THÁNG MƯỜI HAI

Thứ Sáu, ngày mồng Hai tháng Mười hai

Stuart Ackland triệu tôi lên
phòng riêng.

“Jack, cậu có vẻ yêu thích công
việc của mình ở đây nhỉ!”.

“Vâng, đúng thế, Stuart, tôi thực
sự thích công việc này”.

“Thế thì tốt quá. Chúng tôi cũng
rất may mắn có anh giúp đỡ, Jack. Bản tin rugby trong tạp chí của trường thật
dí dỏm. Anh cũng là một thành viên được ưa chuộng trong phòng giáo viên nữa”.

“Cảm ơn, Stuart, cảm ơn về sự đối
đáp tử tế của trường”.

Stuart ho một cách lo âu.

“Mà này, Roddy Lewis sẽ bị đưa ra
tòa, tôi ngờ rằng ông ấy sẽ được quay về dạy học. Tôi muốn mời anh nhận vị trí
chính thức, Jack. Chúng tôi thực sự cần anh trong đội ngũ giáo viên”.

“Ồ, cảm ơn. Xin cảm ơn nhiều”.

Chủ nhật, ngày mồng Bốn tháng Mười hai

Tôi chấp thuận vị trí dạy chính
thức. Gọi điện cho Fred để báo tin mừng.

“Fred, tôi nghĩ là tôi đã tìm ra
nghề nghiệp hợp với mình. Tôi sẽ ở lại Morley Park. Họ cấp cho tôi một phòng
trong khu nội trú”.

“Thế nghề của ông là dạy lũ con
nhà giàu thứ ngôn ngữ mà ông cũng không biết nói tử tế đấy hả? Ông đã tìm thấy
mục đích cuộc đời mình!”

“Ừm, đại loại là như thế. Cũng là
một sự khởi đầu, phải không?”

“Ừ, tôi tự hào về ông lắm, Jack.
Đó là một khởi đầu tốt đẹp. Và, nhân tin đang thông báo tình hình, tôi cũng có
tin này muốn nói với ông”.

“Gì thế?”.

“Tôi là người đồng tính. Jasper
và tôi hiện sống với nhau. Bọn tôi thực sự hợp nhau và Jasper là bạn trai của
tôi”.

“Fred, thật là tin mừng. Tôi mừng
cho cả hai đứa bọn ông đấy!”

“Thế ông không chút ngạc nhiên
nào à? Thất vọng? Kinh tởm?”

“Fred, ông là thằng bạn thân nhất
của tôi. Tôi không quan tâm là ông có bị gay hay không. Và tôi
cũng đoán được phần nào từ lâu rồi. Đó thực sự là tin vui đấy!”

Và khi đặt điện thoại xuống, tôi
thầm nghĩ, mình chưa từng có một thằng bạn nào là “gay” cả. Tôi vẫn nhớ rõ Fred
thường đùa: “Vài thằng bạn quý của tôi là da đen”. Giờ đây tôi có thể nói: “Một
trong những người bạn thân nhất của tôi là ‘gay’!” khi có ai dám nói tôi là
phân biệt đối xử.

Nhưng từ giờ tôi cũng phải coi
chừng cái miệng của mình. Vẫn biết chúng ta đang sống trong một xã hội tự do,
đầy lòng vị tha nhưng thật đáng ngạc nhiên về tần số mà chúng ta hoặc người
khác nói những câu thật vô ý như: “Đừng có mà ái thế”, “xử sự như bọn ‘gay’”
hay “thằng cuối cùng rời khỏi quán là một thằng đồng tính”.

Bây giờ tôi cũng hệt như có một
người bạn sùng đạo bên cạnh và anh luôn phải nhắc mình đừng có mà than “Chúa
ơi” khi vấp ngón chân vào bệ cửa vậy.

Thứ Ba, ngày mồng Sáu tháng
Mười hai

Vào cuối tuần này bọn trẻ phải
làm bài thi. Không có gì quá căng thẳng, chỉ là những câu trắc nghi thì đúng
hơn, nhưng tôi cảm thấy hồi hộp như chính mình phải đi thi vậy. Tôi cũng muốn
chúng làm bài thi tiếng Pháp tốt hơn các bài môn khoa học tự nhiên. Gần đây,
giữa Bob Lowson và tôi có sự cạnh tranh quyết liệt trong kết quả thi cử của lũ
học trò.

Chiều nay, tôi viết vài tá từ ngữ
lên bảng cho lớp IV.

