Khoảnh
khắc AHA!

Tất cả chúng ta đều có một khoảnh khắc AHA! nào đó.
AHA! Là tiếng nói tỏ sự vui mừng khi bạn hiểu ra được điều sâu sắc ẩn chứa bên
trong những vấn đề mà mình đang vật lộn để giải quyết, hay là một ý tưởng lóe
lên trong đầu có thể giúp bạn làm rõ được tình huống khó khăn mà mình đang phải
đối mặt.

[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]

Trong khoảnh khắc AHA!, bạn bất ngờ trở nên hạnh phúc
khi nhận ra được điều gì là đúng. Không chỉ có thế, mà bạn còn chắc chắn rằng
đó là một câu trả lời hoàn hảo. Bạn không cần suy nghĩ về khoảnh khắc ấy. Thật
ra, nếu bạn nghĩ về nó, lập tức bạn sẽ khiến hiệu nghiệm của nó giảm bớt.

Khoảnh khắc AHA! – theo một số người đã mô tả như là
một “trải nghiệm Eureka” – thường đến khi bạn thôi không phải vắt kiệt tinh
thần và trí óc để tìm ra được giải pháp hay câu trả lời cho một vấn đề, một thử
thách nào đó. Tâm trí và trí tuệ của bạn được thư giản, mở mang và dễ lĩnh hội
những cách thức nhìn nhận mới. Suốt hàng ngàn năm qua, thiền định là một phương
pháp được công nhận là có thể làm tan biến những hỗn loạn từ bên trong, làm
lắng dịu “tiếng ồn” của những suy nghĩ và cảm xúc, để tạo điều kiện cho khoảnh
khắc AHA! xuất hiện. Tuy nhiên, những khoảnh khắc bình lặng tự nhìn lại mình và
suy ngẫm cũng có thể tạo nên một không gian tĩnh lặng để hé lộ ra một tầm nhìn
mới, làm cho sức mạnh của bạn tăng lên.

Hầu hết các nhà sáng chế sẽ chứng thực rằng khoảnh
khắc AHA! như là một sự đột phá để biết được một cách chính xác sáng chế mới
của họ sẽ định hình ra sao. Phần đông các nhà khoa học sẽ nhắc lại thời điểm
khi mà khoảnh khắc AHA! chính là sự thôi thúc đầu tiên còn chưa phai mờ đã giúp
họ hình thành nên công thức của một lý thuyết mới. Và nhiều người kinh doanh
thành công sẽ kể lại với niềm hạnh phúc về gã AHA! không được mời này đã báo
trước cho họ một quyết định kinh doanh mang tính sống còn, hay là một đường
hướng hoàn toàn mới đã đóng góp phần quan trọng cho sự thành công của họ.

Khoảnh khắc AHA! có thể thay đổi cuộc đời bạn và
cuộc đời người khác nữa. Mong rằng bạn sẽ tìm thấy được một hoặc nhiều AHA! cho
mình trong quyển sách này và hành động theo những điều mình chọn. Hành động
theo sức mạnh AHA! sẽ có ảnh hưởng thay đổi cuộc đời bạn theo hướng tốt hơn.

Phần I: ẢO TƯỞNG
VÀ QUAN NIỆM SAI LẦM

Bảy
quan niệm sai lầm thường gặp về stress

Một căn bệnh của thế kỷ hai mươi được gọi là
“stress” đã trở thành một bệnh dịch phát triển mạnh mẽ trong thế kỷ hai mươi
mốt – và đó cũng là một căn bệnh có khả năng giết người!

Ngày càng có nhiều người quan tâm và bắt đầu làm một
điều gì đó trước vấn nạn này. Ngành kinh doanh và công nghiệp đang thức tỉnh
một cách chậm chạp trước các số liệu cho thấy có đến hàng tỷ yên, đô-la, euro,
và bảng Anh bị mất đi mỗi năm cho sự vắng mặt không lý do trong các công ty, vì
làm việc không hiệu quả, vì mâu thuẫn trong mối quan hệ, và vì chất lượng công
việc quá thấp… Dường như tất cả bắt nguồn từ tình trạng sử dụng quá nhiều, sử
dụng sai cái được gọi là stress.

Trước tiên đó là vì những quan niệm sai lầm. Một số
lầm tưởng thật nguy hại phát triển trong suốt ba thập kỷ qua đã làm sai lệch
niềm tin của chúng ta và đang làm rối sự chú ý của chúng ta, khiến stress ngày
càng phát triển và hiện diện khắp nơi trên thế giới. Sau đây là bảy quan niệm
sai lầm thường gặp về stress.

Quan
niệm sai lầm thứ nhất: “Stress là một điều tự nhiên và tích cực trong cuộc sống
hiện tại.”

Hoàn toàn không phải như thế!

Chẳng có điều gì giống như là “stress tích cực” cả.
Thuật ngữ này là một phép nghịch hợp – cách mà người ta dùng trong diễn thuyết!
Về khái niệm, stress là một điều không bình thường và cũng chẳng lành mạnh chút
nào, vì thế, nó luôn là một trạng thái tiêu cực. Sau đây là một khái niệm về
stress có thể giúp chúng ta làm rõ được nhiều điều:

Stress là một hình thái của sự đau đớn, nó đến để
mách bảo bạn rằng có điều gì đó mà bạn cần phải thay đổi. Cơn đau – bất kỳ cơn
đau nào – là một thông điệp nói lên rằng có điều gì đó cần được tìm hiểu.

