8

Sáng thứ Sáu khi chúng tôi vào phòng,
trên mỗi bàn đã có một tờ kiểm tra. Mỗi tờ đều được đánh dấu và viết tên sẵn.
Tôi được chín tám điểm. Tôi sướng rơn trong khi Freddy Barnett thì tiu nghỉu.
Cậu ta được có năm ba điểm! Thầy Benedict không hề đả động gì đến chuyện chúng
tôi không viết tên vào bài kiểm tra. Thầy chỉ đứng đó cười cười. “Chào cả lớp,”
thầy nói mà không hắng giọng như mọi khi. Tôi nghĩ thế là thầy đã thắng ván
này.

Sau đó thầy lại nhắc chúng tôi về dự
án cá nhân. Thầy bảo chúng tôi đừng chờ đến phút cuối mới mong nảy ra ý gì đó
bất chợt. Thầy bảo hết tuần này mỗi người nên xác định rõ chủ đề của mình và
bắt đầu viết.

Tôi nghĩ nát cả óc cũng không ra cái
gì có ý nghĩa mà tôi sẵn lòng chia sẻ với thầy Benedict. Tức là làm sao tôi có
thể viết một bài nghiên cứu suốt cả năm về cái áo lót và các câu chuyện liên
quan đến nó được. Hoặc tình cảm của tôi với Moose. Hay về Chúa. Được không nhỉ?
Không hẳn là về Chúa - không bao giờ tôi để lộ chuyện đó cho thầy Benedict biết
- mà về tôn giáo nói chung có thể cũng không nốt. Nếu chọn được tôn giáo, tôi
đã biết mình muốn tham gia các đoàn thể hay Trung tâm Cộng đồng Do Thái. Điều
ấy có ý nghĩa đấy chứ nhỉ? Đáng lẽ tôi phải nghĩ ra từ trước.

Chúa có đó không? Là con,
Margaret. Chúa nghĩ sao nếu con làm dự án về tôn giáo. Chúa đồng ý nhé? Con sẽ
kể Chúa nghe mọi chuyện và sẽ không làm bất cứ điều gì mà không hỏi ý kiến
Người. Con nghĩ đã đến lúc con quyết định mình là ai rồi. Con không thể không
là ai mãi được, Chúa nhỉ?

Sáng thứ Bảy, mẹ tôi lái xe đưa tôi
lên đường cái, tới trạm xe buýt New York. Đó là lần đầu tiên tôi đi một mình,
nên mẹ lo lắng lắm.

“Nghe này, Margaret... đừng ngồi cạnh
đàn ông. Cũng đừng ngồi một mình hay ngồi cạnh cô nào xinh quá nhé. Tìm chỗ đầu
xe mà ngồi. Nếu xe không có điều hòa thì mở cửa sổ ra nhé. Khi tới nơi rồi, hãy
hỏi một phụ nữ đường xuống nghe chưa. Bà sẽ chờ con ở quầy lễ tân.”

“Con biết rồi, biết rồi.” Nhà tôi đã
đến đó chơi hàng tỉ lần nhưng khi xe buýt đến, mẹ tôi vẫn nhoài người ra khỏi
xe, nói với người lái xe buýt.

“Con gái tôi đi một mình. Anh để ý
cháu hộ tôi nhé. Nó chưa đi bao giờ.”

“Yên trí!” người lái xe trả lời. Sau
đó, mẹ vẫy tay chào. Tôi nhăn mặt quay đi chỗ khác.

Tôi thấy bà đúng vị trí đã hẹn. Bà
hôn tôi thật nồng nhiệt. Người bà tỏa mùi thơm dễ chịu lắm. Bà mặc bộ đồ màu
xanh lá và kẻ viền mắt cũng màu xanh lá nốt. Tóc bà màu vàng ánh bạc. Bà nhuộm
tóc hầu như một tháng một lần.

Khi chúng tôi ra khỏi bến xe cuối, bà
bảo: “Cháu xinh lắm, Margaret. Mái tóc đẹp quá cơ!”

