phòng áp mái để trộn dầu lanh vào chỉ
trắng mà tôi đã nghiền xong. Ông đang vã chỗ lông ở ống tay áo. Hôm nay cô ta
không đến nhưng tôi phát hiện ra rằng ông có thể vẽ vài phần của cô ta khi cô
ta không ở đây.

Ông
nhướng mày.

-
Gì vậy, Griet?

Ông
và Maertge là những người duy nhất trong nhà luôn gọi tôi bằng tên.

-
Những bức tranh của ngài có phải là những bức tranh Thiên chúa giáo?

Ông
dừng lại, lọ dầu lanh lơ lửng bên trên chiếc giá để chỉ trắng.

- Tranh
Thiên chúa giáo á? - ông nhắc lại. Ông hạ thấp tay xuống, gõ nhẹ chiếc bình lên
mặt bàn. -Ý cô là gì khi nói tranh Thiên chúa giáo? Tôi đã buột miệng hỏi mà chẳng
nghĩ. Bây giờ tôi không biết phải trả lời sao. Tôi cố gắng hỏi một câu khác.

- Tại
sao trong nhà thờ Thiên chúa giáo lại treo tranh?

-
Cô đã bao giờ vào một nhà thờ Thiên chúa giáo chưa, Griet?

-
Chưa, thưa ngài.

- Vậy
thì cô chưa nhìn thấy tranh trong nhà thờ, hay tượng, hay kính màu.

-
Chưa ạ.

-
Cô mới chỉ nhìn thấy tranh trong các ngôi nhà, hay cửa hiệu, hay quán trọ.

-
Và ở chợ nữa.

-
Đúng, ở chợ. Cô có thích ngắm tranh không?

-
Tôi rất thích, thưa ngài.

Tôi
bắt đầu nghĩ rằng ông sẽ không trả lời tôi, rằng ông sẽ chỉ đơn giản hỏi tôi vô
vàn câu hỏi.

- Vậy
cô thấy gì khi cô ngắm một bức tranh?

-
Sao? Cái người họa sĩ vẽ, thưa ngài.

Mặc
dầu ông gật đầu, tôi cảm thấy tôi không trả lời như ông muốn.

- Vậy
thì khi cô ngắm bức tranh ở xưởng vẽ dưới kia, cô thấy gì?

-
Tôi thực sự không nhìn thấy Đức mẹ Đồng trinh, đó là chắc chắn, - tôi nói điều đó
để phản đối mẹ tôi hơn là để trả lời ông.

Ông
ngạc nhiên nhìn tôi.

- Vậy
cô nghĩ sẽ nhìn thấy Đức mẹ Đồng trinh chắc?

-
Ôi, không, thưa ngài, - tôi bối rối trả lời.

- Vậy
cô có nghĩ bức tranh là bức tranh Thiên chúa giáo không?

-
Thưa ngài, tôi không biết, mẹ tôi nói...

- Mẹ
cô chưa nhìn thấy bức tranh, đúng không?

-
Vâng ạ.

- Vậy
thì khi đó bà ấy không thể nói cô nhìn thấy cái gì hay không nhìn thấy cái gì.

-
Vâng.

Mặc
dù ông đúng, tôi không thích ông phê phán mẹ tôi.

-
Không phải bức tranh là bức tranh Thiên chúa hay Tin lành, - ông nói, - mà là
người ngắm chúng và cái họ mong đợi nhìn thấy. Một bức tranh trong nhà thờ giống
như một ngọn nến trong căn phòng tối - chúng ta dung nó để nhìn vật rõ hơn. Đó
là cây cầu giữa chúng ta và Chúa. Nhưng nó không phải là cây nến Thiên chúa hay
cây nến Tin lành. Nó đơn giản chỉ là cây nến.

-
Chúng tôi không cần những thứ như vậy để giúp chúng tôi nhìn thấy Chúa Giê su,
- tôi phản đối. Chúng tôi có Lời của Ngài, và như vậy là đủ.

