Anna Karenina (Tập 1) - Phần 2 - Chương 07
18
Mặc dầu
tất cả cuộc sống nội tâm của Vronxki đều bị mối tình say đắm thu hút, cuộc sống
bên ngoài của chàng vẫn không thay đổi và cứ tuồn tuột trôi theo cái đà của
những quyền lợi và những quan hệ cũ ở ngoài xã hội cũng như trong trung đoàn,
lôi cuốn đi. Những quyền lợi của trung đoàn chiếm địa vị quan trọng trong cuộc
đời Vronxki, vì chàng yêu mến trung đoàn và hơn nữa vì ở đó người ta cũng yêu
mến, mà còn kính trọng, tự hào vì chàng, hãnh diện vì con người vô cùng giàu có
ấy, có học thức, tài năng, có đủ phương tiện để tự thỏa mãn mọi tham vọng và hư
vinh, nhưng lại khinh rẻ mọi cái đó và đặt lợi ích của trung đoàn và của bạn bè
lên trên mọi lợi ích phù hoa, Vronxki biết rõ bạn bè nghĩ gì về mình, và ngoài
việc yêu thích cuộc sống đó, chàng còn thấy mình phải duy trì dư luận đó. Dĩ
nhiên, chàng không thổ lộ mối tình của mình cho ai biết; ngay trong những bữa
rượu túy lúy nhất, chàng cũng không
hề để lộ chút gì khiến bạn bè có thể nghi ngờ (vả lại chàng cũng không bao giờ
say đến nỗi không kiềm chế được mình), và hễ có kẻ láu táu định nói bóng gió
đến cuộc dan díu ấy là chàng bịt miệng ngay. Tuy vậy, cả thành phố đều biết mối
tình đó: ít nhiều người ta đều đoán được quan hệ của chàng với Carenin: phần
đông đám trai trẻ lại ghen tị với chàng về chính cái điều khiến chàng khổ tâm
nhất: đó là địa vị cao sang của Carenin, nó góp phần làm cho cuộc dan díu đâm
ra lộ liễu.
Phần
đông thiếu phụ, vốn ghen ghét với Anna và từ lâu đã chán tai với những lời tán
tụng nàng là người đàn bà đoan chính, mừng rơn khi thấy điều dự đoán của mình
được xác minh và chỉ chờ dư luận xoay chuyển rõ rệt là sẽ vùi dập nàng xuống
dưới tất cả trọng lượng của lòng khinh bỉ. Họ chuẩn bị sẵn sàng xẻng bùn để chờ
dịp là hất tung lên người nàng. Phần đông người già và kẻ có địa vị cao sang
thì lấy làm tiếc cho vụ tai tiếng đang sắp vỡ lở. Bà mẹ Vronxki lúc đầu cũng
hài lòng khi biết chuyện dan díu của con, vì, theo bà, không gì có thể điểm tô
hoàn chỉnh cho một chàng thanh niên xuất sắc hơn là một vụ dan díu trong giới
thượng lưu, và cũng vì nàng Carenina, người mà bà rất ưa thích, nhưng đã nói
chuyện với bà khá lâu về đứa con trai nhỏ của mình, rốt cuộc cũng không khác gì
(bà bá tước Vronxki nghĩ thế) mọi người đàn bà đẹp trong giới thượng lưu. Nhưng
thời gian gần đây, bà được biết con trai đã từ chối một cương vị quan trọng cho
bước đường sự nghiệp của chàng, chỉ cốt được ở lại trung đoàn và gần gũi
Carenin cho nên các nhân vật cao cấp đã để bụng ghét chàng, và quan điểm của bà
liền thay đổi. Bà cũng không vừa lòng ở chỗ việc dan díu này, theo bà nhận
thấy, không phải là một vụ dan díu nổi bật, phù hoa, duyên dáng mà bà có thể
tán thành, nhưng là một tấm tình si bi thảm, kiểu Vecte(47), có thể đưa con bà tới
hành động dại dột. Bà chưa gặp lại con kể từ khi chàng đột ngột rời Moxcva và
đã nhắn anh chàng bảo chàng về gặp bà. Ông anh cả của Vronxki cũng bất bình với
em trai. Ông không hề quan tâm tìm hiểu mối tình đó sâu sắc hay nông nổi, say
mê hay không, vững bền hay không (bản thân ông ta, tuy đã có mấy con, vẫn bao
một vũ nữ, cho nên cũng có chiều rộng lượng), nhưng ông biết mối tình đó làm
phật lòng những người lẽ ra cần chiều ý, cho nên ông phản đối thái độ em trai.