Bà lúc nào cũng nói những câu thật dễ
thương. Mà tóc tôi cũng đẹp hơn thật. Tôi thấy trong sách bảo là nếu chải đầu
đúng cách, tóc có thể mọc ra vài phân mỗi tháng.

Chúng tôi ăn trưa ở nhà hàng gần
Trung tâm Lincoln. Lúc đang nhâm nhi cái bánh pút đinh sô cô la, tôi thì thầm:
“Cháu đang mặc áo lót đấy. Bà có nhìn thấy không?”

“Có chứ, bà thấy chứ,” bà trả lời.

“Bà thấy hả?” tôi ngạc nhiên lắm,
quên cả ăn. “Trông cháu thế nào ạ?”

“Người lớn hơn nhiều,” bà gật gù trả
lời giữa hai lần nhấp tách cà phê. Tôi không biết như thế có đúng không nên tạm
thời cứ coi như là thật.

Sau đó, hai bà cháu đi nghe hòa nhạc.
Tôi không còn bồn chồn như hồi bé nữa. Tôi ngồi im lặng, chăm chú nghe nhạc.
Lúc tạm nghỉ, hai bà cháu ra ngoài đi dạo. Tôi rất thích cái đài nước ở giữa
Trung tâm Lincoln, còn thích hơn cả những buổi hòa nhạc. Tôi thích nhìn mọi
người đi lại. Có lần, tôi còn thấy một cô người mẫu đứng chụp ảnh cạnh đài
nước. Lúc đó trời lạnh như cắt mà cô vẫn mặc váy mùa hè. Thế là tôi quyết định
không trở thành người mẫu. Cho dù về sau tôi có đẹp thế nào đi chăng nữa.

Trên đường đi taxi về trạm cuối của
xe buýt, tôi chợt nghĩ ra bà là người Do Thái. Bà là người tuyệt vời nhất có
thể giúp tôi bắt đầu dự án. Thế là tôi hỏi bà, “Lúc nào bà dẫn cháu đi lễ đền
với nhé?”.

Bà nhìn tôi không chớp mắt. Tôi chưa
thấy mắt bà mở to thế bao giờ.

“Cháu nói gì cơ? Cháu nói cháu muốn
là người Do Thái đúng không?” bà nín thở.

“Không ạ. Cháu bảo muốn vào đền xem
nó thế nào.”

“Ôi Margaret của bà!” bà ôm choàng
lấy tôi. Tôi nghĩ chắc chú lái xe tưởng hai bà cháu bị điên. “Bà biết cháu là
con gái Do Thái từ trong trứng nước mà! Bà biết mà!” Bà lôi khăn mùi xoa ra,
chấm nhẹ lên mắt.

“Bà ơi, không phải đâu,” tôi cố giải
thích. “Bà biết cháu không là gì mà.”

“Cháu nói thế thôi, nhưng bà không
bao giờ tin. Không bao giờ!” Rồi bà điềm nhiên xì mũi. Xong xuôi, bà nói thêm:
“Bà biết rồi. Ở Farbrook cháu có nhiều bạn Do Thái lắm đúng không?”

“Không ạ. Bạn bè cháu chả liên quan
gì cả.”

“Thế tại sao? Bà không hiểu.”

“Cháu chỉ muốn xem nó như thế nào
thôi. Được không ạ?” Chắc chắn tôi sẽ không hé răng tí gì về thầy Benedict.

Bà ngả lưng ra ghế, mỉm cười thật
tươi. “Bà hồi hộp quá! Bà sẽ về nhà, gọi điện cho ngài giáo sĩ ngay. Cháu sẽ
đến đó cùng bà vào ngày Tết Do Thái.” Nhưng đột nhiên bà nghiêm mặt, “Mẹ cháu
có biết không?”

Tôi lắc đầu.

“Bố cháu?”

Tôi lại lắc.

Bà vỗ vỗ tay lên trán. “Phải nói với
bố mẹ cháu là việc này không phải ý bà đâu nhé. Không thì mệt đấy!”

“Bà yên tâm đi ạ.”

