TRẬN ĐỊA CẦU CHÁY.

(Gửi
nhanh từ tiệm NET trên đường Hạ Long, Vũng tàu)

Không
rõ từ Phum Chunh đại quân xuất phát lúc mấy giờ, khoảng tám giờ sáng, đội hình
phục đã nghe tiếng động cơ ầm ì từ xa vọng lại, cả đội hình hồi hộp lắng nghe động
tĩnh… địch đang cơ động quân từ Phum Tasek ra cầu, khoảng vài chục tên mang
súng chạy theo đường 69.

Bỗng
thình lình tiếng súng nổ từ phía bên kia suối vọng về, với mức độ vừa phải
không căng thẳng lắm… bên này cầu, chúng dùng cối 82 và DKZ bắn về phía bên kia
cầu, có khẩu cối 82 đặt gần c10 khoảng 100 m và bắn liên tục, từ xa do buổi
sáng chúng tôi thấy khói của địch bắn, địch dùng một lực lượng nhỏ chận ta ngay
đầu cầu, để hỏa lực bên này tấn công vào quân ta. Lúc này nghe tiếng đạn pháo
và súng máy trên tăng bắt đầu bắn, đạn pháo của tăng có quả nổ cách c10 rất gần,
nhiều nhất là cối 82 và DKZ của các đơn vị trợ chiến các d bắn (không nghe 12.7).
Phía trong đội hình c9 và c11 chừng hơn 1 km, địch dùng cối lớn bắn liên tục, đạn
bay qua đầu đội hình ta nghe sột soạt, càng lúc hai bên bắn càng rát… được nhận
lệnh chuẩn bị pháo 105 bắn, đội hình ta chuẩn bị, đạn pháo của ta sẽ bắn ở cự li
300 m trở về đầu cầu, cách quân d3 gần nhất là 300 – 400 m… pháo liên tục bắn
trong vòng mười phút với cường độ tương đối ác liệt. Dứt pháo của ta, địch vẩn
còn tấn công ta nhưng có phần giảm hơn lúc trước… đạn tăng của ta vẫn còn bắn
khốc liệt về bờ bên này chứng tỏ chúng ta chưa vượt ngầm… loạt pháo thứ hai
vang lên có phần căng hơn, và các loại hỏa lực của ta bắn càng mạnh hơn. Tình
hình phía trước địch đánh quá căng, bộ binh ta chưa tràn qua ngầm dứt điểm được,
dù pháo đã bắn liên tục (anh em d2 qua ngầm bị chúng bắn rát quá phải quay lại),
nên lệnh của e95 là c10 và c9 đánh vận động từ trong ra, chỉ để lại c11 án ngữ
con đường 69 rẽ vào Phum, hai đơn vị của d3 bám theo trục đường, tiếp cận với lực
lượng địch phía trước, hỏa lực chúng ta chi viện lúc này mạnh hơn để hỗ trợ cho
lực lượng bộ binh.

C10
khi tiếp cận đầu tiên, gặp khẩu cối 82 của địch, đã tiêu diệt bốn tên tại chỗ,
c9 khi tiếp cận mặt đường gặp và diệt ngay hai tên địch đang cơ động về phía
trước đội hình, bị chọc từ phía sau địch tập trung hỏa lực phản công ta, do
không trang bị hỏa lực mạnh theo cùng, nên 2c của d3 bị chựng lại, chúng phát
hiện đội hình ta phía sau, địch bắn cối liên tục về phía ta, mặt trận phía bên
d3 gặp khó khăn… TMT 95 gọi trực tiếp trên máy, cho chi viện pháo 105 bắn dọc
theo lộ để tiêu diệt địch, vì chúng bám theo đường đánh ta. Loạt pháo này chừng
hai mươi quả, có tác dụng rõ rệt, anh em d2 có điều kiện vượt ngầm, nhưng cũng
chưa tiến lên chiếm sâu vào mặt đường… hỏa lực đánh tập trung vào đội hình địch
và cả hai hướng của địch đều bị tấn công. Biết hỏa lực d3 yếu chúng mở đường
thoát về hướng c10… trên máy bộ đàm, TMT 95 lệnh cho các loại hỏa lực tấn công
dọc theo đường, sâu phía trong, cản đường chạy của địch, hướng c10 mặt đường có
độ dốc rất lớn về hướng suối, và địch bị dồn về khe suối, không đánh nổi c10 để
làm chủ mặt đường, địch đành phải rút chạy theo triền suối về hướng bãi lầy phía
sau, lúc này c11 được lệnh vận động chạy đón đánh địch, và các loại cối của ta
bắn đuổi theo chúng.