Ông
cười.

-
Griet, cô có biết là tôi được nuôi dạy như một người theo đạo Tin lành không?
Tôi cải đạo khi cưới vợ. Vậy nên cô không cần phải truyền đạo cho tôi. Tôi đã
nghe những lời như thế trước kia rồi. Tôi chăm chăm nhìn ông. Tôi chưa từng gặp
một ai quyết định không theo đạo Tin lành nữa. Tôi không tin là người ta thực sự
có thể cải đạo. Ấy vậy mà ông đã làm thế.

Ông
dường như chờ đợi tôi lên tiếng.

- Mặc
dầu tôi chưa bao giờ vào bên trong một nhà thờ Thiên chúa giáo, - tôi nói, -
tôi nghĩ nếu tôi nhìn thấy một bức tranh ở đó, nó sẽ giống như những bức tranh
của ông. Thậm chí nếu đó không phải là những bức tranh có nội dung từ Kinh
thánh, hay Đức mẹ Đồng trinh và Chúa Hài đồng, hay Chúa Giê su bị đóng đinh
trên thánh giá, - tôi rùng mình, nghĩ đến bức tranh phía cuối giường tôi nơi
phòng hầm. Ông cầm chiếc bình lên và thận trọng rót vài giọt dầu vào chiếc vỏ
sò. Dùng cái bay, ông bắt đầu trộn dầu và chỉ trắng với nhau cho đến khi màu
sơn trở nên giống như bơ để trong căn bếp nóng. Tôi bị mê mẩn bởi sự chuyển động
của cái bay màu bạc trong nước sơn màu trắng kem.

-
Có một sự khác biệt trong quan điểm của người theo đạo Thiên chúa và người theo
đạo Tin lành về việc vẽ tranh, - ông vừa làm vừa giải thích, - nhưng không nhất
thiết phải đến mức như cô nghĩ. Những bức tranh có thể phục vụ mục đích tâm
linh đối với người Thiên chúa giáo, nhưng cô cũng nên nhớ là người theo đạo Tin
lành nhìn thấy Chúa trời ở mọi nơi, trong mọi vật. Bằng cách vẽ những đồ vật hằng
ngày - bàn và ghế, bát và bình, anh lính và cô hầu - chẳng nhẽ họ đang không ngợi
ca sự sáng tạo của Chúa trời đấy sao?Tôi ước mẹ tôi nghe được ông nói. Ông sẽ
khiến cả bà cũng hiểu được. Catharina không thích việc chiếc hộp đựng đồ trang
sức của cô ta bị để lại trong xưởng vẽ, nơi cô ta không thể với tới. Cô ta nghi
ngờ tôi, một phần vì cô ta không thích tôi, nhưng cũng còn vì cô ta bị ảnh hưởng
bởi những câu chuyện tất cả chúng ta đều nghe về các cô hầu gái lấy trộm thìa bạc
của các bà chủ. Ăn trộm và quyến rũ ông chủ của ngôi nhà - đó là điều mà các bà
chủ luôn nghĩ về các cô hầu gái.Tuy nhiên, như tôi đã khám phá ra với ngài
Ruijven, chuyện thường xảy ra hơn là các ông chủ quyến rũ các cô hầu chứ không
phải ngược lại. Đối với ông ta, một cô hầu thì đâu có mất gì. Mặc dù ít khi cô
ta ít hỏi ý kiến ông về những việc trong gia đình, Catharina đến chỗ chồng hỏi
xem cái gì đó đã xong chưa. Tôi không trực tiếp nghe thấy họ nói về chuyện đó -
một sáng Maertge nói với tôi. Maertge và tôi dạo đó rất hòa hợp với nhau. Bỗng
dưng cô bé lớn bổng lên, không còn quan tâm đến những đứa trẻ khác, thích ở bên
tôi vào các buổi sáng khi tôi làm việc. Từ tôi, cô bé học được cánh rắc nước
lên đồ giặt để tẩy trắng chúng dưới ánh nắng, dung hỗn hợp muối và rượu vang để
tẩy vết bẩn, cọ cái bàn là bằng muối thô cho nó không bị dính và cháy. Đôi tay
của cô bé quá đẹp đẽ để làm các công việc trong nước, tuy vậy, cô bé có thể xem
tôi làm nhưng tôi không cho cô chạm tay vào nước. Đôi tay của chính tôi giờ đây
đã bị tàn phá - cứng, đỏ và nứt nẻ, bất kể những phương thuốc mẹ tôi làm ra cho
chúng mềm lại. Tôi phải làm việc bằng đôi tay và tôi vẫn chưa đến mười tám tuổi.

