Biển mây

Đuổi
theo biển mây cũng như đuổi theo một đoạn thời gian kiếp trước, chỉ cầu ý niệm,
không hỏi nhân quả. Biển mây như sóng cả cuộn trào dần dần che lấp núi sông
không còn dấu vết, vạn sự nhân gian cũng theo đó mà trở nên mơ hồ mông lung.
Biển mây mênh mông phô bày cảnh tượng vô bờ vô bến, khi mờ mịt như chốn bồng
lai tiên cảnh, khi sáng rõ lại như nước thu gió lạnh, khi cuồn cuộn tựa như vạn
ngựa tung vó, khi rộng khắp tựa trời xanh biển biếc.

Đại Hùng
bảo điện cũng bị bao trùm trong sương mù màu trắng, tuy không nhìn ra được sự
trang nghiêm hùng vĩ của nó, nhưng có thể nghe thấy Phạn âm mà các Thiền sư
ngâm tụng, tiếng ngâm xướng khẽ khàng ấy mang theo một sức mạnh vô hình, nó
xuyên qua mây mù mờ mịt, đánh thức bạn giữa làn mây khói, để lại bước vào một
Thiền cảnh khác. Còn có pho tượng Phật Thập Diện (Phật mười mặt) trước bảo
điện, Phổ Hiền Bồ Tát cưỡi voi thần, như thể cưỡi mây trời giáng phàm, khi mây
mù tan đi mới có thể nhìn thấy kim quang sáng lòa tỏa chiếu từ thân ngài, vô tư
chiếu rọi khắp nẻo sơn hà.

Mây bóng
lồng nhau, như thế giới huyền ảo Đại Thiên Như Lai, ngàn vạn vách đá hang đá ẩn
hiện trong biển mây tựa như Phật Đà thiền tọa, Phật pháp mênh mông, bao la vô
hạn. Chỉ khi bạn leo lên đỉnh Nga My tuyệt sắc này, nhìn hết vạn trạng mây
khói, bạn mới hiểu rằng, hàng trăm nghìn năm qua, tại sao lại có biết bao nhiêu
người cam tâm tình nguyện bỏ thân dưới vách đá, có lẽ họ không muốn thành tiên
thành Phật mà chỉ không kìm nổi trước sự mê hoặc của sóng tuyết sóng mây, liền
quả quyết bay qua mê cảnh của biển mây.

Biết rõ
rằng một cú tung thân nhảy qua đó là kết thúc một đời người, nhưng vẫn lao đi
không hề luyến tiếc, quyết liệt dứt bỏ chốn phù dung hoa lệ của thế gian, để
đánh đổi lấy số phận dứt mộng trần ai. Không cần hỏi đây là đường mê hay lối
về, bất cứ sự giải thích nào cũng đều trở nên nhỏ nhoi trước biển mây này. Trút
bỏ hết thảy trang sức sẽ hiểu được rằng, có một loại vạn vật gọi là mênh mang,
có một loại Phật pháp gọi là vô biên.

Phật quang

Yên lặng
đợi Phật quang cũng như yên lặng chờ đợi một kì tích tươi sáng nhất của cuộc
đời, không cần hẹn ước, cuối cùng vẫn tương phùng. Trên đỉnh Nga My, trên Kim
Đỉnh, khi ánh dương và mây mù giao nhau, thường xuất hiện Phật quang lung linh
bảy sắc cầu vồng. Trong kinh Phật có nói, Phật quang là ánh sáng phát ra từ
giữa hai hàng lông mày của Phật Thích Ca Mâu Ni, giống như một đóa sen vàng,
thanh khiết vô tư chiếu rọi vạn dặm càn khôn.