Đội
hình d3 và d2 tiến ra mặt đường truy kích những tên còn lại, bộ phận d1 còn ở
phía bên kia bờ bảo vệ đội hình chính của trung đoàn.

Đây
là trận chiến mà địch có sự chuẩn bị về công sự khá vững chắc, chúng đào hầm
hào bên vệ đường, các khẩu hỏa lực của địch đều được đặt dưới các công sự nên
pháo của ta phần nào sát thương không lớn, địch bị tôn thất do pháo tăng và cối
120, do chúng nằm trên triền dốc của mặt đường nên hiệu quả của DKZ và 12.7
không phát huy được.

Chiếm
được chiếc cầu này cánh cửa đánh chiếm chùa Preah Vihear đã mở toang. Phía bên
kia cầu ta chuẩn bị trận địa cho lực lượng pháo 105, công binh đánh mìn cho sập
cầu để tạo thế đặt các thiết bị cho đội hình tăng vượt ngầm, chuẩn bị tiến đánh
huyện Choam Khsan cách trận địa không xa, bộ phận d1 ở lại củng cố thế phòng thủ,
còn d2, d3 tiếp tục lên đường tiến về Choam Khsan.

Ta
tiêu diệt trên sáu mươi tên, hầu hết chết trong công sự và thu rất nhiều hỏa lực
mạnh của địch, mỗi c của d3 đều thu được cối 82.

D2:
hi sinh sáu; bị thương gần mười người.

D3:
hi sinh hai; bị thương sáu.

Đội
hình tiếp tục hành quân, khi trời đã gần trưa.

P/S:
Cũng chính tại khu vực này, từ năm 1982 cho đến khi ta rút về nước là F bộ F307,
chỗ đội hình tăng dừng lại bắn là d16 huấn luyện, nơi chúng tôi vượt suối là bệnh
xá.

TRẬN ĐÁNH PHUM ROLUM THMA.

(Viết
tại thành phố biển Vũng Tàu, đọc lại bản thảo trên QL56 về thị xã Long Khánh và
post tại thư viện Long Khánh)

Qua
báo cáo của c11 d3 trên đường truy kích địch, còn một lực lượng của chúng chạy
về hướng tây, qua nghiên cứu trên bản đồ, thì có lẽ chúng về Phum Rolum Thma, từ
vị trí đang hành quân về Phum này không xa lắm, Thủ trưởng Khao quyết định điều
d3 tấn công Phum này, còn lực lượng d2 sẽ tiến vào Choamkhsan.

Sau
khi bàn bạc và thống nhất phương án tác chiến, thông báo cho pháo binh chuẩn bị,
điều thêm hỏa lực tăng cường, đội hình xuyên rừng về Phum Thma.

Khu
vực này trũng nên bãi lầy khá nhiều, rừng dày đặc, độ bao phủ lớn, nhưng giữa
mùa khô, hành quân như thế này là lí tưởng, bộ đội không bị mất sức, cực nhất
cho các phân đội hỏa lực, mang vác cồng kềnh, vượt qua bãi lầy đều nhờ anh em
BB giúp đỡ.

Xuyên
qua một con đường lớn, thì chúng tôi đã phát hiện từng nhóm địch xuất hiện theo
đường, hình như chúng cũng đang di chuyển về Phum này.

Căn
cứ trên bản đồ và thực địa, TMT 95 đưa ra cách đánh như sau:

Phum
này có hai mặt giáp bãi lầy, và hai mặt giáp đường, sẽ cắt hai hướng bắc _ nam
không cho địch chạy thoát, và dồn chúng ra bãi lầy hướng tây để hỏa lực tập
kích tiêu diệt.

Tôi
theo cánh của c10 cùng với d phó d3, cắt rừng men theo bãi lầy về hướng nam của
Phum, do địa hình quá xấu, nên khó khăn cho anh em hỏa lực 12.7 rất nhiều. Sau
khi vào vị trí tập kết, tôi cùng tổ trinh sát 95 cùng c trưởng c10 bám men theo
địa hình để quan sát, từ xa thấy Phum này là Phum lớn, nhà cửa còn đàng hoàng,
có cả tiếng gà gáy… địch đi lại lố nhố trong Phum, thấy cả Pốt nữ đang phơi quần
áo, trên hàng rào của một căn nhà ngói xưa.