Maertge
hơi giống em gái tôi, Agnes, hoạt bát, hay hỏi, nhanh chóng quyết định điều cô
bé nghĩ.

Nhưng
cô bé cũng là chị cả với sự nghiêm túc trong mục đích của một người chị cả. Cô
bé trông nom các em mình, như tôi quan tâm đến em trai và em gái mình. Điều đó
khiến một cô gái trở nên thận trọng và cảnh giác với những thay đổi.

- Mẹ
muốn lấy lại chiếc hộp đựng đồ trang sức, - một hôm cô bé tuyên bố trong lúc
chúng tôi đi vòng quanh ngôi sao ở Quảng trường Chợ trên đường đến Khu Hàng thịt.-
Mẹ đã nói chuyện với bố về việc đó.

-
Thế mẹ em bảo gì? - tôi cố tỏ vẻ thờ ơ trong lúc tôi nhìn những cánh của ngôi
sao. Gần đây tôi đã để ý thấy mỗi buổi sáng khi cô ta mở cửa xưởng vẽ cho tôi,
cô ta ngó vào phòng chỗ cái bàn, nơi những món đồ trang sức của cô ta nằm đó.

Maertge
ngần ngại.

- Mẹ
em không thích là chị bị khóa ở trên đó cùng đồ trang sức của mẹ em vào ban
đêm, - cuối cùng cô bé nói. Cô bé không nói thêm là mẹ cô ta lo lắng về điều gì
- rằng tôi có thể nhặt những viên ngọc trên bàn, kẹp chiếc hộp dưới nách, rồi
trèo từ cửa sổ xuống phố để chạy trốn đến một thành phố khác và một cuộc sống
khác.

Maertge
cố gắng cảnh báo tôi theo cách của mình.

- Mẹ
muốn chị lại xuống dưới ngủ, - cô bé tiếp tục. - vú em chẳng mấy chốc sẽ thôi
việc và không có lý do gì để chị cứ tiếp tục ở trong căn phòng áp mái. Mẹ em bảo
hoặc chị hoặc chiếc hộp phải rời khỏi đó.

-
Thế bố em bảo sao?

- Bố
không nói gì. Bố sẽ xem xét chuyện đó.

Trái
tim tôi trở nên nặng nề như một hòn đá trong lồng ngực. Catharina yêu cầu ông
chọn lựa giữa tôi và chiếc hộp trang sức. Ông không thể có được cả hai. Nhưng
tôi biết ông không thể xóa chiếc hộp và chuỗi vòng ngọc khỏi bức tranh để giữ
tôi lại trong căn phòng áp mái. Ông sẽ bỏ tôi. Tôi sẽ không còn được giúp ông nữa.
Bước chân tôi chậm lại. Những năm tháng xách nước, vắt đồ giặt, lau chùi sàn
nhà, đổ bô nước tiểu, không một cơ hội nào cho vẻ đẹp, màu sắc hay ánh sáng
trong cuộc đời tôi trải dài trước mắt như phong cảnh một vùng đất bằng phẳng,
nơi ở phía xa kia biển trông rõ nhưng thể nào đến được. Nếu tôi không được làm
việc với các màu sắc, nếu tôi không được ở gần ông, tôi không biết mình sẽ tiếp
tục làm việc trong ngôi nhà đó như thế nào.

