CHƯƠNG MỘT

Cuối mùa đông
năm tôi mười bảy, mẹ quả quyết rằng tôi bị trầm cảm, có lẽ vì tôi hiếm khi rời
khỏi nhà, suốt ngày bẹp dí trên giường, nhai đi nhai lại một quyển sách, ăn
uống thất thường, và dành một đống thời gian thừa thãi của mình nghĩ về cái
chết.

Bất cứ khi nào bạn đọc một cuốn sổ hay một trang web hay bất
cứ cái gì đi nữa về ung thư, người ta luôn liệt kê trầm cảm như một trong những
ảnh hưởng phụ của căn bệnh này. Nhưng thực tế, trầm cảm không phải là ảnh hưởng
phụ của ung thư. Trầm cảm là ảnh hưởng phụ của việc đang chết. (Ung thư cũng là
ảnh hưởng phụ của việc đang chết. Hầu hết mọi thứ đều vậy, thật đấy.) Nhưng mẹ
tin rằng tôi cần được điều trị nên bà đưa tôi đến gặp bác sĩ Jim, người cũng
đồng ý là tôi quả thực đang lặn ngụp trong một bể trầm cảm làm tê liệt mọi thứ,
do đó liệu trình chữa bệnh của tôi cần được điều chỉnh và tôi cũng nên đến tham
gia một Nhóm Tương Trợ hàng tuần.

[Chúc
bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu
sách.]

Nhóm Tương Trợ này bao gồm một dàn diễn viên liên tục xoay
vòng đóng các nhân vật trong đủ các trạng thái ốm yếu u bướu khác nhau. Tại sao
dàn diễn viên lại xoay vòng? Một ảnh hưởng phụ của việc đang chết đấy thôi.

Nhóm Tương Trợ, tất nhiên, chán vô cùng. Chúng tôi gặp nhau
mỗi thứ Tư hàng tuần dưới tầng hầm của một nhà thờ Tân giáo được xây bằng đá có
hình cây thập tự. Cả nhóm ngồi lại thành một vòng tròn ở giữa cây thập tự, nơi
hai chiếc giá từng giao nhau, nơi trái tim của Chúa Giê-su hẳn đã từng ở đó.

Tôi nhận thấy điều này bởi anh Patrick, Trưởng Nhóm Tương Trợ
và là người duy nhất trên mười tám trong phòng, cứ lải nhải mãi về trái tim của
Chúa Giê-su mỗi buổi họp chết dẫm, về tất cả những chuyện như làm thế nào mà
chúng tôi, những bệnh nhân ung thư trẻ tuổi sống sót, lại đang ngồi ngay giữa
trái tim thiêng liêng của Ngài và gì gì nữa ấy.

Và đây là những gì đã diễn ra nơi trái tim của Chúa: khoảng
sáu hay bảy hay cả chục đứa chỗ chúng tôi bước/lăn đến, lướt mắt qua đống lựa
chọn nghèo nàn giữa bánh quy và nước chanh, ngồi xuống chỗ Vòng tròn Niềm tin,
và nghe anh Patrick kể lại câu chuyện lần thứ một ngàn về cuộc đời buồn tẻ khốn
khổ của mình – rằng anh có khối ung thư trong hai hòn bi và mọi người cứ đinh
ninh rằng anh sẽ chết nhưng rồi anh vẫn sống và giờ ở đây, một người lớn hoàn
toàn trưởng thành giữa tầng hầm của một nhà thờ trong thành phố xinh đẹp thứ
137 của Mỹ, đã ly dị, nghiện điện tử, chẳng bạn bè, duy trì cuộc sống sơ sài
của mình bằng việc khai thác cái quá khứ với căn bệnh ung thư thần thánh, tìm
cách dần học lên thạc sĩ, vốn chẳng ích mấy cho sự nghiệp tương lai, chờ đợi,
như tất cả chúng tôi, đợi thanh gươm Damocles mang đến sự giải thoát mà anh đã
vuột khỏi từ rất nhiều năm trước khi căn bệnh ung thư tước đi cả hai hòn bi của
anh nhưng để lại thứ mà chỉ tâm hồn nhân ái nhất mới gọi là mạng sống.

VÀ BIẾT ĐÂU CÁC BẠN CŨNG SẼ MAY MẮN NHƯ THẾ!

Sau đó chúng tôi tự giới thiệu về bản thân: Tên. Tuổi. Chẩn
đoán của bác sĩ. Hôm nay thế nào. Tớ là Hazel, tôi sẽ nói thế khi đến phiên
mình. Mười sáu tuổi. Mới đầu là ung thư tuyến giáp rồi đâu ngờ đã có cả một ổ
di căn định cư lâu lắm rồi trong phổi. Và tớ khỏe re.