“Các cậu, không đời nào tôi lại
tiết lộ đề thi. Như vậy sẽ là vô đạo đức và đáng trách, nếu không muốn nói là
bất hợp pháp. Đề thi phải luôn được bảo mật. Bảo mật ấy à? Có nghĩ là không ai
được biết câu hỏi thi trước đó, Fereday ạ. Tuy nhiên, nếu các cậu đều chịu khó
ôn ngữ pháp trước ngày thứ Sáu thì sẽ rất bổ ích đấy!”

“Thực ra thì tôi chẳng có địa vị
gì để nói tiếng Pháp là hay hơn các ngôn ngữ khác. Từ vựng trong tiếng Pháp là
những yếu tố thiết yếu trong ngôn ngữ của Voltaire và Molière. Nếu tôi dạy giỏi
hơn, hẳn các cậu đã biết hết cả 100. 000 từ. Tuy nhiên, đời thì ngắn và thời
gian trước kỳ thi còn ngắn hơn, tôi gợi ý rằng các cậu nên tập trung học các từ
trên bảng”

“Và không, Blenkinsop, đây không
phải là dối trá. Tôi chỉ giúp các cậu chuẩn bị một cách sơ đẳng nhất cho kỳ thi
sắp tới trong khả năng cho phép thôi”.

Thứ Năm, ngày mồng Tám tháng
Mười hai

Hôm nay được nghỉ, tôi không phải
lên lớp trong kỳ thi. Tôi có giấy mời gọi đi phỏng vấn cho một công việc mà tôi
quên khuấy là mình đã nộp đơn (từ tháng Ba năm ngoái). Đó là một công việc
trong một cơ quan chính phủ. Tôi đắn đo chẳng biết có nên đi hay không. Thật
đấy, thời này ai mà còn muốn làm công chức nhà nước? Và kể cả anh có lên chức
cao đến mấy thì anh vẫn dưới cấp của một “secretary”^[78] (nghe
có vẻ vui phết!). Nhưng rồi tự thấy tháng vừa rồi sao mà tôi già cỗi và khô
cứng thế. Vậy là tôi ra một quyết định rất đứng đắn rằng tôi sẽ tham dự kỳ
phỏng vấn để tiêu một chút tiền thuế của nhân dân.

^[78] Secretary: trong hệ thống ngôn ngữ Anh và
Mĩ, Secretary còn có nghĩa là bộ trưởng ngoài nghĩa thông thường là thư ký.

Và người nộp thuế nên cảm ơn tôi
vì tôi đã quyết định đúng đắn. Vấn đề của các trung tâm đánh giá trình độ này –
như tôi vạch rõ trong phần nhận xét góp ý của mình – là họ không bao giờ có thể
bắt chước giống hệt các tình huống trong đời thật được. Hiển nhiên làài thi
“e-tray”^[79] có thể kiểm tra về trình độ sắp xếp ưu tiên
nhưng đâu rồi những email chuyện đùa tếu táo nhảy vào mailbox của anh ầm ầm,
làm gián đoạn yêu cầu của Jens Jenger Jengerson và Hiệp ước Châu Âu ký tại Đan
Mạch về đánh bắt cá? Đâu rồi mấy câu trêu ghẹo ngớ ngẩn của Buddy xen vào giữa
những lời nhắc nhở gắt gỏng rằng anh đã quá hạn nộp báo cáo quan trọng về “Các
mục tiêu cần thực hiện”? Và làm sao anh biết được nên trả lời email nào trước
nếu như anh không biết người gửi mặt mũi xinh xẻo ra sao?

^[78] Secretary: trong hệ thống ngôn ngữ Anh và
Mĩ, Secretary còn có nghĩa là bộ trưởng ngoài nghĩa thông thường là thư ký.

^[79] Xử lý các thông tin điện tử nhận được.

Tôi cũng đề đạt trong phần nhận
xét của mình rằng, nếu muốn kiểm tra trình độ sử dụng máy tính của nhân viên,
họ nên thử một số kỹ năng sau: 1) Ứng cử viên có thể thu nhỏ các cửa sổ không
cần thiết trên màn hình nhanh như thế nào khi có sếp đi qua? 2) Ứng cử viên có
thể chuyển đổi giữa cửa sổ trang kết quả bóng đá và tin tức bên BBC nhanh thế
nào? 3) Liệu ứng cử viên có biết cách thu hồi các email bậy bạ gửi nhầm vào hộp
thư của sếp hay không? Liệu sự khác biệt giữa “trả lời” và “trả lời tất cả” có
luôn thường trực trong đầu của ứng cử viên hay không? Và cuối cùng là liệu ứng
cử viên có biết cách giả vờ tạo ra một lỗi IT nào đó để đỡ phải làm việc cả
ngày không?

