P1- Chương 16

Luân
đến Tòa Đô chính. Anh muốn làm quen với Đô trưởng mới, Giáo sư Trần Văn Hương, vừa thay đốc phủ sứ Nguyễn
Phước Lộc. Với Trần Văn Hương, thế lực thân Pháp mất một chỗ quan trọng nhất
trong cơ cấu hành chính tại thủ đô.

Luân
từng nghe và cũng đã nghiên cứu về ông Hương. Xuất thân là giáo sư trung học,
Hương có khá nhiều học trò nay giữ các chức vụ khác nhau trong quân đội, trong
cơ quan hành chính và một số tham gia kháng chiến. Chính vì vậy mà Diệm chọn
ông trong buổi giao thời. Nổi tiếng ghét Pháp, chưa có quan hệ gì đặc biệt với
Mỹ, Hương là con bài giúp Diệm tạo mơ hồ trong dư luận, tô điểm cho nhãn hiệu “đả
thực, bài phong” của chế độ.

Một cô
thư kí đón Luân. Đó là cô Mai, dạy trường Vương Gia Cần.

- Ông
chỉ đến trường lần đó, khiến ông chủ trường tốn tiền quảng cáo rồi sau phải năn
nỉ học trò… - Mai trách Luân, giọng không vui.

- Tôi
đã xin lỗi ông ta… Công việc không cho tôi có thời giờ. - Luân giọng cũng buồn
buồn. Anh cố nhớ ai có gương mặt mà Mai giống, nhưng lần nữa, anh chịu thua.

- Tôi
không ngờ, ông sớm nhập cuộc như vậy! Bây giờ ông đã là một chánh khách rồi.
Hơn nữa, một nhân vật của gia đình Thủ tướng. Xin chúc mừng ông! – Mai nói mà
như đay nghiến.

Luân
biết chưa nên giải thích với cô thư kí hơi khác thường nầy trước khi hiểu rõ về
cô. Anh im lặng. Hai người đi qua hành lang, vào một phòng rộng.

- Tôi
thưa trước để ông không bị bất ngờ. Ông đô trưởng Hương vốn không ưa người của Thủ
tướng. Tôi báo với ổng, còn ổng chịu tiếp hay không, tôi không thể cam đoan…
Mời ông ngồi.

Chỉ cho
Luân chiếc ghế, Mai xô cửa khuất vào trong, rõ ràng bực bội.

“Có thể
là một người tốt, trong một gia đình dính líu với cách mạng hay bản thân là
người của ta. Có thể là một quần chúng hiểu và đối xử như mọi quần chúng được
cuộc kháng chiến thức tỉnh. Có thể là một phần tử khiêu khích hoặc ít ra, một
phần tử thân Pháp hay thuộc phe cánh chống Diệm. Dù sao, tuổi cô còn quá trẻ.
Bộp chộp...”

Luân
đang suy nghĩ về Mai thì cô đã trở ra:

- Ông
đô trưởng sẽ tiếp ông, độ mười lăm phút nữa.
Thật hên cho ông. Lúc đầu, ổng rầy tôi: “Tôi bảo cô cả trăm lần rồi, tôi không
gặp người bên Phủ Thủ tướng, trừ cá nhân ông Diệm.” Nhưng sau khi đọc tên ông
trong giấy giới thiệu, ổng đổi thái độ: “Mời ông ấy đợi tôi, đây là con của một
người bạn đồng hương Vĩnh Long với tôi...”

Mai nửa
như kể công với Luân, nửa như thông báo cho Luân những chi tiết cần nắm trước.

Luân ra
vẻ cám ơn cô.

- Ở đây
có điện thoại không? Tôi cần nói chuyện với văn phòng ông Cố vấn… - Luân hỏi.

- Kìa!
– Mai chỉ máy nói đặt ở góc phòng – Ông có thể sử dụng.

Mai
lảng ra ngoài. Luân đến máy.

