31

Hôm đó, chúng tôi không bàn rộng thêm câu chuyện ấy nữa. Thái độ của Tiên Sinh làm cho tôi phát sợ nên tôi chẳng muốn hỏi han gì thêm.

Khi đến miền ngoại ô thành phố, chúng tôi lên xe điện trở về; suốt dọc đường hầu như không ai mở miệng nói với ai câu nào cả. Sau khi xuống xe, chúng tôi mỗi người đi một ngả. Vào lúc ấy, vẻ mặt Tiên Sinh chợt thay đổi hẳn; ông nói với một giọng trong sáng, vui vẻ hơn lệ thường: "Từ giờ đến tháng sáu, hẳn là chú thảnh thơi nhất hạng rồi đấy nhỉ. Cả đời, có lẽ chẳng bao giờ chú lại được rảnh rang thong thả như thế. Nhớ mà vui chơi cho thỏa thích nhé."

Tôi tủm tỉm cười, ngả mũ chào ông và trong khi ngước mắt nhìn thẳng mặt ông, tôi băn khoăn tự hỏi không biết vì đâu mà một con người như thế lại có thể chất chứa trong lòng một nỗi giận hờn, chán ghét đối với khắp cả người đời cho đến thế. Đôi mắt long lanh và cái miệng tươi cười của ông chẳng cho thấy một dấu vết gì của con người yếm thế cả.

Tôi muốn nói ở đây rằng tôi đã học hỏi được nhiều tư tưởng có ích lợi lớn lao trong khi trò chuyện với Tiên Sinh, tuy nhiên cũng lắm khi tôi thấy mình cũng chưa học hỏi được gì mấy. Lắm lúc tôi cảm thấy là Tiên Sinh đã dụng tâm tránh né, không muốn bàn đến phần cốt yếu của vấn đề. Đó chính là cảm tưởng của tôi về cuộc trò chuyện với Tiên Sinh ở miền ngoại ô vào ngày hôm ấy.

Vốn là thằng vụng về, nông nổi, có hôm tôi đã nói toạc ra như vậy trước mặt Tiên Sinh.

Tiên Sinh mỉm cười và tôi nói:

"Nếu như Tiên Sinh là người đầu óc trì độn nói năng quanh co, chẳng nắm vững những điều cốt yếu thì con đã chẳng bận tâm làm chi; nhưng đằng này, biết rõ Tiên Sinh là người hoàn toàn sáng suốt, chỉ phiền một nỗi lắm lúc không muốn nói rõ cho con hay nên con mới băn khoăn khó chịu đó thôi."

"Khổ quá! Tôi có giấu giếm chú điều gì

"Thưa, có giấu giếm đấy ạ."

"Phải chăng là chú muốn nói đến những tư tưởng, những ý kiến cùng quá khứ và những ý nghĩ lung tung bát nháo của tôi. Chú phải biết tôi chỉ là một tư tưởng gia hạng bét, đầu óc lộn xộn rối mù chứ có bụng dạ giấu giếm ai điều gì đâu. Vả lại việc gì mà phải giấu giếm. Tuy nhiên nếu chú có ý nghĩ là tôi nên kể hết những chuyện trong quá khứ cho chú nghe thì đó lại là một vấn đề hoàn toàn khác."

"Con không nghĩ đó là một vấn đề khác hẳn đâu. Con quý trọng những tư tưởng của Tiên Sinh vì đó là kết quả những kinh nghiệm sống trong quá khứ chứ nếu tách rời hai cái đó khỏi nhau thì con thấy hầu như chẳng còn giá trị gì cả. Khi đó, chúng chỉ còn là những con búp bê không hồn, chẳng làm sao có thể khiến cho con thỏa mãn được."

Tiên Sinh nhìn trân trân thẳng vào mặt tôi. Bàn tay ông đang cầm điếu thuốc lá, hơi run run nhẹ; ông nói:

"Chú quả thật là lớn mật đấy!"

"Thưa không! Chỉ thành thực mà thôi. Con thành thực muốn được dạy bảo về cuộc đời."

"Đến độ muốn đào bới cả quá khứ của tôi lên nữa ư?"

Nghe những lời nói đó vang dội bên tai, đột nhiên tôi đâm ra sợ hãi. Tôi cảm thấy như con người đang đứng trước mặt mình là một tên tội nhân nào đó chứ không phải là cái ông mà tôi vẫn luôn đem lòng tôn kính. Mặt Tiên Sinh tái nhợt hẳn đi, ông nói:

"Tôi tự hỏi không biết là chú có thật sự thành thực hay không. Những việc xảy ra trong quá khứ đã khiến cho tôi sinh ra nghi ngờ tất cả mọi người. Nói cho ngay, thực ra tôi nghi ngờ luôn cả chú nữa. Tuy nhiên, không hiểu sao, tôi lại không muốn phải nghi ngờ chú. Có thể là vì chú trông có vẻ quá chất phác, đơn thuần. Trước khi nhắm mắt, tôi vẫn muốn có một người bạn tốt để có thể đem trao trọn niềm tin. Tôi tự hỏi chẳng hay chú có thể là người bạn ấy hay không? Tự trong đáy lòng, chú có hoàn toàn thành thực hay không?"

"Thưa từ trước đến giờ, lúc nào đối với Tiên Sinh con cũng một lòng thành thực - trừ phi cả cuộc đời con chỉ toàn là dối trá thì không kể," tôi run giọng đáp lời.

"Tốt lắm. Vậy thì mấy cũng có lúc tôi sẽ kể hết cho chú nghe. Tôi sẽ kể cho chú hay biết tất cả quá khứ của tôi. Có điều là chú chẳng nên quá bận tâm suy nghĩ. Xin để tôi báo trước chú hay là có biết quá khứ của tôi cũng chẳng ích lợi gì cho chú đâu. Có lẽ chú chẳng nên biết đến thì hơn. Vả lại bây giờ tôi cũng chưa thể nào kể hết mọi chuyện cho chú nghe được. Chừng nào còn chưa gặp thời cơ thích đáng thì chú đừng nên trông đợi gì tôi kể lại cho nghe hết."

Tôi trở về nhà trọ mà thấy lòng nặng trĩu, ngột ngạt.