Chương 19

Đối với một người tầm vóc như tôi, chiếc thuyền độc mộc của Ben-gun thật
là vừa vặn. Nó vừa chắc chắn lại vừa nhẹ, có thể đi trên mặt biển được. Chỉ tội
là rất khó chèo. Muốn làm thế nào thì làm, nó cũng cứ lệch đường và quay tít
như chong chóng. Chính Ben-gun cũng đã nói thuyền này rất khó sử dụng nếu không
biết được những cái tật của nó. Thật vậy, rõ ràng là tôi chưa biết gì về chiếc
thuyền này. Nó quay tứ phía, nhưng cái phía tôi muốn đi nó lại không quay cho!
Phần nhiều nó hay trôi ngang; tôi dám chắc nếu không gặp dòng nước cuốn không
bao giờ tôi đi đến gần tàu được. May sao chiếc tàu nằm đúng ngay giữa dòng. Cho
nên dù muốn chèo thế nào thì chèo, dòng nước vẫn cứ đưa chiếc thuyền của tôi về
hướng ấy. Chiếc tàu bỗng hiện ra lù lù trước mặt như một đám đen trong đêm tối.
Dần dần, tôi trông rõ thân tàu và các cột buồm. Càng đến gần, dòng nước càng
chảy xiết. Chỉ thoáng cái, tôi đã đến nơi và tiện tay, tôi vớ phải cái dây neo.
Dây neo căng thẳng như dây cung.

Tôi chợt nghĩ ra nên cắt phăng cái dây neo để mặc chiếc tàu của chúng
trôi lênh đênh ngoài biển nước đang chảy cuồn cuộn reo vang như con suối đổ.
Chỉ cần một nhát dao là con tàu trôi băng theo dòng nước. Mọi việc tưởng dễ như
trở bàn tay, nhưng tôi sực nghĩ ra: một dây neo căng thẳng thế này mà thốt
nhiên bị đứt
thì nguy hiểm chẳng khác gì vó ngựa đá lồng. Nếu tôi cố liều lĩnh cắt phăng dây
neo, chắc thế nào cũng bị hất văng xuống biển. Nghĩ thế, tôi chùn tay lại. May
sao trời cũng chiều người. Ngọn gió trước kia hiu hiu thổi từ phía nam và phía
đông nam lại, đến đêm lại thổi về phía đông nam. Ngọn gió đổi chiều bỗng đẩy
lùi con tàu vào hẳn giữa dòng. Tôi như mở cờ trong bụng khi thấy sợi dây neo
trong tay tôi bỗng chùng hẳn lại, bàn tay tôi nhúng xuống nước một hồi lâu. Thế
là tôi quyết định hẳn. Tôi rút dao ra, dùng răng mở dao rồi từ từ cắt hết sợi
nọ đến sợi kia. Khi dây neo chỉ còn hai sợi nữa, tôi dừng lại đợi con gió khác
đến sẽ làm chùng lại. Lúc ấy tôi mới tiện phăng đi. Suốt từ lúc đến gần tàu,
tôi vẫn nghe tiếng quát ầm ầm trong buồng tàu. Nhưng lúc đó tôi đang mải nghĩ
đến chuyện khác nên không để ý mấy. Bây giờ ngồi rỗi, tôi mới bắt đầu lắng tai
chăm chú nghe. Tôi nhận được tiếng lão Han, tên lính pháo thủ đại bác của
Phơ-linh. Còn tên kia chắc là tên giặc mũ đỏ. Hai đứa đều có vẻ say bí tỉ. Tuy
vậy chúng vẫn chén chú chén anh. Một đứa mở cửa sổ đằng sau tàu và ném vật gì
xuống biển; tôi đoán là cái chai không. Nhưng không phải chúng chỉ có say mà
thôi, chúng còn đang cãi vã nhau kịch liệt. Tiếng chửi rủa luôn mồm; thỉnh
thoảng cơn giận dữ của chúng bốc lên làm tôi tưởng chừng đến phải đấm đá nhau.
Nhưng về sau tiếng cãi cọ lắng xuống. Chỉ còn nghe thầm thì to nhỏ, rồi bỗng
chốc, tiếng xô xát lại bốc cao lên và cứ thế diễn đi diễn lại mãi không thôi.
Trên bờ đảo, lửa đốt sáng rực qua chòm lá cây. Văng vẳng đưa lại tiếng hát của
một đứa trong bọn chúng đang hát một bài hát cổ của dân biển. Giọng hát buồn,
ảo não, cứ đến cuối câu lại hạ xuống một giọng trầm não nùng, rồi kéo dài lê
thê như không bao giờ dứt. Giọng hát chán nản buồn nhức xương này, tôi cho rất
hợp tình hợp cảnh với bọn giặc vừa bị thất bại chua cay. Gió lại bắt đầu thổi.
Chiếc tàu từ từ lùi lại. Sợi dây neo cứ chùng dần, chùng dần. Tôi cố sức giáng
một nhát dao cuối cùng, tiện phăng sợi dây neo làm hai đoạn. Con tàu từ từ quay
hết đầu nọ đến đầu kia trên dòng nước. Chiếc thuyền của tôi nhè nhẹ xô vào đầu
mũi con tàu. Tôi cố quờ quạng chung quanh vì lúc nào chiếc thuyền độc mộc của
tôi cũng như sắp chìm xuống đáy biển. Tôi không thể nào giữ cho thuyền khỏi sát
vào thân tàu, nên tôi cứ đẩy nó đi lùi dần về đằng lái. Cuối cùng tôi đẩy được
thuyền ra xa tàu. Khi đẩy ra, tay tôi sờ phải một cái dây lòng thòng đằng sau
lái.