- Alô!
Phải nhà chị Cả không? Tôi, người quen. Dạ, tôi muốn nhắn gấp anh Ngọc… Dạ,
phải… Chị nhắc giúp tôi như sau: Hàng của anh Ngà lộ, chấm dứt ngay đi lại với
đồng hương. Bảy Lý nhắn
như vậy… Dạ, phiền chị bấy nhiêu… Ngà, Bảy Lý là ai, anh Ngọc biết… Dạ, gấp lắm…

Luân
gác máy. Cửa phòng phía trong mở. Một người quắc thước, tuổi trên năm mươi, hớt tóc ngắn, mặc complet xám bước ra.

- Thưa
thầy!

Luân
cúi đầu lễ phép.

- Chào
anh! – Trần Văn Hương, đúng là ông ta, chìa tay cho Luân. Ông nhìn Luân từ đầu
đến chân, giống một bác sĩ đánh giá bệnh nhân.

- Anh
ngồi! - Ông chỉ ghế và tự ngồi xuống ghế đối diện.

Cô Mai
trở vô, với khay trà.

- Cám
ơn cô, cô để đó…

Trần
Văn Hương rót trà mời Luân.

- Anh
có việc gì cần tôi?

Hương
hỏi cộc lốc.

- Dạ,
em vừa nhận công việc bên Phủ Thủ tướng, đến chào thầy, mong nghe thầy chỉ biểu
cho…

Luân
thưa nhỏ nhẹ.

- Ừ! –
Hương hài lòng rõ rệt – Anh học ở đâu? Collège Mỹ Tho? Collège Cần Thơ? Licée
Pétrus Kí?

- Dạ,
em học Chasseloup…

- Vậy
sao? Vậy em không học với tôi?

- Dạ,
em biết thầy từ lâu. Anh của em học với thầy.

- Tên
anh ta là gì?

- Dạ,
Gustave Nguyễn Thành Luân. Cả Jean Nguyễn Thành Luân…

- À!
Tôi nhớ rồi. Luật sư Jean Luân. Ông ta làm lớn bên Việt Minh… Học trò tôi,
người phe nầy, người phe kia… Đều làm lớn… Phải chi họ nghe tôi!

Luân
lặng lẽ nhìn Hương. Gương mặt chữ nhật thể hiện tính cố chấp và vầng trán hẹp,
nặng nề bộ lộ sự nông cạn của tư duy. Một con người thích quyết đoán.

- Người
Pháp trả độc lập cho dân ta. Tuy họ phạm sai lầm trước kia, song cuối cùng rồi
nền văn minh Pháp vẫn chiến thắng. Tình hình hiện nay ở ta khá rắc rối. Cộng
sản chiếm nửa nước. Nửa nước còn lại thì ươn yếu. Đáng lí tìm cách đoàn kết các
lực lượng yêu nước, chống Cộng, ông Diệm lần lượt đánh tỉa họ, lần lượt dùng
chính sách “củi đậu, nấu đậu” chia rẽ họ… Anh ở kề cận ông Diệm, nên lựa lời
khuyên ông ta. Tôi không thích Bình Xuyên đâu, song Bình Xuyên có công trước
đánh Tây, sau đánh Việt Minh, cư xử phải khéo… À! – Hương như sực nhớ ra – Anh
đi kháng chiến mấy năm?

- Dạ,
suốt cuộc kháng chiến!

- Ừ! –
Hương, một lần nữa, nhìn Luân soi mói, song mắt ông ta bớt vẻ khinh khỉnh.

- Tôi
cũng đi kháng chiến một lúc! – Hương buột miệng nói – Sau đó, tôi bệnh nặng về
thành…

- Do
đó, thầy có bài thơ:

“Tài sơ
ráng gượng,

Bệnh
nghiệt phải đành thôi;

Phận
sống thừa cam chịu

Trông
tay thợ vá trời!”

Luân
đọc rành rọt bốn câu thơ.

- Ủa! -
Hương kêu lên, kinh ngạc. - Anh cũng biết bài thơ đó?

