Từ cầu thang nhà Kỳ nhìn sang, những triền rừng lúc nào cũng
mươn mướt xanh. Đó là những bụi giang bụi nứa lớn, những thân cây gỗ đang tuổi
lớn và dây nhợ đeo bám nhằng nhịt. Thảng hoặc mới có những cây chò chỉ, cây sồi
cổ thụ lớn mọc trội hẳn lên. Kỳ bảo đó là mắt rừng, nó như một sự minh chứng
cho việc rừng vẫn còn tồn tại. Tôi chỉ nghe Kỳ nói về rừng nhiều, chứ thực tình
những chuyến đi rừng của tôi rất ít. Bố tôi là một người nghiêm khắc. Ông muốn
trui rèn tôi thành một người học hành tử tế hơn là một người thợ rừng bình
thường. Vì thế tôi chỉ được theo bố đi săn vào những ngày trời nắng và rất đông
người.

Tôi đã sướng đến khi Kỳ bảo: “Mày muốn đi săn thì chuẩn bị
súng sang nhà tao”. Tôi đã rất công phu chọn lựa trong số súng kíp của bố để
tìm một khẩu ưng ý, chuẩn bị những thứ cần thiết và sang ngủ nhà Kỳ từ đêm hôm
trước để sáng sau lên đường.

Buổi sáng. Mặt trời đã lên bằng con sào. Sương đang dần tan.
Chúng tôi nai lại quần áo cho chặt, buộc con dao săn một bên hông và một bên là
bi đông nước. Kỳ khoác súng lên vai, hỏi: “Xong cả chưa?”. Tôi bảo: “Rồi. Có
cho Sao đi không?”. Kỳ khẽ gắt: “Con nhóc cho đi làm gì. Con gái lẽo nhẽo theo
đuôi. Rõ ghét”. Sao chạy từ trong bếp ra, hai má đỏ bừng, tóc đỏ lông ngựa, nói
như hụt hơi: “Không cho em đi, chiều em mách bố là anh bỏ nương đi săn”. Kỳ
nhăn mặt, dứ dứ gói xôi thịt gà bọc chuối vào mặt Sao: “Liệu cái thần hồn đấy.
Nhưng được rồi, đi cấm kêu khóc nghe không?”. Nhoẻn cười, Sao vội xách chiếc
thưng vào tay: “Không mà. Em quen lắm rồi”. Kỳ gọi con vện xuống cầu thang, rồi
chúng tôi đi.

Cuộc đi săn bắt đầu !

Chúng tôi vượt qua con suối, chạm chân đến cánh rừng. Những
cây kháo, cây bứa đang mùa trổ lá. Những đám guột lên thân mới um tùm. Kỳ hạ
súng xuống, quay lại bảo: “Chỉ trong vòng khu này thôi. Vào sâu trong lá ướt
lắm, mà lúc sau lại không biết đường ra”. Sao hỏi: “Tính đến vạch lá dựng à?”.
Kỳ trả lời: “Ừ. Nhưng mà mày phải ngồi ở gốc dẻ dai ấy. Nhớ không? Cái gốc cây
to tướng mà hôm nọ mày lấy mấy xiên mộc nhĩ ấy”. Sao gật đầu, nhưng chợt nhớ,
giãy nảy lên: “Không. Sợ lắm. Eo ơi trong đó có tiếng ma kêu “chét chét”…”.
“Biết ngay mà. Cứ đòi đi theo! Cáu lắm rồi đấy”. Kỳ nổi quạu, tôi liền dàn hòa:
“Bây giờ em chịu khó ngồi đây, bọn anh cũng chỉ ở khu này thôi, có đi đâu xa
đâu mà sợ”. Sao miễn cưỡng ngồi ở gốc cây dẻ gai, chờ cho chúng tôi đi săn về
phía rừng rậm. Đi chừng trăm bước, Kỳ bảo: “Phải bước thật êm, không lũ rái cá
nó tinh lắm, nghe bước là nó chạy biến”.

