Chương 23: Lễ hội
Sumuzhe

 

Tôi đến thành Khâu Từ
bằng xe ngựa của Ra­ji­va. Đường sá gập ghềnh, xe ngựa lắc lư, bình thường,
trong trạng thái ấy, tôi đã ríu mắt lại hồi lâu, nhưng hôm nay không hiểu sao,
tôi vẫn tỉnh như sáo. chẳng hề buồn ngủ. Có lẽ vì, tôi vẫn đắm chìm trong nỗi
phấn khích lúc trước, hai mắt vẫn đang chăm chú mở to nhìn đôi tay. Kể từ lúc
đôi tay này chạm vào khuôn mặt của cậu ấy, tôi thậm chí không nỡ rửa tay. Tôi
đưa lên, nhắm mắt lại, cố hình dung ra từng đường nét và tưởng tượng ra những
ngón tay mình đang khám phá khuôn mặt của Ra­ji­va. Tôi vẫn nhớ cảm giác gai
gai ấm áp khi chạm vào gò má gầy gầy, xương xương, lốm đốm râu và làm da mịn
màng của cậu ấy. Cảm giác đó khiến tôi, dù đã rất cố gắng, cũng không kìm chế
được nụ cười hạnh phúc đang nở tràn trên môi.

 

Tôi cứ tủm tỉm cười như
vậy suốt dọc đường đi, cho đến xe ngựa dừng lại giữa thành phố Khâu Từ đang tắm
mình trong ráng chiều. Phòng trọ mà Ra­ji­va đặt trước cho tôi là một căn phòng
“hạng sang”. Tôi thầm cảm ơn sự chu đáo của Ra­ji­va, vì nhờ cậu ấy, tôi đã có
một chỗ nghỉ ngơi thoải mái trong thành cổ và dịp lễ, khi mà tất cả các nhà trọ
đều đã kín người. Ăn uống qua loa xong xuôi, tôi bắt đầu ngáp ngủ, rất lâu rồi
tôi mới thức khuya như hôm nay. Tôi nhớ là chỉ vào những dịp thi cử, tôi mới
phải thức trắng đêm trong phòng học tự học ở trường. Thế nên, tôi quyết định
dành tất cả khoảnh thời gi­an còn lại… để ngủ. Hi vọng là lúc mê mệt, tôi không
ngáy to, nếu có ngáy, mong là không khiến phòng bên cạnh mất ngủ.

 

Sumuzhe, hay còn gọi là
lễ hội cầu lạnh, được tổ chức vào tháng bảy âm lịch hàng năm. Lễ hội được tổ
chức nhằm cầu nguyện một mùa đông lạnh hơn, tuyết rơi nhiều hơn, để năm tới
Khâu Từ có được nguồn nước dồi dào phục vụ việc trồng cấy. Lễ hội này được
truyền đến Trung Nguyên vào thời nhà Đường, khiến kinh thành của người Hán trở
nên náo động hơn bao giờ. Có rất nhiều tác phẩm thơ ca nổi tiếng viết về lễ hội
Sumuzhe đã ra đời trong thời kỳ này, Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Di, Lý Hạ… đều đã
từng chấp bút về đề tài này. Đến đời Tống, Sumuzhe trở thành tiêu điểm của rất
nhiều bài tử, trong đó, nổi tiếng nhất phải kể đến bài tử của Phạm Trọng Yêm:

 

Biếc mây trời

 

Vàng lá đất

 

Sóng lẫn sắc thu

 

Khói sóng xanh lặng ngắt

 

Nước lên trời, núi chiều
nắng bắt

 

Đám cỏ trêu ngươi

 

Mơn mởn trong nắng nhạt

 

não hồn quê

 

Buồn đất khách

 

vì được bằng đêm

 

Mộng đẹp ru ngon giấc

 

Trăng sáng chớ một mình
tựa gác

 

Rượu ngấm ruột sầu

 

Nỗi nhớ đẫm nước mắt[13]

 

Khi đi ngang qua Khâu
Từ, Huyền Trang cũng từng được chứng kiến và ghi chép lại không khí náo nhiệt
của ngày hội này. Đức vua Khâu Từ đã mời nhà sư cùng dự lễ. Đến tiết mục nhảy
múa, đức vua còn khẩn khoản mời sư phụ cởi áo cà sa và giày tất, cùng tham gia
vào điệu múa cầu lạnh. Huyền Trang cũng xem múa hát đó thôi, vì sao Ra­ji­va
không thể? Nhưng thôi, Huyền Trang là du khách từ nơi xa đến, nhập gia phải tùy
tục là theo lẽ thường tình.

 

Tôi đeo chiếc mặt nạ mua
ở Sub­ash, đi lang thang ngắm nghía phố phường. Những con phố chính đã chật kín
người, ai nấy đều đeo mặt nạ, mọi người niềm nởi chào hỏi lẫn nhau, bất kể
người quen hay người lại. Không khí cởi mở, vui tươi ấy đã bù đắp nỗi trống
trải và xua tan ưu phiền trong lòng tôi. Tôi náo nức hòa vào dòng người trên
phố. Một lát sau, thì đoàn diễn hành bắt đầu diễn qua. Đầu tiên là đội trống với
dàn trống Hạt khổng lồ dẫn đầu[14], các tay trống ngồi trên xe ngựa, đồng loạt
đánh lên những thanh âm sôi động đầu tiên, mở màn cho lễ hội
Sumuzhe.    Theo sau là một đoàn nghệ sỹ cầm trên tay nhiều loại
trống lớn nhỏ khác nhau, vừa đánh trống vừa nhảy múa, phối hợp nhịp nhàng với
đội trống Hạt đi đầu. Cách một đoạn là đến đội hình múa đôi nam nữ. Họ mặc
những trang phục chỉnh tề, nghiêm trang, mảnh khăn lụa dài được căng rộng trên
hai sải tay, biểu cảm trang trọng, điệu múa truyền thống. đậm màu sắc cổ điển.
Điệu múa này có nét gì đó rất giống với vũ điệu “ương ca[15]” của các bà cô
người Hán vào mỗi dịp năm hết Tết đến.  