Vì thế,
có khách hành hương như mây đi qua vạn nước nghìn non, mang theo tín ngưỡng
mãnh liệt trèo núi cao, chỉ vì bị lây nhiễm sự huyền ảo rực rỡ của Phật quang
vô biên đó. Trèo lên Kim Đỉnh, xuyên qua ánh dương lung linh và khói mù mờ mịt,
nhìn thấy Phật quang bảy sắc, rực rỡ tỏa sáng, lại trong vắt như gương. Bóng
sáng kì diệu khôn xiết đó phản chiếu lên người, ta đưa tay nhấc chân, bóng luôn
theo hình. Càng thần kì hơn nữa là dù có hàng vạn người cùng chiêm ngưỡng,
nhưng người xem cũng chỉ có thể nhìn thấy chiếc bóng của chính mình, mà không
thấy bóng của người bên cạnh. Là sự huyền ảo mà tự nhiên ban tặng, nên mới có
thể có được cảnh sắc mĩ lệ nhường này, những thước phim quyến rũ về non sông vô
hạn ấy, khiến cho du khách đắm chìm trong chiếc bóng của chính mình, say đắm
không thôi.

Phật
quang treo lơ lửng trên Kim Đỉnh Nga Mv, nhẹ tựa dây leo, mộng như Nam Kha,
mang ánh sáng đến cho người đang hoang mang, mang lại sự ấm áp cho người cô lẻ.
Đây là ánh sáng của từ bi, là ánh sáng cứu vớt thế giới, cũng là ánh sáng may
mắn, nó cười ngạo biển xanh, cứu độ hết thảy chúng sinh, kinh qua trăm đời, hóa
thành nương dâu. Người ta nói, những người có duyên với Phật mới có thể nhìn
thấy Phật quang, thực ra đức Phật nhân từ, Phật quang mang lại ánh sáng, hơi ấm
cho tất cả vạn vật sinh linh, duyên sâu hay duyên mỏng, đều là ngộ tính của mỗi
người.

Hồng trần
ở bờ bên này, Phật giới ở bờ bên kia, giữa bờ bên này và bờ bên kia, chỉ cách
nhau năm tháng như khói mây. Hai bên nhìn nhau, cùng trân trọng nhau, nhưng
vĩnh viễn không thể bên cạnh nhau. Mà khoảng cách trở thành vẻ đẹp thiên cổ,
khiến cho vô số thế nhân tới Nga My cũng chỉ vì sự từ bi của đài sen này. Đến
đến đi đi, giống như Phật quang cảnh ảo, không cần chờ đợi gặp gỡ, cũng không
cần sợ hãi li biệt. Quay đầu nhìn lại đỉnh núi mênh mông, ánh Phật quang sáng
lòa trên Kim Đỉnh đó, vẫn còn vì ai chiếu rọi một quãng thời gian như nước?

Thánh đăng

Truy tìm
Thánh đăng (đèn Thánh) cũng như trong đêm tối tìm một con đom đóm, như ẩn như
hiện, mù mịt khó nắm bắt. Thánh đăng và Phật quang tựa như sự thay đổi giữa ban
ngày và ban đêm, nó mang theo sự thần thánh và thanh tịnh của Phật khiến cho
khách qua đường chốn hồng trần phải truy tìm, nhưng nó lại chưa từng phụ bạc
ai. Trong đêm đen gió lộng, xả thân dưới vách đá của Kim Đỉnh, bỗng thấy ánh
sáng như đom đóm, từ vài đốm dần dần biến thành vô số, bồng bềnh giữa sơn cốc
thâm u tĩnh mịch, lập lòe bất định. Đó chính là Thánh đăng, nó trôi nổi giữa
những vách đá, uốn lượn không để lại bóng dáng, từng đốm sáng huỳnh quang mang
lại cho người gặp cảm giác được tái sinh trong khốn cùng. Nó không giống như
trăng sáng sao sớm, lửng lơ trên bầu trời thênh thang, cho dù bạn ở bất cứ đâu
đều có thể nhìn thấy. Sự kì diệu của Thánh đăng nằm ở chỗ, nó như một giai nhân
tuyệt sắc, thoắt ẩn thoắt hiện trong u cốc, duy chỉ có trên núi cao cheo leo
hiểm trở, mới có thể tìm thấy dấu tiên, gặp được giai nhân.