C9
đánh thẳng theo trục đường vào Phum từ hướng bắc. C10 đánh từ hướng nam lên,
không cho chúng chạy (không dùng phương án đón lỏng) dồn địch sang hướng c11 và
bãi lầy hướng tây. Theo các hướng tổng hợp báo cáo thì lực lượng địch cũng khoảng
năm mươi – sáu mươi tên.

Lệnh
nổ súng... Cối 120 từ hướng cầu Cháy bắn lên... rơi vào giữa Phum và tản dần về
hướng tây… sau khi cối 120 chi viện xong, hai khẩu cối 82 của d3 bắn phía trước
đội hình, và tiến dần vào giữa Phum, khẩu DKZ theo hướng c9 bắn thẳng vào Phum.

Địch
phản lại chỉ có khẩu DKZ về hướng c9, còn toàn bộ là AK và B40 B41, nhưng do hỏa
lực của ta áp đảo, nên chúng bắn chỉ chừng hơn mười quả DKZ thì địch im không
thấy bắn nữa (do bị trúng cối 82 của hướng c9), đội hình địch có sự hoảng loạn,
địch chạy tứ tung về các hướng, nhưng nhiều nhất là hướng c10, một nhóm Pốt nữ
bốn tên chạy đầu tiên ra hướng c10… d phó d3 định bắt sống mấy Pốt nữ này, nên
ra lệnh không cho bắn, đến khi thấy chúng ra nhiều buộc phải nổ súng… khẩu 12.7
cùng ba khẩu RPD của c10 phát hỏa đầu tiên, quan sát thấy nhóm nữ bị trúng loạt
đạn 12.7 đầu tiên, và sau đó là hai tên phía sau, còn lại chúng tản xuống bãi lầy
và bắn lại ta AK và B40.

C10
đã nổ súng, nên hướng c9 cũng tấn công theo đường vào Phum, và tiếp theo c11
cũng nổ súng (thực ra theo phương án thì c11 chưa nổ vội, nhưng vì lính ta nôn
nóng nên cũng nổ luôn, c11 bị kiểm điểm trận này) toàn bộ lực lượng địch dồn về
giữa Phum, và chống trả, nhưng vì hỏa lực yếu, bị ta đẩy ra mép bãi lầy, cối 82
của d3 bắn chặn giữa hồ vào trong, làm cho địch nhốn nháo hơn. Phía c10 có năm
Pốt nữ chạy dọc theo bãi lầy, nước đến nửa cẳng chân, cả ba anh lính bắn mãi
không tiêu diệt được chúng (do nhìn thấy cảnh nữ mặc xà rông chạy trên mặt nước…
anh nào cũng tức cười, thì làm sao bắn trúng, ba anh này cũng bị kiểm điểm sau
trận đánh) khẩu 12.7 quay nòng và tiêu diệt luôn. Lúc này, toàn bộ xung lực hỏa
lực của d3 dồn hết về hướng bờ hồ phía tây, từ phía bờ của c10, tôi thấy từng
tên lính Pốt bị ta tiêu diệt ngay sát mép nước, lính d3 luôn miệng kêu “Chố
chanh nưng ban róp rốc lò o” nhưng chẳng thấy thằng nào giơ súng đầu hàng, để
được đối xử tử tế cả.

Đây
là trận đánh đi vào lịch sử của dBB3 e95, hiệu suất chiến đấy rất cao, tiêu diệt
nhiều địch và ta thương vong không đáng kể: c9 bị thương bốn; c11 bị thương hai;
c10 an toàn.

Có
lẽ Phum này là Phum có cửa hàng thương nghiệp (như bên ta) vì hàng hóa, vải vóc
rất nhiều, máy may, dầu hỏa, xăng đều có… nhà cửa sạch sẽ ngăn nắp, trong Phum
chỉ có hơn mười tên địch bị tiêu diệt, số còn lại chết ngoài bãi lầy và trên hướng
c10 (khoảng hơn hai mươi tên), ta thu khẩu DKZ và toàn bộ hỏa lực cá nhân của địch.

Ta
thu quân và hành quân về Choam Khsan khi đã về chiều.

P/
S: Choam Khsan sau này là căn cứ của ePB 576 f307 cho đến ngày ta rút về nước.

NHỮNG NHẬN ĐỊNH SAU TRẬN ĐÁNH.