 

Tiếp đó là đội hình biểu
diễn múa trên dây, các cô gái trẻ, đầu đội mũ miện đính hoa tươi, sải bước trên
những sợi dây thừng được trang trí hoa văn rực rỡ, ký thuật điêu luyện, động
tác uyển chuyển, nét mặt rạng rỡ như hoa. Kế đó là các đội hình múa dải lụa,
xiếc khỉ, vân vân. Mắt tôi được dịp no căng với bao nhiêu loại hình vũ đạo độc
đáo. Mỗi điệu múa có một đội hình riêng, với những cỗ xe được trang trí hoa
tươi muôn hình muôn vẻ và rất nhiều các loại nhạc cụ khác nhau, kèn thất
lật[16], đàn Không[17], tỳ bà, ống sáo làm bằng sừng động vật,... tất cả những
nhạc cụ đặc sắc này đã tạo nên biểu thanh âm rộn rã, vui tai.   

 

Năm 1903, có hai người
Nhật đã tìm được một chiếc hộp, bên trong đựng xá lợi của một vị cao tăng ở
thành cổ Sub­ash. Họ lẳng lặng đem chiếc hộp về Nhật Bản và giấu đi. Đến tận
năm 1957, người Nhật Bản mới phát hiện ra, dưới lớp màu sắc được phủ phía trên
thấp thoáng dấu ấn của hội họa. Lúc đó, họ mới cạo bỏ lớp màu trên bề mặt,
những hình vẽ nguyên sơ hiện ra, đó là bức họa về các vũ điệu Sumuzhe, sống
động và tinh tế khiến người ta phải kinh ngạc. Bức họa vễ rất nhiều ngưới, trên
tay cầm những nhạc cụ đặc sắc của Tây vực, họ đeo mặt nạ và trình diễn những vũ
đạo không giống nhau.

 

Đến nay, chiếc hộp vẫn
đang ở Nhật Bản. Chúng tôi phải cất công sang tận đó để chụp hình mang về
nghiên cứu.

 

Còn bây giờ, lễ hội từng
được mệnh danh là “ngày hội sôi động của phương Đông” đang diễn ra sống động
trước mắt tôi, có thể nói rằng, niềm phấn khích trong tôi không bút nào tả
xiêt. Lễ hội Sumuzhe diễn ra liên tục trong bảy ngày, bất kể ngày đêm. Nếu như
khi quay về, tôi có thể góp sức khôi phục lại ngày lễ cổ truyền long trọng này thì
công tác nghiên cứu tính kế thừa lịch sử của các loại hình nghệ thuật ca múa
dân gi­an chắc chắn sẽ được ủng hộ và phát triển rộng rãi. Và điều đó, chắc
chắn sẽ khiến không ít đồng nghiệp của tôi phải đỏ mắt ghen tị. Ha ha, chỉ nghĩ
đến đó tôi đã sung sướng cười ngất.

 

Bây giờ là buổi trưa,
đoàn ca vũ vẫn tiếp tục diễu hành qua các con phố, bên đường, những quán ăn vặt
đã bày sẵn lúc nào. Mùi thơm của thịt dê nướng khiến tôi không khỏi nuốt nước
miếng ừng ực. Tháo mặt nạ, tôi đến bên một sạp hàng nhỏ, hỏi mua ba xiên thịt.
Xiên thịt nướng ở thời đại này sao mà vĩ đại! Miếng nào miếng ấy to bằng cả quả
trứng gà. Khi đi du lịch ở Tân Cương, tôi phát hiện ra điều này, rằng kích
thước của xiên thịt cứ nhỏ dần từ nam Tân Cương lên bắc Tân Cương, từ Tân Cương
đến đại lục, đến các thành phố ven biển. Ở nam Tân Cương (gồm các huyện Kash­gar,
Khotan, Kucha), kích thước xiên thịt nướng không thay đổi sau 1650 năm, vẫn to
như quả trứng gà và thường chỉ có hai đồng một xiên. Còn ở quán ăn trước cổng
trường tôi đang học, họ bán những xiên thịt nướng nhỏ nhất mà tôi từng thấy,
một đồng một xiên, nhưng đám con gái chúng tôi phải ăn hai mươi xiên may ra mới
có cảm giác “lót dạ”.

 

Kéo mạch suy nghĩ lan
man từ thời hiện đại trở về với lễ hội cổ truyền trước mắt, tôi vừa thưởng thức
thịt dê nướng vừa ngắm nhìn dòng người qua lại trên phố. Vừa “tiếp lương thực”
vào bụng vừa được ngắm các chàng trai đẹp là tuyệt nhất, nhưng có vẻ như không
nhiều chàng trai đẹp ở đây cho lắm, vì hầu hết mọi người đều đeo mặt nạ. Nhưng
đột nhiên, tôi há hốc miệng, bỏ dở miếng thịt dê thơm phức trên tay.

 

Có ai đó tách ra khỏi
đám đông, bước về phía tôi, dáng người cao lớn, trên mình là bộ trang phục
truyền thống của giới quý tộc Khâu Từ: áo rộng màu vàng nhạt, thắt eo. Lối
trang phục này nhìn qua rất giống trang phục của các kỵ sĩ châu Âu thời kỳ
trung thế kỷ. Những chàng trai vóc dáng khỏe khoắn, khoác thêm bộ trang phục
này sẽ càng nam tính và cuốn hút. Người đàn ông đó, dáng vẻ tự tin, thân hình
cao lớn vạm vỡ, hoàn toàn nổi bật giữa đám đông,

 

Tuy không nhìn rõ khuôn
mặt, nhưng có thể dễ dàng đoán ra đó là một chàng trai khôi ngô tuấn tú. Vì sao
anh ta lại đến gần tôi? Và vì sao dáng dấp ấy lại quen thuộc đến vậy? Anh ta
đeo một chiếc mặt nạ hình ma quỷ, ánh mắt lúc lại gần, lộ rõ vẻ kinh ngạc và nghi
hoặc. Tôi chớp mắt liên tục, chăm chú quan sát và đoán định. Đôi mắt xanh nhạt
ấy quá đỗi quen thuộc. Trái tim tôi như muốn nhảy ra khỏi lồng ngực. Là cậu ấy
ư, cậu ấy bảo không đến kia mà?

