Chương 4

Một
khóa sinh nghe lời buộc tội trước toà

Địch
công giao một nhiệm vụ nguy hiểm cho Mã Tông

Quan án trở về phòng làm việc trước giờ khai mạc phiên tòa
buổi trưa. Lão Hồng cùng ba phụ tá của quan án đã có mặt ở đây để đợi ngài.

Ngài mặc quan phục, đội mũ cánh chuồn và bước ra bục công
đường. Phiên tòa ngắn ngủi buổi sáng có vẻ như không làm nản chí dân chúng Phổ Dương, bởi
lẽ cả căn phòng vẫn chật ních người không còn một chỗ đứng.

Quan án bước tới ngồi sau bàn thảm đỏ và ra lệnh cho viên đội trưởng dẫn ông
hàng thịt họ Tiểu ra.

Trong khi ông ta tiến lại gần, quan án chú ý quan sát. Đó là một tiểu
thương gia bình thường và lương thiện, nhưng kém thông minh, quan án nhận xét
như vậy. Sau khi ông hàng thịt quỳ xuống, quan án liền bảo:

- Ta là quan huyện ở đây, ta rất thông cảm với nỗi đau của nhà ngươi. Quan
án Phụng đã khiển trách thiếu sót của nhà ngươi trong trách nhiệm làm cha rồi,
ta sẽ không nhắc tới điều đó nữa. Nhưng trong vụ án này, có nhiều điểm ta muốn
xác minh lại, thế cho nên ta phải báo trước cho nhà ngươi biết sẽ phải đợi một
thời gian nữa mới kết thúc vụ án được. Tuy nhiên, công lí sẽ được thực hiện và
cô Ngọc Trinh sẽ được trả thù, ngươi có thể tin chắc như vậy.

Ông Tiểu kính cẩn ấp úng mấy lời cảm ơn, rồi quan án ra hiệu đưa ông về chỗ
ngồi.

Sau khi xem một tờ giấy, Địch công ra lệnh:

- Cho đòi quan pháp y ra!

Quan pháp y bước ra trước bục. Đó là một người đàn ông còn trẻ, có vẻ thông
minh. Quan án hỏi:

- Trong khi mọi việc vẫn còn mới mẻ ta muốn hỏi ngươi một số điểm. Trước
hết, ta muốn ngươi mô tả hình thức bên ngoài của nạn nhân cho ta nghe.

- Tôi xin kính cẩn thông báo, thưa đại nhân, - anh ta trả lời - cô gái là
một người đã lớn so với tuổi của cô và có thân thể rất cân đối. Theo như tôi
được biết thì cô làm việc nhà từ sáng đến tối và còn giúp cha cô bán hàng. Cô
không hề có một khuyết tật gì; thân thể đầy đặn và khoẻ mạnh của cô là thân thể
của một người không biết sợ việc nặng.

- Ngươi đã kiểm tra bàn tay cô chưa?

- Chắc chắn, thưa đại nhân. Quan án Phụng đã quan tâm đặc biệt tới điểm này.
Ông hi vọng sẽ tìm thấy ở móng tay nạn nhân có vương lại dấu vết một chất nào
đó, cho phép xác định được quần áo hung thủ. Nhưng nạn nhân cắt móng tay ngắn
giống như những người phụ nữ lao động chân tay khác, nên chẳng để lại dấu vết
gì.

Địch công đồng tình gật đầu và đặt một câu hỏi khác:

- Trong báo cáo của ngươi, ngươi đã mô tả vết bầm tím do ngón tay hung thủ
gây ra trên cổ nạn nhân, ngươi cũng nói là có cả vết móng tay. Hãy tả lại cho
ta nghe chi tiết việc này.

Quan pháp y suy nghĩ một lát rồi đáp:

- Vết móng
tay in hình vòng cung như thường lệ. Những vết móng này không sâu, nhưng da của
nạn nhân cũng bị xây xát nhiều chỗ.