Khi
chúng tôi đến quầy thịt và Pieter con không ở đó, đôi mắt tôi bỗng dưng ngân ngấn
nước. Trước kia tôi không nhận thấy là tôi muốn nhìn thấy khuôn mặt nhân hậu, đẹp
trai của anh ta. Dù rằng tình cảm của tôi với anh ta còn rất mơ hồ, anh ta là
nơi trốn chạy của tôi, là điều nhắc nhở rằng tôi còn có một thế giới khác nơi
tôi có thể bước chân vào. Có lẽ tôi chẳng mấy khác cha mẹ mình, những người coi
anh ta là người sẽ cứu họ, bày thịt lên bàn ăn cho họ.

Pieter
cha hài lòng với những giọt nước mắt của tôi.

-
Tôi sẽ nói với con trai là cô khóc khi không thấy nó ở đây, - ông ta tuyên bố
trong lúc chùi sạch máu ở cái thớt.

-
Ông sẽ không làm như vậy, - tôi lúng túng. - Maertge, hôm nay chúng ta mua gì?

-
Thịt bò để hầm, - cô bé nhanh nhảu. - Bốn pound.

Tôi
dung góc tạp để chùi mắt.

-
Có một con ruồi bay vào mắt, - tôi nói nhanh. - Có lẽ quanh đây không sạch sẽ lắm.
Bẩn nên ruồi bay đến.

Pieter
cha cười thoải mái.

-
Ruồi bay vào mắt, nghe cô ấy nói kìa. Bẩn ở đây. Tất nhiên có ruồi nhặng -
chúng bay đến vì máu chứ không phải vì bẩn. Loại thịt ngon nhất là loại nhiều
mái nhất và thu hút nhiều ruồi nhất. Một ngày nào đó cô sẽ tự nhận thấy thôi.
Không cần phải làm bộ làm tịch với chúng tôi đâu, quý cô.

Ông
ta nháy mắt với Maertge.

-
Cô nghĩ thế nào, thưa cô? Liệu cô Griet trẻ trung có nên chê bai một chỗ mà
chính cô ấy sẽ làm sau vài năm nữa không?

Maertge
cố gắng không tỏ ra bị sốc, nhưng rõ ràng cô bé ngạc nhiên bởi lời ám chỉ của
ông ta là tôi có thể không sống cùng gia đình cô mãi mãi. Cô bé khôn ngoan
không trả lời, thay vài đó bỗng dưng tỏ ra quan tâm đến đứa bé mà người đàn bà ở
quầy hàng bên cạnh đang bế.

-
Xin ông, - tôi nhỏ giọng nói với Pieter cha, - đừng nói những điều như vậy với
cô bé, hay với bất cứ ai trong gia đình, dù chỉ là nói đùa. Tôi là người hầu của
họ. Đấy mới là công việc của tôi. Nói khác đi sẽ là tỏ ra không tôn trọng họ. Pieter
cha chăm chú nhìn tôi. Đôi mắt ông ta đổi màu theo từng luồng ánh sáng. Tôi
không nghĩ ngay cả ông chủ của tôi có thể nắm bắt được chúng trong một bức
tranh.

-
Có lẽ là cô đúng, - ông ta thừa nhận, - tôi có thể thấy là tôi nên thận trọng
hơn khi trêu cô. Nhưng tôi chỉ có thể khuyên cô một điều, cô gái yêu quý ạ, tốt
nhất là cô nên tập làm quen với ruồi đi.

