Thôi Duyên - Chương 03 - 04
03. Bonjou!
“Bonjou là tiếng Pháp, có nghĩa là xin chào đó Út. Khi người Pháp mới quen nhau, họ sẽ nói Bonjou, Bonjou.
Thế còn em thích anh trong tiếng Pháp là gì?
- Út Liên với Huệ đi đâu đó?
- Chị em tui ra đồng phụ má nè, anh Ba Thắng đến có chuyện chi đó? – Đợi mãi không thấy tôi lên tiếng, chị Huệ đành phải mở lời tiếp chuyện.
- À, má tui biểu tui mang ít gạo Nàng thơm(1) sang biếu thím Tư với hai cô.
- Ôi, thím Mẫn tốt ghê hén! – Chị Huệ đưa tay đón lấy túi gạo từ anh Ba Thắng, miệng cười rổn rang.
Trao bọc gạo cho chị hai tôi xong, anh Thắng chưa đi ngay mà cứ đứng gãi đầu gãi tai, một hồi mới rón rén bảo:
- Hổm rày má tôi cứ nhắc hai cô hoài, hỏi sao không thấy Huệ với… với… Út Liên sang chơi?
Chị Huệ liếc mắt nhìn tôi tủm tỉm cười, anh Ba Thắng hổng hiểu chuyện gì cũng ngây ngô cười theo. Tôi thẹn quá hóa giận, mới nổi đóa với ảnh:
- Tui sợ cô Lài nhà anh quá mà, cổ đâu ưa tui sang chơi với thím Mẫn hồi nào đâu! Tui đến chỉ sợ phật lòng cổ. Mà tui nói nè, thím Mẫn cũng cho má tui nhiều đồ rồi, má tui nhận thấy ngại lắm chứ bộ, lần sau nhờ anh Ba Thắng nói giùm với thím heng!
Nói xong một tràng dài, tôi ngúng nguẩy kéo tay chị Huệ rời đi, bỏ lại ảnh đứng như trời trồng tại cổng. Chị Huệ che miệng cười nhìn tôi:
- Út hỗn quá heng! Má mà biết Út ăn nói vậy với anh Ba Thắng là má la đó.
- Chuyện này chỉ có hai với Ba Thắng biết, hai không nói, ảnh lại càng không dám nói, thì làm sao má biết được chớ? – Tôi rầu rầu đáp – Cái nhà anh Ba Thắng cũng đến lạ, biết rõ em không ưng rồi mà cứ lân la làm phiền hoài à!
- Biết sao được chừ? Ai biểu em đẹp quá làm chi để ảnh mê như điếu đổ vậy đó?
Tôi giận dỗi quay mặt đi, nói lẫy:
- Hổng nói chuyện với Hai nữa!
Chị hai rúc rích cười trêu tôi hoài, càng làm tôi thấy buồn bực hơn trong lòng.
Thật ra chỉ đẹp hơn tôi rất nhiều, đẹp hơn cả má thuở còn là con gái nữa. Chỉ có đôi lông mày lá liễu, sóng mũi dọc dừa hơi hếch lên trông vừa duyên dáng vừa kiêu kỳ. Dáng người thon thả dong dỏng cao, vòng eo thắt đáy lưng ong chịu thương chịu khó. Xóm trên xóm dưới, trong làng ngoài ngõ có hàng đàn những anh con trai ngấp nghé muốn đến hỏi chỉ về làm vợ, mà chỉ thì chưa ưng mối nào hết. Má gõ đầu kêu chỉ kén cá chọn canh có ngày ế chồng.
- Thím Mẫn biểu anh Ba Thắng mang mấy kí gạo Nàng thơm qua biếu má đó!
Chị Huệ đưa cho má nắm cơm gói trong lá sen, khẽ liếc nhìn tôi với ý cười đong đầy con mắt. Má mở nắm cơm, cười nói:
- Thế hả? Mà Út nè, má thấy thằng Ba Thắng có vẻ thương con đó, nhà bên ấy cũng ưng con nữa, hay là con bảo nó hôm nào đánh tiếng với chú Tân thím Mẫn xem?