 

- Ngải Tình, có phải chị
không?

 

Giọng nói xúc động.

 

- Là tôi chứ ai.

 

Tôi xoay xoay chiếc mặt
nạ đang vắt vẻo trên cổ tay và nhận ra “bi kịch” này: một bên tay tôi vẫn đang
cầm ba xiên thịt nướng vĩ đại (có thể khiến bất cứ ai phải hoảng). Thôi thế
hỏng hết! Mồm miệng nhồm nhoàm. dầu mỡ dính đầy trên mặt và cái vẻ ngớ ngẩn
trợn tròn mắt nhìn cậu ta của tôi nữa, toàn bộ cái bộ dáng kỳ cục, đáng xấu hổ
này đã lọt vào mắt cậu ta rồi!

 

Đang đau khổ và tủi hổ
bất tận, tôi bỗng ngã vào một vòng tay ấm áp. Nhịp tim tôi mỗi lúc một dữ dội
hơn, tư duy hỗn loạn: vì sao, vì sao cậu ấy lại…

 

Tuy tôi vẫn giơ cao xiên
thịt nướng, toàn thân như bị điểm huyệt, tôi để mặc người đàn ông cao lớn đó
nhấc bổng mình lên xoay mấy vòng liền.

 

- Ngải Tình, chị đã trở
về thật rồi ư!

 

Giọng nói có vẻ giống,
nhưng chắc chắn không phải giọng nói của cậu ấy! Cậu ấy chưa bao giờ ôm chặt
tôi như vậy, cũng không bao giờ cười lớn như vậy và càng không bao giờ nhấc
bổng tôi lên xoay mấy vòng liền giữa chốn đông người như vậy.

 

Một lúc lâu sau người đó
mới thả tôi xuống, hơi nghiêng người, tháo mặt nạ. Sống mũi cao thanh tú, mát
sáng long lanh, hàng mi dày và rậm, đồng tử màu xám nhạt, giống cậu ấy qua!
Chiều cao và vóc dáng cũng giống hệt cậu ấy. Nhưng khuôn mặt không gầy guộc như
cậu ấy, làn da không có màu bánh mật như cậu ấy và vành môi cậu ấy không bao
giờ nhấc lên tinh nghịch như vậy. Thoáng một chút thất vọng, nhưng ngay lập tức
đã được thay thế bởi một niềm vui mới tràn ngập.

 

- Pusyse­da!

 

Bây giờ đến lượt tôi ôm
chầm lấy cậu ta. Nhưng sao cậu ta lại cao lớn đến vậy?

 

Cậu ta suốt từ lúc nhìn
thấy tôi đến giờ, lúc tôi buông tay ra thì cậu ta làm vẻ mặt giận dỗi:

 

- Ngải Tình, dầu mỡ trên
miệng chị dính hết lên quần áo tôi

 

Tôi hơi ngượng ngùng khi
ôm “chú nhóc Pusyse­da đã trưởng thành” ấy, nhưng câu nói không chút kiêng nể
kia đã khiến cảm giác ngượng ngùng ấy lập tức tan biến! Tên ranh này, chẳng
thay đổi gì cả!

 

- Bù lại, chị phải thiết
đãi tôi một bữa đấy!

 

Tôi không kịp phản ứng
gì, đã bị cậu ta giằng lấy xiên thịt nướng, trả lại người bán hàng, sau đó, lôi
tôi đi, không cho tôi thời gi­an cằn nhằn vì đã lẵng phí đồ ăn! Cái tên hoang
toàng này!

 

Tôi tròn mắt nhìn từng
đĩa sơn hào hải vị bày la liệt trên bàn ăn trước mắt. Đã bao lâu rồi tôi không
được ăn đồ ăn Trung Quốc? Đã bao lâu rồi tôi chưa nhìn thấy cơm trắng? Ở thời
đại này, gạo được vẫn chuyển tới đây từ Trung Nguyên. Ăn một bữa cơm gạo trắng
ở Tây vực là cả một khoản chi tiêu xa xỉ. Hãy nhìn xem cách bài trí ở quán hàng
này, trời ơi, còn cả ghế lô nữa. Miệng nhai cơm, lòng thầm làu bàu: Đúng là tên
phá gia chi tử!

 

Pusyse­da ngồi bên ghế
đối diện, hầu như không nhấc đũa, chỉ chăm chú nhìn tôi, nụ cười ngang tàn trên
khóe môi chưa chịu tắt. Tôi cảm thấy hơi lo lắng, nên cắm đầu nhai nuốt. Một cô
gái người Hán mang đồ ăn vào, cậu ta đón lấy và cảm ơn bằng nụ cười quyến rũ
ấy. Tôi thấy cô gái bước ra ngoài với đôi má ửng đỏ và cuống quít đến mức cụng
đầu vào cánh cửa.

 

Tôi thở dài:

 

- Pusyse­da, cậu có biết
điệu bộ tươi cười lả lơi của cậu có thể khiến mọi cô gái trên đời này nghiêng
ngả không?

 

Cậu ta nhướn mày, nhổm
dậy, toàn thân vươn qua bàn, sáp lại gần tôi:

 

- Còn chị thì sao, Ngải
Tình?

 

Tên ranh, dám ăn nói với
tôi như thế đấy! Tôi nhìn khuôn mặt điển trai rạng rỡ của cậu ta, nuốt nước
bọt:

 

- Cho tôi xin, tôi già
cả rồi, cậu làm ơn cho tôi sống thêm vài năm nữa đi!

 

Cậu ta cười vang. Nụ
cười đó hoàn toàn khác nụ cười của Ra­ji­va. Pusyse­da cười sảng khoái, không
chút e ngại. Ra­ji­va thì khác, lúc nào cũng điềm đạm, nho nhã.

 

- Ngải Tình, chị là tiên
nữ, chị đâu có già đi!