Ông
không bỏ hộp đựng đồ trang sức và ông cũng không bảo tôi rời khỏi đó. Thay vào
đó, mỗi tối, ông mang chiếc hộp, chuỗi ngọc trai và đôi hoa tai cho Catharina,
rồi cô ta khóa chúng lại trong cái tủ ở gian phòng lớn, nơi cô ta cất cái áo
choàng màu vàng. Buổi sáng, khi cô ta mở khóa xưởng vẽ để tôi ra, cô ta đưa cho
tôi chiếc hộp và đồ trang sức. Nhiệm vụ đầu tiên của tôi trong xưởng vẽ là đặt
lại chiếc hộp và chuỗi ngọc trai lên bàn và bỏ đôi hoa tai ra nếu vợ ngài
Ruijven đến làm mẫu. Từ ngoài cửa, Catharina quan sát tôi trong lúc tôi dùng
cánh tay và bàn tay để đo. Những hành động của tôi chắc trông kỳ quặc đối với bất
kỳ ai, nhưng cô ta chẳng bao giờ hỏi tôi đang làm gì. Cô ta không dám.Cornelia
chắc phải biết chuyện về chiếc hộp đựng đồ trang sức. Có lẽ giống như Maertge,
con bé đã nghe lỏm bố mẹ bàn bạc. Có thể con bé nhìn thấy Catharina đem chiếc hộp
lên vào buổi sáng và ông đem nó xuống vào ban đêm và đoán được rằng có điều gì
đó không bình thường. Bất kể nó nhìn thấy hay hiểu được điều gì, con bé quyết định
rằng đã đến lúc làm mọi chuyện rối tung lên một lần nữa.

Chẳng
vì lý do cụ thể nào mà chỉ là nỗi ngờ vực mơ hồ, con bé không thích tôi. Về
chuyện này thì nó rất giống mẹ. Con bé bắt đầu việc đó, như nó đã làm với chiếc
cổ áo rách và vết sơn đỏ trên tạp dề của tôi, bằng một lời yêu cầu. Một buổi
sáng, Catharina đang chải tóc còn Cornelia quanh quẩn bên cạnh, quan sát. Tôi
đang hồ quần áo trong phòng giặt nên không nghe thấy hai mẹ con nói gì. Nhưng
có lẽ chính con bé là người đề nghị mẹ nó cài lược đồi mồi lên tóc.

Mấy
phút sau, Catharina bước đến khung cửa ngăn giữa bếp và phòng giặt và tuyên bố:

-
Tôi bị thiếu một chiếc lược đồi mồi. Có ai trong các cô nhìn thấy không? - Mặc
dầu cô ta nói với cả Tanneke và tôi, cô ta chăm chăm nhìn tôi.

-
Không, thưa cô, - Tanneke trịnh trọng trả lời, bước ra từ bếp và cũng đứng ở
khung cửa để cả chị ta cũng có thể nhìn tôi.

-
Không, thưa cô, - tôi lặp lại. Khi tôi trông thấy Cornelia từ hành lang lén
nhìn vào bếp, với cái nhìn tinh quái thuộc về bản chất của nó, tôi hiểu ra là
nó đã khởi sự một cái gì đó mà một lần nữa thì cuối cùng sẽ dẫn đến tôi.

Con
bé sẽ làm điều này cho tới khi nào nó đẩy được tôi đi, tôi nghĩ.

-
Phải có ai biết nó ở đâu chứ, - Catharina nói.

-
Hay để tôi giúp cô tìm trong tủ một lần nữa, thưa cô, - Tanneke đề nghị. - Hay
chúng ta tìm ở một chỗ nào khác vậy? - Chị ta châm chọc nói thêm.

-
Có lẽ nó ở trong hộp đựng đồ trang sức của cô, - tôi gợi ý.

-
Có lẽ vậy.

Catharina
đi vào trong hành lang. Cornelia quay đi theo cô ta.

Tôi
nghĩ cô ta sẽ không mảy may bận tâm đến ý kiến của tôi vì đó là tôi nói. Tuy vậy,
khi tôi nghe thấy giọng cô ta ở trên tầng, tôi hiểu rằng cô ta đang đi đến xưởng
vẽ và tôi vội vàng đi theo cô ta - cô ra sẽ cần đến tôi. Cô ta đang giận dữ, chờ
đợi ở cửa xưởng vẽ, Cornelia lấp ló sau lưng cô ta.