Kim Đỉnh
trên Nga My là nơi ngắm Thánh đăng đẹp nhất, từng đốm từng đốm lửa như sao băng
vụt qua, xưa đi nay đến, lưu giữ biết bao linh hồn khi mờ khi tỏ của biết bao
người xem. Chính vòng sáng của Thánh đăng, đã chiếu sáng sự u ám của bốn bề,
khiến cho người đến thông suốt, người đi sáng tỏ; khiến người tụ lại trấn tĩnh,
người li tán ung dung. Có những người rong chơi giữa phong cảnh ban ngày, có
những người say sưa giữa mộng cảnh ban đêm, cho dù là trong sáng hay là sâu
sắc, đều có lí do để đam mê. Khi người tìm kiếm vội vã đi xa, dải thánh đăng
sáng lập lòe ấy chờ đợi bình minh là vì ai?

Cảnh thứ hai: Chùa Vạn Niên

Cảnh ảo
mây khói giăng tỏa được vén ra, một vùng trong sáng, cao xa của mùa thu nước
trong leo lẻo gió mát hiu hiu hiện lên trong tầm mắt. Trước trời cao mây thu,
nước trắn bên hồ, chùa Vạn Niên đã trải qua nghìn năm, không màng nhân quả,
chẳng can số mệnh. Đi qua ngày hôm qua đầy ắp tiếng suối chảy róc rách, theo
từng câu chuyện cũ lá phong nhuộm đỏ, đứng trước cánh cửa trang nghiêm của ngôi
chùa cổ, ngắm màn khói lửa thời Tấn, nghe Phạn âm triều Tống, tìm bóng dáng
thời Minh.

Bước vào
tòa minh điện xây bằng gạch không có cột kèo, quan sát tòa kiến trúc thần kì
này, những lớp hoa văn trang trí trang nhã trên tường làm tôn lên vẻ tĩnh mịch,
trang nghiêm của Phật điện. Không cần tìm kiếm, đã thấy ngay tượng Phổ Hiền Bồ
Tát cưỡi voi trắng đang nghiêm trang nhìn bạn, trên đầu ngài đội mũ vàng Ngũ
Phật, tay cầm như ý, tư thế trọn vẹn, thần thái sinh động. Con voi trắng sáu ngà
mà ngài cưỡi khí thế hùng hồn, gánh vác sứ mệnh, đứng trên đài sen, đã trở
thành tượng trưng cho Phổ Hiền Bồ Tát. Họ (tượng bồ tát và voi trắng) bảo vệ
cho lầu gác điện đài của chùa Vạn Niên, bảo vệ cho cảnh non xanh nước biếc của
Nga My, có lẽ họ dễ dàng bị người đời quên lãng, nhưng cũng dễ dàng được người
đời nhớ ra.

Mây
trắng nhẹ bay, nước thu trong vắt, nơi đây từng có tăng nhân đời Đường gẩy đàn
cho thi tiên Lý Bạch nghe, Lý Bạch cũng từng làm bài thơ “Thính Thục tăng Tuấn
đàn cầm” (Nghe nhà sư Tuấn của đất Thục gẩy đàn), thơ rằng: “Thục tăng bão lục
y, tứ hạ Nga My phong. Vị ngã nhất huy thủ, như thính vạn hác tùng. Khách tâm
tẩy lưu thủy, dư hướng nhập sương chung. Bất giác bích hải mộ, thu vân ám kỉ
trùng” (Trần Trọng Kim dịch thơ: Nhà sư ôm một cây đàn, từ Nga My xuống đi sang
nơi này. Vì ta một bận vẫy tay, dường như muôn suối vang đầy tiếng thông. Nước
tôi rửa sạch cõi lòng, dư âm hòa lặn tiếng chuông sương mờ. Núi xanh chiều
xuống không ngờ, tối tăm bốn phía mây thu trập trùng). Nghe nói trong đầm Bạch
Thủy còn sinh ra một loại ếch tinh khôn biết chơi đàn, khi du khách tới, chúng
thường phát ra những tiếng kêu vui tai, tựa như tiếng đàn réo rắt du dương,
tuyệt diệu không thể nào tả xiết. Chuông đồng treo trên góc thềm đung đưa vang
lên những tiếng tính tang trong trẻo tựa thời gian trôi, luôn có những người
đứng trước lò hương đồng lốm đốm vết han gỉ nhớ lại sự phồn thịnh của những
ngày đã qua. Lúc ấy không nghe thấy tiếng đàn, mà dường như nghe thấy tiếng ếch
kêu, âm điệu như nước chảy mây thu ấy liệu có đang vang lên ở một nơi khác,
hoặc chỉ có người phong nhã mới có thể nghe thấy âm thanh tuyệt diệu năm đó?