- Đánh tiếng gì cơ má? – Tôi giả ngây ngô nghịch cọng rơm vương trên đất.
- Đánh tiếng mang trầu cau sang hỏi đám cho mầy chứ đánh tiếng cái chi chi nữa! – Má nhăn mặt cốc đầu tôi một cái đau điếng.
Tôi vội ôm đầu kêu ré lên:
- Thôi mà má! Con hổng có ưng ảnh, không muốn cưới ảnh!
Má nhìn tôi thở dài bất lực:
- Chị Hai mày có nhiều mối nên má không có lo, còn mày nổi tiếng đanh đá nghịch ngợm, quanh đây chỉ có Ba Thắng là chịu ưng mày, mày không lấy nó thì lấy ai?
- Kìa má… - Tôi phụng phịu ôm lấy cánh tay má – Má có nhớ lời dặn của má không? Má dặn tụi con không được chọn nhầm người mà khổ cả đời, con cũng thế, con muốn lấy một người mà ảnh thương con, con cũng thương ảnh.
Má thở dài nhìn đứa con gái cứng đầu của mình nhưng không nói gì nữa mà chỉ lẳng lặng ăn nắm cơm. Tôi biết má lo cho mình nhiều lắm chớ, nhưng mà làm sao được đây khi tôi hoàn toàn không có tình cảm với anh Ba Thắng.
Anh Ba Thắng là con trai thứ của chú Tân thím Mẫn ở xóm trên. Chú thím cũng là dân làm nông nghèo nên rất quý má và hai chị em tôi. Dưới anh Thắng còn có cái Lài là con gái út trong nhà. Lài ghét tôi lắm mà tôi cũng chẳng ưa gì nhỏ đó. Nhỏ không thích chuyện Ba Thắng có cảm tình với tôi chỉ đơn giản vì bạn thân nhỏ là cái Quỳnh mê ảnh như điếu đổ.
Chiều hôm đó tôi đội một thúng thóc lên nhà ông Năm Ràm xay, giữa đường gặp hai nhỏ líu ríu nói chuyện đi tới từ phía đối diện.
- Lườm tao hả Út Liên?!
Nhỏ Lài đột nhiên xấn sổ áp sát tới, trợn mắt quát tôi. Tôi đặt thúng thóc trên đầu xuống đất, chống nạnh sửng cồ:
- Mắt tao hổng có bị lác nghe mầy!
Hổng ngờ nhỏ Lài cũng chẳng vừa, nhỏ xáp tới chỉ tay năm ngón vô mặt tôi:
- Nè! Tao nói cho ba họ nhà mày nghe, cái thứ đờn bà con gái gì mà dai nhách, bám anh Ba Thắng nhà tao như đỉa vậy? Sáng nay có phải ảnh lại giấm giúi gạo Nàng thơm cho má con mày hông?
- Ảnh biếu má tao đàng hoàng nha mậy, ăn nói tử tế chút đi. – Tôi vênh mặt hất hàm nhìn nhỏ Lài đang tức bừng bừng mặt.
- Cái thứ vợ lẽ rẻ rúm đó không xứng ăn gạo Nàng thơm! – Lài đột nhiên nhằm đúng chỗ hiểm của tôi mà xoáy.
Gây sự với tôi tôi còn có thể nhịn, chớ đừng có hòng mà động tới má! Tôi nhảy xổ tới định giáng cho Lài một bạt tai thì nhỏ Quỳnh chặn đứng tôi lại dùng lực kềm chặt hai cánh tay tôi. Tôi ức quá hất hàm nói:
- Ê Quỳnh, tức vì Ba Thắng mê tao chứ không mê mày hả?
- Mày nói cái gì hả Út Liên?!
Nhỏ Quỳnh mắt long lên sòng sọc, nhỏ thả tay tôi ra trực tiếp giật tung mái tóc dài tới ngang thắt lưng của tôi. Lài ở bên cạnh toan chạy tới dùng chân đá văng thúng thóc của má đi, tôi còn chưa kịp ngăn nhỏ lại thì một giọng nói của đờn ông đã vang lên sau lưng:
- Mấy cô dừng lại đi!
