Trong nhà săn, Mary Gerrard nhìn quanh, lẻ loi hiu quạnh. Trước đây, vì lý do này khác, nàng đã không nhận thấy tất cả ở đây đều tù túng biết là nhường nào.

Quãng đời quá khứ cuồn cuộn dồn dập trở lại với nàng. Mẹ thì may quần áo cho búp bê. Bố thì luôn luôn giận dữ, cáu kỉnh. Ghét nàng. Đúng rồi, ghét nàng…

Nàng bỗng nói với bà Hopkins:

- Trước khi mất. Bố cháu không nói gì sao? Không dặn lại cháu gì sao, thưa cô?

Bà Hopkins chai đá tàn nhẫn, tươi cười nói:

- Ồ, không, cháu ạ. Trước khi mất ông ta bị hôn mê bất tỉnh đến một giờ, có biết gì đâu.

Mary chậm rãi nói:

- Cháu nghĩ có lẽ đáng lẽ cháu phải xuống đây để chăm nom ông. Dù sao thì ông cũng là cha cháu.

Bà Hopkins hơi bối rối nói:

- Mary ạ, cháu hãy nghe cô nói đây: ông ta có là cha cháu hay không thì cũng chẳng ăn nhằm gì. Cô thấy rằng thời buổi bây giờ con cái chẳng quan tâm gì nhiều đến bố mẹ, mà có rất nhiều bậc cha mẹ cũng chẳng để ý gì đến con cái. Có lẽ là như thế đó, nhưng, dù sao, hơi đâu mà quay lộn lại quá khứ, mà thương cảm bùi ngùi. Chúng ta cứ phải tiếp tục sống - đó là việc của mình - mà đôi khi cũng chẳng dễ dàng gì đâu.

Mary nói chậm:

- Cháu nghĩ là cô nói đúng. Nhưng cháu cảm thấy có lẽ cháu có lỗi vì bố cháu và cháu đã không được thuận thảo với nhau.

Bà Hopkins nói mạnh:

- Vô lý quá.

Tiếng đó vang dội lên như tiếng bom nổ, dồn nén Mary.

Bà Hopkins quay sang nói về những việc thực tế hơn:

- Cháu sẽ tính như thế nào đối với các đồ đạc đó? Định chừa lại hay bán đi?

Mary hoài nghi nói:

- Cháu không biết nữa. Cô nghĩ thế nào?

Nhận định một cách thực tế, bà Hopkins nói:

- Một số đồ còn tốt và bền lắm. Cháu có thể chừa lại đó để rồi đây bày biện trong căn nhà riêng của cháu ở London. Mấy cái đồ rác rưởi, thì tống khứ đi. Ghế hãy còn tốt chán - bàn cũng vậy. Cái bàn giấy đẹp kia tuy đã hết mốt rồi, nhưng đóng bằng gỗ đào hoa tâm rất chắc; người ta bảo rằng đồ đạc kiểu thời Victoria sẽ có ngày lại hợp thời trang. Còn cái tủ áo lớn, nếu là cháu, cô sẽ bỏ quách đi. To quá, đặt đâu cũng chẳng vừa. Một nửa số đồ gỗ trong phòng ngủ, cháu hãy lấy đi.

Họ lập danh sách liệt kê các đồ đạc nên giữ lại hay bỏ đi.

Mary nói:

- Ông luật sư rất tử tế - cháu muốn nói đến ông Seddon. Ông ta ứng trước cho cháu một số tiền để cháu có thể trả lệ phí học nghề và các chi phí khác. Phải khoảng một tháng nữa thì số tiền mới có thể được chuyển hẳn cho cháu; ông ta bảo thế.

Bà Hopkins nói:

- Công việc của cháu ra sao rồi? Cháu có thích không?

- Cháu nghĩ cháu sẽ rất thích việc đó. Ban đầu cũng khá cực nhọc. Cháu về nhà mệt đến chết đi được.

Bà Hopkins nham hiểm nói:

- Hồi còn tập sự tạo bệnh viện thánh Kule, cô tưởng là cô sắp chết mất. Lúc ấy cô cảm thấy chẳng thể nào chịu đụng nổi được ba năm. Thế mà được đấy.

Hai người đã sắp xếp xong quần áo của ông già. Bây giờ họ mở đến cái hộp thiếc đựng giấy tờ cũ.

Mary nói:

- Cô cháu mình phải thanh toán cho xong các thứ này.

Họ ngồi xuống, mỗi người ở một bên bàn.