“Xin cảm ơn các ý kiến đóng góp
của anh, Mr. Lancaster” người hỏi thi vừa nói vừa cáu kỉnh ghi chép.

“Không có gì”, tôi cười một cách
khiêm tốn. “Rất vui được chia sẻ kinh nghiệm”.

Cuộc phỏng vấn trực tiếp cũng
diễn ra khá suôn sẻ.

“Hãy kể một ví dụ khi anh cống
hiến công sức vào một nhóm làm việc để đạt được hiệu quả cao!”

“Khi 15 tuổi, tôi trông quá trẻ
để có thể mua rượu ở quầy. Thế là tôi nhờ một thằng nghiện lớn tuổi hơn mua hộ
một chai vodka và trả công hắn 15%. Cả hai bên đều rất hài lòng”.

“Kể ví dụ chứng tỏ anh có kỹ năng
thuyết phục và trao đổi tốt!”

“Khi tên nghiện đòi 20%, tôi đã
mặc cả xuống còn 15%”.

“Kể ví dụ về sự sáng tạo trong
công việc!”

“Tôi đã gạn phân nửa số rượu
trong chai ra, pha nước lọc vào, đóng kín nắp và bán cho một thằng 13 tuổi gấp
đôi số tiền.”

“Khả năng lãnh đạo?”

“Khi bị thầy hiệu trưởng bắt quả
tang mang rượu vào trường, tôi đổ lỗi cho thằng bạn thân nhất là do nó ép tôi
phải làm vậy”.

“Sự liêm chính trong một tình
huống khó xử?”

“Xin xem lại câu trả lời trên”.

Những người hỏi thi lại ghi chép
một cách khó chịu hơn.

Nhưng đến phần phỏng vấn theo
nhóm thì tôi mới thực sự tỏa sáng. Tôi được đóng vai một quan chức bộ tài chính
tham dự một cuộc họp bàn về kế hoạch xây dựng sân vận động quốc gia mới. Nhiệm
vụ của tôi là từ chối mọi đề nghị cho tới khi vấn đề tài chính được làm rõ.

Tôi xung phong chủ trì cuộc họp.

“Robin, anh có thể ghi biên bản
giúp tôi được không? Sarah, cô em xinh đẹp, cô canh chừng giờ giấc nhé! Những
người khác, mỗi người có 10 giây để phát biểu và thuyết phục tôi tại sao tôi
lại nên chi tiền cho một đống cầu thủ chỉ giỏi nhổ bậy cùng một đống cổ động
viên hung hãn trên khán đài”.

Hầu như không có ai chen được một
lời nào. Hẳn là tôi phải đạt điểm cao nhất trong nhóm.

Sau đó, chúng tôi có cơ hội để
đánh giá các ứng cử viên khác. “Sarah,” tôi viết, “có thể. Susan, nhất định
không. Kevin, mặt đầy mụn và đáng ghét. Robbin, viết biên bản cực nhanh và biết
nghe lời”.

Thật nóng lòng để xem bọn họ đánh
giá về tôi thế nào!

Thứ Sáu, ngày mồng Chín tháng
Mười hai

Quay lại nơi mà tôi yêu quý,
Morley Park, để trông thi trong sảnh chính của trường.

Bob Lowson và tôi chơi trò “Giám
thị gà con”. Luật chơi là hai người đối mặt nhau, bước chậm rãi, đều đặn giữa
hai hàng ghế, ai chùn chân trước sẽ thua cuộc. Tôi thắng 14-9, báo trước một
điềm may cho lũ học trò

Có một lúc, tôi liếc nhìn qua vai Anson. Cậu chàng dịch câu “Tôi đi ra khỏi
nhà” sang tiếng Pháp thành “J’ai gauche la maison”^[80].

^[80] Chia
sai động từ “đi” ở tiếng Pháp.

Một ngày nào đấy, chàng ta sẽ nắm giữ một vai trò quan trọng trên thương
trường. Hy vọng rằng đó là một thế giới nói tiếng Anh.