Cậu Khải vận bộ đồ lụa trắng, đi guốc mộc, tay cắp cái nón vải đứng cách đó không xa. Cậu từ từ tiến lại gỡ bàn tay của nhỏ Quỳnh ra khỏi tóc tôi, trầm giọng nói:
- Hai cô làm gì vậy? Bắt nạt người ta còn định đá thúng thóc nhà người ta đi à?
Cậu nói bình thản nhưng sắc mặt lại lạnh băng. Nhỏ Quỳnh và nhỏ Lài thẹn đỏ mặt, vội vã đưa nhau đi khỏi.
Bóng hai nhỏ vừa mới khuất, cậu liền quay sang tôi mỉm cười:
- Út Liên có sao hông?
Trái tim tôi lỡ đập một cái “thịch” trong lồng ngực. Cậu cứu tôi, còn biết cả tên tôi nữa sao?
Tôi ngượng ngùng vấn lại tóc, nhẹ nhàng nói:
- Dạ, em hổng có sao thưa cậu!
- Bonjour!
Tôi ngờ nghệch nhìn cậu vừa phe phẩy chiếc nón vải vừa mỉm cười tinh nghịch, cậu mới nói cái gì đó “bông dua”, “bông chua”?
Cậu xoa xoa đầu tôi, nhẹ giọng giải thích:
- Bonjour là tiếng Pháp, có nghĩa là “xin chào” đó Út. Khi người Pháp mới quen nhau, họ sẽ nói Bonjour, Bonjour.
Hèn chi mà tôi nghe hổng hiểu. Cậu Khải là thầy thông nên chắc cậu giỏi tiếng Pháp dữ lắm. Hai âm tiết xa lạ đó vang lên thật ấm áp qua giọng nói trầm thấp có chút khàn khàn của cậu. Tôi giương mắt ngây ngô ngắm nhìn những vạt nắng lốm đốm rớt trên gương mặt cậu, buột miệng hỏi:
- Thế còn em thích anh trong tiếng Pháp là gì?
Hỏi xong tôi mới thấy mình thiệt ngu ngốc, thiệt chỉ muốn đào một cái lỗ nẻ để chui xuống cho đỡ xấu hổ. Nhưng cậu Khải chỉ cười hiền hòa, mãi một lúc sau cậu mới khẽ cất tiếng ngân nga:
- Je t’aime. Je t’aime. Cũng có nghĩa là anh thích em.
“Cậu, Je t’aime!” Và tôi cũng ngân nga mãi câu nói đó trong lòng.
Cậu, em thích cậu.
___________________________
(1) Gạo Nàng Thơm (Chợ Đào): một loại gạo nổi tiếng thơm ngon vùng Long An.
Chị Huệ từ đâu quáng quàng chạy tới, chỉ xoay người tôi hết bên phải rồi tới bên trái, vừa thở hồng hộc vừa hấp tấp hỏi:
- Út có sao hông? Hai nghe nói nhỏ Lài và nhỏ Quỳnh chặn đánh em giữa đường hả? Có thiệt hông?
- Dạ em hổng sao, khỏe như thường à! – Tôi mỉm cười rạng rỡ nhìn chỉ, xong tôi mới quay qua cậu Khải đĩnh đạc giới thiệu – Cậu Khải nhà ông bà hội đồng cứu em đó chị. Cậu Khải, đây là chị Huệ, chị Hai của Út nè.
Lúc này chị Huệ mới để ý tới sự có mặt của cậu. Chỉ luýnh quýnh nhìn chằm chằm vào cậu Khải, lâu tới mức tôi cũng phát ngượng cả lên. Cậu Khải lại chỉ cười xuề xòa, giọng nói ngọt như mía lùi cất lên làm cho tim tôi đập nhanh muốn xỉu.
- Ừa, tôi biết Huệ mà. Huệ với Út Liên là con gái thím Tư Minh phải hôn?