Bà Hopkins càu nhàu khi lôi một nắm giấy ra:

- Kỳ lạ thực, rác rưởi thế này mà cũng giữ. Các mảnh báo cắt, thư từ cũ. Đủ mọi thứ hầm bà lằng.

Mary giở một tài liệu ra, nói:

- Đây là tờ giấy hôn thú của bố và mẹ cháu. Ở vùng thánh Albans, năm 1919.

Bà Hopkins nói:

- Giấy giá thú, đó là tiếng dùng đã lỗi thời. Khối người trong làng này bây giờ vẫn dùng cái từ ngữ đó.

Mary nói giọng cứng cỏi:

- Thế nhưng, thưa cô…

Bà Hopkins bất chợt ngước nhìn lên. Bà trông thấy vẻ buồn khổ trong mắt cô gái. Bà lanh lảnh nói:

- Có gì thế?

Mary Gerrard giọng run run:

- Cô không thấy sao. Bây giờ là 1939. Cháu hai mươi mốt tuổi. Năm 1919 cháu đã lên một. Thế có nghĩa là - có nghĩ là - bố cháu và mẹ cháu lúc ấy chưa lấy nhau, mà mãi… mãi… về sau mới lấy nhau.

Bà Hopkins nhăn mặt, mạnh mẽ nói:

- À, dù thế nào nữa thì có gì đâu nào? Cháu đừng thắc mắc về chuyện đó, vào lúc này.

- Nhưng, cô ạ, cháu không sao kìm nổi.

Bà Hopkins nói bằng giọng oai quyền:

- Có nhiều cặp không đến nhà thờ, cho mãi đến khi họ phải đến. Nhưng thế là cuối cùng họ cũng đến nhà thờ, như vậy thì có gì là lạ đâu? Cô bảo thế đấy.

Mary thấp giọng nói:

- Theo ý cô, có phải vì thế mà bố cháu không bao giờ ưa thích cháu không? Có lẽ là vì mẹ cháu làm cho ông ta cười mình, phải thế không cô?

Bà Hopkins ngần ngừ, bặm môi rồi nói:

- Cô cho là không hẳn như thế đâu. - Bà ngừng lại. - À, được rồi, nếu cháu cứ thắc mắc về chuyện đó, thì cháu có thể biết sự thực này. Cháu không phải là con gái của ông Gerrard.

Mary nói:

- Té ra là vì thế đấy!

Bà Hopkins nói:

- Có lẽ thế.

Một đốm đỏ bỗng cháy rát hai bên má của Mary. Nàng nói:

- Cháu biết thế là sai trái nhưng cháu lấy làm mừng. Từ trước đến nay cháu luôn luôn cảm thấy bứt rứt khó chịu, bởi vì cháu không để ý gì đến bố cháu, nhưng nếu ông ta không phải là bố cháu, thì thế cũng là được rồi. Làm sao cô biết được việc đó?

Bà Hopkins nói:

- Trước khi chết, ông Gerrard nói đến việc đó rất nhiều. Cô đã phải gay gắt để buộc ông im miệng, nhưng ông bất cần. Tự nhiên là lẽ ra cô không nên nói gì với cháu, nếu việc này không bất ngờ nảy sinh ra.

Mary nói chậm:

- Cháu tự hỏi ai mới đích thực là cha cháu?

Bà Hopkins do dự, mở miệng ra rồi lại ngậm vào. Như thể bà thấy khó lòng quyết định được về một điểm nào đó.

Lúc ấy một cái bóng đen in xuống mặt phòng. Hai người nhìn quanh thì thấy cô Elinor Carlisle đứng ở cửa sổ.

Elinor nói:

- Chào bà, chào em.

Bà Hopkins nói:

- Chào cô Carlisle. Hôm nay trời đẹp quá.

Mary nói:

- Ồ - chào cô Elinor.

Elinor nói:

- Tôi đã làm mấy cái bánh xăng uých. Bà và em lên ăn nhé? Đã đúng một giờ rồi, bây giờ mà phải về nhà ăn trưa thì phiền phức lắm. Tôi có đủ cho ba người ăn.

Bà Hopkins ngạc nhiên vui vẻ nói:

- Thưa cô Carlisle, cô thực là chu đáo hết mức, tôi phải nói thế. Thực là phiền phải ngưng những công việc đang làm, lại phải từ làng vòng trở về đây. Tôi hy vọng là sáng nay chúng ta có thể làm xong việc được. Tôi đã đi lượt, thăm nom bệnh nhân rất sớm. Thế nhưng hóa ra lại mất nhiều thời giờ hơn là mình tưởng.