Tuy một số người còn phân biệt sự đau đớn về mặt thể
chất và sự gánh chịu về mặt cảm xúc/ tinh thần, tôi sẽ sử dụng từ “cơn đau”/
“đau đớn” cho cả hai trạng thái đó trong quyển sách này.

Nếu như bạn đưa tay mình vào trong lửa, bạn sẽ trải
nghiệm được điều gì? Đau. Bạn học được điều gì đây? Không làm vậy nữa đâu! Thế
là bạn đã lắng nghe “người đưa tin” này, bạn đã học, và bạn đã thay đổi. Chúng
ta có thể trải nghiệm stress hay sự đau đớn qua bốn mức độ: tâm linh, tinh
thần, cảm xúc và thể chất. Khi thông điệp này dừng lại ở mức độ tinh thần và
cảm xúc, biểu hiện bằng những suy nghĩ đau đớn và những cảm xúc tiêu cực được
tạo nên bởi chính chúng ta, thì chúng ta có nghe thấy được thông điệp đó không?
Không, chúng ta không hề lắng nghe, hoặc là bỏ qua, hoặc là cứ giữ lấy thông
điệp ấy. Tại sao vậy? Bởi vì chúng ta được dạy cho tin rằng một số loại stress
là cần thiết và tốt. “Họ” bảo với chúng ta rằng đó là bình thường và chúng ta
đã tin và “họ”. Vì vậy, chúng ta cứ để stress lớn lên bên trong mà không nhận
ra được rằng chúng ta đang tạo ra cái chết cho chính mình. Bảo rằng chỉ một ít
stress thôi cũng tốt, thì chính chúng ta tự châm vào một ngòi nổ cháy chậm để
giết mình. Có bao giờ bạn nghĩ tại sao các dịch vụ y tế của một thế giới phát
triển lại đang trong giai đoạn khó khăn? Đó là vì ngày càng có nhiều người coi
thường sự khỏe mạnh về mặt tinh thần và cảm xúc của chính mình. Không ai bảo
cho chúng ta biết rằng chỉ một suy nghĩ tiêu cực cũng có thể dẫn đến sự phá hủy
cả một hệ thống miễn dịch.

Lý do thứ hai mà chúng ta không lắng nghe “người đưa
tin” ấy để học hỏi và thay đổi là do bạn thích thú với một “phát bắn” của sự sợ
hãi, và một “cú đấm nhanh” của sự giận dữ. Tại sao vậy? Bởi vì những cảm xúc
này kích thích việc sản xuất ra những hợp chất gây nghiện có thành phần chính
là adrenaline trong cơ thể chúng ta. Nhiều người không thể chịu được khi suốt
cả ngày không có thứ hợp chất tai hại ấy. Vì thế, chúng ta đi tìm những tình
huống tệ hại, những con người đối đầu, chỉ vì muốn trở nên giận dữ để thỏa mãn
“cơn nghiện” của mình.

Khi cho rằng stress là bình thường, rằng chỉ một ít
stress thôi thì cũng tốt, nghĩa là chúng ta đang né tránh trách nhiệm đối với
bản thân và đó cũng là dấu hiệu của việc suy nghĩ lười nhác. Tuy nhiên ngày
nay, một điều chắc chắn là ngày càng có nhiều người tỉnh ngộ trước sự thật rằng
stress không nên tồn tại trong một cuộc sống sung túc. Chúng ta đang cố gắng
cải thiện stress thông qua ý thức của bản thân, bắt đầu từ cấp độ đầu tiên là
suy nghĩ và cảm xúc của chính mình.

Những
cuộc “thi đua” trong quán cà phê

Bạn đã bao giờ chứng kiến những cuộc trò truyện
tương tự như tình huống tôi sắp kể sau đây chưa? Người đầu tiên bắt đầu bằng
một điều gì đó đại loại như là “Anh biết không, tôi có quá nhiều việc phải làm,
và thời hạn chót (deadline) sắp đến rồi. Bàn làm việc của tôi thì chất đầy hồ
sơ, tài liệu và mọi người đều muốn tôi giải quyết xong từ ngày hôm trước kìa,
tôi căng thẳng đến chết đi được!”. Chỉ một lúc sau, một người khác thêm vào
“Chắc chắn anh bị stress rồi! Mà anh nên chứng kiến những gì tôi phải làm
kìa!”. Thế là sau đó, mỗi người cứ tranh nhau chứng minh rằng họ bị stress nặng
hơn so với người khác.

Chúng ta đang làm gì vậy? Chúng ta đã tạo ra cái thế
giới nào đây, khi mà cứ tranh giành nhau như những người điên về mức độ bị tổn
thương để rồi còn bị căng thẳng thêm nữa? Ở đâu mà người ta đo lường sự thành
công bằng những cấp độ stress đây?

Tôi hy vọng bạn chẳng bao giờ làm như thế!