Trong
trận Rolum Thma, sau khi chiếm cầu cháy xong, e95 dừng lại, không tiến về Choam
Khsan, và trận đánh này xảy ra vào lúc ba – bốn giờ chiều, thì mức tiêu diệt địch
sẽ lớn hơn, vì trên đường về lại Choam Khsan, chúng tôi còn chận đánh một nhóm
địch, từ phía trong thị trấn bị anh em d3 đánh dạt ra. Choam Khsan và Rolum
Thma là nơi thu quân, của các nhóm tàn quân, từ các đơn vị trong quân khu Đông
bắc của địch chạy về đây, vì sau khi cùng anh em 198 đặc công chiếm chùa Preah
Vihear xong, chúng tôi còn quay lại, và cùng với anh em e29, đánh địch tại Phum
Char và Phum Kamtuot là những Phum địch dồn về từ Choam Khsan.

Nhưng
hoàn cảnh lúc ấy không cho phép, vì đến thời điểm này, cánh quân của QK5 gặp
nhiều khó khăn về lực lượng. Toàn Quân khu lúc ấy chỉ có ba Sư đoàn: f2, f307,
f309, trong đó sư đoàn thiện chiến nhất của quân khu là f2, lại phải chi viện
cho cánh quân nam Tây Ninh (QĐ 4) còn f307 và f309 là những đơn vị mới thành lập
trong mùa mưa 1978. Sư đoàn 307 nòng cốt là e95, với bề dày truyền thống của
trung đoàn trong KCCM ở mặt trận B3, là e chủ lực, còn e29 và e94 là những đơn
vị xây dựng kinh tế. Sư đoàn 309 nòng cốt là e31 (rút từ f2 về) là e chủ lực,
các đơn vị còn lại cũng là những đơn vị xây dựng kinh tế.

Cho
đến giờ phút này, dù là người lính tham gia từ đầu của cánh quân Đông bắc, và
trong cánh quân chủ lực của Quân khu trên chiến trường, nhưng tôi cũng rất khâm
phục tinh thần chiến đấu của anh em e31, nhất là khi còn ở khu vực Xa - Xb, một
trung đoàn phải nói tập trung binh hùng, tướng mạnh của mặt trận lúc ấy, bách
chiến bách thắng, vượt qua muôn vàn gian khổ trên chiến trường. Tính gan lì
trong chiến đấu của họ là số một.

Như
vậy từ bờ tây sông Mê Kông chỉ còn duy nhất e95, cô đơn độc mã trong nhiệm vụ
chọc thủng phòng tuyến của địch, và theo sau là e29 bảo vệ hành lang vừa chiếm
được, giữ thông tuyến đường giữa phía trước và phía sau. E94 còn phải phối thuộc
với f309 bình định bờ đông Mê Kông, tạo tiền đề cho f309 lật cánh sang chiến
trường Battambang khi QĐ3 rút khỏi chiến trường K tháng 3/ 79.

Nhiệm
vụ rất gấp và nặng nề, nên e95 vẫn phải tiến về phía trước, bỏ lại phía sau những
Phum chưa sạch bóng địch, khẩn trương đánh chiếm chùa Preah Vihear… mục tiêu cuối
cùng của mặt trận Quân khu 5.

TIẾN VỀ CHÙA PREAH VIHEAR.

Sau
khi đánh tan nhóm địch ở Rolum Thma, chúng tôi trở về Choamkhsan… qua khỏi Phum
chừng hơn 1 km, chúng tôi nghe tiếng súng nổ rộ lên từ phía trước, TMT 95 điện
về hỏi, và được trả lời là d2 đang truy kích, địch biết là ta đánh Thma nên
không về Phum, mà chạy tán loạn vào trong rừng (chúng tập trung về Phum Char)d3
chỉ truy kích địch được một đoạn và quay về.

Trong
thị trấn Choamkhsan, đội địch vận đang làm công tác tuyên truyền. Đây là một thị
trấn tương đối trù phú, nhà cửa kiểu xưa, có vườn cây ăn trái và dân đông đúc.
Khoảng mấy trăm dân đang tập trung để nghe cán bộ của bạn nói chuyện về cương
lĩnh của Mặt trận Cách Mạng Campuchia. Chúng tôi vừa đến Phum, thì đội hình cơ
giới và tăng cũng vừa đến, anh em d1 đang tranh thủ hạ ba lô để nghỉ ngoài đầu Phum.

Tranh
thủ thời gian, tôi mở nốt phong lương khô ăn bữa trưa, vì có nghe là đội hình
trinh sát và BTM e95 sẽ tiếp tục hành quân về hướng Chùa Preah Vihear ngay
trong chiều nay.