- Dạ,
em còn biết bài thầy làm năm 1919, với hai câu kết:

“Dám
hỏi đồng bào mười mấy triệu

Việc đà
như thế nỡ làm thinh?”

Hoặc
bài “Viếng mộ Trần Bá Lộc” với hai câu:

“Mặt
bia rờ rỡ lời khen thế,

Nét mực
ràng ràng giọt máu dân...”

Trần
Văn Hương nhổm dậy. Ông ta ngó Luân lom lom.

- Anh
đọc những thơ đó ở đâu?

- Dạ,
trong kháng chiến!

- Vậy
sao? Tôi không ngờ… Anh em nhận xét thế nào?

- Dạ,
mọi người đều thông cảm… Tỉ như
bài tám câu thầy làm tháng 10/1945:

“Vẫn
biết từ xưa phải có vầy

Cờ đà
túng nước, tính sao đây?

Ngỡ là
chí lớn, trời còn tựa

Hay nỗi
tài hèn, thế khó xoay…”

Luân
đọc được bốn câu. Trần Văn Hương cao hứng, đọc nốt bốn câu còn lại:

“Ở lại
cho cam cùng bạn tác

Lánh đi
cũng khổ với cao dày

Thôi
thôi! Nghĩ lắm chi thêm hận.

Đem cái
tàn hồn phó nước mây!”

- Tôi
trở về thành, sau bài thơ đó… - Giọng Hương ngậm ngùi.

- Tôi
sẽ thực thi một nền dân chủ ở địa phương… Ở đây, tôi chọn lựa người bổ vào các
ngành theo đức, tài. Tôi gạt mọi đảng phái ra một bên. Tôi không dung tha cho
tham nhũng. Nếu anh công nhận chuyện tôi làm là đúng thì tôi rất vui mừng được
sự hợp tác của anh. Tôi không nhắm mắt theo các chỉ thị của Thủ tướng. Vả lại,
còn Quốc trưởng, gì thì gì, nhà có nóc. Quốc trưởng tại vị, mọi người phải phục
tùng Ngài. Cá nhân Quốc trưởng là một chuyện, nguyên thủ quốc gia là chuyện
khác. Tôi đã nói thẳng với tướng Collins và ông ta tán thành. Chính phủ Mỹ cam
kết ủng hộ Quốc trưởng. Bây giờ mà xáo trộn thì chỉ có lợi cho Cộng sản.

Hương
hùng hồn thuyết một hồi lâu, khi các kỉ niệm cũ lắng xuống.

Luân từ
giã Hương. Trên xe, anh tư lự. Những tài liệu mà anh có về Giáo sư Trần Văn Hương quả chính xác: Gàn, kiêu căng,
thiển cận, chủ quan. Thành viên của nhóm “Tinh thần” – nhóm trí thức trùm chăn
suốt cuộc kháng chiến của dân tộc – Trần Văn Hương tuy vào tuổi chưa tới năm mươi
lăm đã tỏ ra lẩm cẩm. Điều duy nhất buộc Luân phải suy
nghĩ, đó là phần tình cảm đối với cuộc kháng chiến, tuy rơi rớt, ít ỏi song vẫn
còn trong ông ta.

Khi sắp
ra về, Luân hỏi:

- Thầy
có tin gì của anh Hai, con thầy không?

Con
trai của Trần Văn Hương đi kháng chiến và tập kết ra Bắc.

-
Không! Tôi không hỏi. Cả bà nhà tôi cũng không hỏi. Thứ con hư, hỏi làm gì?

Ánh mắt
và giọng nói của Hương chỏi nhau. Ông ta không thể tự chủ được nữa khi nghe
nhắc con mình, song mồm thì vẫn nói cứng.