Do nhuốm
màu hương khói, nên ngói lợp ngả sang màu đen sậm; do Phạn âm ngâm nga, nên lầu
gác thanh đạm như được tẩy rửa. Một tầng cửa lớn, mấy cánh cửa sổ, thấp thoáng
bóng dáng người xưa, chỉ có tiếng thở dài của người nay là hiện hữu. Dường như
những người đến đến đi đi đều thích tìm kiếm những được mất của bản thân, thực
ra giữa được và mất, giữa đến và đi, có quá nhiều vướng mắc không thể giải
thích rõ. Đi vào trong ngưỡng cửa, vướng mắc cũng kết thành một kiểu Thiền ý
giác ngộ, nhưng ra khỏi ngưỡng cửa, vướng mắc đã trở thành một kiểu truy tìm vô
nghĩa.

Cảnh thứ ba: Gác Thanh Âm

Nếu như nói Thanh
Sơn là một chiếc áo xanh vắt ngang núi Nga My, vậy thì Bích Thủy là viên ngọc
phỉ thúy treo lơ lửng trước ngực Nga My. Vào trong gác Thanh Âm, khi bạn vẫn
chưa hết nỗi mệt mỏi trong chặng hành trình, thì gió nhẹ trên đường núi, nước
chảy giữa suối khe đã âm thầm xâm lấn trái tim bạn, thời khắc ấy, đến gió bụi
phong trần cũng trở nên tinh khiết.

“Hà tất ti dữ
trúc, sơn thủy hữu thanh âm.” (Dịch nghĩa: Hà tất cần đến tơ và trúc, non nước
vốn cũng có thanh âm) Gác Thanh Âm được đặt tên theo câu thơ này, âm thanh
thiên nhiên của non và nước còn tuyệt diệu hơn cả âm điệu réo rắt của đàn sáo.
Phong cảnh nơi này sáng sủa như đã từng được gió núi tẩy rửa, thanh tịnh như đã
được nước suối ngâm sâu. Nó không vì bạn vô tình lạc bước mà nảy sinh những
trần ai buồn thảm, nó có thể tô điểm cho vô số mộng cảnh Thiền ý của khách qua
đường, mà những du khách đến đây đều không thể nào cất giữ nổi khoảnh khắc nó
trôi qua.

Gác Thanh Âm cũng
được gọi là chùa Ngọa Vân, cái tên này liên quan đến sự tích Thiền sư Thông Tuệ
xây dựng chùa vào năm Càn Phù thứ tư đời Đường Hy Tông. Dưới gác có hai cây
cầu, giữa hai cây cầu là một ngôi phi đình sừng sững tọa lạc, hai dòng suối Hắc
- Bạch trong vắt chảy qua dưới chân cầu, sóng trắng tuôn trào, vỗ ùa vào những
tảng đá lớn hình dáng như tim trâu trong đầm Bích Đàm. Đá tim trâu bị dòng nước
mài mòn bóng loáng như gương, dường như soi thấy cả ngày tháng của hàng triệu
năm về trước, nó đứng đó trải qua những tụ tan của bèo trôi, nhìn quen những
cảnh quan lướt qua, tâm trạng vẫn ung dung bình thản như dòng nước suối.

Sóng cả xô đá, hất
tung bọt sóng như ngọc vỡ, thanh âm róc rách, tựa như cổ cầm tấu khúc, lúc thì
trong trẻo, lúc thì trầm ngâm, lúc lại du dương, lúc lại sang sảng. Vào đêm
trăng thanh gió mát, vào lúc vạn vật tĩnh lặng, tiếng nước trong trẻo văng vẳng
giữa rừng sâu sơn cốc, toàn bộ gác Thanh Âm chìm trong khung cảnh siêu trần
thoát tục. Cao tăng các đời và vô số lữ khách từng ngồi trên đài Tẩy Tâm trước
đầm nước, lắng nghe thanh âm trong trẻo của nước chảy, tâm như hoa sen, kiên
trì gìn giữ vẻ đẹp thuần túy thanh tịnh.