 

Cậu ta đột nhiên thôi
cười, đổi sang giọng điệu nghiêm túc.

 

Tôi chẳng biết phải giải
thích thế nào. Chính tôi đã nói với cậu ấy điều đó và cậu ta cũng được chứng
kiến cảnh tôi biến mất. Nếu biết sẽ có ngày quay lại, tôi không nên gieo vào
tâm hồn thơ ngây của Pusyse­da cái lý do ngớ ngẩn ấy. Giờ đây, tâm hồn ngây thơ
đã bị tôi bẻ cong suốt mười năm, liệu có thể nắn cho thẳng lại được không?

 

- Ngải Tình, chị về khi
nào vậy?

 

- Tôi…

 

Tôi ấp úng, thần kinh
căng như dây đàn

 

- Hôm qua.

 

Tôi không muốn Pusyse­da
biết mình đã ở đây gần ba tháng. Tôi không muốn cậu ta biết mình đã ở cùng Ra­ji­va.
Ra­ji­va của tôi, tôi muốn bảo vệ cậu ấy và yêu cậu ấy theo cách của mình…

 

Sau đó, Pusyse­da hỏi
tôi ở đâu, tôi nói tên nhà trọ của mình. Thấy tôi vẫn tiếp tục ăn cơm, cậu ta
tỏ ra hết kiên nhẫn:

 

- Chị định ăn đến bao
giờ mới thôi hả?

 

Tôi giật mình.

 

- Cậu bận à, sao gấp
thế?

 

- Tất nhiên là bận rồi!

 

Cậu ta nhìn tôi nghiêm
túc.

 

- Tôi phải đi dọn giúp
chị.

 

- Để đi đâu?

 

- Về phủ quốc sư chứ còn
đâu nữa!

 

Pusyse­da theo tôi về
nhà trọ trả lại phòng. Lúc tôi thu dọn đồ đạc, đã sơ ý để cậu ta nhìn thấy
chiếc áo ngực của mình. Cậu ta còn nhấc chiếc áo lên và hỏi tôi đây là thứ gì
với vẻ mặt rất hiếu kỳ, tôi xấu hổ không biết giấu mặt vào đâu. Sau đó cậu ta
chẳng nói chẳng rằng, khoác chiếc ba lô Northace của tôi lên vai, ném cho chủ
quán một xâu tiền, khoát tay hách dịch:

 

- Không cần trả lại!

 

Đúng là đồ hoang toàng!

 

Gần đến phủ quốc sư, tôi
ngập ngừng kéo tay Pusyse­da lại:

 

 - Cậu định nói thế
nào với mọi người? Mười năm qua, tôi không hề thay đổi.

 

Cậu ta dừng lại, mắt ra
chiều suy nghĩ:

 

- Sẽ nói chị là cháu gái
của Ngải Tình, gọi chị là Tiểu Ngải Tình nhé!

 

Tôi đứng tim, anh em
ruột có khác, đến cách nghĩ cũng giống hệt nhau.

 

- Nhưng tôi sẽ không
giấu cha.

 

Vẻ mặt cậu ta bỗng trở
lên nghiêm trang.

 

- Tôi chưa bao giờ nói
dối cha điều gì.

 

Ku­marayana, con người
thông tuệ, nho nhã ấy, hẳn sẽ chấp nhận sự xuất hiện kỳ quặc của tôi

 

Tôi giương mắt lên quan
sát mọi thứ trước mặt. Vẫn căn phòng năm xưa, cách bài trí này, mười năm rồi
không hề thay đổi. Thậm chí trên bức tường phía đầu giường vẫn còn nguyên những
chữ Hán mà tôi bắt Pusyse­da tập viết. Khi ấy cậu nhóc nằng nặc đòi dán lên chỗ
đó. Tôi chiều theo, cậu nhóc viết xong trang nào tôi dán lên tường trang ấy.
Chữ viết xiêu vẹo ngả nghiêng, lúc trước nhìn chỉ muốn phát cáu, nhưng bây giờ
lại cảm thấy vô cùng thân thuộc

 

- Ngày nào cũng có người
dọn dẹp, chờ ngày chị trở về.

 

Giọng nói nhẹ nhàng lướt
qua vai, rơi vào vành tai tôi, cảm giác gai gai nhưng trong lòng thấy ấm áp lạ
thường.

 

- Đi nào, cho chị xem
thứ này.

 

Còn chưa hết ngỡ ngàng
đã bị cậu ta lôi đi. Tên ranh này tính nết vẫn như ngày nào.

 

Cậu ta kéo tôi đến phòng
mình. Căn phòng đã đổi khác rất nhiều. Trên tường treo rất nhiều thanh kiếm
dài, nhìn những hoa văn tinh xảo trên bao kiếm là biết đó toàn là kiếm quý. Một
tủ sách nho nhỏ, tôi lướt qua và nhận thấy hều hết đều là sách kinh Phật. Sách
tiếng Tochari thì đều là sách về binh pháp và chiến tranh. Chỉ có vài cuốn sách
tiếng Hán, “Binh pháp Tôn tử”. “Hàn Phi Tử”, “Chiến quốc sách”…

 

Đang mải mê ngắm căn
phòng của Pusyse­da. Chợt thấy cậu ta thận trọng lôi từ trong ngăn tủ ra vật gì
đó rất giống một khung ảnh, rồi nhẹ nhàng cởi lớp vải lụa bọc bên ngoài.Tôi há
hốc miệng, đó là bức họa Dore­mon mà tôi tặng cho cậu nhóc nhân dịp năm mới!
Không ngờ, cậu ta vẫn giữ gìn nó như giữ một báu vật vậy!

 

Tôi ngẩng đầu lên nhìn
Pusyse­da, xúc động:

 

- Pusyse­da …!

 

- Đừng sụt sịt vội, vẫn
còn nữa đó.

 

Cậu ta rút một cuốn sách
bên dưới gối, đặt vào lòng tôi, đó là cuốn “Kinh thi”, mép sách nhàu nhì, chắc
chắn đã được chủ nhân lật mở rất nhiều lần.