Tôi
bám lấy sợi dây. Đến bây giờ tôi cũng không hiểu tại sao lúc ấy tôi lại vớ lấy
đầu dây này. Có lẽ đó cũng là vì tình cờ mà thôi. Nhưng sau tôi thấy một đầu
dây cột chặt vào tàu nên tôi nảy ra một ý khác. Tính tò mò thúc giục làm tôi
muốn thử ghé mắt nhòm qua cửa sổ xem trong ấy ra sao. Tôi níu tay lần sợi dây,
đưa thuyền đến sát bên tàu; tôi liền đánh đu rướn thẳng người lên; như vậy tôi
có thể nhìn thấy nóc tàu và một phần gian phòng. Trong khi ấy con tàu cùng
chiếc thuyền độc mộc của tôi cặp kè trôi phăng phăng theo dòng nước đến tận
ngang chỗ đống lửa của bọn giặc trên bờ. Sóng vỗ vào mạn tàu dào dạt. Thế mà
sao bọn canh trên tàu vẫn lặng lẽ thản nhiên. Thật là một điều lạ. Nhưng khi
nhòm qua cửa sổ thì tôi đã vỡ lẽ. Tôi thấy lão Han và thằng mũ đỏ đã ôm nhau
đấm đá chí tử, thằng nọ đương bóp cổ thằng kia. Nhìn xong tôi ngồi thụp xuống.
Nhưng trong óc tôi vẫn ghi rõ hai bộ mặt hung ác, đỏ như gấc, lửa giận bốc
phừng phừng, đương hầm hè ôm vật nhau dưới ngọn đèn dầu bốc khói. Tôi nhắm mắt
lại để bớt quáng và cho quen với bóng tối. Tôi đương suy nghĩ, thốt nhiên chiếc
thuyền của tôi bị chao hẳn đi. Ngay lúc ấy nó trôi hẳn về phía khác như muốn
đổi hướng. Bây giờ nó trôi nhanh gấp mấy lúc trước. Tôi mở choàng mắt ra...

Chung
quanh tôi biển cả ầm ĩ, trập trùng muôn ngàn lượn sóng lấp lánh lân tinh. Cách
chỗ tôi vài sải, con tàu cũng đương có vẻ ngần ngừ, chao đảo. Nhìn kỹ lại, tôi
thấy chiếc tàu cũng trôi về phía nam. Ngoảnh lại đằng sau, trống ngực tôi đánh
thình thịch. Chính sau tôi là đống lửa của bọn giặc trên bờ. Dòng nước chảy
theo hình thước thợ, kéo con tàu lẫn chiếc thuyền con của tôi lềnh bềnh ào ạt
đi ra biển cả. Thốt nhiên, chiếc tàu trước mặt tôi chao nghiêng hẳn đi rồi quật
sang hướng khác. Lúc ấy tôi mới nghe thấy tiếng kêu ầm ĩ trên tàu. Nghe thấy
tiếng giày nện thình thịch trên chiếc thang đằng lái, tôi đoán hai thằng giặc
đã thôi đánh nhau vì chúng đã nhận thấy sự nguy hiểm. Tôi nằm rạp xuống lòng
thuyền, phó thác tấm thân cho sự rủi may. Tôi chắc rằng chỉ đi xa một chút nữa,
những lượn sóng cả bạc đầu sẽ nuốt trửng lấy chiếc thuyền con và chôn vùi tôi
xuống đáy biển. Nghĩ đến chết, tôi không sợ lắm, nhưng sao trong người tôi cứ
xao xuyến. Tôi nằm như vậy lâu lắm, mặc thuyền lênh đênh trên ngọn sóng. Sương
mù và nước biển làm áo quần tôi ướt đầm. Nhưng lúc ấy tôi chỉ nghĩ đến chết;
tôi chỉ đợi một đợt sóng sắp đến đưa tôi về gặp cha tôi. Dần dần tôi mệt lả
người. Sự lo sợ làm tâm hồn tôi mê mẩn. Về sau tôi ngủ thiếp đi lúc nào không
biết. Tôi mơ tưởng đến quê nhà, đến những người thân, đến cái quán cơm hẻo lánh
trên cửa biển. Tôi thấy bác sĩ Ly, ông Chi đương nhìn tôi vui vẻ. Tôi thấy tiền
bạc để đầy nhà và từng đoàn người nghèo khổ đang kéo đến. Họ đông, đông vô kể.
Đầu họ nhấp nhô, trập trùng, cuồn cuộn như sóng.