Chị em tôi đưa mắt dòm nhau một hồi, chắc hẳn chị Huệ cũng đang cảm thấy lạ lẫm với lối xưng hô này. Cậu là người đầu tiên kêu má tôi bằng “thím Tư Minh” chứ không gọi trỏng là “thím Tư” như những người cùng làng. Cậu đã chính thức thừa nhận danh phận của má trong nhà họ Huỳnh, dẫu cho cái danh phận đó chỉ là một người vợ lẽ đã bị hắt hủi từ lâu.
- Ủa, hai chị em sao im lặng vậy? – Cậu ngó ngó chị em tôi, vẻ mặt hốt hoảng như thể cậu tưởng mình đã nói sai gì đó.
- Dạ, hổng có chi. – Chị Huệ nhanh mồm nhanh miệng cười nhoẻn một cái đáp lời cậu – Cảm ơn cậu đã giúp Út Liên nha! Cậu không biết chứ nhỏ Quỳnh khỏe dữ lắm, Út mà vào tay nhỏ thì chỉ có bầm dập thôi hà.
- Ha ha, tôi thấy Út Liên coi bộ cũng đanh đá lắm đó!
Cậu cất tiếng cười giòn giã, trong trẻo như tiếng chuông gió treo ở cửa sổ buồng má leng keng va vào nhau mỗi khi trời nổi gió. Tôi thẹn đến chín mặt, chỉ dám cúi đầu vân vê vạt áo màu tím cà, chị Huệ nhân dịp đó lại càng trêu tôi tợn.
- Út Liên có mỗi cái miệng chua ngoa thôi cậu à! Chứ so với nhỏ Quỳnh, Út chỉ như con tép riu thôi.
Cậu Khải lại cười thành tiếng, vừa cười cậu vừa đội chiếc nón vải lên đầu, lúc này tôi mới để ý tay bên kia của cậu cầm mấy cuốn sách mỏng.
- Sách gì đó cậu? Cậu mang sách đi đâu vậy?
- À, mấy cuốn này hả… - Cậu giơ ra hai cuốn sách mỏng bìa ngoài được bọc tấm kính trong suốt – Là tập truyện ngắn và sách bình văn tôi mua trên Sài Gòn hồi còn đi học đó. Tôi định đem qua nhà thầy giáo Minh đàm đạo chơi, nghe nói thầy hay chữ nhất làng, ngày xưa còn học tới bằng Thành Chung nữa hở hai cô?
Hóa ra là cậu qua nhà bình văn với cha tôi. Tôi đỡ lấy cuốn sách trên tay cậu, khẽ khàng vuốt ve nó với một vẻ say mê. Từ nhỏ tôi đã thích nghe cha ngồi trong buồng ngâm nga vài câu Lục Vân Tiên, tôi mê học chữ lắm nhưng đời thủa nhà ai con gái lại được đi học! Con gái sinh ra phải biết công, dung, ngôn, hạnh, phải học nấu cơm, học thêu thùa, học quán xuyến nhà cửa để đi lấy chồng, chứ học chữ cho chật đầu để rồi cũng vất đi! Má mắng vốn tôi thế. Mà chị Huệ cũng hay cười trêu tôi là cô nhà văn làng, chỉ giống má, không ưa chuyện học hành văn thơ.
- Út thích đọc thì cứ giữ lấy, ở nhà tôi có hẳn một hòm sách kia.
Tôi ngượng ngùng trả ngay cuốn sách cho cậu Khải, lí nha lí nhí giải thích:
- Út hổng biết chữ! Út cầm cũng như không hà…
- Út Liên không biết chữ Quốc ngữ sao? – Cậu nói với vẻ ngạc nhiên lắm, cứ như thể trên đời này đứa con gái nào cũng phải biết làm văn! – Chứ Huệ có biết chữ không?
Chị Huệ lặng lẽ lắc đầu, cậu xoay xoay mấy cuốn sách trong tay, khẽ lẩm bẩm:
- Lạ thiệt, thầy Minh dạy lớp vỡ lòng mà hổng dạy chữ cho hai cô?
- Con gái ở cái làng này hổng được đi học đâu cậu ơi. – Tôi nói với một vẻ rầu rầu – Thôi, Út đi xay thóc nghen!