 

- Chị có thể chọn một
trang bất kì để kiểm tra.

 

Tôi không cần mở sách,
suy nghĩ trong giây lát:

 

- Thiên “kích cổ” (Gióng
trống) trong phần “Bội Phong - Quốc Phong”, cậu thuộc chứ?

 

Pusyse­da nhếch mép
cười, hai tay chắp sau lưng, bước vài bước, quay quay đầu, cất giọng trầm bổng,
ngâm ngợi:

 

Trống đánh thùy thuỳnh

 

Gươm giáo tập tành

 

Những ai đắp đất xây
thành

 

Xa nhà xa nước riêng
mình sang nam

 

…

 

Tử sinh cách trở đôi nơi

 

Cùng em anh đã nặng lời
từ xưa

 

Đôi ta những nguyện cùng
giá,

 

Cầm tay thủa ấy, bây giờ
chưa quên

 

Cùng nhau thôi đã cách
xa,

 

Sống đâu còn đến thân ta
hỡi mình,

 

Thề xưa còn đó rành
rành,

 

Nay thôi anh đã phụ tình
cùng em[18]

 

Đây là bài thơ tôi thích
nhất trong “Kinh Thi”. Khi giảng bài cho Pusyse­da, tôi dùng tiếng Tochari,
không giống khi lên lớp bằng tiếng Hán cho Ra­ji­va. Nghe cậu ta phát âm tiếng
Hán trọ trẹ, tôi muốn bật cười, nhưng không hiểu sao sống mũi cay cay, chừng
như muốn khóc.

 

- Còn nhớ không, chị
từng nói, nếu tôi đọc thuộc “Kinh thi” thì chị sẽ trở lại?

 

Tôi gật đầu. Thật không
ngờ, những lời buột miệng ra khi ấy, Pusyse­da đều cho là thật.

 

- Năm đầu tiên, tôi đọc
thuộc toàn bộ cuốn “Kinh thi”, nhưng chị không quay lại. Tôi nghĩ rằng tại mình
chưa đọc tốt, nên năm thứ hai, tôi đọc thuộc lại một lần nữa, nhưng chị vẫn bặt
vô âm tín. Mỗi năm vào đúng ngày mùng mười tháng Một âm lịch, tôi đều đến phòng
chị và đọc hết một lượt cuốn 'Kinh thi" này. Tôi đọc mười lần thì chị đã
trở về…

 

- Pusyse­da…

 

- Cảm động lắm phải
không?

 

 Tôi gật đầu, nước
mắt trực trào ra, tôi sắp không kìm chế được nữa rồi!

 

- Vậy, cho tôi ôm một
cái!

 

Tên sói nham hiểm chuẩn
bị lao vào cô bé quàng khăn đỏ, nhưng đã bị khổ chủ cho một cái bạt tai. Những
giọt nước mắt khi nãy trực trào ra đã được nuốt ngược trở lại vào trong bụng.

 

Hôm đó, tôi đã đến thăm
Ku­marayana. Mười năm qua đi, hai người con trai của ông đã trưởng thành và
đang tận hưởng những năm tháng tươi đẹp nhất của đời người, còn với ông, mười
năm thời gi­an giống như lưỡi dao vô hình cắt từng vết hằn học trên thân thể
ông. Khuôn mặt vốn đã gầy guộc, khổ hạnh, nay càng thêm hốc hác, xanh xao, tóc
ông bạc trắng, hình như năm nay ông mới ngoài năm mươi tuổi. Nhưng ông có vẻ
rất yếu, những tiếng ho khan bật lên liên hồi. Nhưng đôi mắt màu xám nhạt khảm
giữa hai hốc mắt như hai vực sâu hun hút ấy, đôi mắt sáng rực vẻ thông tuệ và
từng trải ấy như nhìn thấu tâm cam con người. Tôi bỗng run rẩy, đôi mắt Ra­ji­va
rất giống mắt cha.

 

Bộ dạng bông đùa, cười
cợt thường ngày của Pusyse­da biến mất, cậu tỏ ra rất mực cung kính đối với
cha, chuyện trò từ tốn với ông rất lâu bằng tiếng Phạn. Ku­marayana không ngừng
đưa ánh mắt kinh ngạc hướng về phía tôi, khiến tôi không khỏi lo lắng, Nhưng
sau đó, ông không hề tỏ ra thắc mắc về lai lịch kỳ lạ của tôi. Ông chỉ nhẹ
nhàng bảo tôi hãy yên tâm ở lại và rằng người của phủ quốc sư sẽ đối đãi với
tôi như một vị khách quý. Tôi đã đoán đúng, một người thông tuệ như Ku­marayana,
dù ông không thể biết rõ thân phận thật sự của tôi, nhưng ông sẽ không xem tôi
như yêu ma quỷ quái để rồi trói tôi lại và đem thiêu sống. Có lẽ vì thế, ông
mới sinh ra hai người con trai xuất sắc như vậy và cả hai đều yêu kính ông như
vậy!

 

Đêm đó, tôi đã được ngủ
một giấc say sưa trong căn phòng mà trước kia tôi từng gắn bó suốt ba tháng
trời. Tôi băn khoăn tự hỏi, không biết Ra­ji­va sẽ nghĩ gì nếu biết tôi đã quay
về phủ quốc sư. Không biết giờ này cậu ấy đang làm gì? Và, không biết cậu ấy có
nhớ tôi không?

 

 

 

Chương 24: Rong chơi

 

Mở mắt đã thấy bên
giường có bóng người. Tôi thót tim, sau đó thì giận sôi người. Lại là tên ranh
ấy! Hồi nhỏ chưa hiểu chuyện làm tôi hết hồn bao phen, tôi có thể bỏ qua, nhưng
bây giờ đã là người lớn rồi, mà sao không hiểu thế nào là “nam nữ thụ thụ bất
thân”?

 

- Chị ngủ giỏi thật đấy,
tôi ngồi nhìn chị từ suốt từ nãy đến giờ mà chị không hay biết!