- Hãy ghi
thêm những chi tiết bổ sung này vào hồ sơ. – Quan án ra lệnh.

Rồi, sau khi
cho quan pháp y lui, ngài cho đòi chàng Vương ra trước công đường.

Khi cảnh
binh dẫn chàng Vương ra, quan án nhìn xói vào bị cáo. Ngài thấy đây là một
chàng trai tầm thước, mặc áo thụng xanh của tầng lớp khóa sinh. Anh ta có tư
thế khá vững vàng, nhưng bộ ngực lép và đôi vai gầy, chứng tỏ anh không bao giờ
tập thể dục và suốt ngày chỉ đọc sách. Anh có khuôn mặt dễ coi với vầng trán
cao, tỏ ra có trí thông minh, nhưng khoé miệng thiếu kiên quyết, chứng tỏ anh
là một người kém bản lĩnh. Bên má trái anh bị mấy vết xước chưa liền da.

Sau khi anh quỳ
gối trước toà, quan án nghiêm khắc lên tiếng:

- Mi là tên
nhóc con Vương, mi đã làm nhơ bẩn danh dự của những kẻ học sĩ. Sau khi đã có
những đặc quyền cao cả của người học sĩ, mi đã dùng trí thông minh để lừa gạt
một cô gái ngây thơ không biết chữ cho những dục vọng thấp hèn của mi. Và điều
đó còn chưa đủ với mi, mi đã hãm hiếp và sau đó giết chết cô ta. Không có một
tình tiết giảm tội nào cho mi cả. Luật pháp sẽ trừng phạt nghiêm minh. Ta không
muốn nghe lời bào chữa của mi. Ta đã đọc nó trong hồ sơ và cảm thấy ghê tởm. Ta
sẽ hỏi thêm mi mấy câu và khuyên mi hãy trả lời cho chính xác.

Quan án cúi
nhìn xem một tờ văn bản rồi bắt đầu hỏi:

- Trong lời
khai của mi, mi khẳng định đã thức dậy vào sáng ngày 17 tại một căn nhà đổ nát.
Hãy tả cho ta chính xác những gì mi nhìn thấy xung quanh.

- Thưa đại
nhân, - chàng Vương run sợ đáp - kẻ khóa sinh khốn nạn này không thể đáp ứng
được yêu cầu của ngài. Lúc ấy trời chưa sáng, tôi chỉ có thể nhận ra mấy đống
gạch vụn như một bức tường đổ bị lấp trong đám bụi gai. Lúc ấy tôi vẫn còn đau
đầu và nhìn chưa được rõ. Khi cố đứng dậy, tôi đã bị vấp ngã vào gạch. Áo tôi
bị gai cào rách và làm xước cả mặt và người. Lúc ấy, tôi chỉ nghĩ là phải rời
cho nhanh khỏi cái chỗ ảm đạm này. Tôi chỉ nhớ mang máng là đã đi qua một loạt
ngõ tối nhỏ. Tôi cúi đầu vừa đi, vừa cố nghĩ lại mọi việc và rất lo khi nghĩ
tới cô Ngọc Trinh đã mất công đợi tôi cả buổi tối hôm trước.

Quan án ra
hiệu cho viên đội trưởng. Anh này liền cho chàng Vương một cái tát vào mồm.

- Đừng nói
dối! – Quan án quát. – Và hãy cẩn thận trả lời các câu hỏi của ta. – Sau đó,
ngài quay sang đám bộ đầu ra lệnh.

- Hãy cho ta
xem vết xước trên người hắn ta!

Viên đội
trưởng cầm cổ áo chàng Vương xốc anh đứng dậy, trong khi hai cảnh binh khác thô
bạo lột áo bị cáo ra. Vương kêu lên đau đớn, bởi vì lưng chàng vẫn còn hằn
những vết đòn cách đây ba hôm. Trên ngực, vai và cánh tay chàng có những vết
giập và xước khá sâu. Địch công ra hiệu lại bắt Vương quỳ xuống, mà không cho
chàng mặc lại áo.