Luân đi
đến kết luận: Ông ta thích làm một nhân vật đầy cá tính, có lẽ ông ta gượng gập
với vai kịch. Trong người ông, cả một khối mâu thuẫn…

P1 - Chương 17

Chiếm
góc đường Catinat cùng phía với Nhà dây thép, ngó ngang nhà thờ Đức Bà và xếp
cạnh trường Taberd, Nha tổng giám đốc công an không đeo một bảng tên mà vẫn là
mối hăm dọa đối với những ai sinh sống tại Sài Gòn. Thời Pháp thuộc, nơi đó chỉ
khiêm tốn là một bót lính kín, như bót Bôlô trong Chợ Lớn. Sau khi Pháp trở lại
Việt Nam lần thứ hai, Catinat trở thành trung tâm trấn áp toàn Nam Bộ và các
tỉnh phía Nam Trung Bộ, với một nhà giam khắc nghiệt, các phòng điều tra đẫm
máu. Lũ Tây lai, lũ lưu manh, lũ đấm thuê từ châu Phi, từ Ấn Độ được sử dụng,
ai đã lọt vào Catinat thì khó thoát – mỗi đêm, chúng thủ tiêu hàng chục người
yêu nước ở cầu An Lạc, cầu Bình Lợi – hoặc có thoát cũng thân tàn ma dại.

Do ảnh
hưởng của cuộc kháng chiến, do âm mưu tô điểm cho bộ mặt bọn ngụy và nằm trong
sự trả giá Mỹ - Pháp, ngày 7-10-1954, Pháp giao Catinat cho Ngô Đình Diệm. Lại
Văn Sang, thủ lĩnh Bình Xuyên, Tổng giám đốc cảnh sát, chuyển đại bản doanh về
đó.

Những
cuộc bắt bớ tiếp tục. Bây giờ, nạn nhân không còn thuần Việt Minh như trước.
Trong các phòng giam chật ních, người ta có thể gặp các trí thức lên tiếng ủng
hộ hòa bình, những người hợp tác với Ngô Đình Diệm, các chủ hiệu buôn ở Chợ
Lớn. Giữa một xã hội đầy rẫy cướp bóc, khám Catinat hầu như vắng bóng các hạng
thường phạm. Số thường phạm bị giam trước kia nay là nhân viên của Tổng nha,
chủ yếu là nhân viên điều tra.

Lại Văn
Sang ném tờ giấy đánh máy xuống đất, đấm mạnh tay trên bàn, mặt đỏ phừng phừng.

Ly Kai
lượm tờ giấy, lẩm nhẩm đọc. Đó là quyết định của Thủ tướng cấm khu Đại thế giới
hoạt động. Lại Văn Sang đi lại trong phòng, gót giày nện tới tấp.

- Biểu
thằng Sáu Thưng lên!

Lại Văn
Sang nói trỏng. Ly Kai lẳng lặng ra ngoài.

Lại Văn
Sang đến bên cửa sổ, vẹt tấm màn. Cửa sổ ngó ngay dãy phòng điều tra nằm phía
sau phòng làm việc của Tổng giám đốc.

Ở phòng
số ba, Sang nhìn rõ một cô gái đang khóc sướt mướt. Cô
khá đẹp.

- Ê! -
Sang gọi vọng xuống – Cái gì đó?

Gã điều
tra vội chạy ra thềm:

- Thưa
anh Ba, con Lệ Chiêu…

- Lệ
Chiêu là đứa nào? Con gái của hãng xà bông Cô Ba hả?

- Dạ,
không phải… Nó là con ca sĩ hát ở “ba”…

- Bắt
ca sĩ làm chi?

- Dạ,
lệnh của Thiếu tướng…

- Sao?
– Sang kinh ngạc.

- Dạ,
thiếu tướng thích nó, muốn ngủ với nó một đêm, trả tới hai mươi
nghìn mà nó còn làm cao…

- Vậy
hả? – Sang hỏi lần nữa, giọng xui xị.

Ông ta
ngó sang phòng số bốn, mặc
dù tai vẫn nghe rõ lời của cô ca sĩ và gã điều tra.