Phật Tổ vô cùng
sáng suốt, khi bạn muốn bước hẳn vào trong, người sẽ cách xa bạn một khoảng vừa
phải. Khi bạn định đi ra ngoài, người lại nhẹ nhàng giữ chân bạn lại. Gác Thanh
Âm là nơi lưu giấu linh hồn, mỗi một người đến đây đều nguyện ý gửi những năm
tháng tuổi trẻ vào trong tháng ngày tĩnh lặng này, cho dù phải để lại một nửa
thời thanh xuân, cũng không thay lòng đổi ý.

Khi bước chân truy
tìm dừng lại ở điểm khởi đầu mới, điều không thể quên được chính là tình cảm
của quá khứ. Nhìn lại gác Thanh Âm, nhớ lại phong cảnh sắp nhạt nhòa, tháng năm
rồi sẽ già đi, ai sẽ là người hối hận, vì đã từng có một khoảng đời được bồ đề
thanh tẩy như thế?

Cảnh thứ tư: Nhất Tuyến Thiên

Đi qua khung cảnh
non nước trập trùng, có một đoạn đường khói bụi, chính là con đường thông với
khe Bạch Vân (Bạch Vân giáp). Bên ngoài khe núi quang đãng sáng sủa, tầm nhìn
hút mắt, bên trong khe núi mát mẻ thâm u, khúc khuỷu quanh co. Bước vào trong
khe, ngẩng đầu nhìn Nhất Tuyến Thiên (một dải trời) trên đỉnh núi cheo leo,
cảnh tượng ấy giống như một tòa núi lớn nguy nga chọc trời, lại bị năm tháng
sắc bén như đao chém xuống, cắt thành những bức tường vỡ vụn, thưa thớt xiêu
vẹo, mới để lộ một dải trời xanh biếc. Khung cảnh đặc biệt do thiên nhiên tạo
nên ấy mang tới cho con người một đoạn đường nguy hiểm cùng một luồng tư tưởng
khoáng đạt vô biên.

Thời gian vụt qua,
mở ra những nội dung mà núi non đã đóng kín, giải phóng sự hoa lệ của ngàn đời.
Để người lữ hành bước vào không gian nhỏ hẹp này cảm nhận được sự kì diệu của
thế giới trong cốc, cho dù đây là một hành trình cực kì nguy hiểm, nhưng vẫn có
rất nhiều người tình nguyện đi từ chốn trời cao đất rộng đến chỗ đường hẹp
quanh co, để lưu lại những ấn tượng hoành tráng, hoàn mĩ trong cuộc đời.

Bước qua con đường
núi vòng vèo, gió mát rười rượi như từ thời viễn cổ thổi về, khe khẽ kéo tay
nải của bạn, làm lay động vạt áp bạn. Dòng suối ào ạt chẳng dứt, chảy men theo
sơn đạo quanh co, lượn lờ xoáy vòng, một dòng nước nhỏ chảy theo hai bờ vách
núi, uốn cong linh hoạt, cảnh tượng thanh tĩnh u nghiêm. Những hòn đá cuội như
châu như ngọc nằm im dưới lòng hồ sâu, xanh đỏ trắng đen, đẹp lung linh trong
ánh sáng vỡ vụn dưới lòng nước.

Ở nơi này, ánh
sáng mặt trời chỉ nhàn nhạt, nó chiếu xuyên qua giếng trời Nhất Tuyến Thiên,
rọi tới tận những góc nhỏ ẩm ướt xanh rêu, nhưng nó không biết cử động đa tình
ấy lại khiến sự tĩnh lặng và mát mẻ chỉ có trong sơn cốc lặng lẽ bốc hoi. Gặp
nghịch cảnh mới tỏ rõ bản sắc anh hùng, ở trong khe cốc mới biết càn khôn rộng
lớn, mọi tranh giành danh lợi chốn thế gian chẳng qua cũng chỉ là một đoạn nhạc
nền trong cuộc phong vân biến ảo lớn lao mà thôi.