Quan án hỏi
tiếp:

- Mi đã khai
rằng trừ nạn nhân, mi và ông thợ may họ Long ra, không còn ai biết về những
cuộc hẹn hò bí mật của mi. Rõ ràng đây là một giả thiết vô cớ. Làm sao mi có
thể dám tin chắc không có một người qua đường nào nhìn thấy thủ đoạn của mi?

- Trước khi
ra khỏi tiệm may, thưa đại nhân, – Vương đáp - tôi luôn luôn quan sát xem đường
có vắng không. Đôi khi tôi nghe thấy tiếng đội tuần đêm sắp đi tới, khi ấy tôi
phải đợi cho họ đi khỏi, thì tôi mới chạy nhanh sang đường để lẩn vào ngõ tối.
Qua đến cửa hàng của ông Tiểu, tôi không còn gì phải sợ nữa, bởi vì nếu có ai
bất ngờ xuất hiện trên phố Bán Nguyệt, thì tôi vẫn có thể ẩn vào bóng tối để
không bị nhìn thấy. Chỉ có một giây phút nguy hiểm là khi tôi trèo tường lên
gác xép của cô Ngọc Trinh, nhưng khi ấy thì nàng sẽ đứng trên cửa sổ quan sát
và sẵn sàng báo cho tôi biết nếu có người đi tới.

- Một anh khóa
mà lén lút trong bóng đêm như một tên trộm tầm thường! – Địch công khinh bỉ
thốt lên - Thật là đẹp! Nhưng mi hãy cố nhớ lại xem có khi nào xảy ra một sự cố
làm cho mi nghi ngại không?

Địch công
nghe lời khai của anh khóa Vương

Vương suy
nghĩ một lát rồi đáp:

- Thưa đại
nhân, tôi nhớ là cách đây hai tuần có một sự cố kì lạ làm cho tôi hoảng sợ. Khi
tôi đợi thời điểm thuận lợi để chạy qua đường, thì tôi nhìn thấy đội tuần đêm
đi qua trong tiếng phách gỗ của ông trương tuần. Tôi đợi cho đến khi đội tuần
đêm đi hết phố Bán Nguyệt và khi họ rẽ sang phố khác tại góc phố có treo ngọn
đèn của nhà bác sĩ Phong thì tôi lẩn vào ngõ cụt. Đúng lúc đó, tôi lại nghe
thấy tiếng phách gỗ gõ rất gần chỗ tôi đứng. Bỗng nhiên tiếng gõ phách ngừng
bặt và tôi nghĩ đội tuần đêm sắp sửa hô hoán lên vì tưởng tôi là kẻ trộm. Nhưng
tất cả vẫn im lặng. Thế là, cho là mình nghe nhầm, tôi đã kéo băng vải làm hiệu
cho cô Ngọc Trinh biết.

Quan án nói
thầm vào tai lão Hồng đang ngồi bên cạnh: “Đây là một chi tiết mới. Hãy ghi vào
hồ sơ.” Sau đó, ngài nhíu mày bảo chàng Vương với giọng gay gắt:

- Mi chỉ làm
mất thời gian của toà. Làm sao đội tuần đêm có thể quay trở lại nhanh như vậy
được?

Rồi quay
sang viên chánh thư lại, ngài ra lệnh:

- Đọc to lời
khai của khóa sinh Vương cho bị cáo nghe lại để anh ta điểm chỉ vào.

Viên thư lại
đọc biên bản, chàng Vương xác nhận là đã ghi đúng lời mình.

- Cho anh ta
điểm chỉ vào. - Quan án ra lệnh.

Cảnh binh
thô bạo xốc nách bị cáo đứng lên, ấn ngón tay cái anh ta vào mực rồi bảo anh
điểm chỉ vào tờ giấy do quan án đưa ra.