Thứ Bảy, ngày 10 tháng Mười hai

7 giờ 30 tối thứ Bảy cận kề Giáng sinh. Tôi ngồi một mình phòng nhỏ ở vùng
đồng quê nước Anh, trước mặt là đống bài thi tiếng Pháp của lũ học sinh 10
tuổi. Ở tuổi 26, cuộc sống của tôi đã trở khiêm tốn và đơn giản hơn. Đó vẫn
không phải là “la vida loca” nhưng tôi thấy hài lòng. Có lẽ bố sẽ tự hào về
tôi.

Và thật đáng ngạc nhiên, ngoài bài thi của Anson, các bài còn lại đều khá
tốt. Vả lại, với những bài điểm kém, tôi luôn có thể đổ lỗi cho tác động xấu xa
của giáo viên dạy nửa kỳ đầu, Roddy Lewis.

Đặt cái bút đỏ xuống, tôi nghĩ về London và tương lai của mình nếu tôi vẫn
còn vơ vẩn ở đó. Chắc chắn vẫn là thằng tôi với những đêm ngơ ngác, lảm nhảm và
loạng choạng để rồi không thể nhớ gì vào sáng hôm sau. Có thể tôi vẫn kéo những
người đàn bà không thích hợp về nhà. Tôi cũng có thể say khướt ngày này sang
ngày khác.

Rồi tôi nghĩ về Fred và Jasper, Rick và Lucy, Buddy và Leila.

Như mọi loài vật đều có đôi, Rick và Lucy. Fred và Jasper. Jack và
cô bé 16 tuổi. Jack và Miss P. M. Gilmour… Jack và… không ai cả.

Leila, Leila, Leila.

Nhẩm đọc lại một năm nhật ký của
mình, và em ở đó, được thần tượng hóa và ca tụng hết lời trong những áng văn
bay bổng. Tôi nghĩ: Ngôn từ thật vô nghĩa. Chúng chỉ là những lời bào chữa và
lí luận tầm thường rồi sẽ chóng bị vùi đi trong quên lãng. Sáo rỗng và mô phạm!
Chúng làm cho tình cảm càng thêm dồn nén, nửa vời, và giấu diếm một cách hèn
hạ. Chúng thể hiện tính cười cợt, trốn tránh thực tại và trí tưởng tưng phong
phú của tôi. Trách gì những người viết nhật ký là những kẻ chán.

Viết nhật ký có thể đã giúp tôi
suy nghĩ một cách chín chắn hơn, khắc hẳn cách tôi thường tư duy, chỉ ra cho
tôi những sai lệch trong nghề nghiệp và quan hệ tình cảm của mình. Nhưng giờ
đây, nó lại trở thành chướng ngại vật dẫn tới những niềm vui mới. Nó trở thành
nơi ẩn náu quá kín đáo cho tâm hồn tôi, nơi thực tại trở nên mờ ảo, cuộc sống
thực bị bỏ mặc và xúc cảm bị nhem nhuốc bởi những từ ngữ bóng bẩy.

Vẫn nhớ những gì Claire (bác sĩ
và y tá) đã giúp tôi tỉnh ngộ hồi tháng Hai: tôi không phải là một đồ phế thải
sống nhờ vào lòng thương hại của số phận. Tôi có thể gây ảnh hưởng đến những sự
kiện xung quanh. Tôi có thể gây ảnh hưởng đến người khác. Chẳng có gì đáng ngại
và mọi thứ đều quan trọng. Thời gian để ngẫm nghĩ đã qua rồi. Chấm dứt viết
lách, đã đến lúc hành động. Thôi quan sát và bắt đầu động tay động

“Il faut cultivar le jardin”^[81] phải
vậy không?

^[81] Thành ngữ tiếng Pháp, tương đương với tiếng
Việt là: “trồng cây nào hái quả ấy”

Nhưng đưa cái triết lý bác học
của Vontaire vào cuộc sống thế nào đây? Với lấy mobile và lần tìm số của Leila.
Đã một tháng rồi kể từ khi tôi nói với em rằng tôi thích em. Và lúc đó, tôi
cũng không đủ can đảm để kết thúc câu chuyện, ngay cả khi em nói rằng em cũng
thích tôi. Tôi đã không cố đấu tranh để giành lấy em. Tôi chỉ im lặng lắng nghe
những lập luận của em rồi vội vàng và lẩy bẩy chạy trốn.

Chuông điện thoại của em đổ một
lần và tôi dập máy, mồ hôi đầm đìa, vứt vội chiếc điện thoại ra xa. Em bảo tôi
đừng gọi. Tôi đang làm gì thế này? Em không muốn nói chuyện với tôi. Và tôi quá
xấu hổ để nói chuyện với em. Tối thứ Bảy, có thể em đang ở đâu đó cùng Buddy.