(47) Vecte: nhân vật trong tiểu
thuyết Nỗi đau khổ của chàng Vecte của Goethe (1774). Vecte yêu một người đàn
bà có chồng và cuối cùng đã tự sát.
Ngoài
nhiệm vụ quân đội và công việc xã giao, Vronxki còn có một việc nữa: đó là đua
ngựa, mà chàng rất ham thích.
Năm đó,
các sĩ quan phải dự đua vượt chướng ngại. Vronxki đã nhờ ghi tên và mua một con
ngựa cái giống Anh chính nòi; mặc dầu đang yêu, chàng vẫn say sưa chú ý đến
việc chuẩn bị đua ngựa, tuy có ít nhiều dè dặt. Hai thú ham mê đó không mâu
thuẫn nhau. Trái lại, chàng cần giải trí, cần một sự tiêu khiển không dính dáng
gì đến mối tình: nhờ nó chàng được nghỉ ngơi và khuây bớt những xúc cảm mãnh
liệt đang khuấy động trong lòng.
19
Ngày đua
ngựa ở Kraxnôi Xelo, Vronxki đến ăn bít tết ở quán ăn sĩ quan sớm hơn thường
lệ. Chàng không cần kiêng khem kĩ quá, vì chỉ cân nặng vừa đúng bốn pút rưỡi
theo quy định; nhưng cũng không được béo hơn nữa, cho nên chàng kiêng ăn chất
bột và của ngọt. Chàng ngồi xuống, áo quân phục cởi khuy mặc ngoài gi lê trắng,
chống hai khuỷu tay lên bàn và trong khi chờ đợi món bít tết đã gọi, chàng mở
một quyển tiểu thuyết Pháp đặt trên chiếc đĩa. Chàng nhìn vào quyển sách chỉ
cốt khỏi phải nói chuyện với các sĩ quan đang đi ra đi vào, và suy nghĩ. Chàng
nghĩ tới việc Anna đã hẹn gặp chàng hôm nay sau cuộc đua. Ba ngày nay, chàng
không gặp nàng và cũng không hiểu hôm nay có gặp được không, vì chồng nàng vừa
ở nước ngoài về. Làm thế nào biết chắc được việc đó? Chàng gặp nàng lần cuối ở
biệt thự bà chị họ Betxi. Chàng gắng càng ít đến nhà Carenin càng hay. Bây giờ,
chàng muốn tới đó và tự hỏi nên đến bằng cách nào. “Thôi được, mình sẽ nói là
Betxi nhờ mình tới để hỏi xem nàng có đi xem đua ngựa không. Phải, mình đi
thôi”, chàng quyết định và ngẩng đầu lên khỏi cuốn sách. Và chàng hình dung
niềm vui sướng của cuộc gặp mặt sắp tới một cách rõ rệt đến nỗi mặt sáng hẳn
lên.
- Anh
đến nhà tôi và bảo thắng ngay ba con ngựa vào chiếc xe kiệu, - chàng nói với gã
bồi bàn vừa bưng ra cái đĩa bạc đựng miếng bít tết còn nóng, và kéo đĩa về phía
mình, bắt đầu ăn. Từ gian phòng bi a bên cạnh, vẳng tới tiếng bi lăn, tiếng
cười nói. Hai sĩ quan hiện ra ở cửa vào; một người trẻ măng, mặt gầy mảnh, vừa
tốt nghiệp trường Hoàng tộc thiếu sinh quân ra; người kia, già và to béo, đeo
vòng ở cổ tay, đôi mắt nhỏ chìm trong lớp mỡ.
Vronxki
nhìn họ, cau mày và giả tảng như không thấy, cúi xuống quyển sách, vừa ăn vừa
đọc.
- Thế
nào? Cậu tẩm bổ đấy à? - viên sĩ quan béo hỏi và ngồi xuống cạnh chàng.
- Trông
đấy thì biết, - Vronxki đáp, mặt lầm lầm, lau mồm và không nhìn lão ta.
- Cậu
không sợ béo lên à? - lão ta nói, kéo lui chiếc ghế tựa cho viên sĩ quan trẻ
ngồi.
- Hả? -
Vronxki bực dọc nói, nhăn mặt ghê tởm, để lộ hàm răng đều đặn.
- Cậu
không sợ béo lên à?
- Bồi,
rượu vang Xérès(48) nhé! - Vronxki gọi, không trả
lời lão ta, và chuyển sách sang bên kia đọc tiếp. Viên sĩ quan to béo cầm lấy
bảng kê tên rượu và quay lại bảo bạn:
(48) Xérès: rượu vang rất nổi tiếng
của vùng Xeret Tây Ban Nha.