Mỗi khi chúng tôi kết thúc vòng tròn của mình anh Patrick lại
hỏi xem có ai còn muốn chia sẻ gì thêm không. Rồi sau đó vòng tròn tương trợ
bắt đầu: mọi người nói về nào thì cố gắng nào thì tranh đấu nào thì chiến thắng
nào thì khối u teo lại nào thì sao chụp. Để công bằng, anh Patrick cũng cho
phép chúng tôi nói về cái chết. Nhưng hầu hết chúng tôi sẽ không sớm ra đi. Hầu
hết sẽ sống đến khi trưởng thành, như anh Patrick vậy.

(Nghĩa là sẽ có khá nhiều cuộc đua tranh trong nhóm, khi mà
mọi người đều không chỉ muốn đánh bại ung thư mà còn muốn hạ luôn cả những
người khác. Kiểu như, tôi nhận ra chuyện này thật chẳng hợp tình hợp lý, nhưng
khi họ nói bạn có hai mươi phần trăm cơ hội để sống thêm năm năm nữa, bạn nhẩm
tính và nhận ra nó bằng với một phần năm… rồi bạn nhìn quanh và nghĩ, như bất
cứ một người khỏe mạnh nào: mình sẽ sống lâu hơn ít nhất bốn đứa trong đám
này.)

Điểm duy nhất gỡ gạc lại cho Nhóm Tương Trợ là một cậu tên
Isaac, mặt dài, gầy nhom với mái tóc thẳng vàng hoe che khuất một bên mắt.

Và đôi mắt của cậu ấy chính là vấn đề. Cậu ấy mắc một căn
bệnh ung thư mắt tuyệt đỉnh hiếm gặp. Một bên mắt đã bị lấy đi khi cậu ấy còn
là một đứa trẻ, và giờ cậu ấy đeo một cặp kính dày khiến cho đôi mắt (cả thật
lẫn giả) đều trông siêu to, giống như nguyên cả cái đầu ấy chỉ có con mắt giả
này và con mắt thật này nhìn chằm chằm vào bạn. Từ những gì tôi thu nhặt được
vào những lần hiếm hoi Isaac chia sẻ cùng nhóm, một lần bệnh tái phát đã đặt
con mắt còn lại của cậu ấy trong tình trạng ngàn cân treo sợi tóc.

Isaac và tôi gần như chỉ trao đổi với nhau qua những tiếng
thở dài. Mỗi lần có ai đó thảo luận về vụ ăn kiêng chống ung thư hay hít bột
vây cá mập hay gì đó, cậu ấy chỉ liếc đầu lại phía tôi và thở dài thật khẽ. Tôi
cũng khẽ lắc đầu và thở dài đáp lại.

Tóm lại là Nhóm Tương Trợ rất chán, và sau vài tuần tôi cảm
thấy càng miễn cưỡng hơn về tất cả những chuyện này. Thật ra, vào đúng ngày thứ
Tư hôm tôi làm quen với Augustus Waters, tôi đã đấu tranh kịch liệt đòi ra khỏi
Nhóm Tương Trợ trong khi ngồi trên ghế sofa với mẹ xem chặng ba của cuộc tranh
tài dài những mười hai tiếng của chương trình America’s Next Top Model mùa trước, mà thú thật tôi đã xem
rồi, nhưng kệ.

Tôi: “Con từ chối tham gia Nhóm Tương Trợ.”

Mẹ: “Một triệu chứng của trầm cảm là không thích tham gia vào
các hoạt động đấy.”

Tôi: “Mẹ làm ơn cứ để con xem America’s Next Top Model. Đấy cũng là hoạt động.”

Mẹ: “Xem TV là hoạt động thụ động.”

Tôi: “Ugh, mẹ, làm ơn đi mà.”

Mẹ: “Hazel, con đã lớn rồi nhé. Có phải trẻ con nữa đâu. Con
cần phải kết bạn, ra khỏi nhà, sống cuộc sống của con nữa chứ.”

Tôi: “Nếu mẹ muốn con thành người lớn thì đừng đưa con đến
Nhóm Tương Trợ ấy nữa. Mua một cái ID^[2] giả và để con đến mấy câu lạc bộ, uống vodka và hút cỏ.”

Mẹ: “Mới tập tành thì không hút nổi đâu.”

Tôi: “Thấy chưa, đấy là những thứ con sẽ biết nếu mẹ mua cho
con một cái ID giả.”

Mẹ: “Con vẫn phải đến Nhóm Tương Trợ.”

Tôi: “UGGGGGGGGGGGGG.”

Mẹ: “Hazel, con xứng đáng được hưởng cuộc sống này.”

[2] Thẻ căn cước, tương đương chứng minh nhân dân ở Việt Nam.