-
Đem chiếc hộp cho tôi, - Catharina bình tĩnh ra lệnh, sự bẽ mặt do không được
vào xưởng vẽ đem lại cho những lời nói của cô ta một âm sắc mà trước kia tôi
chưa từng được nghe thấy. Cô ta thường hay nói gay gắt và to. Giọng nói bình
tĩnh được kiểm sóat của cô ta lần này đáng sợ hơn nhiều.

Tôi
có thể nghe thấy ông trong căn phòng áp mái. Tôi biết ông đang làm gì - ông
đang nghiền đá màu xanh da trời để vẽ tấm vải phủ bàn.Tôi cầm chiếc hộp lên và
mang ra cho Catharina, để lại chuỗi ngọc trai trên mặt bàn. Không nói một lời,
cô ta đem nó xuống dưới nhà, Cornelia một lần nữa theo đuôi cô ta như một con
mèo nghĩ rằng nó sắp được cho ăn. Cô ta sẽ đi vào phòng lớn, lục lọi mọi thứ đồ
trang sức để xem còn thiếu gì nữa. Có lẽ còn thiếu những thứ khác nữa - khó mà
đoán được một đứa trẻ bảy tuổi định giở trò có thể làm điều gì.Cô ta sẽ không
tìm thấy chiếc lược trong hộp của mình. Tôi biết đích xác là nó ở đâu.Tôi không
đi theo cô ta mà trèo lên căn phòng áp mái.

Ông
ngạc nhiên nhìn tôi, tay cầm cái nghiền lơ lửng bên trên cái bát nhưng ông
không hỏi tôi tại sao lại lên. Ông lại tiếp tục nghiền.Tôi mở chiếc hòm nơi tôi
cất đồ đạc của mình và lấy chiếc lược ra khỏi tấm khăn bọc nó. Tôi hiếm khi
nhìn chiếc lược - trong ngôi nhà đó tôi chẳng có lý do gì để cài nó hay thậm
chí chiêm ngưỡng nó. Nó gợi cho tôi quá nhiều tới cuộc sống mà khi là một cô hầu
tôi sẽ chẳng bao giờ có được. Bây giờ khi tôi biết cần nhìn kĩ thì tôi có thể
thấy nó không phải là chiếc lược của bà tôi, dù rằng rất giống. Hình vỏ sò ở một
đầu lược dài hơn và cong hơn và có những vết răng cưa nhỏ trên mỗi mép vỏ sò.
Nó đẹp hơn chiếc lược của bà tôi, dù rằng không nhiều.Tôi tự hỏi liệu tôi có
bao giờ còn nhìn thấy chiếc lược của bà lần nữa.

Tôi
ngồi rất lâu trên giường, chiếc lược đặt trong lòng, đến nỗi ông ngừng nghiền
và hỏi:

-
Có chuyện gì vậy, Griet?

Giọng
ông nhẹ nhàng. Việc đó khiến tôi thú nhận dễ dàng hơn điều tôi không còn lựa chọn
nào khác ngoài nói ra.

-
Thưa ngài, tôi cần sự giúp đỡ của ngài, - cuối cùng tôi tuyên bố.

Tôi
ở lại trong căn phòng áp mái của mình, ngồi trên giường, tay đặt trong lòng
trong lúc ông nói chuyện với Catharina và Maria Thins, trong lúc họ tìm
Cornelia, rồi sau đó tìm kiếm chiếc lược của bà tôi trong đống đồ của lũ con
gái. Cuối cùng Maertge đã tìm thấy nó bị giấu trong chiếc vỏ ốc to mà người thợ
khi trèo từ thang xuống lúc những đứa khác đang chơi trong phòng kho và giấu
chiếc lược của tôi vào vật đầu tiên nó tìm được.