Mary nói biết ơn:

- Cám ơn cô Elinor. Cô tốt quá.

Ba người bước trên lối đi tiến tới khu nhà. Elinor đã mở cổng trước. Họ qua căn phòng đợi mát rượi. Mary hơi rùng mình. Elinor sắc sảo nhìn nàng:

- Sao thế em?

Mary nói:

- Ồ, không, thưa chị, chỉ hơi rùng mình. Tại vì ngoài nắng bước vào.

Elinor thấp giọng nói:

- Thực là kỳ lạ. Sáng nay chị cũng cảm thấy thế.

Bà Hopkins vui vẻ cười nói rôm rả:

- Ối chao, cô sẽ tưởng là nhà này có ma mất thôi. Tôi chẳng cảm thấy gì cả.

Elinor cười. Nàng đi dẫn đường tiến vào căn phòng vật dụng ở phía bên mặt cổng trước. Mành được cuốn lên, cửa sổ mở rộng. Tất cả đều có vẻ vui tươi.

Elinor đi qua phòng đợi, rồi bưng từ phòng kho về một cái khay lớn bày bánh xăng-uých. Nàng nín thở một phút, rồi thở hắt ra bằng cái thở dài. Nàng cắp khay ngang thắt lưng, đúng lơ đãng một lát, rồi trông thấy bà Hopkins cặp môi he hé, dáng vẻ hau háu, nàng vội đưa khay mời bà.

Elinor lấy cho mình một bánh xăng-uých. Nàng nói biện bạch:

- Tôi định pha cà phê, nhưng quên là đã hết rồi. Tuy nhiên có rượu bia ở trên bàn kia, có ai muốn uống không?

Bà Hopkins buồn rầu nói:

- Phải chi tôi nghĩ đem theo ít trà.

Elinor lơ đãng nói:

- Có một ít trà để trong cái hộp để trong phòng kho.

Mặt bà Hopkins bừng sáng:

- Thế thì tôi phải đi lấy đun ấm nước mới được. Không có sữa sao?

Elinor nói:

- Có chứ, tôi có đem theo.

- Thế thì được lắm rồi - bà Hopkins nói rồi vội vàng đi ra.

Chỉ còn lại Elinor và Mary. Một làn khẩn trương kỳ lạ len vào bầu không khí trong căn phòng. Elinor gắng gượng khơi mào trò chuyện. Môi nàng khô ráo. Nàng thè lưỡi ra liếm môi. Nàng nói, hơi cứng cỏi:

- Em thích công việc ở London chứ?

- Thưa cô, cám ơn cô. Em… rất biết ơn cô…

Một tiếng gay gắt chợt thốt ra từ miệng Elinor. Một tiếng cười khác thường chói tai đến độ làm cho Mary phải đăm đăm nhìn nàng sửng sốt. Elinor nói:

- Em không cần phải biết ơn quá như thế.

Mary bối rối nói:

- Em không có ý nói… đó là… - Nàng ngừng lại.

Elinor nhìn nàng chòng chọc - một cái nhìn soi mói, lạ lùng đến nỗi khiến cho Mary phải băn khoăn, ngần ngại.

Mary nói:

- Thưa… thưa có gì không phải không?

Elinor đứng lên mau. Nàng quay đi, nói:

- Có gì không phải mới được chứ?

Mary nói khẽ:

- Cô… cô trông có vẻ…

Elinor cười nhẹ, nói:

- Chị đã nhìn chăm chăm phải không? Chị rất tiếc. Thỉnh thoảng chị vẫn thường thế đấy - khi chị đang nghĩ đến một chuyện gì khác.

Bà Hopkins từ cửa ngó vào, tươi cười nói:

- Tôi đã đun ấm nước rồi - Rồi lại đi ra.

Elinor bỗng cười rộ lên:

- Polly đun ấm nước, Polly đun ấm nước, Polly đun ấm nước - tất cả chúng ta đều có trà. Mary ơi, em có nhớ lúc chúng mình còn bé, mình thường chơi đùa như thế không?

- Thưa cô có, thực thế, em còn nhớ.

Elinor nói:

- Khi chúng mình còn bé, Mary ạ, thương thay chẳng bao giờ người ta trở lại được, phải thế không em?

Mary nói:

- Cô muốn trở lại không?

Elionor mạnh mẽ nói:

- Có, có chứ.

Sự im lặng rơi xuống giữa hai người trong một lát.

Rồi Mary mặt ửng hồng lên, nói:

- Thưa cô Elinor, cô không nên tưởng rằng…

Nàng bỗng ngừng bặt, vì thấy vóc dáng mảnh mai của Elinor bỗng nhiên sững lại, cằm hơi ngước lên.