Câu này làm tôi im bặt, dù tôi chẳng
hiểu việc tham gia Nhóm Tương Trợ thì liên quan gì đến khái niệm cuộc sống. Thành ra tôi vẫn đồng ý đi –
sau khi thỏa thuận đòi quyền ghi lại 1,5 tập ANTM mà tôi sẽ bỏ lỡ.

Tôi đến Nhóm Tương Trợ cũng cùng lý do
với cái lần tôi để mặc mấy chị y tá học đâu có mười tám tháng là tốt nghiệp đầu
độc mình với đủ các loại hóa chất có tên rất kỳ cục: Tôi muốn bố mẹ vui lòng.
Chỉ có một thứ trên đời này nhức nhối hơn việc chết vì bệnh ung thư năm mười
sáu tuổi, và đó là việc có một đứa con chết vì bệnh ung thư.

Mẹ rẽ vào con đường vòng phía sau nhà
thờ lúc 4:56. Tôi vờ vịt nghịch cái bình ôxy để giết thời gian.

“Con có muốn mẹ mang vào trong giúp con
không?”

“Không, con mang được mà,” tôi đáp. Cái
bình hình trụ tròn màu lục này chỉ nặng có vài pound^[3], tôi còn có một giá bằng thép để đẩy nó tung tẩy quanh
mình nữa. Nó cung cấp cho tôi hai lít ôxy mỗi phút qua một ống dẫn khí trong
suốt bị tách làm hai ngay dưới cổ, vòng qua hai vành tai rồi chập lại ngay dưới
mũi. Thứ kỳ cục này thật ra là cần thiết bởi phổi tôi chán đến nỗi chẳng còn là
phổi nữa.

[3] Đơn vị đo khối lượng của Hoa Kỳ, 1 pound = 0,45359237 kg.

“Mẹ yêu con,” bà nói khi tôi bước xuống
xe.

“Con cũng yêu Mẹ. Đón con lúc sáu giờ
nhé.”

“Nhớ kết bạn!” bà nói với theo qua khung
cửa xe đã hạ xuống trong lúc tôi quay đi.

Tôi không muốn đi thang máy vì đó là một
kiểu hoạt động như đã đến Những Ngày Cuối của Nhóm Tương Trợ, thế nên tôi leo
lên cầu thang bộ. Tôi nhón lấy một chiếc bánh quy và rót ít nước chanh vào một
chiếc cốc Dixie^[4] rồi quay ra.

[4] Tên thương mại của một loại cốc giấy dùng một lần.

Một anh chàng đang nhìn tôi chằm chặp.

Tôi khá chắc tôi chưa từng gặp cậu ấy
trước đây. Chân tay dài lỏng khỏng, cậu ấy khiến chiếc ghế nhựa dành cho học
sinh tiểu học đã nhỏ trông còn nhỏ hơn. Tóc màu gỗ gụ, thẳng và ngắn. Cậu ấy
trạc tuổi tôi, cũng có thể lớn hơn một tuổi, ngồi tì sát mông vào cạnh ghế,
điệu bộ quá ư tù túng, một tay đút hờ trong túi quần jean sẫm màu.

Tôi quay mặt đi, đột nhiên ý thức rõ vô
số những thiếu sót của mình. Tôi mặc một chiếc quần jean cũ, ngày xưa còn bó
sát người nhưng giờ vải đã bị xổ ra ở một số chỗ kỳ quặc, một chiếc áo thun màu
vàng quảng cáo cho một ban nhạc mà giờ tôi không còn hâm mộ. Cả tóc nữa: tôi để
tóc kiểu con trai^[5], và thậm chí chẳng buồn, ừm, chải chúng. Đâu chỉ thế, má
tôi phính ra một cách kỳ cục như sóc chuột, một ảnh hưởng phụ của quá trình trị
liệu. Tôi nhìn như một người bình thường cân đối với một cái đầu tròn như quả
bóng. Đấy là còn chưa kể đến tình trạng hai mu bàn chân sưng húp. Tuy thế – tôi
liếc lại nhìn, đôi mắt cậu ấy vẫn dán chặt vào tôi.

[5] Nguyên văn: pageboy haircut.

Tôi chợt hiểu vì sao người ta gọi đó là
là giao tiếp qua ánh mắt.

Tôi bước vào trong vòng tròn và ngồi
xuống cạnh Isaac, cách anh chàng kia hai ghế. Tôi liếc qua lần nữa. Cậu ấy vẫn
đang nhìn tôi.

Xem nào, để tôi thú thực: Cậu ta rất đẹp
trai. Nếu một anh chàng nhạt nhẽo cứ chăm chăm nhìn bạn, trường hợp tốt nhất,
ngượng nghịu, xấu nhất, một kiểu tra tấn. Nhưng một anh chàng đẹp trai… sao
nhỉ.