Khi Vương
run rẩy điểm chỉ, quan án nhận xét thấy chàng có hai bàn tay chải chuốt và
những ngón tay thon nhỏ của chàng để móng rất dài theo mốt thông thường của đám
học sĩ.

- Đưa bị cáo
về phòng giam! – Quan án dõng dạc quát to, sau đó rũ tay áo ra vẻ tức giận, rồi
đứng lên bước vào phòng trong, trong khi đám đông thất vọng ồ lên những tiếng
xì xào phản đối.

- Giải tán
ngay! – Viên đội trưởng quát – Đây có phải rạp hát đâu mà các người còn lừng
khừng! Các người muốn chúng ta đem trà bánh ra mời ăn à?

Khi mọi
người đều ra về hết, viên đội trưởng rầu rĩ bảo thuộc hạ:

- Chúng ta
biết đi đâu bây giờ hả các bạn! Thật là một ông quan án ngớ ngẩn và lười nhác.
Cầu trời cho ta khỏi phải phục vụ một ông quan án vừa ngốc nghếch, vừa sốt sắng
như thế này! Lại còn khắt khe nữa chứ. Thật là tai họa!

- Tại sao
quan án không cho tra khảo? – Một bộ đầu trẻ tuổi hỏi. – Cái thằng cha mọt sách
ấy chỉ cần nghe tiếng roi rít là sẽ nhận tội ngay thôi mà. Nếu cần thì lấy cùm
kẹp ngón tay cho hắn ta mấy cái là vụ án sẽ kết thúc trong nháy mắt.

Một người
khác tiếp lời:

- Tại sao
lại phải kéo dài vụ án? Thằng cha Vương này nghèo như một con chuột chũi, làm
gì có xu nào mà đút lót.

- Chỉ là do
lười thôi! – Viên đội trưởng chán ngán giải thích. - Tội trạng của tên Vương
này rõ như ban ngày mà quan án còn muốn “xác minh thêm một số điểm”! Thôi, ta
xuống bếp làm mấy bát cơm kẻo bọn lính canh và gác ngục tham lam chúng nó ăn
hết!

Trong khi
đó, Địch công đã thay quan phục bằng chiếc áo thụng màu nâu đơn giản. Ngồi
trong ghế bành, ngài khoan khoái uống trà do Triệu Thái vừa rót cho ngài.

Lão Hồng
bước vào.

- Tại sao có
vẻ ủ rủ thế, lão Hồng? – Quan án tinh nghịch hỏi.

Lão Hồng lắc
đầu:

- Tôi vừa
mới trà trộn vào đám đông để nghe phản ứng của họ. Phiên tòa hôm nay gây một ấn
tượng rất bất lợi, thưa đại nhân. Mọi người cho những câu hỏi ngài dành cho
chàng Vương thật vô nghĩa. Họ nghĩ đại nhân đã phạm một sai lầm khi không đem
tra khảo chàng Vương để bắt anh ta nhận tội.

- Nếu ta
không nghĩ bác nói như vậy là lo cho ta thì ta đã trách bác rồi, lão Hồng.
Hoàng đế giao cho ta trách nhiệm này, để ta xét xử bọn tội phạm chứ không phải
để làm vui lòng đám đông!

Quay sang
Triệu Thái, ông nói tiếp:

- Bảo trương
tuần Cao đến đây.

Khi Triệu
Thái ra khỏi, lão Hồng nhận xét:

- Dường như
đại nhân có vẻ coi trọng nhiều đến những điều chàng Vương kể về đội tuần đêm.
Ngài nghĩ những người ấy liên can đến vụ án sao?

Quan án lắc
đầu:

- Không.
Quan án Phụng đã thẩm vấn kĩ những người này rồi. Họ không có dính líu gì vào
đây cả. Lời khai của chàng Vương làm cho ta quan tâm vì một lẽ khác.