- Tội
nghiệp em… Em có chồng, có con…

- Ăn
thua mẹ gì thứ đó… Thiếu tướng thích gái có chồng, có con…

- Tội
nghiệp em…

- Tao
nói không có tội nghiệp gì ráo… Một đêm thôi. Cỡ Hồng Tuyến Nữ mà phải riu ríu
qua hầu Thiếu tướng, sá gì mầy. Mầy hát một đêm cao lắm được năm trăm. Thiếu tướng trả tới hai mươi nghìn. Mầy cãi tao, tao bắt mầy ở luôn tại đây một tuần
lễ, cho tụi công an xung phong thay phiên, một đêm mầy phải hầu một chục đứa,
mà mầy mang cơm nhà tới, tụi nó chỉ có vi trùng tiêm la chớ không có đồng xu…

Không
hiểu sao, Lại Văn Sang cau mày…

Từ
phòng số bốn vọng lên tiếng rên của một Hoa kiều:

- Ngộ
chịu! Ngộ chịu! Đừng đổ nước… ngộp quá…

Chắc là
gã điều tra cười ha hả:

- Tỉu
nạ má! Đợi uống hết một thùng nước rửa chén mới chịu… Hãng dầu Nhị Thiên Đường
của mầy lời bạc tỉ, chỉ
giúp Thiếu tướng có một triệu mà ke re cắt rắt. Kí giấy đi, chồng tiền xong,
mầy về nhà…

Lại Văn
Sang ngồi trở lại bàn viết. Ông ta mở một cuốn sổ ghi chi chít các địa chỉ: Nhà
thuốc Ông Tiên, hãng xuất nhập cảng Ismael, hãng xe đò Thiên Tân, hãng máy bay
Cosara, nhà thuốc tây Cường Lắm, tiệm vàng Nguyễn Thế Tài…

Ly Kai
dẫn Sáu Thưng vào. Sáu Thưng tóc bôm bê; môi thâm xịt, cũn cỡn trong bộ đồ lớn
vừa may, đi khom lưng từ cửa, rụt rè bắt tay Sang.

- Anh
Sáu ngồi! – Sang chỉ ghế cho Thưng.

- Việc
đã gấp – Sang nói – tôi nhờ anh Sáu. Anh vừa về với tụi nầy, tôi giao anh Sáu
một công tác để lập công. Lập công lớn đa… Ngô Đình Diệm vừa ra lệnh đóng cửa
Đại Thế Giới. Đại Thế Giới là nồi cơm của anh em Bình Xuyên, đóng cửa Đại Thế
Giới thì anh em mình lấy
gì nuôi vợ nuôi con, lấy gì lo đại sự? Đại Thế Giới lập từ hồi chưa chiến
tranh, đâu phải do Bình Xuyên. Thiên hạ chơi bời giải trí ở đó đã gần hai mươi năm, Bình Xuyên tu bổ mở mang cách nay cũng bảy, tám năm.
Hao tốn nhiều mà thâu chưa hòa vốn… Ngô Đình Diệm lại đóng cửa.

Sang vỗ
bàn rầm rầm:

- Nói
thiệt. Bình Xuyên quyết ăn thua đủ với nhà Ngô phen nầy!

- Phải
quá mà! Thụt lui một bước, họ đẩy anh em mình té xuống kinh Tàu Hủ liền! – Ly
Kai chia sẽ nỗi bất bình với Lại Văn Sang.

- Xì
thẩu Ly Kai nói đúng… Xì thẩu nhắc các chủ sòng trong Đai Thế Giới yên tâm:
Bình Xuyên thách đứa nào dám đụng đến Đại Thế Giới – Sang vẫn xẵng giọng – Tôi
giao anh Sáu Thưng một đại đội, đóng phía chợ An Bình. Hễ tụi nó lò mò vào quấy
rối, anh Sáu cho nổ súng. Tới đâu thì tới!

Sáu
Thưng thẳng người:

- Anh
Ba đừng lo. Đứa nào muốn lọt vô cửa Đại Thế Giới phải đạp qua xác thằng Sáu
Thưng nầy!

Lại Văn
Sang bước ra khỏi bàn viết, vỗ vai Sáu Thưng:

- Vậy
mới là hảo hớn!