Chúng tôi đi nhẹ, không một tiếng động. Bỗng vện hộc lên một
tiếng từ phía bụi cây gần đó. Kỳ quay phắt sang. Con vện đã đánh thấy hơi mùi
còn mồ, liền ngửi theo vết mòn chân thú lần theo. Hai chúng tôi cũng bám sát.
Vết chân con thú khá lớn, hiện rõ lên trên nền lá mục. Rất có thể là gấu hoặc
lợn rừng. Nhưng ở khu này những con vật ấy gần như đã xóa sổ. Hay rừng đang hồi
sinh nên những con thú lại trở về? Lòng nghi hoặc, tôi định hỏi Kỳ xem thế nào,
nhưng nhìn nó quá chăm chú, tôi lại thôi. Đi đến một bụi giang lớn, lá lòa xòa
chắn hết tầm nhìn, con vện phóng vào trong rồi sủa ầm lên. Kỳ lấy xoa chặt
những ngọn giang xòa xuống để lấy lối vào. Bỗng một mùi hôi khăn khẳn bốc lên,
đến nghẹt thở. Tôi tính bịt mũi lại, nhưng không được. Rất có thể một con lợn
rừng đang ở rất gần. Kỳ đã lăm lăm súng trong tay, sẵn sàng bóp cò nếu gặp. Rồi
lần lần tới chỗ con vện, tôi đi sau Kỳ, không mấy tự tin. Đây là lần đầu tôi đi
săn – hiểu theo đúng nghĩa của nó – trách sao khỏi ngỡ ngàng và lo lắng. Được
cái Kỳ rất tự tin nên tôi yên tâm đôi phần.

Con vện cứ sủa nhặng lên, chứng tỏ đã phát hiện được điều
gì. Nó cũng làm tôi hăm hở đi theo Kỳ, đầy tò mò. Nhưng đến nơi, chỉ là một
đống lông rụng và xương của con vật gì đó bị ăn thịt chừng một tuần rồi. Và con
vật ăn thịt đã bỏ đi hoặc ở đâu đó gần đấy. Mùi hôi bốc lên dữ dội, tôi gọi Kỳ
trở ra.Có một vết trượt dài trên lá làm chúng tôi chú ý. Chứng tỏ con thú vừa
bỏ chạy khi bị con vện phát hiện. Chúng tôi tiếp tục lần theo dấu chân. Đúng
lúc ấy có tiếng kêu của Sao. Chúng tôi đạp dây chạy về phía Sao.Nó đang đứng há
hốc mồm mắt như người mất hồ, trợn ngược. Người nó run bắn. Phía sau gốc cây
sồi già, có một con chồn. Kỳ bắn một phát chỉ thiên. Con vật sợ hãi bỏ chạy.
Động rừng, tiếng chim kêu, tiếng chân thú chạy loạng choạng, lao xao cả một
khu. Kỳ nhìn con bé Sao định cáu nhưng lại im lặng. Tấm thân rắn chắc của Kỳ
hơi gù xuống. Nó đặt phịch khẩu súng xuống dễ dẻ gai rồi nói, vẻ chán nản: “Thế
là mất toi con mồi”. Sao đầy vẻ hối lỗi: “Tại nó há mồm nhe răng làm em sợ
quá”. Tôi liều nói: “Thôi, bây giờ đi ăn, chạy suốt buổi sáng, đói mềm rồi”.
Chúng tôi giở xôi trong lá chuối ra ăn. Nhìn hút từ vòm sáng nhỏ ngước lên,
nắng đã gắt lắm. Trời đứng bóng giữa ngọ rồi. Nhìn Kỳ ăn tôi lại mường tượng ra
những bước đi của nó, trông dáng khoan thai như một con báo. Nó ăn như hổ, làm
cũng mạnh bạo, đúng sức trai 17. Con bé Sao lấm lét nhìn anh, ăn nhỏ nhẹ như
gượng ép. Tôi nhìn nó, thấy tồi tội bảo: “Anh nhận thấy là em hay khóc quá đấy.
Có gì đâu, ăn mạnh vào, chiều chúng ta còn đi nhiều”. Nhìn hai anh em nhà nó,
nghĩ mà buồn cười. Thằng anh lầm lì còn con em hay khóc. Chả hiểu nổi.