- Cậu
chọn xem ta uống cái gì nào, - lão nói, chìa tấm bảng và nhìn anh ta.
- Rượu
vang vùng Ranh chăng, - viên sĩ quan trẻ nói, rụt rè khẽ liếc nhìn Vronxki và
lấy ngón tay cố núm lấy hàng ria mép vừa nhú. Thấy Vronxki không quay lại, viên
sĩ quan trẻ liền đứng dậy.
- Ta
sang phòng bi a đi, - anh ta nói. Viên sĩ quan to béo ngoan ngoãn đứng dậy và
cả hai ra cửa. Vừa lúc đó, đại uý Yasvin, một người cao lớn và tuấn tú đi vào
phòng; anh ta khinh khỉnh gật đầu chào hai sĩ quan và bước lại gần Vronxki.
- A!
Đây rồi! - anh ta kêu lên, bàn tay to rộng vỗ thật mạnh lên vai Vronxki. Chàng
nổi giận quay ngay lại, nhưng mặt bỗng dịu ngay xuống và trở lại cái vẻ dịu
dàng, bình tĩnh vốn là đặc điểm của chàng.
- Hoan
hô, Aliosa, - đại úy
nói, giọng nam trung sang sảng. – Bây giờ cậu ăn đi, và uống một chén con
nào.
- Mình
không đói.
- Đôi
bạn nối khố đấy, - Yasvin nói thêm và nhìn hai sĩ quan đang ra khỏi pòng, vẻ
giễu cợt. Anh ta ngồi xuống cạnh Vronxki, gập đôi chân xương xẩu bó thít trong
quần cưỡi ngựa và quá dài so với chiều cao ghế tựa. - Hôm qua sao cậu không tới
Nhà hát? Numêrôva biểu diễn cũng không đến nỗi tồi đâu. Cậu ở đâu?
- Mình
còn nán lại ở nhà Serbatxki, - Vronxki nói.
- À! -
Yasvin nói. Yasvin, một con bạc trụy lạc, một người chẳng những sống vô lối mà
còn tuân theo những nguyên tắc vô luân, là bạn thân nhất của Vronxki trong
trung đoàn. Vronxki yêu anh ta vì sức khỏe kỳ lạ, trong nhiều trường hợp thường
biểu lộ bằng cách nốc rượu như thùng tô nô, bằng cách không ngủ mà lúc nào
trong người cũng sảng khoái; vì sức mạnh tinh thần to lớn thường biểu lộ trong
quan hệ giữa anh ta với cấp trên và bè bạn, tất cả đều phải nể sợ và kính
trọng, cũng như trong cờ bạc: anh ta dám đặt hàng vạn rúp và mặc dầu đã uống
rượu, lúc nào cũng đặt cược rất điềm tĩnh và chính xác đến nỗi được coi là tay
cờ bạc cừ nhất của câu lạc bộ Anh. Vronxki quý trọng và yêu mến Yasvin nhất do
cảm thấy Yasvin yêu mến mình, không phải vì tên tuổi hoặc của cải, mà vì bản
thân chàng. Đó là người duy nhất Vronxki có thể thổ lộ mối tình của mình. Chàng
thấy mặc dầu Yasvin làm ra bộ miệt thị mọi thứ tình cảm, anh ta vẫn là người
duy nhất có thể hiểu nổi mối tình say đắm mãnh liệt giờ đây đang tràn ngập cả
đời chàng. Hơn nữa, chàng biết chắc Yasvin không hề thích ngồi lê mách lẻo và
làm vỡ lở những chuyện tai tiếng, anh ta hiểu đúng đắn tình cảm đó, hiểu tình
yêu không phai trò đùa, trò giải trí, mà là một cái gì nghiêm túc và quan
trọng. Vronxki chưa bao giờ thổ lộ mối tình cho anh ta nghe, nhưng tin chắc anh
ta biết hết, hiểu hết một cách thích đáng: cứ trông đôi mắt anh ta, chàng cũng
thấy rõ và điều đó làm chàng dễ chịu.
- À
phải! - Yasvin nói khi nghe tới tên Serbatxki; đôi mắt đen sáng lên long lanh
và theo một tật xấu, anh núm hàng ria mép bên trái nhét vào miệng nhấm nhấm.
- Còn
cậu, hôm qua làm gì? Được bạc chứ? - Vronxki hỏi.
- Tám
nghìn rúp. Nhưng có ba nghìn thì không chắc. Mình không biết rồi ra họ có trả
không.