Elinor nói bằng giọng lãnh lùng, sắt đá:

- Chị không nên tưởng gì cơ chứ?

Mary khẽ nói:

- Em… em đã quên bẵng đang nói gì rồi.

Thân hình Elinor thư giãn ra, như vừa qua một cơn hiểm nghèo.

Bà Hopkins bưng khay trà bước vào. Trên khay có một bình trà màu nâu, sữa và ba cái ly.

Không biết gì về tình hình suy giảm trên, bà nói:

- Có trà đây rồi.

Bà đặt khay trước mặt Elinor. Elinor lắc đầu nói:

- Tôi không muốn uống.

Nàng đẩy khay về phía Mary. Mary rót ra hai ly.

Bà Hopkins thích chí thở phào:

- Trà ngon và đặc lắm.

Elinor đứng lên, đi ra cửa sổ. Bà Hopkins nói thuyết phục:

- Cô Carlisle, cô có chắc là không muốn dùng một ly không? Trà làm cô thoải mái.

Elinor nói nhỏ:

- Không, cám ơn bà.

Bà Hopkins uống cạn ly trà, đặt ly lên đĩa tách, rồi nói khẽ:

- Tôi đi tắt ấm nước. Sẽ đun lại, phòng hờ mình còn cần nước rót vào bình.

Bà vội vã đi ra.

Elinor từ cửa sổ bước đi quanh phòng. Bỗng với giọng tha thiết cầu xin tuyệt vọng, nàng nói:

- Mary ơi.

Mary Gerrard đáp mau:

- Thưa gì thế?

Màu sáng từ từ tắt lọm trên mặt Elinor. Môi khép lại. Vẻ cầu khẩn tuyệt vọng phai nhòa, chỉ còn để lại chiếc mặt nạ, giá băng, lặng lẽ.

Elinor nói:

- Không có gì cả.

Sự im lặng trĩu xuống gian phòng.

Mary nghĩ. “Hôm nay mọi sự đều kỳ lạ quá - như thể chúng ta đang chờ đợi một sự gì”.

Cuối cùng Elinor chuyển động.

Nàng đi tới nhấc khay trà đặt lên chiếc khay xăng-uých trống không.

Mary chồm lên:

- Ồ, cô Elinor, để đấy em.

Elinor gay gắt nói:

- Không, em cứ ở đây. Chị sẽ làm.

Nàng đem khay ra khỏi phòng, ngoái đầu nhìn lại Mary Gerrard đứng bên cửa sổ, trẻ trung, sống động, và xinh đẹp…

Bà Hopkins ở trong phòng kho. Bà đang lau mặt bằng khăn tay. Khi Elinor bước vào, bà thoắt ngước nhìn lên và nói:

- Ở đây nóng nực quá.

Elinor đáp lời một cách máy móc:

- Đúng rồi, phòng kho trông về hướng nam.

Bà Hopkins cầm lấy khay trong tay Elinor:

- Cô để tôi rửa cho, cô Carlisle ạ. Trông cô có vẻ làm sao ấy.

Elinor nói:

- Ồ, tôi không sao cả.

Nàng cầm lấy khăn nói:

- Tôi sẽ lau khô.

Bà Hopkins xắn tay áo lên, đổ nước sôi từ ấm vào trong chậu.

Elinor nhìn cổ tay bà ta, nói vu vơ:

- Bà bị cái gì châm rồi.

Bà Hopkins cười:

- Tôi bị gai đâm ở giàn hoa hồng trong khu nhà săn. Bây giờ tôi sẽ khều ra.

Giàn hoa hồng ở khu nhà săn. Ký ức xô những lớp sóng tràn vào Elinor. Nàng cùng Roddy cãi lộn nhau - những cuộc chiến tranh hoa hồng (Cuộc chiến tranh xảy ra khoảng giữa thế kỷ XV ở nước Anh, giữa phe nhà York có huy hiệu là bông hồng trắng, ủng hộ vua Henri VI và phe nhà Lancastre có huy hiệu bông hồng đỏ ủng hộ vua Edward IV. Cuối cùng phe bông hồng đỏ thắng). Nàng cùng Roddy cãi lộn nhau - rồi dàn hòa với nhau. Những ngày đẹp đẽ, vui tươi, sung sướng. Một nỗi đau khổ đột ngột như làn sóng tràn lướt lên nàng. Bây giờ nàng lâm vào chỗ nào đây? Vào cái vực thẳm đen tối của hận thù - của tội lỗi nào đây? Nàng đứng dậy, hơi ngất ngư dao động.