 

Tôi giận dữ thu người
vào trong chăn. Lúc này, tôi chỉ mặc một chiếc váy ngủ mỏng, không biết khi
nãy, chân thò ra ngoài có bị hắn nhìn thấy không?

 

- Không phải giấu, có gì
đáng xem đâu!

 

Tôi phi chiếc gối vào
người hắn, nhưng tên ranh đã nhanh nhẹn né được. Hắn cười vang, mon men lại gần
giường tôi:

 

- Mau dậy đi, lễ hội
Sumuzhe hôm nay có nhiều trò hay lắm!

 

- Cậu ra ngoài đi để tôi
thay quần áo!

 

 Pusyse­da không
cợt nhả nữa, ngoan ngoãn bước ra ngoài. Nhưng vừa ra khỏi cửa, hắn đã lại thò
chân vào, nháy mắt với tôi:

 

- Chị mặc chiếc váy ấy
cũng đẹp mà, nhưng tiếc là chỉ được mặc trong phòng cho tôi ngắm thôi.

 

Tôi nổi đóa, lùng sục
khắp phòng tìm vũ khí, nhưng chưa tìm ra thì hắn đã cười ha hả chạy biến tận
đâu rồi.

 

Người qua lại trên phố
đông như mắc cửi, Pusyse­da che chắn cho tôi, để không bị chen lấn. Nhưng tôi
không thích kiểu bảo vệ ấy. Cậu ta cứ ôm chặt lấy tôi dìu đi, ai nhìn thấy cũng
tưởng chúng tôi là một cặp tình nhân. Mà cậu ta, hình như được rất nhiều người
quý mến, ai gặp cũng tươi cười chào hỏi. Đàn ông liếc thấy bàn tay như gọng kìm
của cậu ta đang bám chặt lấy vai tôi thì cười nham hiểm. Còn phụ nữ thì phức
tạp hơn nhiều, phần lớn là những ánh mắt hình mũi tên, khiến tôi lạnh cả người.
Nhưng tên ranh ấy hình như không thèm quan tâm, bộ dạng bất cần của hắn thật
đáng giận!

 

Tôi cố sức vùng vẫy khỏi
“vuốt sắc” của hắn, nhưng càng vùng vẫy hắn càng xiết chặt.

 

- Đừng ồn, đội múa sư tử
sắp bắt đầu rồi đấy.

 

Các tay trống Hạt đồng
loạt gióng trống, khí thế hào hùng. Năm chú sư tử đủ các màu: xanh, đỏ, vàng,
trắng, đen, từ năm hướng tiến vào khu vực trung tâm. Mỗi chú sư tử được điều
khiển bởi mười hai nghệ sĩ, đầu đội đai đỏ, có hai người đi trước phe phẩy cây
phất trần màu đỏ, biểu diễn những động tác hài hước gây cười. Bên cạnh đội sư
tử là dàn hợp xướng gồm hơn một trăm người, họ hát vang những bài ca ca ngợi
đức vua Khâu Từ, âm thanh tiếng trống tiếng nhạc tiếng hát ngân vang, bay cao
lên chín tầng mây. Sư tử là loài vật linh được hoàng tộc Khâu Từ sùng bái, đức
vua Khâu Từ thường tự xưng là vua Sư Tử. Người Khâu Từ còn sáng tạo ra câu
chuyện một vị vua dũng mãnh của họ hàng phục được loài sư tử. Điệu múa sư tử đã
ra đời dựa trên câu chuyện ấy. Sau khi chiếm được Khâu Từ, Lư Quang đã đưa Ku­mara­ji­va
cùng hàng vạn nghệ sĩ, nghệ nhân của Khâu Từ đến Lương Châu (nay là huyện Vũ
Uy, Cam Túc), kể từ đó, múa sư tử gia nhập vào đời sống văn hóa của người Hán,
được cải biên trở thành điệu “múa sư tử năm hướng” lưu truyền rộng rãi ở Trung
Nguyên cho đến tận ngày nay.

 

Phía trước quảng trường
là một dãy lán trại được trang hoàng lộng lẫy, đức vua Bạch Thuần cùng đám quý
tộc ngồi bên trong. Tôi hỏi Pusyse­da:

 

- Sao cậu không đến ngồi
cùng họ?

 

- Đi theo mấy ông bà già
ấy có gì hay ho chứ! Tôi thích đi chơi với chị hơn.

 

Tiếng ồn ào khiến tôi không
nghe rõ cậu ta nói gì. Pusyse­da ghé sát vào tai tôi, gào to:

 

- Nhìn bộ dạng lúc cáu
giận và điệu cười ngớ ngẩn của chị rất là thích thú!

 

Tên ranh hỗn hào! Tôi
điên tiết hất tay hắn ra, nhưng chỉ một lát sau hắn lại sáp đến, mặc tôi gườm
gườm nhìn hắn đe dọa, hắn chẳng biết sợ là gì, cũng chẳng để tâm sự tức giận
của tôi. mặt hắn vẫn nhăn nhở cười đùa, cợt nhả. Hắn thích chọc tôi thế ư?

 

Một ngày trôi qua rất
nhanh với các tiết mục biểu diễn, với các món ăn vặt của Khâu Từ, với việc cãi
lộn, cáu gắt với Pusyse­da. Buổi tối, tôi thận trọng cài then cửa chính lẫn cửa
sổ, đề phòng trộm cắp và đề phòng Pusyse­da. Sáng hôm sau khi thức dậy, không
phải giật thót tim vì Pusyse­da nữa, nhưng cái giá phải trả là toàn thân ngứa
ngáy vì một đêm nóng bức, ngột ngạt. Lúc mở cửa, đã thấy cậu ta đứng tựa lưng ở
bên ngoài, điệu bộ cợt nhả, đẩy về phía tôi một chiếc lọ nhỏ. Tôi tò mò đón
lấy, hỏi là thứ gì. Tên ranh thản nhiên nói đó là hộp phấn rôm, hắn còn lên
giọng tuyên bố, giáo huấn một hồi, rằng mùa hè nóng nực, trong phòng phải mở
cửa cho thoáng gió, thoáng khí. Tôi tiện tay vơ lấy cây chổi dựng ở góc nhà,
đuổi theo hắn chạy vòng vòng khắp phủ quốc sư, miệng không ngừng gào to phải
trị tội hắn.