“Vớ vẩn!” mẹ phản ứng như vậy ngay
khi vừa nghe tin đó. “Con thừa biết bố mẹ nghĩ thế nào về tôn giáo rồi đấy.”

“Mẹ bảo khi lớn lên con có thể chọn
cơ mà!”

“Nhưng Margaret, con chưa đủ lớn để
được phép chọn!”

“Con chỉ muốn thử thôi,” tôi lý luận.
“Con sẽ đến cả nhà thờ nữa, nên mẹ đừng nổi khùng làm gì được không!”

“Mẹ không nổi khùng!
Mẹ chỉ thấy tuổi con mà bận tâm đến tôn giáo thì thật ngớ ngẩn.”

“Con đi được không ạ?” tôi vẫn cương
quyết.

“Mẹ không cấm,” mẹ trả lời.

“Vâng. Thế thì con sẽ đi.”

Sáng ngày Tết Do Thái, tôi nằm trên
giường, nói chuyện với Chúa.

Chúa có đó không? Là con,
Margaret. Hôm nay, con sẽ đến đền thờ... với bà. Hôm nay là ngày lễ mà. Chắc
Chúa cũng biết. Bố con nghĩ đây là một sai lầm, còn mẹ con bảo chuyện này thật
rồ dại, nhưng con vẫn đi. Con tin nó sẽ giúp con quyết định con là ai. Chưa bao
giờ con vào đền hay nhà thờ. Con sẽ tìm Người.

9

Tôi diện quần áo mới và đội mũ nhung
nhỏ. Mẹ bảo rằng vào ngày lễ Do Thái mọi người đều mặc quần áo mới. Tháng Mười
năm nay ấm áp và bố kể hồi bố còn bé, ngày lễ Do Thái nào trời cũng ấm áp. Tôi
phải đi găng tay trắng, nên cả bàn tay cứ đầm đìa mồ hôi. Lúc tôi đến New York,
đôi găng tay đã lấm lem hết cả vì thế tôi tháo ra, rồi đút vào túi xách. Như
thường lệ, bà đón tôi ở điểm xe buýt cuối cùng, rồi chúng tôi bắt taxi đến đền
thờ.

Khi chúng tôi đến nơi thì đã mười
rưỡi. Bà trình thẻ cho người xếp chỗ, rồi ông xếp hai bà cháu tôi ngồi ở hàng
thứ năm, dãy giữa. Bà thì thầm với mấy người ngồi gần rằng tôi là cháu gái
Margaret của bà. Họ nhìn tôi, cười cười, tôi bèn cười lại. May mà không lâu sau
đó, ngài giáo sĩ bước lên sân khấu, đưa hai tay lên cao. Trong lúc ông làm thế,
tiếng đàn organ êm dịu vang lên. Nhạc hay lắm. Giáo sĩ mặc áo thụng trắng dài,
trông giống hệt trang phục của thầy tu, chỉ khác là không có cái cổ áo lật ra
đằng sau. Ông cũng đội một cái mũ bé tí mà bà gọi là yarmulke^[1].

^[1] Loại
mũ nhỏ, hình tròn thường được người Do Thái đội trong những dịp lễ tết của họ.

Giáo sĩ nói lời chào chúng tôi rồi
bắt đầu có những hành động mà tôi không hiểu nổi. Chúng tôi phải đứng lên ngồi
xuống rất nhiều lần và đôi khi phải cầm sách, đồng thanh đọc các đoạn kinh bằng
tiếng Anh. Tôi đang đọc cái gì chính tôi cũng không hiểu mấy. Một lúc sau, đội
hợp xướng lại hát trên nền nhạc organ. Khoảnh khắc ấy là thích nhất. Có nghi thức
lại dùng tiếng Do Thái cổ và tôi mắt tròn mắt dẹt vì thấy bà có thể đọc trôi
chảy theo giáo sĩ.