Nàng nghĩ. “Ta đã điên - hoàn toàn điên mất rồi.”

Bà Hopkins tọc mạch chằm chằm nhìn nàng:

- Cô ta có vẻ kỳ quặc hết mức - bà Hopkins sau này kể lại - Cô ta nói như thể là cô ta không biết mình đang nói gì, mắt sáng rực lên kỳ lạ.

Ly, tách chạm nhau lách cách trong chậu. Elinor nhấc một hũ bột cá hồi trống không ở trên bàn, bỏ vào chậu nước. Khi làm thế, nàng cảm thấy kinh dị về giọng nói vững chãi của mình. Nàng nói:

- Tôi đã lựa ra quần áo của cô Laura ở trên lầu rồi. Tôi nghĩ có lẽ bà có thể khuyên tôi dùng chúng ở đâu cho được ích lợi, trong làng này.

Bà Hopkins mau mắn nói:

- Thực thế, tôi sẽ cho ý kiến. Có bà Parkinson này, bà lão Nellie này, và cái bà khốn khổ kia nữa, không phải tất cả đều ở thảo xá Ivy. Xin hãy là điều may mắn bất ngờ cho những kẻ đó.

Bà Hopkins cùng Elinor dọn dẹp phòng kho. Rồi hai người cùng đi lên lầu.

Trong phòng bà Welman, quần áo được xếp thành các bọc gọn ghẽ: quần áo lót, áo dài, và thứ y phục đẹp, áo dự dạ hội bằng nhung, áo choàng may bằng da xạ thử. Cái áo choàng này Elinor nói đã định tặng bà Bishop.

Bà Hopkins gật đầu tán thành. Bà để ý thấy những chiếc áo lông chồn của bà Welman xếp trong tủ có ngăn kéo. Bà nghĩ: “Mình sẽ đem sửa lại để dùng cho mình.”

Bà đưa mắt nhìn những cái tủ đứng. Tự hỏi rằng liệu Elinor có thấy bức hình ký tên Lewis không, và nếu thấy nó thì cô ta đã dùng nó làm gì.

Bà nghĩ thầm: “Buồn cười thật, O’Brien đã bắt gặp thư mình! Chẳng bao giờ mình mường tượng một việc như vậy lại có thể xảy ra được. Cô ta lại với được bức hình ấy vào đúng cái ngày mình viết thư cho cô ta về bà Slattery”.

Bà giúp Elinor sắp xếp quần áo, tự nguyện buộc chúng thành những bọc riêng dành cho các gia đình khác nhau và chính mình lo việc phân phát.

Bà nói:

- Tôi có thể tiến hành việc này trong lúc Mary xuống thu dọn cho xong ở khu nhà săn. À mà cô ta bây giờ ở đâu nhỉ? Có phải cô ta đã xuống khu nhà săn không?

Elinor nói:

- Tôi để cô ta lại căn phòng vật dụng.

Bà Hopkins nói:

- Lúc này chắc cô ta không còn ở đó - bà xem đồng hồ - À, chúng ta đã ở đây gần một tiếng rồi.

Bà hối hả bước xuống cầu thang. Elinor đi theo bà.

Hai người vào phòng vật dụng.

Bà Hopkins kêu lên:

- À, cô nàng ngủ rồi.

Mary Gerrard ngồi trong chiếc ghế bành lớn bên cửa sổ. Nàng hơi gục mình xuống. Trong phòng vang lên một âm thanh kỳ dị: hơi thở nặng nhọc phì phào.

Bà Hopkins bước tới lay cô gái:

- Dậy đi, cháu ơi…

Bà ngừng sững lại. Cúi thấp, xệ một mí mắt xuống. Rồi bà bắt đầu lắc mạnh cô gái, rất là sốt sắng.

Bà quay lại nhìn Elinor. Có cái gì đe dọa trong giọng của bà khi nói:

- Thế là thế nào cơ chứ?

Elinor nói:

- Tôi không biết bà định nói gì. Có phải cô ta bệnh không?

Bà Hopkins nói:

- Máy điện thoại ở đâu? Hãy gọi bác sĩ Lord càng sớm càng tốt.

Elinor nói:

- Có sự gì thế?

- Sự gì à? Cô ta bệnh. Cô ta sắp chết.

Elinor lùi lại một bước, nói:

- Sắp chết ư?

Bà Hopkins nói:

- Cô ta đã bị đầu độc.

Mắt bà cứng lại vì nghi ngờ, nhìn trừng trừng Elinor