 

Tất nhiên là tôi không
đuổi kịp hắn, hồi hắn mười tuổi tôi đã không phải là đối thủ của hắn rồi. Mới
chạy được vài vòng tôi đã thở dốc, phủ phục xuống đất, hai tay giơ cao cán
chổi, giọng nói thều thào:

 

- Tôi xin hàng, xin đại
tướng quân tha mạng!

 

Vừa dứt lời tôi cảm thấy
bất an, sao tôi có thể thốt ra những lời mà hồi bé Pusyse­da nài ép tôi đóng
kịch cùng nhỉ? Đã thành phản xạ có điều kiện rồi, thành phản xạ có điều kiện
rồi! Pusyse­da ôm bụng cười nghiêng ngả giữa sân. Người trong phủ đi qua đi
lại, nhìn chúng tôi với vẻ mặt ngạc nhiên khó hiểu. Tôi thấy mình không còn
chút thể diện nào…

 

Ngày thứ ba của kễ hội
Sumuzhe, vẫn rộn ràng những màn biểu diễn múa hát. Nghệ nhân từ khắp các quốc
gia Tây vực đều tập trung về Khâu Từ, ngày nào cũng nhộn nhịp tưng bừng, ngày
nào cũng hân hoan, náo nức. Pusyse­da rất ham vui, hễ thấy chỗ nào đông người
là kéo bằng được tôi đến đó. Lúc này, chúng tôi đang đứng ở một góc quảng
trường lớn, sân khấu đã được dựng lên ở khu vực trung tâm, giữa khán đài có một
trụ sắt khổng lồ, phía trên là đài hoa sen. Khi ba tiếng trống vang lên dồn dập,
đài sen mở ra, một cô gái xuất hiện, cô gái đeo khăn che mặt bằng chất liệu
voan mỏng, mặc một chiếc váy dài, tay rộng màu mận chín, trên mình đeo những
chiếc chuông nhỏ được gắn vào những dải lụa mềm mại, chân đi một đôi giày vải
màu đỏ rất xinh xắn. Âm nhạc nổi lên, cô gái bắt đầu nhảy múa, tiếng chuông
lanh canh, réo rắt, vui tai vang lên theo mỗi chuyển động của cơ thể cô gái.

 

- Đây là điệu múa
Chaj[19]

 

Pusyse­da ghé vào tai
tôi thì thầm:

 

- Lát nữa đừng xấu hổ
đấy nhé!

 

Hơi thở của cậu ấy khiến
vành tai tôi ngứa ngáy, tôi nghiêng đầu né tránh. Cứ nói chuyện bình thường,
việc gì phải ghé sát như vậy chứ!

 

Tiếng trống ngày càng
rộn rã, dồn dập. Toàn thân cô gái rung lắc, uốn lượn mềm mại như dải lụa. Rồi
tiếng trống đột ngột dừng lại, cô gái kéo chiếc áo choàng rộng thùng thình ra
khỏi người và tung lên đài sen. Giờ thì người cô gái chỉ còn lớp áo voan mỏng
màu mận chín bó sát người, một chiếc áo khoác ngắn tay và một chiếc váy dài
thướt tha cùng màu. Tiếng trống tiếp tục vang lên với tốc độ ngày một nhanh
hơn, chiếc váy tung bay lả lướt, chuyển động của cô gái uyển chuyển, thanh toát
tựa như một nàng tiên. Tiếng trống lại dừng đột ngột, cô gái trút bỏ chiếc áo
ngắn bên ngoài, để lộ cánh tay trần và thân hình quyến rũ sau lớp vải voan
mỏng. Đám đông hò reo không ngớt, ai nấy đều phấn khích rạng rỡ, tôi cũng không
ngoại lệ. Tiếng trống tiếp tục dội lên, cô gái bắt đầu xoay người, cơ thể
chuyển thanh toát, sức hấp dẫn ngày một đẩy lên cao qua mỗi điệu bộ lơi lả. Bàn
tay nhẹ nhàng giật tung chiếc váy dài thướt tha, để lộ chiếc quần thắt ống màu
hồng phấn xinh xắn. Rồi sau đó, thắt lưng cùng chiếc áo voan mỏng bó sát đều
được trút bỏ hết, trên mình cô gái chỉ còn lại chiếc áo ngực (giống kiểu áo Bra
thời hiện đại) và chiếc quần thắt ống (Kiểu quần Al­iba­ba, với rất nhiều tư
thế khêu gợi, quyến rũ khiến người xem phải nín thở.

 

- Trời đất ơi, đây rõ
ràng là điệu múa thoát y mà!

 

Hai mắt tôi được dịp co
giãn hết cỡ, cổ họng cũng được hoạt động liên tục với việc điều tiết nước bọt.
Không thể tin được, 1650 năm về trước, tư tưởng của người Tây vực đã hiện đại
đến mức này rồi ư? Ở thế kỷ XXI, muốn xem thoát y vũ với nhiều cấp độ khác
nhau, bạn phải tìm đến quán bar hay các vũ trường, làm gì có chuyện được phép
biểu diễn công khai ở giữa chốn đông người như thế này?

 

Có ai đó vừa quệt tay
rất mạnh lên mũi tôi.

 

- Lạ thật, tôi cứ nghĩ
con gái Trung Nguyên xem màn biểu diễn phải xấu hổ, thẹn thùng chứ nhỉ, nào
ngờ, chị còn phấn khích hơn cả tôi!

 

Tôi che kín chiếc mũi
tội nghiệp của mình. So với người Khâu Từ, sống mũi tôi vốn đã không được thẳng
rồi, giờ lại bị tên đáng ghét kia làm cho lệch hơn nữa.

 

- Chị hứng thứ như vậy,
hay là...

 

Tên háo sắc sáp lại gần
tôi.

 

- Tối nay về phủ chị
biểu diễn cho tôi xem nhé.

 

Mũi hắn nhận được cú đấm
trả hận đích đáng.