Tôi rút điện thoại ra và bấm để xem giờ:
4:59. Vòng tròn dần được lấp đầy bởi những bạn mới mười-hai-đến-mười-tám kém
may mắn, rồi Patrick bắt đầu với lời nguyện an tĩnh^[6]: Đức Chúa,
xin hãy ban cho con lòng thanh thản để chấp nhận những điều không thể thay đổi,
lòng can đảm để đổi thay những gì con có thể, và sự khôn ngoan để nhận ra điều
khác biệt. Cậu ấy vẫn đang nhìn tôi. Tôi thấy hơi bối rối.

[6] Serenity
prayer Một lời cầu nguyện được viết bởi Reinhold Niebuhr (1892–1971),
nhà thần học người Mỹ. God, grant
me the serenity to accept the things I cannot change, the courage to change the
things I can, and the wisdom to know the difference.

Cuối cùng, tôi quyết định rằng chiến
lược đúng đắn nhất là hãy nhìn lại. Bọn con trai không thể cứ độc quyền giữ cái
việc Nhìn Chòng Chọc mãi được. Thế rồi tôi quay sang nhìn cậu ta trong khi anh
Patrick lại huyên thiên lần thứ một ngàn về chuyện bị mất hai hòn bi v.v...,
cuộc thi xem ai chớp mắt trước bắt đầu. Một lúc sau cậu ta mỉm cười, cuối cùng
đôi mắt xanh biếc ấy cũng chịu nhìn qua chỗ khác. Khi cậu ấy quay lại nhìn tôi,
tôi nhướng đôi lông mày lên kiểu, tớ
thắng.

Cậu ta nhún vai. Anh Patrick cứ tiếp tục
kể lể cho đến khi tiết mục giới thiệu cuối cùng cũng đến. “Isaac, có lẽ cậu sẽ
muốn lên đầu tiên đấy. Anh biết cậu đang đối mặt với một giai đoạn đầy thử
thách.”

“Ừm,” Isaac nói. “Tớ là Isaac. Mười bảy
tuổi. Có vẻ như là tớ sẽ có một ca phẫu thuật trong đôi ba tuần tới, và sau đó
tớ sẽ mù hẳn. Tớ nói thế không phải để kêu ca hay gì đâu vì tớ biết nhiều bạn
trong chúng ta còn gặp hoàn cảnh tồi tệ hơn thế, nhưng ừ, bị mù thì cũng chán
thật. May mắn là bạn gái tớ sẽ giúp được phần nào. Cả những cậu bạn như
Augustus,” cậu ấy khẽ hất đầu về phía anh chàng kia, mà giờ tôi đã biết tên.
“Vậy nên,” Isaac tiếp tục, mặt cúi xuống nhìn hay bàn tay đang đan vào nhau
thành hình chiếc lều vải. “Bọn mình không thể làm gì hơn được nữa.”

“Chúng ta ở đây là vì cậu, Isaac,” anh
Patrick nói. “Hãy để cậu ấy thấy được điều đó, các bạn.” Tất cả chúng tôi cùng
cất giọng đều đều, “Chúng ta ở đây là vì cậu, Isaac.”

Tiếp theo là Michael. Em ấy mới mười
hai. Em ấy mắc bệnh ung thư máu. Lúc nào em ấy cũng bị ung thư máu. Em vẫn ổn.
(Là em nói thế, em ấy đi thang máy.)

Lida mười sáu tuổi, khá xinh xắn, đủ để
lọt vào mắt xanh của anh chàng bảnh trai lúc nãy. Bạn ấy ở đây lâu rồi – căn
bệnh ung thư ruột thừa thuyên giảm đã lâu, tôi còn không biết có cả ung thư ruột
thừa trước đó. Bạn ấy nói – vẫn như mọi lần tôi đến Nhóm Tương Trợ – rằng bạn
ấy luôn cảm thấy mạnh mẽ, nghe
như vẻ khoe mẽ trong khi tôi bị hai đầu ống dẫn ôxy cù vào lỗ mũi.

Thêm năm bạn nữa rồi đến lượt anh chàng
kia. Cậu ấy khẽ cười khi đến lượt mình. Giọng cậu ấy trầm, hơi đục và quyến rũ
chết người. “Tên mình là Augustus Waters,” cậu ấy nói, “Mình mười bảy, mình
chớm bị u xương ác tính cách đây một năm rưỡi, và hôm nay mình đến đây theo yêu
cầu của Isaac.”

“Cậu thấy sao?” anh Patrick hỏi.

“Ồ, tuyệt lắm.” Augustus Waters khẽ nhếch miệng cười. “Em ở
trên chiếc tàu lượn chỉ có mỗi hướng đi lên thôi ấy, anh giai.”

Khi đến lượt mình, tôi nói, “Tớ là Hazel. Mười sáu tuổi. Ung
thư tuyến giáp di căn trong phổi. Tớ ổn.”