12

… và có tiếng cười đùa của các thiên thần thức dậy

Nhiều
lần tôi nói chuyện với Abraham rằng: hai đứa con của chúng tôi là điều
kỳ diệu nhất trong cuộc đời tôi Tại sao tôi, một con người bình thường
mà lại có cái niềm hạnh phúc lớn lao chừng ấy, khi mà tôi có thể tạo ra
một con người hoàn hảo ngoài sức tưởng tượng. Hai cậu con trai kháu
khỉnh, hai tác phẩm nghệ thuật kỳ diệu. Từ hai con người xa lạ gặp nhau,
yêu nhau, rồi sinh thành nên những sinh linh khác. Đó là một phép màu
kỳ diệu mà tôi rất muốn tìm hiểu và cắt nghĩa. Là điều mà tôi đã làm
được, từ máu thịt của mình làm ra.

Nhưng đứa con của tôi là mối
liên kết máu thịt gắn liền bố mẹ chúng với nhau. Đôi khi anh vẫn hơi lo
lắng, le lói một ý nghĩ nào đó, anh ở xa mà tôi thì nhiều bạn bè… Tôi cố
gắng giải thích cho anh hiểu được lòng mẹ yêu con thế nào, anh có hai
cậu con trai, hai cái “ổ khóa” khủng khiếp thế này thì còn lo nỗi gì.
Tôi nói đùa với anh, tôi và anh có thể bỏ nhau nhưng vì hai đứa con này,
tôi không thể làm được điều gì trái lương tâm cả. Đấy, tôi phải nói đến
tận cùng cái tấm lòng vì con bản năng của người mẹ nhất là người mẹ
Việt Nam ra, đế trấn an anh, rằng anh đã lo hão lo huyền. Không còn có
điều gì có thể len lỏi vào đầu tôi cả. Thật lòng, tôi nguyện làm tất cả
những gì có thể để giữ người bố cho chúng, vì tôi muốn hai con tôi được
sống bình an trong tình yêu thương của một gia đình có bố mẹ hòa thuận
hạnh phúc.

Từ khi làm mẹ, tôi dường như biến thành người đàn bà
khác. Tôi trở nên dè dặt hơn khi nhìn nhận đánh giá con người, nhất là
khi chưa biết sự thật thì không bao giờ nên hùa theo miệng lưỡi thế
gian. Người đời có thói quen cứ thích nói những điều ác đã, thích thì
thầm rỉ tai nhau cái xấu hơn là ca ngợi cái tốt ở người khác. Phải sống
lâu, sống sâu sắc mới hiểu, không nên kết luận vội về một nhân cách qua
những biểu hiện bên ngoài, phải đi sâu hơn vào bên trong, tìm hiểu và
chia sẻ với họ. Nếu có chuyện trò tản gẫu thì phải luôn tự cảnh báo:
“Mình mới chỉ nghe bằng một tai, nhìn cái vỏ ngoài, biết đâu người ta có
rất nhiều cái tốt mà mình chưa biết hoặc người ta cũng chẳng cần cho
mình biết, cho nên, cứ nghe thôi chứ không được phép hùa theo đánh giá”.

Nhờ
những đứa con, tâm hồn người mẹ có một sự chuyển hóa kỳ diệu, tôi như
được thanh khiết lại, được lọc đi những bụi bặm đời trần, để sống bao
dung hơn, độ lượng hơn với những lầm lỗi của mình, của người. Có lẽ, nói
đùa mà cũng là mong muốn thật lòng, tôi đang tiến tới tu tại gia. Tôi
thấy mình thay đôi thành một con người khác. mới mẻ từ thế giới nội tâm
đến hình thức bên ngoài.

Mới đây, tôi đi dự đám cưới con trai một
chị bạn, gặp mấy người cùng nhà hát cũ, họ bảo: “Trông Vân bây giờ còn
đẹp hơn hồi con gái, nom đàn bà hơn và có vẻ chẳng phải lo nghĩ gì đến
tiền bạc”. Nhiều người đồng tình với nhận xét ấy, vì họ đều biết, ngày
xưa tôi gầy lắm, cứ bị trêu là “trước sau như một”, chẳng có gì hấp dẫn
cả. Bởi cánh đàn ông vẫn xét khía cạnh hấp dẫn của đàn bà là phải có da
có thịt. Nhiều bạn bè cũng tếu táo khen, bây giờ về hình thức thì đẹp
hơn ngày. Còn tôi, tôi tự nhận thấy, từ một phụ nữ trở thành người mẹ,
tôi như được sinh ra thêm một lần nữa. Từ đây, tôi không chỉ sống cho
mình mà là sống cho những đứa con. Tôi muốn chúng lớn lên, vào đời với
niềm tự hào được sinh ra trên cõi đời này, được lớn lên trong mái nhà
của tôi. Và trên hết, chúng có quyền tự hào về bố mẹ chúng… Tôi cảm nhận
rõ hơn về cái sức sống mãnh liệt của lẽ sinh tồn ở thiên nhiên, ở con
người. Thế giới quanh tôi là một sự chuyển động vươn về phía ánh sáng,
về khát vọng hướng thiện. Tôi chào đón mỗi buổi sớm mai với một niềm hân
hoan khó tả. Gió không còn là gió hôm qua, và nắng cũng là nắng mới.
Nắng gió cùng tôi tưới tắm cây tình yêu, tưới tắm cuộc đời đang sinh sôi
nảy nở. Và tiếng cười đùa của hai cậu con trai tôi thức dậy bao lo toan
thiện lành của một ngày mới…