 

Hắn ôm lấy mũi, mặt nhăn
nhó kêu đau, nhưng vẫn cố vớt vát thêm một câu:

 

- Thôi, thôi, chị cởi ra
cũng chẳng có gì hay ho xem đâu…

 

Có vẻ như hắn muốn sống
mũi của mình không bao giờ đứng thẳng lên được!

 

Buổi sáng, vừa tỉnh dậy
đã lại thấy đôi mắt màu xám nhạt đang chăm chú quan sát tôi ở một khoảng cách
gần đến choáng váng, khiến tôi thót tim, tôi sẽ sớm mắc bệnh đau tim vì hắn
mất, Tôi tự trấn an bản thân, rồi sẽ quen, rồi sẽ quen. Biện pháp đối phó lần
này của tôi là không thay váy ngủ, tôi lên giường và mặc nguyên bộ quần áo lúc
đi chơi. Thế nên tôi tự tin mở toang cửa sổ và ngủ ngon lành cho tới sáng.

 

Vẻ thất vọng lộ rõ trên
gương mặt Pusyse­da:

Đức Phật và nàng

 

- Cái váy hôm trước đâu
rồi, sao chị không mặc?

 

Rõ là đồ háo sắc! Tôi
tươi cười đắc ý:

 

- Cậu bảo chẳng có gì
hay ho để nhìn kia mà!

 

- Thì đúng là như thế!

 

Hắn gật gù nghĩ ngợi:

 

- Ngải Tình, chị phải
chịu khó ăn nhiều thịt vào.

 

- Để làm gì?

 

- Thế thì cái chỗ này
mới to lên được.

 

- Chị gầy quá chạm vào
chỗ đó sẽ chẳng mang lại cảm giác gì cả.

 

Tôi không chịu nổi nữa!
Ai có thể giúp tôi tiêu diệt tên háo sắc này không?

 

Lại một ngày rong chơi
trên phố. Tôi hầu như quên bẵng công việc, ngày ngày chỉ biết vui chơi và ngủ
nghỉ. Pusyse­da là một bạn chơi rất tuyệt, vì cậu ta luôn nghĩ ra những trò vui
mới. Mỗi ngày cậu ta đưa tôi đến một nơi để thưởng thức những món ăn khác nhau,
món ăn Ấn Độ, món ăn Trung Á, món ăn Ba Tư, món ăn Trung Quốc, từ các món sơn
hào hải vị đến các món ăn vặt đủ hương vị đặc sắc khác nhau. Vòng eo của tôi đã
phình ra đáng kể. Bảy ngày diễn ra lễ hội Sumuzhe ấy, tôi đã được vui chơi thỏa
thích nhiều hơn bất cứ dịp Quốc tế lao động hay Quốc khánh nào ở thế kỷ XXI.
Những màn biểu diễn nghệ thuật trên đường phố đều rất đặc sắc, là nguồn tài
liệu thực tiễn vô cùng quý giá, tính chất đại chúng của các loại hình biểu diễn
đó cũng thật đáng ngưỡng mộ. Mỗi khi âm nhạc vang lên, tất cả mọi người, không
phân biệt giới tính, tuổi tác đều cùng nhau nhảy múa ca hát.

 

Ngày thứ tư của lễ hội
Sumuzhe, tôi được tận mắt chiêm ngưỡng điệu múa tròn xoay (Hồ hoàn vũ) của
người Hồ mà tôi hâm mộ từ lâu. Điệu múa này có nguồn gốc từ quốc gia Kangqu ở
Trung Á[20], sau khi du nhập vào Trung Nguyên, nó đã trở lên thịnh thành.

 

Thời nhà Đường đã có rất
nhiều thi nhân chấp bút họa thơ về đề tài này. Trong đó nổi tiếng nhất phải kể
đến bài thơ của Bạch Cư Di: “Cô gái Hồ múa điệu xoay tròn, tâm hồn hòa vào
tiếng đàn, cánh tay đưa theo nhịp trống”. Có tài liệu còn ghi chép rằng, Dương
Quý Phi múa điệu Hồ hoàn vũ này rất điêu luyện, đến mức Bạch Cư Di từng phê phán
“người đẹp”: “Quý phi mê hoặc quân vương bằng điệu múa xoay tròn”.

 

Giờ đây, được tận mắt
chiêm ngưỡng, quả thật là rất đẹp! Đây là điệu múa tập thể. Hơn mười cô gái
thân hình mềm mại, dáng điệu thướt ta, với những động tác xoay người rất điệu
nghệ, thanh toát. Các nhà thơ miêu tả họ “nhanh như sao băng”, “rực rỡ như mặt
trời” không quá lời chút nào! Hồi đi Ai Cập, tôi từng được xem người dân bản
địa múa điệu Su­fi, cũng là động tác xoay liên tục không nghỉ ngơi, nhưng do
nam giới biểu diễn. Các nghệ sĩ cũng khoác lên mình những chiếc váy dài sặc sỡ,
khi họ xoay tròn, sắc màu trên chiếc váy biến đổi kỳ ảo, tôi vừa ngưỡng mộ lại
vừa lo lắng, không biết họ có chóng mặt hay không.

 

Buổi tối, tôi dỗ giấc
ngủ bằng nỗi nhớ Ra­ji­va, bằng những kỉ niệm ngọt ngào giữa chúng tôi. Những
điều nhỏ nhặt nhất liên quan đến cậu ấy cũng có thể khiến tôi ngơ ngẩn hồi lâu.
Mấy ngày qua tôi đã được vui chơi hết mình, tôi chưa bao giờ vui chơi thảo sức
như thế, lại trong nhiều ngày liên tục như thế. Giá như có Ra­ji­va bên cạnh…
Thôi, không nghĩ đến nữa. Cậu ấy chẳng thể ngồi xổm bên đường gặm thịt xiên với
tôi như Pusyse­da được. Nhắc đến Pusyse­da mới nhớ, ngày mai nhất định phải nói
với cậu ta, không nên mới sáng sớm tinh mơ đã chạy đến phòng tôi như thế!