- Dạ,
em lên Sài Gòn, thân như kẻ trôi sông lạc chợ, nhờ anh Ba cứu vớt, đùm bọc mới
có ngày nay. Ơn đó... – Sáu Thưng vừa nói vừa rơm rớm nước mắt.

- Thôi!
Anh Sáu chớ nói đến chữ ơn. Bọn mình là khách giang hồ. Quý là quý cái tình cái
nghĩa…

Chuông
điện thoại reo. Sang nhấc máy:

- Tôi
đây, ai đó? À! – Sang chợt dịu giọng – Dạ… em đây anh Bảy. Dạ… em qua liền… Dạ,
thế nào tối nay cô Lệ Chiêu cũng có mặt chỗ anh Bảy… Dạ…

Đặt máy
xuống. Sang bảo Ly Kai:

- Xì
thẩy đưa anh Sáu vô Đại Thế Giới, làm quen với đại đội bảo vệ. Nhắc tụi phòng ba về cô Lệ Chiêu… Tôi sang chỗ Thiếu tướng ngay bây
giờ.

Sang
bước đi mấy bước, chợt gọi Sáu Thưng, ông ta thì thầm trao đổi với Sáu Thưng
việc
gì đó mà Ly Kai giữ ý đứng hơi xa, nghe không rõ
ngoài mấy tiếng:

- Một
tấn là đủ… - Sáu Thưng nói.

- Làm
sao đặt? – Sang hỏi.

- Em
đảm bảo với anh Ba. Em là đặc công thủy mà!

*

Ly Kai
rót đầy hai li, chai Cognac đã cạn, Sáu Thưng ngồi lắc lư trên chiếc ghế cao,
cô gái bán bar che miệng cười miết vì anh chàng vỗ ngực tự xưng là “Vua rượu Cà
Mau” đã không chịu nổi mười li như anh ta hứa trong cuộc thi
tay đôi với Ly Kai. Mặt Ly Kai tái mét còn mặt Sáu Thưng thì như ớt chín.

Lúc
khởi sự, Sáu Thưng chẳng những uống rượu theo lối nước nạp mà còn rờ mó vuốt ve
cô ả. Bây giờ, cô ả áp sát người vào Sáu Thưng, anh ta giống như kẻ sắp chết,
mắt nhắm nghiền, cất tay lên không nổi.

- Ông
Sáu, tụi mình làm một cái chót rồi vô Đại Thế Giới… - Ly Kai nhét li rượu vào
tay Sáu Thưng.

- Ông
Sáu Thưng cái gì cũng giỏi hết! Ông Sáu làm quan bên Việt Minh được mấy năm?

- Đâu
cũng năm, sáu năm…

- Ông
Sáu ở Trung đoàn 58 biết Bảy Luân không?

- Bảy
Luân nào?

- Bảy
Luân tiểu đoàn trưởng 420, trung đoàn phó 58 đó…

- Biết…
mà va tập kết rồi, phải không? Va là kĩ sư Luân, chung một đơn vị với tôi. Bị
va mà tôi không thèm đi lính nữa, về xã Trí Phải trồng khóm.

- Tốt
quá! – Ly Kai vui vẻ hẳn… - Ông Sáu đánh bộ hay đánh thủy?

Y ta
đột ngột hỏi sang chuyện khác.

- Tôi
là đại đội phó đặc công thủy… chuyên đánh tàu, phá cầu… Cầu bao lớn, tôi cũng
phá bay…

- Cỡ
cầu chữ Y, ông Sáu phá bay không?

- Ậy!
Đó đa… - Sáu Thưng cười hí hí – Cô em đây dễ thương quá, qua khuyên đừng lò mò
lên cầu chữ Y mà nát xương, nghe! – Sáu Thưng cố đứng lên – Ta đi, hè! Cô em
ơi, cho qua hun một miếng!

Cô gái
chìa má, Sáu Thưng chồm qua bàn rượu. Hắn ngã vật xuống, nôn lênh láng…