***

Suốt hai chục năm làm nghệ
thuật, trải qua bao nhiêu đêm diễn quan trọng không thể quên, nhưng tôi
nhớ nhất vẫn là một lần diễn đặc biệt, có thể gọi đó là đêm diễn cuối
cùng, diễn cho vị khán giả là cậu con trai năm tuổi ngay tại trường học
của bé.

Biết tôi từng là một nghệ sĩ múa, đã giải nghệ năm năm
rồi, nhưng cô giáo người Úc của Avi vẫn tha thiết mời tôi tham gia một
tiết mục trong đêm liên hoan văn nghệ của trường cùng với các phụ huynh
khác. Tôi rất bất ngờ, định từ chối, nhưng nghĩ lại, có lẽ đây là một cơ
hội để làm cho con mình tự hào về mẹ nó. Bé chưa từng được nhìn thấy mẹ
trên sân khấu bao giờ. Tôi nhận lời biểu diễn với tâm niệm: Lần múa này
là để dành riêng cho con trai yêu quí. Đó là tất cả những gì tôi muốn.

Tôi
là người cực đoan, đã đam mê là đam mê hết lòng, làm việc không bao giờ
tiếc sức lực tiếc thời gian, có thể thâu đêm suốt sáng luôn, nhưng khi
đã chán thì lại chán đến tận cùng, chỉ muốn bứt ra khỏi đầu, chỉ muốn
quên luôn, muốn đoạn tuyệt, đào sâu chôn chặt. Đoạn tuyệt được nghề diễn
với tôi lúc đó giống như là cắt đi một khối u khỏi cơ thể.

Bởi
vậy, tôi đã quên hầu hết những động tác cơ bản của tiết mục định múa.
Chính vì thế, khi muốn múa lại một tiết mục khi xưa từng diễn cả trăm
ngàn lần, nay tôi phải bắt đầu lại từ đầu Nhưng vì con trai, tôi sẽ múa
thật đẹp. Khi tôi đến nhà hát, hỏi đồng nghiệp ngày xưa tôi đã diễn ra
sao, họ kêu trời, lẽ nào tôi có thể quên hết, quên nhanh thế một tiết
mục mà tôi đã diễn nát nước ra rồi. Chính tôi cũng ngạc nhiên về cái khả
năng “rũ bỏ” của mình!

Trước đêm diễn, cũng vẫn cảm giác háo hức
hồi hộp lạ thường, ngỡ như một cái gì đó đã mất nay đang trở về, đang
sống lại. Nhưng thật kỳ lạ. Chẳng có gì sống lại cả. Chi đơn giản là tôi
làm vì con trai mình. Tôi tin chắc là cháu sẽ vô cùng tự hào về mẹ
mình. Mẹ mình làm được những điều mà không bố mẹ bạn nào làm được. Và có
thể con trai tôi lờ mờ nhận ra một điều gì đó…

Tôi chọn tiết mục
múa dân tộc với trang phục đạo cụ là chiếc nón quai thao và những dải
lụa màu mềm mại dịu dàng tượng trưng cho nét duyên dáng Việt Nam. Tôi
nhớ là tiết mục này được người nước ngoài rất thích. Sân khấu của tôi là
một vầng ánh sáng, còn khán giả của tôi phụ huynh và học sinh của
trường quốc tế Hà nội, thì ngồi ở vầng tối hoặc đứng tràn lan đâu đó.
Quả thực là tôi không quan tâm gì đến phản ứng của họ với tiết mục của
mình. Mọi quan tâm của tôi chỉ hướng đến một khán giả duy nhất của đêm
ấy, cậu con trai yêu quí.

Cậu chỉ mới năm tuổi và còn rất tồ, rất
ngố. Tôi thực lòng cũng muốn xem phản ứng của cháu ra sao. Và tôi biết,
tôi đã thành công khi đem đến cho con trai một món quà vô giá. Mắt cháu
ngời sáng như sao, niềm hưng phấn tột độ khiến cháu quay sang bấu bạn
mình và thốt lên: “Mẹ Vân. Mẹ Vân múa đấy!”. Gương mặt cháu bừng lên
niềm tự hào khi nghe mọi người xung quanh trầm trồ: “Mẹ của Avi múa đấy!
Mẹ Avi múa đẹp quá”.

Đó là lần đầu tiên nhưng cũng là lần cuối cùng tôi là một nghệ sĩ biểu diễn trong mắt con trai mình.

***

Từ
khi có cậu con trai thứ hai, tôi có nhiều khoảng thời gian tĩnh lặng
hơn để suy tư, và vì thế, tôi lại trở về với thói quen ghi nhật ký của
thời còn con gái… Tôi không còn trò chuyện với chính mình nữa mà thích
trò chuyện với cậu con trai vừa chào đời, Adam bé bỏng của tôi.