Chương 20

Khi tôi tỉnh dậy thì trời đã sáng bạch. Tôi thấy mình đương trôi lênh
đênh ở phía nam hòn đảo. Mặt trời đã mọc nhưng còn khuất sau gò Vọng Viễn; gò ở
sát biển và dốc gò dựng đứng. Ngọn núi Cột Cái đằng mũi bến tàu ở ngay gần tôi.
Bờ biển chỗ ấy cao đến mười lăm, mười sáu mét, lởm chởm những tảng đá lớn.

Tôi chỉ còn cách bờ một phần tư dặm. Mới đầu tôi định bụng chèo thuyền đổ
bộ lên đấy. Nhưng chẳng mấy chốc tôi phải gạt bỏ cái ý định này đi. ở chỗ ấy,
ven biển nhấp nhô những mô đá nhọn hoắt. Từng đợt sóng lớn đổ vào ầm ầm, bọt
tung trắng xóa. Nếu tôi mạo hiểm cho thuyền cập vào, tất không tránh khỏi bị
tan xác. Mà dù có vào được bờ thì cũng chẳng thể leo lên được cái sườn núi đá
dốc đứng ấy. Lại thêm hàng chục con quái vật lổm nhổm bò hàng đàn trên những
tảng đá thấp, mình trụi nhớp nháp, to tướng dị thường, vừa bò vừa sủa vang cả
hốc đá. Về sau này tôi mới biết những con vật ấy là giống "sư tử
biển" rất hiền lành, chẳng cắn mổ gì ai cả. Nhưng cứ trông cái hình thù cổ
quái gớm ghiếc ấy cũng đủ làm cho người ta phải thất đảm. Vì thế tôi nghĩ thà
lênh đênh chết đói trên mặt biển còn hơn phải bước chân vào đấy. Nhưng may mắn
làm sao! Tôi trông thấy ở phía bắc cái doi đất có một bãi đất rộng. Nước thủy
triều rút xuống để lộ một dải cát vàng. Quá về phía bắc một tí, lại có một doi
đất khác, thông mọc um tùm nhô ra tận mặt nước. Thế là tôi cố sức men theo dòng nước đáp
vào chỗ doi cát này. Mặt biển êm ả gợn sóng. Gió nam thổi nhẹ xuôi theo dòng
nước. Nhờ sóng êm biển lặng, chiếc thuyền con của tôi lặng lẽ xuôi dòng. Tôi
nằm trong lòng thuyền, liếc mắt nhìn ra ngoài. Thỉnh thoảng lại thấy một ngọn
sóng biếc nhô lên quá đầu. Nhưng chiếc thuyền chỉ dồi lên một tí như có lò xo,
rồi lại êm ả lướt qua, nhẹ như cánh chim. Một lúc sau, tôi đánh bạo nhổm dậy,
cố chèo. Nhưng chỉ hơi nhích mình là chiếc thuyền tròng trành, muốn lật úp. Nó
chúi mũi xuống dưới chân sóng, làm tôi đến choáng váng cả người. Bọt sóng đánh
tung cả vào người, làm tôi vừa bị ướt vừa khiếp đảm. Tôi vội nằm xuống như cũ.
Thuyền lại đi êm, dồi tôi từ ngọn sóng này qua ngọn sóng khác. Như thế đủ biết
không thể bắt nó làm theo ý mình. Nhưng nếu không bơi được thì biết bao giờ mới
cập bờ được? Lúc này tuy tôi rất lo sợ nhưng vẫn bình tĩnh, không hề rối trí.
Trước hết tôi lấy chiếc mũ thủy thủ đội trên đầu ra. Tôi tát cạn nước trong
thuyền. Rồi tôi lại liếc mắt ra ngoài xem xét tại sao chiếc thuyền lại có thể
lướt sóng một cách bình yên như vậy...