Chính
Maria Thins là người đánh Cornelia - ông để mọi người thấy rõ rằng đó không phải
là nhiệm vụ của ông và Catharina cũng từ chối, thậm chí cả khi cô ta biết rằng
con bé cần phải bị phạt. Sau đó Maertge kể với tôi rằng Cornelia không khóc mà
chỉ nhếch mếp cười trong suốt lúc bị đánh.Cũng chính Maria Thins lên gặp tôi
trong căn phòng áp mái.

-
Chà, cô gái, - bà nói, dựa người vào cái bàn nghiền, - cô đã thả gà ra vườn rồi
đấy.

-
Tôi không làm gì cả, - tôi phản đối.

-
Không, nhưng cô đã tạo ra được một số kẻ thù. Tại sao thế nhỉ? Chúng tôi chưa từng
bao giờ gặp nhiều rắc rối đến thế với những cô hầu khác, - bà cười khúc khích,
nhưng đằng sau cái cười bà vẫn rất nghiêm túc. - Nhưng ông ấy bênh cô, theo
cách của ông ấy, - bà tiếp tục, - và cái đó nặng ký hơn bất cứ điều gì
Catharina hay Cornelia hay Tanneke hay thậm chí tôi có thể nói chống lại. Bà thả
chiếc lược của bà tôi vào lòng tôi. Tôi gói nó vào chiếc khăn và đặt lại vào
ngăn tủ. Rồi sau đó tôi quay lại phía Maria Thins. Nếu bấy giờ tôi không hỏi
bà, sẽ chẳng bao giờ tôi được biết. Đây chắc phải là lần duy nhất bà có thể vui
lòng trả lời tôi.

-
Thưa bà, xin bà hãy nói, ông ấy nói gì vậy? Về tôi?

Maria
Thins nhìn tôi bằng cái nhìn ranh mãnh.

- Đừng
tự huyễn hoặc mình, cô gái. Ông ấy nói về cô rất ít. Nhưng đủ rõ ràng. Việc ông
ấy tự xuống dưới nhà và tỏ ra quan tâm - khi đó con gái tôi biết rằng ông ấy đứng
về phía cô. Không, ông ấy buộc tội nó đã không nuôi dạy con tử tế. Thông minh
hơn nhiều, cô thấy đấy, khi phê phán chứ không khen ngợi cô.

-
Thế ông ấy có giải thích là tôi đang... giúp ông ấy?

-
Không.

Tôi
cố gắng không để lộ ra mặt điều tôi cảm thấy, nhưng chắc chắn bản than câu hỏi
đã làm lộ tình cảm của tôi.

-
Nhưng tôi đã nói với nó, sau khi ông ấy đi, - Maria Thins nói thêm. - Thật là
vô lý khi cô lén lút, bí mật này nọ với nó ngay trong nhà của chính nó.

Bà
nói như thể đang buộc tội tôi nhưng rồi bà lẩm bẩm:

-
Tôi đã nghĩ tốt hơn về ông ấy.

Bà
ngừng lại, trông như thể bà ước đừng để lộ nhiều ý nghĩ đến thế.

-
Thế cô ấy nói gì khi bà bảo vậy?

-
Con gái tôi tất nhiên là không sung sướng với chuyện đó, nhưng nó còn sợ cơn giận
của chồng hơn.

Maria
Thins ngập ngừng.

-
Còn có một lý do khác để nó không quá quan tâm. Tôi có thể nói cho cô ngay đây.
Nó lại đang có chửa.

- Một
đứa nữa? - tôi buột miệng. Tôi ngạc nhiên là Catharina lại muốn có thêm con
trong lúc họ đang túng thiếu đến thế.

Maria
Thins cau mày nhìn tôi:

-
Coi chừng cái miệng, cô gái.

-
Thưa bà, tôi xin lỗi.