Trong khi đó, tôi toàn nhìn ngang
ngửa để quan sát xung quanh. Nhưng vì ngồi ở hàng thứ năm nên tôi cũng không
nhìn được gì nhiều ngoài bốn hàng trước mặt. Tôi biết nếu quay đầu lại nhìn
những người đằng sau thì thật bất lịch sự. Ở trên sân khấu có hai cái âu to
bằng bạc đựng đầy hoa trông đẹp lắm.

Mười một giờ rưỡi, ngài giáo sĩ bắt
đầu diễn thuyết. Bà gọi đó là giảng đạo. Mới đầu, tôi còn cố nặn óc xem ông nói
gì. Nhưng được một lúc, tôi chuyển sang đếm những chiếc mũ sặc sỡ màu sắc trước
mặt. Đến khi ngài giáo sĩ giảng đạo xong, tôi đã đếm được tất thảy tám cái nâu,
sáu cái đen, ba cái đỏ, một cái vàng và một cái màu da báo. Sau đó, mọi người
đều đứng cả dậy hát một bài bằng tiếng Do Thái cổ mà tôi không biết tên. Chỉ có
thế! Tôi cứ tưởng phải có gì nữa kia. Tôi không biết chính xác là cái gì. Một
cảm giác chẳng hạn. Nhưng có lẽ phải đến nhiều hơn mới hiểu về việc này.

Sau đó, mọi người đổ ra chật cứng các
lối đi, bà kéo tôi vào một góc cho đỡ đông mà hỏi. “Margaret, cháu có muốn gặp
ngài giáo sĩ không?”

“Cháu không biết,” tôi trả lời. Thực
lòng, tôi chỉ muốn ra ngoài cho thoáng.

“Nào, đi gặp ông ấy đi!” bà cười với
tôi. “Bà đã kể cho ngài nghe về cháu rồi.”

Chúng tôi xếp hàng chờ bắt tay ngài
giáo sĩ. Mãi mới đến lượt, tôi đứng đối diện với giáo sĩ Kellerman. Trông ông
khá trẻ và hơi giống thầy Miles J. Benedict Jr, nhưng không gầy như thầy.

Bà nhắc tôi, “Bắt tay đi, Margaret.”

Tôi chìa tay ra.

“Ngài giáo sĩ, đây là cháu tôi, mà
tôi đã kể cho ngài nghe rồi đấy. Cháu nó tên là Margaret Simon.”

Ông giáo sĩ bắt tay tôi. “À, đúng
rồi. Margaret! Chúc mừng Yom Tov.”

“Vâng,” tôi đáp lại.

Giáo sĩ bật cười. “Tức là chúc mừng
năm mới đó. Hôm nay, chúng ta tổ chức mừng năm mới mà.”

“À,” tôi trả lời. “Chúc mừng năm mới
ngài giáo sĩ.”

“Cháu có thích nghi thức ở đây
không?” ông hỏi.

“Có ạ,” tôi trả lời. “Cháu thích lắm
ạ.”

“Tốt... tốt.” Ông lắc tay tôi thêm
vài lần nữa. “Lúc nào cháu đến cũng được. Để hiểu thêm về mọi người cháu ạ. Để
hiểu thêm về mọi người và Chúa.”

Đến khi về nhà, tôi lại bị hỏi cung.

“Buổi lễ thế nào hả con?” mẹ hỏi.

“Bình thường ạ.”

“Con có thích không?” mẹ lại hỏi.

“Cũng hay ạ,” tôi đáp.

“Thế con có học được cái gì không?”
bố cũng tò mò hỏi.

“Ở năm hàng đầu có tám cái mũ nâu và
sáu cái mũ đen ạ.”

Bố cười ầm. “Hồi còn bé, bố thường
đếm số lông vũ trên mấy cái mũ.” Thế là chúng tôi cùng phá lên cười.

Chúa có đó không? Là con,
Margaret. Con thật sự bắt đầu rồi. Đến cuối năm học, con sẽ biết tất cả những
gì cần biết về tôn giáo. Và trước khi vào cấp hai con sẽ biết mình là ai. Và
con có thể tham gia các đoàn thể hoặc trung tâm như mọi người.