- Cậu
cũng có thể thua vì mình đấy, - Vronxki cười nói. (Yasvin đã cá một số tiền lớn
là Vronxki sẽ thắng trong cuộc đua).
- Không
đời nào. Chỉ có Makhotin là đáng gờm thôi. - Và câu chuyện xoay sang đua ngựa.
Vronxki chỉ còn nghĩ tới chuyện đó.
- Ta đi
thôi, mình xong rồi, - Vronxki nói và đứng dậy ra của, Yasvin đứng dậy theo,
sau khi đã duỗi đôi chân to dài và vươn vai.
- Bây
giờ mà ăn trưa thì còn sớm quá, nhưng mình phải uống đã. Mình sẽ đến ngay lập
tức. Ê, rượu vang nhé! - anh ta gọi to bằng cái giọng hô nổi tiếng: một giọng
trầm rất thấp làm rung chuyển cửa kính. - Mà thôi, không cần nữa! - anh ta bỗng
lại nói ngay. - Nếu cậu về nhà thì mình sẽ theo về. Và cả hai cùng đi.
20
Vronxki
ở căn nhà gỗ kiểu Phần Lan rộng và sạch có vách ngăn đôi. Pet'rixki cũng ở
trong trại với chàng. Khi Vronxki và Yasvin bước vào thì anh ta còn ngủ.
- Dậy
đi, ngủ thế đủ rồi, - Yasvin nói, ra sau vách và lay vai Pet'rixki, đầu tóc rối
bù, mặt rúc vào gối. Pet'rixki bỗng quỳ dậy và nhìn quanh.
- Anh
cậu có đến đây, - anh ta nói với Vronxki. - Ông ta đánh thức mình dậy, ma quỷ
bắt ông ta đi! Ông ta bảo sẽ quay lại, - rồi anh lại kéo chăn lên và gieo mình
xuống gối. - Kìa, để tớ yên nào, - anh nói, cáu với Yasvin đang lật chăn ra. -
Để yên nào! - anh quay lại và mở mắt ra. - Tốt hơn là cậu bảo mình nên uống gì
bây giờ: miệng mình đắng kinh khủng và...
- Rượu
vốtka, không gì tốt hơn được nữa, - Yasvin nói giọng trầm trầm. - Teretsenco
đem vôtka và dưa chuột ra cho chủ mày nhé! - anh gọi to, rõ ràng hài lòng được
nghe thấy tiếng nói của chính mình.
- Rượu
vôtka thật à? - Pet'rixki hỏi, vừa nhăn mặt vừa dụi mắt. - Cậu cũng uống chứ?
Nếu cậu uống với mình thì đồng ý! Vronxki, cậu uống một chén nhé? - Pet'rixki
nói, đứng dậy và cuốn tấm chăn kẻ vằn lên người. Anh ra ngưỡng cửa, giơ hai tay
lên và cất giọng hát bằng tiếng Pháp. “Ngày
xưa có ông vua ở Tuylơ...” - Vronxki, cậu uống một chén nhé?
- Thôi,
bước đi! - Vronxki nói, xỏ tay vào áo quân phục do gã hầu phòng đưa cho.
- Cậu
đi đâu đấy? - Yasvin hỏi. - Này, cỗ xe tam mã của cậu kia rồi, - anh ta nói
thêm khi thấy chiếc xe ngựa tiến lại gần.
- Đi
đến chuồng ngựa và mình cũng cần gặp Brianxki để bàn về vấn đề ngựa nữa, -
Vronxki nói. Vronxki quả có hứa đến gặp Brianxki, ở cách Petetrov mười dặm, và
mang tiền mua ngựa trả cho y; chàng hi vọng đủ thời giờ tới đó. Nhưng các bạn
hiểu ngay không phải chàng chỉ tới đó thôi.
Pet'rixki
tiếp tục hát, vừa nháy mắt và bĩu môi, như muốn nói:
“Chúng
tớ thừa biết anh chàng Brianxki đó rồi!”
- Cậu
đừng về muộn đấy! - Yasvin chỉ nói thế thôi và lảng sang chuyện khác: - con
ngựa nâu của mình ra sao rồi? Nó có thuần không? - anh nhìn ra cửa sổ hỏi. Anh
nói tới con ngựa bắt càng anh đã bán cho Vronxki.
- Khoan
đã! - Pet'rixki lớn tiếng gọi Vronxki đang đi ra. - Anh cậu có để lại bức thư
và mảnh giấy. Chờ một phút đã: đâu rồi không biết? - Vronxki dừng lại.
- Thế
nào, thư với giấy đâu?