Triệu Thái
quay vào, theo sau là ông Cao. Sau khi ông này gập người chào quan án, ngài
nghiêm khắc nhìn ông ta và nói:

- Vụ án đáng
tiếc này đã xảy ra tại khu phố ngươi phụ trách. Phải chăng ngươi không biết
rằng ngươi phải chịu trách nhiệm về mọi chuyện lộn xộn xảy ra ở đó? Từ nay hãy
cố mà làm cho tốt hơn! Hãy đi tuần cả ngày lẫn đêm và đừng lãng phí thì giờ của
nhà nước ở quán rượu và sòng bạc!

Viên trương
tuần phường Nam
vội quỳ thụp xuống vái ba vái. Quan án nói tiếp:

- Bây giờ
ngươi hãy dẫn ta tới phố Bán Nguyệt để ta xem xét nơi xảy ra án mạng. Ngươi đi
với ta cùng với Triệu Thái và bốn tên bộ đầu. Ông chấp sự sẽ nắm quyền chỉ huy
chuyến đi này, vì ta muốn giữ kín tông tích.

Quan án đội
chiếc mũ vải đen bình thường và rời nha môn qua đường cửa phụ, đi trước dẫn
đường là Triệu Thái và ông Cao, theo sau là bốn bộ đầu.

Trước tiên
họ đi dọc theo đường phố chính về phía nam cho đến khi họ đến được phía sau bức
tường của đền thờ Thanh Hoàng. Tại đó, họ đi về phía Tây và thấy mái ngói gạch
men xanh của ngôi đền Khổng tử bên phải họ. Họ vượt qua cây cầu bắc qua sông đi
qua phần phía tây của thành phố từ Bắc vào Nam. Vỉa hè kết thúc, họ thấy mình
trong khu vực của người nghèo. Ông Cao quẹo trái vào một con đường lót trên cả
hai mặt bằng cửa hàng nhỏ và nhà dột nát, sau đó đi vào một con hẻm hẹp và
cong. Đó là phố Bán Nguyệt và ông trương tuần chỉ cho mọi người cửa hàng thịt
của ông Tiểu.

Mọi người
dừng lại. Có vài kẻ tò mò lập tức vây quanh họ.

- Đi khỏi
đây ngay! – Trương tuần Cao quát lên – Các ngài đây là người của tòa án. Các
ngài đến xem nơi xảy ra án mạng theo lệnh của quan lớn. Cút đi! Đừng làm phiền
các quan.

Địch công
ghi nhận rằng cửa hàng thịt nằm ở góc phố hẹp và bức tường bên không có cửa sổ.
Nhà kho nằm ở phía sau cách khoảng mười bước chân. Trên bức tường nối liền với
cửa hàng thịt là cửa sổ gác xép của cô Ngọc Trinh. Ở bên kia phố nhỏ là bức
tường cao kín mít của nhà ông trưởng phường, chạy dài cho đến góc phố đối diện.
Quan án quay mặt nhìn ra phố ngoài. Ngài nhìn thấy cửa hiệu của ông thợ may họ
Long, nằm đối diện ngay trước lối vào của phố nhỏ. Từ trên gác xép của ông chắc
chắn có thể nhìn thấy cửa sổ của cô Ngọc Trinh.

Trong khi
lão Hồng hỏi ông Cao vài câu xã giao, thì quan án bảo Triệu Thái:

- Nhà ngươi
thử trèo lên cửa sổ kia ta xem.

Triệu Thái
mỉm cười, cài gọn vạt áo vào thắt lưng, nhảy một cái anh đã bám được lên tường.
Anh đặt chân vào những chỗ gạch lở và cứ thế dán mình trườn lên tới cửa sổ. Anh
bám vào thành cửa và lấy sức nhảy gọn vào trong phòng.