Tôi
nhận thấy rằng mỗi ngọn sóng khi đứng trên bờ hay trên tàu nhìn xuống thì trông
chẳng khác gì một khối nước trơn tuột. Đến khi nằm dưới chiếc thuyền con này
nhìn lên thì nó lại giống như một rặng núi lởm chởm. Chiếc thuyền độc mộc của
tôi cứ tự ý ngả nghiêng rồi lại lách vào những chỗ trũng thấp, tránh những chỗ
ngọn cao và cứ thế len lỏi tìm đường vượt qua các làn sóng lớn. Tôi tự nhủ:

“Được
lắm! Cứ nằm yên cho khỏi tròng trành, rồi thỉnh thoảng, lợi dụng chỗ sóng êm,
thò tay qua mép thuyền, chèo vài ba cái để mau đến bến". Nghĩ xong tôi làm
ngay. Thật là vừa nhọc vừa sốt ruột! Tuy vậy nhờ thế tôi tiến rất mau đến doi
đất. Nhưng chẳng bao lâu thuyền đã trôi qua doi, đi về phía đông cách bờ đến
vài trăm mét. Có lúc thuyền trôi gần bờ. Tôi đã trông thấy được những ngọn cây
xanh lung lay trước gió và tôi cầm chắc thế nào cũng giạt được vào bờ ở doi đất
thứ hai. Nhưng cơn khát đến bất ngờ như cào như xé! Phần nắng ở trên giội
xuống, phần nắng dưới mặt biển hắt lên, lại thêm áo quần thấm ướt rồi lại ráo,
môi khô mặn chát cả muối biển. Tất cả các thứ ấy làm tôi thấy khát bỏng trong
cổ họng và choáng váng cả đầu óc. Nhìn thấy các ngọn cây trên bờ, lòng tôi càng
nôn nóng. Nhưng dòng nước biển cứ kéo tôi ra xa mãi và giờ đây, trước mặt tôi
là biển cả mênh mông. Nhưng một cảnh tượng mới vừa hiện ra, làm tôi vội vàng có
ngay chủ định. Ngay trước mặt tôi, cách non nửa dặm, con tàu đứng lù lù, buồm
giong tứ phía. Tôi nghĩ phen này chắc sẽ bị bọn giặc tóm mất. Nhưng vì cơn khát
đương cháy cổ họng, nên tôi cũng không biết lúc ấy nên vui mừng hay nên lo
ngại? Còn đương suy nghĩ miên man, thì một hiện tượng bất ngờ làm tôi kinh
ngạc, trố mắt ra nhìn... Con tàu đang giong tất cả buồm lớn buồm nhỏ. Tấm vải
trắng lấp lánh sáng ngời dưới ánh nắng. Tàu đang đi về phía tây bắc. Tôi đoán
có lẽ giặc giong tàu chạy vòng quanh đảo để về đỗ lại chỗ cũ. Nhưng một lúc
sau, tàu quay dần dần về phía tây: tôi chắc bọn giặc đã trông thấy tôi nên
chúng định đuổi theo. Rồi về sau, tôi thấy tàu đi vào giữa dòng nước, rồi lại
hình như lững lờ không biết đi ngả nào, cánh buồm ngả nghiêng rủ xuống. Tôi tự
bảo:

“Rõ
đồ ăn hại! Chắc bọn chúng bây giờ đang say như chết. Ta có thể lợi dụng cơ hội
tốt để dò xét tình hình". Trong khi ấy, chiếc tàu cứ tự ý trôi, một mình,
khi trôi theo luồng gió này, lúc lại trôi theo luồng gió khác. Sau cùng, tôi
đoán là con tàu không ai cầm lái. Nhưng nếu vậy thì người trên tàu đâu cả? Có
lẽ bọn chúng đương say như chết, hoặc giả chúng nó bỏ tàu, kéo đi nơi khác
chăng? Tôi nghĩ nếu leo lên được tàu, tôi có thể lái tàu về cho ông thuyền
trưởng. Lúc này dòng nước đưa con tàu và chiếc thuyền của tôi cùng về phía nam,
theo một tốc độ ngang nhau. Nhưng con tàu đi lúc thế này, lúc thế khác, thỉnh
thoảng lại dừng lại nên tôi chắc nó không đi nhanh bằng chiếc thuyền con của
tôi. Nếu tôi có thể ngồi lên, chèo thêm một tí là có thể đuổi kịp con tàu. Cái
ý định có tính chất mạo hiểm ấy làm tôi thích thú. Nghĩ đến thùng nước ngọt để
ở sau lái con tàu, tôi lại càng phấn chấn bội phần. Tôi nhỏm dậy, liền bị ngay
một làn nước tạt bắn vào người. Nhưng lần này cẩn thận và khôn khéo hơn, tôi đã
chèo được. Có lúc, nước hắt vào thuyền nhiều quá, tôi phải dừng tay chèo để tát
nước ra. Những lúc ấy trái tim tôi bổi hổi bồi hồi như con chim non. Nhưng dần
dần, có kinh nghiệm, tôi lái được chiếc thuyền con theo ý mình. Nhưng đôi lúc,
con sóng lớn lại xô vào mũi thuyền, nước bắn tung tóe vào mắt mũi.

Cuối
cùng, thuyền tôi đuổi theo kịp con tàu. Lúc ấy tôi đã trông thấy rõ được cái
ánh đồng trên bánh lái không người điều khiển, bóng loáng dưới ánh mặt trời.
Trên boong tàu vắng ngắt không thấy một bóng người. Tôi cầm chắc rằng chúng đã
bỏ tàu để chuồn đi nơi khác. Nếu không thì chúng cũng say mèm, nằm chết gí ở
dưới hầm tàu. Như vậy tôi có thể nhốt chúng lại và sẽ làm chủ chiếc tàu. Nhưng
mỗi bận con tàu dừng lại thì thật là tai hại. Vì mỗi lần như vậy, tất cả các
cánh buồm đều bọc gió, rồi kéo tàu trôi phăng phăng. Nhưng lần này trời cũng
lại chiều người. Gió bỗng ngớt trong vài giây. Tàu từ từ quay theo dòng nước,
đưa đằng lái về phía tôi. Tôi thấy cửa sổ vẫn còn mở toang, trên tàu ngọn đèn
vẫn còn thắp đỏ giữa ban ngày. Cánh buồm to lủng lẳng như lá cờ rủ. Lúc ấy tàu
đứng im, mặc dầu dòng nước vẫn chảy. Con tàu chỉ còn cách tôi độ một trăm sải
thì gió lại bắt đầu thổi. Các lá buồm bên trái căng phồng lên, con tàu lồng
lên, sà hẳn xuống một bên, rồi quay là là trên ngọn sóng như cánh chim én.
Thoạt tiên trông thấy thế, tôi đã thất vọng, nhưng sau đấy tôi tươi tỉnh hẳn
lên: con tàu trước mặt tôi đang quay hẳn lại, rồi quay một vòng, rồi lại quay
lùi một vòng nữa. Cứ thế, con tàu nhích gần lại phía tôi... Tôi đã có thể trông
rõ sóng đánh sủi bọt trắng xóa ở mũi tàu. Đưa mắt nhìn lên, tôi bỗng thấy thân
tàu to lớn mênh mông. Trong giây phút ngắn ngủi này, tôi chợt hiểu rõ tất cả
tình thế nguy nan: tính mệnh tôi như trứng treo đầu đẳng. Số là con tàu vừa
nhào xuống theo một lượn sóng thì chiếc thuyền con của tôi ở đầu một ngọn khác
cũng đương vùn vụt lao lại. Trong nháy mắt tôi đã liếc thấy cái xà buộc buồm
nằm ngang đằng mũi tàu ở ngay trên đầu tôi. Tôi vụt đứng ngay dậy, chân dận
mạnh vào thuyền, rún mình nhảy lên. Tay tôi vừa vặn bám vào cái xà ngang buộc
cánh buồm tam giác, còn chân thì lơ lửng giữa miếng ván và cái trụ. Trong lúc
đang hổn ha hổn hển treo lủng lẳng trên cánh buồm thì tôi nghe ở dưới có tiếng
va đánh sầm, tôi biết là chiếc thuyền con của tôi đã đâm vào con tàu và tan ra
từng mảnh. Thế là tôi đành phải ở lại trên tàu, không còn con đường nào tháo
lui được nữa.