Nói rồi, tôi đội thúng thóc lên đầu tiếp tục đi về phía nhà ông Năm Ràm còn chị Huệ đưa cậu Khải trở về nhà gặp cha.
Khi tôi về đến nhà, cậu Khải đang ngồi dưới mái hiên nói chuyện phiếm với chị Huệ. Ngó nghiêng một hồi không thấy bóng cha ngồi ở gian trên hay trong buồng riêng, tôi bèn hỏi:
- Cha đâu rồi hai?
- Cha tiếp chuyện cậu Khải được một lúc thì sang nhà chú ba có việc.
Chị Huệ ngẩng đầu đáp rồi lại cúi xuống lặt nốt mớ rau. Cậu Khải ở bên cạnh nhìn tôi cười:
- Út Liên có muốn học chữ không? Tôi có thể dạy cho hai chị em, thầy Minh đã chấp thuận rồi.
- Thiệt… thiệt sao? – Tôi bỗng ngạc nhiên đến độ lắp ba lắp bắp nói không ra hơi.
- Ừa, chứ tôi nói láo Út làm chi? Huệ cũng bằng lòng rồi, mai tôi lên huyện mua vở với cây viết cho hai chị em nghen. Thôi, tôi về. – Cậu Khải đội mũ lên đầu, người hơi nhỏm dậy khỏi cái ghế gỗ. Hình như cậu đợi tôi về nãy giờ chỉ để đích thân báo cho tôi tin vui đó.
- Dạ, cậu về.
Hai chị em tôi theo chân tiễn cậu ra tới tận cổng. Niềm vui bất chợt làm tôi thoáng chốc quên mất một chuyện cực kỳ quan trọng.
- Hai thích học chữ từ bao giờ thế? – Tôi dòm sát vô mặt chị Huệ thì thầm nói với vẻ lém lỉnh.
Chỉ lắc lắc đầu, gương mặt trắng nõn bỗng dưng đỏ ửng cả lên. Chỉ đâu có thích học chữ, là chỉ thích cậu ấm Khải kìa.
*
Buổi học đầu tiên của ba thầy trò bắt đầu từ cái bàn nhỏ dưới mái hiên. Mợ cả chướng tai gai mắt với chuyện này nhưng lại không dám làm trái ý cậu Khải nên mợ tỏ ra bực bội lắm. Suốt tối hôm qua, mợ gắt gỏng mắng má con tôi như tát nước, hễ động vào cái gì không vừa ý là mợ lại chửi đổng. Sớm bảnh mắt hôm nay mợ bồng cậu Cường lên xe ô tô đi chơi tỉnh với mấy bà bạn giàu có, nhờ thế mà cả gian nhà mới lấy lại được sự yên tĩnh.
Cậu Khải uống ngụm nước tôi mời rồi hắng giọng nói:
- Đây là vở và viết của Út, còn cái này là của Huệ. – Vừa nói bàn tay trăng trắng thon dài của cậu vừa thoăn thoắt sắp xếp – Đầu tiên muốn học được chữ Quốc ngữ thì phải thuộc lòng bảng chữ cái, bảng này gồm 29 con chữ.
Tôi mân mê cuốn vở mới tinh và cây viết chì bằng một niềm hân hoan không nói nổi thành lời. Những trang vở kẻ ô còn thơm mùi giấy mới, sờ tay lên có cảm giác mặt giấy hơi ram ráp.
Chị Huệ thì không tỏ ra hào hứng giống tôi, chị nhận các thứ với vẻ mặt ỉu xìu à, chỉ khi liếc nhìn cậu Khải giảng bài, hai con mắt của chị mới sáng lấp la lánh lấp lánh. Tôi bực lắm, chỉ còn dám nói láo với cậu rằng chỉ mê học chữ, mê được viết truyện giống cha để lấy lòng cậu. Mà cậu thì chẳng nghi ngờ gì lời chị Huệ nói, nhìn cậu cười hiền hiền khen chỉ có chí hướng mà tôi thấy khó chịu râm ran trong người.