- Không
biết để đâu rồi? Vấn đề là ở chỗ đó! - Pet'rixki trịnh trọng nói, lấy ngón tay
trỏ miết ngược lên mũi.
- Nói
đi nào, rõ vớ vẩn! - Vronxki mỉm cười nói.
- Mình
không hề nhóm lửa. Vậy thì chúng chỉ ở đâu đây thôi.
- Thôi
đừng dấm dớ nữa: thư đâu rồi?
-
Không, mình cam đoan với cậu là mình quên rồi. Hoặc mình nằm mê đấy thôi.
Khoan, khoan đã! Cậu đừng cáu vô ích! Nếu cậu cũng uống bốn chai rượu như mình
hôm qua thì ngay đến ngủ ở đâu cậu cũng không nhớ nữa. Khoan đã, mình sắp nhớ
ra rồi!
Pet'rixki
ra sau vách và lại nằm xuống.
- Thế
này đây! Mình nằm như thế này, ông ta ở kia. Phải, phải, phải... Đây rồi! - và
Pet'rixki lấy thư ở dưới đệm ra.
Vronxki
cầm lấy thư và mảnh giấy. Đúng là những điều chàng đang chờ đợi: lời mẹ trách
vì không đến thăm bà và mảnh giấy của ông anh cho biết cần gặp chàng nói
chuyện. Vronxki biết trước sau vẫn chỉ có một vấn đề đó thôi. “Việc gì đến họ
kia chứ?” Vronxki thầm nghĩ và vò nát hai lá thư, nhét vào giữa hàng cúc áo
quân phục để dọc đường sẽ đọc lại kĩ hơn. Ở cửa ra vào gian nhà gỗ, chàng gặp
hai sĩ quan trong đó một người thuộc trung đoàn chàng.
Chỗ ở
của Vronxki lúc nào cũng là nơi gặp gỡ của các sĩ quan.
- Cậu
đi đâu đấy?
- Mình
phải đến Petetrov.
- Thế
ngựa ở Txacxkoie đã đến chưa?
- Đến
rồi, nhưng mình chưa gặp.
- Nghe nói
con Võ sĩ của Makhotin đi khập khiễng.
- Chỉ
nói láo thôi! Nhưng đất bùn thế này thì anh làm thế nào chạy đua được? - người
kia nói.
- A,
các vị cứu tinh đây rồi! - Pet'rixki reo lên khi thấy bọn người mới đến. Gã
lính hầu đứng trước mặt anh ta, bưng cái khay đựng rượu vôtka và một quả dưa
chuột muối. - Cậu Yasvin đây ra lệnh cho mình uống để đầu óc tỉnh táo
lại.
- Tối
qua các anh làm huyên náo cả lên, - một sĩ quan nói, - suốt đêm chúng tôi không
nhắm mắt được!
- Phải,
nhưng chúng tôi đã kết thúc tốt đẹp! - Pet'rixki kể lại. Voncov trèo lên nóc
nhà vì hắn nói là hắn buồn, cho nên mình mới bảo: hãy tấu nhạc lên, cử một bài
lâm khốc! Thế là hắn ta lăn ra ngủ thực sự trên nóc nhà, trong tiếng nhạc lâm
khốc.
- Uống
đi, uống đi, cần phải uống mới được. Sau đó, cậu sẽ uống nước suối Xendơ vắt
nhiều chanh vào, - Yasvin cúi xuống Pet'rixki, như bà mẹ cho con nuốt một liều
thuốc; - sau đó, uống ít sâm banh nữa: nửa chai thôi.
- Khôn
ngoan thật! Khoan đã, Vronxki, chúng ta cùng uống với nhau.
-
Không, xin tạm biệt các ngài. Hôm nay, tôi không uống.
- Tại
sao, cậu lên cân rồi à? Nếu thế chúng tớ vô phép cậu vậy. Mang nước suối Xendơ
và chanh ra đây.
-
Vronxki! - có tiếng người gọi khi chàng ra đến phòng chờ...
- Cái
gì thế?
- Cậu
phải cắt tóc đi, nếu không nó làm cậu nặng cân lên đấy, nhất là ở chỗ hói
ấy.
Quả
thực Vronxki đã bắt đầu rụng tóc. Chàng cười vui vẻ, để lộ hàm răng đẹp, và kéo
mũ lưỡi trai xuống chỗ hói, đi ra xe.
- Đến
chuồng ngựa! - chàng nói. Chàng đưa tay định rút hai bức thư ra đọc lại, song
nghĩ thế nào lại thôi: chàng không muốn đầu óc phân tán trước khi thấy con
ngựa. “Để sau vậy!...”