Quan án ra
hiệu cho anh xuống. Triệu Thái bám hai tay vào thành cửa sổ, buông hai chân
trong khoảng không. Anh chỉ cách mặt đất khoảng năm, sáu bước chân. Anh thả
mình rơi xuống đất một cách nhẹ nhàng như “bướm đậu bông hoa,” theo cách nói
của các tay võ sĩ.

Ông Cao muốn
dẫn mọi người vào xem căn phòng của nạn nhân, nhưng quan án lắc đầu ra hiệu cho
lão Hồng và ông này bảo:

- Chúng ta
đã thấy cái gì cần thấy. Ta về thôi!

Nhóm người
lại thong thả quay về nha môn. Và sau khi ông trương tuần kính cẩn cáo lui thì
Địch công bảo lão Hồng:

- Cuộc viếng
thăm này đã xác nhận mọi điều nghi ngờ của ta. Cho gọi Mã Tông vào đây.

Trong nháy
mắt, anh chàng hiệp sĩ rừng xanh giải nghệ xuất hiện và cúi người vái chào quan
án.

- Mã Tông,
ta sẽ giao cho ngươi một nhiệm vụ khó khăn và có thể là nguy hiểm.

Khuôn mặt
của Mã Tông rạng rỡ hẳn lên và anh vội đáp:

- Tôi sẵn
sàng đợi lệnh ngài, thưa đại nhân!

- Ngươi hãy
cải trang thành một tên lưu manh và hãy đi thăm dò những nơi mà bọn cặn bã của
thị trấn thường hay lui tới, để tìm cho ta một tu sĩ hành khất đã hoàn tục. Ta
không biết kẻ đó theo đạo Lão hay đạo Phật. Hoặc có thể chỉ là một tên vô lại
làm ra vẻ tu hành. Đối tượng của ngươi là một người cao to, vạm vỡ - nhưng
không phải là một kẻ cướp mà ngươi đã từng gặp ở “rừng xanh” đâu. Hắn là một
tên súc sinh thoái hoá, mà cuộc sống đâm chém và trụy lạc đã làm cho hắn trở
thành thú vật. Hắn có đôi bàn tay đặc biệt khoẻ, móng tay cắt ngắn và bị gãy.
Ta không biết hắn ăn mặc như thế nào, nhưng có lẽ hắn mặc một chiếc áo rách
nát. Dù sao ta cũng dám chắc rằng, giống như mọi tu sĩ hành khất khác, hắn có
một con “cá gỗ”, đó là cái phách hình đầu lâu mà những tu sĩ hành khất vẫn dùng
để đánh tiếng lưu ý người qua đường. Chứng cứ cuối cùng để nhận ra hắn ta là
hắn có (hay là hắn mới chiếm được gần đây) một đôi trâm cài đầu bằng vàng khối
được làm theo phương pháp thủ công. Chúng có hình vẽ ở đây và nhà ngươi hãy
nhìn mà ghi nhớ chúng vào đầu.

- Thật là
một mô tả đầy đủ. - Mã Tông reo lên. – Nhưng con người này là ai và hắn đã phạm
tội gì?

- Vì ta chưa
gặp hắn bao giờ, - Địch công mỉm cười đáp – nên ta không thể nói tên hắn cho
ngươi biết được. Còn về tội trạng của hắn thì hắn chính là tên vô lại đã hãm
hiếp và giết chết cô con gái ông Tiểu!

- Đó là một
nhiệm vụ mà tôi rất thích thú! – Mã Tông reo lên và chào từ biệt quan án.

Lão Hồng
không ngớt kinh ngạc khi nghe những lời dặn dò của quan án đối với Mã Tông.

- Thưa đại
nhân, tôi hoàn toàn không hiểu gì cả! – Ông nói sau khi Mã Tông ra khỏi phòng.

Quan án mỉm
cười và chỉ nói:

- Bác đã
thấy những gì ta đã thấy, đã nghe những gì ta nghe. Bác hãy tự rút ra kết luận!