Buổi sáng hôm đó hai chị em tôi học hết mười con chữ đầu tiên. Tôi thích lắm, học một lúc là thuộc làu làu hết hà, lại còn có thể đọc ngược lộn từ cuối lên đầu vanh vách. Chị Huệ thì chậm hơn, chỉ ấp a ấp úng mãi không nổi mấy chữ. Đã vậy cậu còn bảo chỉ không cần nóng vội, vì Út còn nhỏ tuổi nên đầu óc cũng nhanh nhạy hơn. Tôi là tôi biết thừa không phải vì óc chị chậm chạp hơn tôi đâu, là vì trong giờ học chị chỉ lén nhìn “thầy giáo” hoài, học vậy sao mà tiến bộ nổi.
Thu dọn sách vở xong xuôi mà má lẫn cha vẫn chưa về, chị Huệ hào hứng đề nghị:
- Cậu Khải, cậu muốn đi hái sen hông? Mùa này sen nở đẹp lắm đó.
- Đúng đó, để chị em Út chèo thuyền đưa cậu ra chơi. – Tôi cũng vui vẻ lên tiếng.
Cậu Khải thì chẳng nỡ từ chối bất kỳ lời mời gọi nào của chị em tôi. Thế là giữa trưa nắng chang chang, chúng tôi chèo thuyền đưa cậu ra hồ sen chơi. Đầu hè những nụ sen màu hồng nhạt còn e dè nhú thẳng, vài bông nở sớm đã bung cánh khoe sắc vàng của nhị hoa. Lá sen to bản xanh mướt làm dịu đi cái nắng hè gay gắt.
Hôm nay cậu vận bộ quần áo lụa trắng, chân vẫn mang đôi guốc mộc mạc, mái tóc cắt ngắn được chải gọn ghẽ. Không có âu phục trên người, cậu Khải đã bớt đi mấy phần “Sài Gòn”, thế vào đó là vẻ giản dị nhưng cao quý. Cậu nheo nheo mắt vì nắng gắt, hồ hởi nói:
- Tên của Út Liên cũng có nghĩa là hoa sen nè.
Tôi vừa đưa tay chèo vừa nhoẻn miệng cười. Bấy lâu nay tôi không thích cái tên này vì má có lẽ mong mỏi tôi cũng giống như sen kia, thanh khiết dẫu lấm bùn đen mà tôi thì chẳng được như loài hoa đẹp đẽ đó. Giọng cậu lại trầm trầm cất lên:
- Hoa sen rất đẹp, mộc mạc mà tôn quý, cũng như dân tộc của chúng ta vậy.
Chúng tôi im lặng rất lâu để đưa mắt nhìn những cành sen khẳng khiu vươn mình trên hồ nước. Thuyền đến gần bờ hồ, nước ở men đó nông hơn có thể lội xuống xuống hái hoa sen. Cậu và chị Huệ nhất quyết ở lại trên thuyền đợi tôi chạy xuống hái mấy cành. Tôi đội lá sen lên đầu bì bõm giữa bùn sình để tìm những bông hoa nở sớm.
Tay khẽ vuốt ve cánh sen mỏng manh, tôi lại chợt nhớ vẻ mặt dịu dàng của cậu khi nhắc tới loài hoa này. Không nhịn được tôi ngoảnh đầu đưa mắt tìm bóng ai đong đưa trên thuyền.
Giữa những thân sen tầng tầng lớp lớp, cậu Khải luồn tay vào mái tóc xổ tung của chị Huệ, cậu nghiêng đầu đặt xuống gương mặt của chỉ một nụ hôn. Thật dài, thật lâu.
Từ đây chỉ có thể nhìn thấy khuôn mặt nghiêng nghiêng của hai người. Nắng vàng như thác mật đổ xuống tóc, xuống vai, xuống nụ hôn kéo dài chưa dứt. Thấp thoáng đâu đó những mầm sen chưa nở vươn mình thẳng đứng.
Nụ hôn ươm mùi của nắng đầu mùa và hương thơm thoang thoảng của sen hạ. Đẹp đến đau lòng.