Hi vọng sẽ được
tái sinh sau khi tuyệt diệt, khi bạn vượt qua cảnh ngộ khốn khó, tư tưởng của
bạn sẽ phá vỡ mọi xiềng xích giam cầm của số mệnh, kì tích trong mơ há phải đâu
là xa xôi? Ở nơi sơn cốc không thấy bầu trời này, ở chốn thâm u ẩn chứa gió mây
này, sau cơn im ắng, nhờ có đôi cánh tinh thần, những người tìm kiếm sẽ xuyên
thủng tầng mây, lẩn nữa thưởng thức muôn vàn khí tượng, sự lãng mạn của núi
sông trên thế gian.

Dù bạn có muốn cất
giữ mỗi một hình bóng sinh động của Nga My đến đâu, nhưng đời người luôn có rất
nhiều phong cảnh mà bạn không thể nào ngắm hết. Hiện thực sẽ dẫn bạn ra khỏi
mộng cảnh mơ hồ, hoa sen trong tâm bung nở cánh hoa cuối cùng, những kẽ hở của
tư duy cũng nhân đó nuốt trọn mùi hương thoang thoảng còn sót lại. Và tay nải
nặng trĩu trên vai đang nhìn bạn khoan thai đi khỏi thánh cảnh Phật quốc.

Có nhiều khi, bạn
ngỡ rằng mình đang đến rất gần Phật, nhưng thực ra bạn vẫn chỉ là một khách qua
đường của hồng trần đứng bên ngoài ngưỡng cửa, mà khoảnh khắc đi lướt qua đó đã
ngoái lại nhìn. Khi bạn thực sự giác ngộ được Thiền, sinh mệnh cũng thấu triệt,
cho dù chỉ là một đóa sen trước Phật cũng có phong vận riêng của nó, bởi vì nó
đã hấp thu được sự từ bi mênh mông của Phật giới.

Khói bụi phiêu
lãng, gió mây cuộn trào, bước chân vội vã của người tìm kiếm nay đã khoan thai
chậm rãi bên rìa Nga My. Rốt cuộc là tháng ngày của nơi đây đã ghìm chân bạn
lại, hay là bạn bị kẹt trong ngày tháng này? Nếu không phải thế, tại sao cảnh
non xanh nước biếc xa dần vẫn còn quẩn quanh trước mắt; nếu không phải thế, tại
sao tiếng tụng kinh gõ mõ sớm đã tan đi vẫn còn văng vẳng bên tai?

Núi Nga My, người
trao cảnh sắc tuyệt mĩ nhất thiên hạ cho người khách qua đường vội vã, mà người
khách qua đường như nước chảy mây trôi ấy, sẽ để lại những gì cho người? Đây
đức Phật từ bi, khi người đối mặt với xiết bao buồn vui tan hợp, tại sao vẫn có
thể bình thản trấn định đến thế? Có lẽ, những người khách qua đường li biệt
trong bối cảnh không lời ấy, có một ngày bỗng nhớ ra, đã có một cây bồ đề trong
quá khứ, gọi là Nga My.

Cảnh Thiền Cửu Hoa

Vẫn nói rằng núi
Cửu Hoa có chín ngọn núi hình dáng như hoa sen, mang một vẻ kì vĩ tú lệ bẩm
sinh, trường tồn cùng thời gian, có một linh hồn bất diệt. Rất nhiều người đến
nơi này nảy sinh những tưởng tượng ảo mộng trong không khí Thiền của hoa sen,
họ thường xuyên quên mất nỗi mơ hồ của kẻ qua đường là chính bản thân mình.

Phong cảnh núi Cửu
Hoa là một bức tranh sơn thủy thiên nhiên, treo lửng lơ giữa tầng mây, dòng
thủy mặc trôi chảy nói cho chúng ta hay sự sáng suốt trí tuệ của Phật, Thiền.
Ánh mặt trời nơi đây rất huyền ảo mơ hồ, khi bạn đến, sinh mệnh điểm tô dung
nhan thanh xuân, khi bạn quay mình, năm tháng đã già đi, đánh mất vẻ ban đầu.
Phật nói, kiếp phù sinh như cát bụi, chín đóa hoa sen ấy, đã nhìn thấu hết mọi
bèo tụ bèo tan của đời người, sẽ không vì ai mà đợi chờ ngày mai định mệnh,
cũng không vì ai mà thay đổi câu chuyện đã hoàn thành.