Hà nội 18/3/2001

Khi
mẹ và Avi chia tay bố lần cuối cùng tại Rome, khoảng giữa tháng 10 năm
2000, mẹ đã có mang bé được ba tháng, kết thúc giai đoạn đầu đầy khó
khăn vì mẹ nghén kinh khủng. Giống hệt như với anh Avi, mẹ không muốn ăn
gì, khó chịu khi ngửi thấy mùi cá thịt thức ăn. Mẹ chỉ ăn cơm với rau,
muối vừng, hoặc với quả ô-liu thay cà, may mà mẹ tìm mua được chút cá
khô mặn tại chợ cá ở Rome. Một linh cảm cho thấy mẹ sẽ có thêm một bé
trai, sẽ giống như Avi.

Khi con được hơn một tháng trong bụng, bố
đưa mẹ vào bệnh viện xét nghiệm xem có đúng mẹ có em bé không và để làm
mọi việc cần thiết. Bệnh viện ngay gần nhà, không xa lạ gì bởi nơi đây,
khi có anh Avi trong bụng, mẹ cũng đã phải nằm viện 3 ngày, đúng vào lễ
Giáng sinh năm 1997. Rất nhiều kỷ niệm với Rome…

Bà bác sĩ bảo, mẹ
đã có thêm một bé nữa. Bố mẹ đều cảm thấy rất hạnh phúc vì tới đây, gia
đình ta sẽ có bốn người, một gia đình lớn thực sự. Mẹ kịp dặn bố bảo bà
bác sĩ khi siêu âm đừng nói con trai hay con gái, vì mẹ muốn được chờ
đợi, phỏng đoán… Nhưng bà này tưởng bố không biết tiếng Ý nên đã nói nhỏ
với bà y tá: “Tôi đã nhìn thấy “con chim nhỏ” của nó!”. Rồi bố không
muốn dấu mẹ, đã nói cho mẹ biết.

Đối với mẹ, mẹ không cầu mong là
trai hay gái, bởi anh Avi thực sự là dễ nuôi, ngoan nhưng nghịch ngợm vô
cùng. Mẹ muốn các con có anh có em, hai anh em sẽ chơi với nhau như bạn
bè, lớn lên các con không cảm thấy cô đơn giữa cuộc đời. Khi bố mẹ trăm
tuổi, các con sẽ có nhau, thương yêu nhau. Nói điều này, mẹ thực sự cảm
động, bởi không biết sao, từ bé tới giờ mẹ luôn cảm thấy cô đơn, cô đơn
giữa những người ruột thịt của mình. Có lẽ, bơi không ai có thể hiểu và
chia sẻ với mẹ những lúc mẹ khó khăn, hoạn nạn, vất vả. Sau khi khẳng
định có thai, mẹ rơi vào giai đoạn ốm nghén trầm trọng, huyết áp thỉnh
thoảng lại tụt thấp, gây mệt mỏi thất thường, lại thêm bận rộn với Avi,
dọn dẹp nhà cửa, đi chợ, nấu cơm, giặt giũ… Tất cả điều đó dẫn đến một
điều rất xấu, mẹ luôn cáu bẳn, bực bội vô cớ với bố con và cả Avi nữa.
Sau này, khi chia tay bố về Việt nam, mẹ đã thực sự ân hận và kịp xin
lỗi bố. Nhưng bố con rất hiểu và thông cảm cho sức khỏe của mẹ.

Bố
mẹ quyết định sinh con ở Việt Nam. Lần này sẽ chia tay thành phố Rome
cổ kính lâu dài không biết bao giờ gặp lại. Chia tay căn hộ nhỏ xinh tại
phố Cesari Antonio/8, chia tay với công viên lớn, nơi mẹ thường dẫn Avi
dạo chơi mỗi sáng mỗi chiều, chia tay với tách cà phê Makiato thơm sưc
bánh Pizza phủ fomaz ngon tuyệt… Chia tay với ban công phủ đầy bóng mát
của bốn cây thông già trong đó có một cây lớn, khỏe mạnh, mẹ gọi đó là
hình ảnh trụ cột của bố các con. Cuốn vào cây thông đó, có một cây leo
mỏng mảnh, quấn quít trông yếu ớt mềm mại, yêu thương như muốn tìm nơi
nương tựa, mẹ gọi đó là hình ảnh tượng trưng cho mẹ. Cây bố mẹ liền kề
ngay cửa sổ phòng khách. Mẹ gọi như vậy bởi bố là mệnh mộc nhưng là cây
to, mẹ cũng là mệnh mộc nhưng là cây nhỏ. Thế là các con đã biết sự tích
Cây Bố Mẹ rồi.

Về đến Hà nội, với Adam ba tháng trong bụng, đã
chấm dứt giai đoạn ốm nghén, mẹ cảm thấy khỏe mạnh muốn bắt tay vào làm
nhiều việc lớn để đón chào Adam ra đời.