Nghỉ trưa xong, Sao dứt khoát đòi theo sau chúng tôi. Lần
này chúng tôi đi theo hướng khác. Tịnh không có một bóng chim thú nào. Đến độ
hai giờ., Kỳ dường như đã hơi nản. Tôi đã định thong súng xuống đi cho nhanh.
Đúng lúc ấy thì con mồi hiện ra. Lại là con chồn lúc sáng. Lần này chắc nó khó
thoát khỏi tay súng của Kỳ. Chúng tôi nín thở, theo dõi. Tiếng súng của Kỳ nổ
giòn tan. Con vật vụt chạy thục mạng. Con vện lao theo, ba chúng tôi cùng dàn
hàng ngang đéo bám quyết liệt. Con vện đã bám sát lắm, chỉ cách chừng nửa mét,
rồi độ một cán dao, rồi đuổi kịp. Nó ngoạm vào cẳng con vật. Có tiếng kêu thống
thiết của con chồn, nó định chống trả nhưng hình như nó cũng nhận ra bóng người
nên cố lao về phía gố dẻ gai. Chạy tới gần gốc dẻ nó kiệt sức, nằm sượt như đã
tắt thở. Chúng tôi quát con vện ra, nhìn con vật đang thoi thóp thở. Máu ở chân
nó chảy ướt thẫm một khoảng lông vàng mịn màng. Nó rên khe khẽ. Con bé Sao lại
khóc. Nước mắt yếu mềm con gái. Kỳ bảo Sao: “Bây giờ mày dám vào nhấc xác nó ra
đây không?”. “Nó chưa chết. Mà em thấy thương nó lắm”.

“Thế mày theo đi săn làm gì?”

Đúng lúc ấy, có tiếng “ư ử, chét chét” nổi lên, con bé Sao
bíu chặt tay tôi: “Đấy, tiếng ma…”. “Vớ vẩn. Ma gì mà ma”. Đến cả Kỳ can đảm là
vậy cũng bắt đầu phát hoảng khi nghe tiếng réo nhè nhẹ từ phía sau gốc dẻ gai.
Cả bọn chúng tôi mò về phía rễ cây bị lấp ấy, có một cái hốc sâu. Chao ôi, ba
con vật lông măng mượt, ba sinh vật bé nhỏ vô tội. Con chồn mẹ đang cố rướn
thân về phía ấy nhưng đầu vẻ khó nhọc. Nó bất lực. Tôi quay lại. Từ hai khóe
mắt của nó, từ từ lăn ra hai giọt nước. Con vật cũng biết khóc? Khóc trong sự
khốn cùng? Tôi bắt đầu ân hận về chuyến đi của mình. Con bé Sao quay lại, nhìn
con chồn, lại khóc. Nó nhìn Kỳ: “Hay là mình tha cho nó đi anh Kỳ?”. “Sao phải
thế?”. “Để nó nuôi con chứ. Bắt nó là giết cả ba cái con”. “Đi săn mà không lấy
con thú mình hạ được thì xui lắm!”. Con bé Sao vẫn nài nỉ: “Nhưng nó thật đáng
thương. Mình phải băng chân cho nó nữa”… Hai chúng tôi lặng yên, không biết nói
gì. “Máu ra thế kia, nó sẽ chết mất !” – Sao nói rồi đi hái lá để đắp vết
thương cho con thú mẹ. Sự thể này không biết phải làm gì nữa. Kỳ nhìn tôi ngán
ngầm: “Thật là một ngày xúi quẩy”. Không biết nó nói có đúng không, nhưng lúc
ấy tôi cứ bần thần cả người, nghĩ ngợi ghê gớm.

Sau khi Sao đắp lá, băng chân cho con thú mẹ thì cũng là lúc
nó tắt thở. Sao khóc ghê gớm, không hiểu có phải đó chỉ là nước mắt mềm yếu?
Tôi chạnh buồn. Kỳ không nói gì. Bỏ lại đám măng hái được ban sáng, Sao nâng ba
con thú con vào trong cái thưng. Chúng tôi ra về. Chiến lợi phẩm trên vai Kỳ
kia mà chúng tôi thấy lòng trĩu nặng. Vì nhiều lẽ.

Sau buổi ấy tôi phải về trường ngay cho kịp. Sau này nghe
Sao kể lại, ba con thú bé nhỏ đã chết vì không được chăm sóc đúng cách. Tôi hỏi
xem Kỳ có hay đi săn nữa không. Nó bảo rừng đã thưa đi nên thú cũng ít. Giờ
nghĩ lại buổi ấy, tôi vẫn thấy cảm giác là lạ, hệt như mắt rừng đang nhìn tôi oán
giận. Tôi đứng bên cầu thang nhà Kỳ, nhìn sang bên kia thấy rừng bớt xanh đi
thì phải. Buổi đi săn ấy là buổi đầu tiên và cuối cùng của cuộc đời tôi.

Hà Nội, 1999

D.B.N (D28, K1Đh An Ninh, Hà Nội)