Nhưng rồi điện thoại của tôi reo
từ phía dưới sofa. Số gọi đến không được hiển thị.

“Hello, Jack Lancaster đây”. Tôi
nói, đoán rằng đó lại là một cú điện thoại quảng cáo thô thiển từ Bangalore.

“Hello Jack Lancaster. Leila
Sid-day-bot-tome đây”.

Tôi suýt sặc.

“Leila, Leila nào?”

“Có bao nhiêu Leila
Sid-day-bot-tome mà anh biết?”

“Không, chỉ có một tại sao em lại
gọi từ một điện thoại giấu số thế?”

“Bởi vì em đã từng cố gọi anh
nhưng anh luôn lờ tảng khi thấy số của em”.

“Tại sao em lại nghĩ như vậy?”

“Bởi vì anh không thể ngoài vùng
phủ sóng khi ở ngay ngoại vi London
được”.

“Cô tiểu thư London đáng ghét. Đó là vì tôi hơi xấu hổ sau
khi thú nhận tình cảm của mình với em hôm sinh nhật đấy chứ”.

Em khịt mũi thành tiếng, nghe vẫn
rất hấp dẫn.

“Anh chàng Jack Lancaster mà em
biết, vâng, Jack Lancaster mà em biết và hâm mộ không bị xấu hổ bởi bất cứ
chuyện gì cả. Nhất là khi anh ấy say khướt và chửi cả sếp hay chạy trần truồng
xung quanh sân bóng”.

Cả hai chúng tôi cùng cười một
cách gượng gạo.

“Thế có việc gì là Leila
Sid-day-bot-tome lại gọi tôi?”

“Ừm,” giọng em trở nên nghiêm
túc, “anh có biết Buddy tẻ nhạt và nông cạn đến thế nào không?”

Tôi khịt mũi thành tiếng, rất bất
lịch sự.

“Bây giờ em mới nhận ra ấy à? Tôi
thà lột da ở mông rồi ngồi lên một đống tương ớt còn hơn phải tiêu nửa tiếng
với riêng hắn”.

Em phá lên cười.

“Đó chính là vấn đề, Jack. Anh
hài hước hơn tất cả những người khác”.

“Và Buddy có vẻ tẻ nhạt khi sánh
với tôi?”

“Tất cả mọi người đều thành tẻ
nhạt khi sánh với anh!”

“Nghe lãng mạn nhỉ!” Tôi nói, cố
tỏ ra khiêm tốn nhưng thực chất thì hớn hở như mở cờ trong bụng.

“Ôi, thôi đi, chàng giáo viên
tiếng Pháp bép ị và hói đầu ạ,” em nói. “Anh thừa biết là em luôn thích anh
mà”.

“Thật hả? Không phải là vì đang
cô đơn thất tình đấy chứ?”

“Ừ cả lí do đó nữa”.

“Hà, cảm ơn nhé!”

“Nhưng em cứ ngồi hàng giờ, nhẩm
đi nhẩm lại trong đầu bài diễn văn của anh hôm sinh nhật,” em nói, giọng có vẻ
nghẹn ngào, “và em không thể dứt ra khỏi cảm giác bứt rứt rằng người duy nhất
mà em đang cố trốn tránh chính là anh”.

Và tôi cũng chỉ nhớ đến thế.
Chúng tôi tâm sự gần một tiếng đồng hồ. Tôi thổ lộ với em tất cả. Tôi đã đạt
được những thay đổi mà tôi muốn với em tôi ngưỡng mộ em thế nào, cái chết của
bố đã thay đổi cuộc đời tôi ra sao và tôi đang hạnh phúc thế nào với công việc
dạy học của mình. Tôi còn kể với em về chuyến đi trượt tuyết với bọn trẻ con
tuần tới.

“Jack, em cũng muốn đi cùng”.

“Thật hả, có chắc không?”

“Vâng, nghe có vẻ hấp dẫn quá!”

“Ồ, thế thì tuyệt quá. Em có thể
xin nghỉ phép được không?”

“Em không quan tâm. Nếu Mr. Cox
không cho em nghỉ, em sẽ lôi mấy bài của anh ngày xưa ra và bảo lão cút xéo. Em
đã không được nghỉ ngày nào kể từ khi vào làm việc ở đây rồi”.