Khoảng
gần ba giờ chiều 11/ 1, đội hình d3 tiếp tục lên đường. Từ thị trấn tiến về chùa,
đường khá tốt, có lẽ trong thời của Pốt, con đường này thường xuyên sử dụng. Đi
ngược lên hướng bắc gần biên giới, rừng có vẻ rậm hơn và ít rừng khộp, nên cũng
đỡ được phần nào cái nắng mùa khô. Được sự hộ tống của xe tăng, đội hình tiến về
phía trước không gặp sự kháng cự nào của địch, vượt qua Phum Chong Krang, đội
hình tăng và bộ phận BB hộ tống quay lại Choamkhsan, và chúng tôi hành quân
xuyên rừng về hướng bắc, vượt qua ngã ba đường 120 và lộ 69 chùng hơn cây số,
chúng tôi triển khai đội hình nghỉ, chờ anh em đặc công từ hướng Phnom Tabeng
lên.

Vì
nằm trong tầm pháo của địch từ biên giới, chúng tôi phải đưa đội hình vào khu rừng
rậm, phân tán và phục đường.

Khoảng
chín giờ tối, chúng tôi nhận được lệnh đón anh em đặc công, đang hành quân bám
theo trục đường. Gặp nhau hai bên cùng hội ý, thống nhất theo mệnh lệnh, là đội
hình hành quân ngay trong đêm, để tiếp cận với ngôi chùa cổ kính này, vì ban
ngày hành quân sẽ bị lộ, vì khu vực gần biên giới rừng rừng khộp đã rụng hết lá
cũng như nhiều bãi rừng thưa, dễ bị chúng phát hiện.

Trăng
sáng… trời mát mẻ… rừng thưa… anh em được nghỉ ngơi chút đỉnh, nên đội hình
hành quân khá nhanh, đội hình đi cách mặt đường khoảng hơn 100 m, và sau gần ba
giờ ta đã tiếp cận với khu vực, mà xưa kia trong thời hoàng kim của mình,
Sihanouk đã cho xây một ngôi nhà, để dừng chân trong các đợt đi tham quan của
nhà vua, cách chân núi chừng 3 km.

Để
bảo đảm bí mật chúng tôi di chuyển đội hình về khu rừng rậm bao quanh một cái bãi
lầy. Toàn bộ đội hình triển khai bí mật, quan sát con đường để nắm tình hình của
địch.

Nơi
đây vẫn còn địch, chúng vẫn còn đi lại nhưng với số lượng ít, cơ bản chúng quan
sát theo trục đường, để chặn đánh ta từ xa. Thấy ở gần đường có khả năng dễ lộ,
TMT95 di chuyển đội hình vào sâu trong rừng, vòng theo phía phải của bãi lầy và
nằm chờ lệnh.

Qua
một đêm và một ngày theo dõi chúng tôi thấy không có động tĩnh gì của địch,
chúng cũng đi lại rất thận trọng, và với số lượng không đáng kể.

Gần
tối, đội hình di chuyển về phía chân dãy Dangrek. Xuyên qua những cánh rừng
già, khoảng một giờ sau chúng tôi đã tiếp cận với chân núi.

Phương
án tác chiến được thông qua: Đội hình BB sẽ bố trí dưới chân núi, phục kích con
đường chính lên chùa (sau này ta gọi là đường vận động số 1), có nhiệm vụ tấn
công quân chi viện của địch nếu tình huống xấu xảy ra. Bộ phận đặc công sẽ chia
thành ba hướng tấn công lên chùa, một theo đường chính (đường Vđ số 1) một bộ
phận tấn công cách đường chính về phía Nam – tây Nam (đường Vđ số 2) chừng 200 m,
và bộ phận thứ ba ở hướng chính tây ngôi đền (đường Vđ số 3 sau này là đường
chi viện của c2 d1).Tôi được phân công theo đường chính, dẫn anh em đặc công tấn
công mục tiêu.

Phương
án tác chiến theo trục đường (đường số 1) như sau: Toàn đội hình sẽ bám theo sườn
núi thành ba nhóm, hai nhóm trong rừng và một nhóm theo đường chính, nhóm theo
đường chính xuất phát sau đội hình chừng một giờ, tuyệt đối không bám vào các
dây leo vì qua quan sát buổi chiều, chúng tôi đã phát hiện địch treo cối trên
các dây leo, chỉ cần động mạnh là cối sẽ rớt và chạm nổ ngay (phía dưới toàn là
đá), cứ cách 50 m sẽ có một đặc công bám ra mặt đường, nằm phục và nghe ngóng
tình hình, bắt liên lạc với anh em theo đường chính.

Đúng
giờ G các bộ phận xuất phát.