“Thế còn Buddy thì sao? Em định
làm gì?”

“Anh ta sẽ sống nhăn răng thôi.
Em bỏ anh ta ngay sau ngày sinh nhật anh rồi”.

Thế là tôi đi ngủ, đầy hạnh phúc.

Chủ nhật, ngày 11 tháng Mười
hai

Tỉnh dậy sáng nay và ý nghĩ đầu
tiên của tôi là Yes^[82].

^[82] Yes: vâng.

Ý nghĩ thứ hai của tôi là, khỉ
thật, tuần trước, trong trận thi đấu rugby, vừa xin được số điện thoại của cô
giáo thực tập xinh đẹp và bây giờ tôi không được phép gọi điện cho cô ta nữa.

Ý nghĩ thứ ba là, tôi đang nghĩ
cái quái gì thế? Leila yêu tôi cơ mà (có vẻ thế).

Ý nghĩ thứ tư là, có phải Leila
đang lợi dụng tôi không?

Ý nghĩ thứ năm là, kệ cha, bị lợi
dụng bởi Leila cũng chẳng có vấn đề gì.

Ý nghĩ cuối cùng của tôi là, Yes.
Nếu như một vài cú phôn không trả lời đã dẫn đến hiệu quả thế này thì không có
vấn đề gì cả. Có lẽ cái trò “càng chạy càng đuổi” là một thủ thuật quý giá cho
bọn đàn ông nhu nhược chúng tôi.

Nhưng rồi buổi chiều, gọi lại để
làm rõ rằng em sẽ đi trượt tuyết cùng không phải với tư cách là người yêu mà là
chỉ một cô bạn độc thân của tôi. Cứ để xem mọi chuyện thế nào rồi tính.

Em nói đúng, tôi nghĩ. Chúng tôi
không thể chỉ gặp nhau ở sảnh đi, hôn hít và bắt đầu một tình yêu từ đó. Nhưng
điều đó cũng không làm tôi nhụt chí. Đó sẽ là một tuần thử thách. Tôi sẽ được
thêm điểm mỗi khi vác hộ em ván trượt và mất điểm mỗi khi hát karaoke trước mặt
em.

Chẳng phải tôi mong đợi hay lên
kế hoạch trước gì nhưng bây giờ phải đi tập chống đẩy khoảng một tiếng và sau
đó thì phải đi mua thêm mấy cái quần lót mới. Tất cả đống quần của tôi, kể cả
cái quần lót may mắn, đều thủng lỗ chỗ.

Thứ Ba, ngày 13 tháng Mười hai

Không khí ở Morley Park trước kỳ
nghỉ đông thật dễ chịu. Trường học là nơi có không khí chào đón Giáng sinh
tuyệt vời nhất. Nếu ở công sở, anh sẽ phi chịu đựng với những bữa liên hoan
gượng gạo để rồi kết cục với rượu đổ tràn giày của Mr. Cox hay phải ngồi nói
chuyện với Rupert (hói). Ở đây, chúng tôi có những buổi hát thánh ca, đóng
kịch, liên hoan và xem giáo viên diễn kịch cổ điển (trong đó Norris Beaumont
đóng giả là Santa Claus và Amy Barbour và Alice Price đóng vai tuần lộc).

Thậm chí tôi còn thích thú viết
nhận xét trong học bạ. Phần lớn các giáo viên đều ghét việc này. Bob Lowson nổi
tiếng vì chuyện xin nghỉ ốm mỗi năm vào tầm này để đỡ phải viết nhận xét. Chỉ
trong một buổi chiều, tôi làm xong phần việc của mình

“Khi Harry không bận buộc hộp bút
vào rèm cửa, cậu là học sinh rất dễ bảo…”

“Năm ngoái, George xếp thứ 18
trên tổng số 19 học sinh. Khi Mr. Lewis viết rằng ‘Chỉ còn một con đường duy
nhất mà George có thể đi từ đây’, tôi không nghĩ rằng thầy Lewis lại đoán rằng
George sẽ đội sổ trong năm nay…”

“David học tốt nếu được giám sát
chặt chẽ nhưng cậu ta luôn lẩn trốn nhanh như chuột nhắt…”

Và dành cho Bertie Anson và bà mẹ xinh đẹp:

“Bertie là một học sinh xuất sắc. Cậu rất hào phóng và chăm chỉ nhờ công
lao chăm sóc của bố mẹ”.

Thật khó mà đợi nổi đến kỳ học tới.