Từ Hy Thái Hậu - Chương 5 phần 03
Nghĩ đến Nhung Lữ vắng mặt không đến, lại nhìn những
chiếc lư cúi gập, những bộ triều phục lộng lẫy trên nền gạch, bất giác bà để ý
đến viên ngự sử Quan Hi một người tuy đã có tuổi song vẫn khỏe mạnh, óc bảo
thủ, bài xích những lề lối mới. Bà nói to, giọng trong trẻo, rõ ràng:
- Ngự sử Quan Hi ở lại tư yết. Đinh thần, thân vương
cho cáo lui.
Bà bước xuống ngai. Lý Liên Anh tiến lại, đưa cánh
tay bà vịn. Bà đi rất đường bệ, uy nghi, không để ý các triều thần sì sụp lễ
sau lưng. Bà đã lấy quyết nghị, không thay đổi, hoán cải. Không bao giờ bà
nhượng bộ người da trắng.
Đại thần ngự sử Quan Hi được lệnh tư yết lúc quá
trưa vào giờ Thân (ba giờ trưa). Tổng quản thái giám đứng gần đó, để tai nghe
trộm, có lẽ đã đút lót trước với Quan Hi. Bà Thái hậu nói, mắt bà nhìn ra cửa
để ngỏ. Lúc này đã ngớt cơn mưa cơn gió, nhờ có trận bão, không khí trong lành
mạnh mẽ, bà tuyên bố:
- Trẫm nhất quyết không do dự, không thể nào nhân
nhượng vời bọn người da trắng, trẫm phải cho thu hồi lại đất đai bị cưỡng đoạt,
không thể nào hi sinh một cách phi lí.
Viên đệ tử của Khổng Khâu (tên của Khổng Tử)
thưa:
- Muôn tâu Thánh thượng, lần thứ nhất trong đời hạ
thần thấy hé mơ hi vọng.
Nữ hoàng nói:
- Nhà ngươi có điều gì tâu lên trẫm không?
- Muôn tâu Thánh thượng, thường nhật hạ thần vẫn
luận đàm với Tuấn thân vương về vấn đề đó. Cả hai chúng hạ thần cùng chung một
ý nghĩ, một quan điểm, muốn đánh bại quân giặc man di (Tây phương) phải lợi
dụng lòng uất hận của người Hán, dùng họ làm hậu thuẫn. Muôn tâu Thái hậu,
người Hán căm thù người bạch chủng kéo đến nước ta gây chiến, mở cuộc đao binh,
chiếm đóng lãnh thổ nước ta, yêu sách những món tiền bồi thường khổng lồ vì
những tên ác tăng của họ bị giết. Người Hán có lập những hội kín, thề sẽ tận
diệt bọn người Tây phương. Muôn tâu Thánh thượng, bộc bạch vài lời tâu trình
lên đèn trời soi xét. Hạ thần không dám tự cao, tự đại, khôn ngoan, lịch duyệt.
Tâu Thánh thượng, hội kín của người Hán đã có, sao mình không lợi dụng. Hạ thần
trộm nghĩ, thỉnh thoảng, cho chúng biết Thánh thượng tán thành tôn chỉ của họ.
Những hội đó một khi đã xác nhập vào quân đội hoàng triều do Nhung Lữ làm tư
lệnh đại tướng quân, hạ thần nghĩ không có sức nào có thể chống lại được. Người
Hán sẽ tuyệt đối trung thành với thánh triều khi họ được Thánh thượng nâng đỡ
để trục xuất man di mọi rợ.
Bà Thái hậu suy nghĩ, bà thấy kế hoạch nghe được,
hay. Bà hỏi thêm vài câu nữa rồi cho viên (đệ tử) này rút lui. Bà không ngỏ một
lời khen nào. Sau cuộc trình bày mưu trí của viên ngự sử, bà thấy trong lòng
vui vui, khoan khoái nhẹ nhõm. Khi Lý Liên Anh đến trình bày ý kiến, bà cho
phép. Tên thái giám hỏi bà:
- Thái hậu đã có kế họach nào hay không? Viên ngự sử
này là người thận trọng, khôn ngoan.
- Phải, đúng thế.
Bà để ý thấy tên thái giám nhìn sang bên, hai mắt hé
mở có vẻ tinh quái. Bà hỏi:
- Thế nào? Hai người đó (Nhung Lữ và Quan Hi) đồng
quan điểm hả?
- Tâu Thái hậu, con xin báo trước Thái hậu rõ. Theo
như con biết, chắc chắn Nhung Lữ không tán thành ý kiến của Quan Hi.
Nói xong, hắn lấy đầu lưỡi đặt lên môi trên, rồi đưa
lưỡi về bên giữa mồm.
Bà Thái hậu thấy nét mặt nhăn nhở của tên thái giám,
bà phì cười.
- Như thế, ta không nghe Nhung Lữ.
Tuy bà nói thế song vài hôm nữa bà cho gọi hắn đến
định khiển trách về mấy công tác do bọn trinh sát báo cáo. Hắn vừa bước chân
vào, bà hỏi ngay:
- Thế nào?
Mặc dù lúc đó đã trễ, bà không cho hắn ăn cơm xong,
cho gọi lập tức vào hầu. Ở nhà phải để phần cơm.
- Tâu Thái hậu, hạ thần có làm điều gì nhầm
lỗi?
Lần đầu tiên bà thấy hắn già, dáng người có vẻ mỏi
mệt.
- Ta nghe nói nhà ngươi để cho các sứ quán tăng gấp
đôi đội lính phòng thủ?
- Hạ thần bị bắt buộc phải chấp thuận như vậy. Hình
như bọn họ cũng có do thám, họ biết Thái hậu nghe lời đề nghị của Quan Hi, Thái
hậu bảo trợ những hội kín của bọn thảo khấu người Hán, như ai cũng biết hăng
say diệt trừ tất cả người ngoại quốc trên đất nước này. Tôi có nói, tôi không
tin Thái hậu tán thành một việc quái gở như thế. Thái hậu tưởng có đủ uy lực để
chống lại tất cả các nước trong địa cầu này sao? Thái hậu nên tìm cách điều
đình, cho tình thế bớt căng thẳng, chờ cho mình có đủ sức mạnh mới có thể thắng
được họ.
Bà nói:
- Nghe nói, hình như dân chúng rất công phẫn, nguyền
rủa ngoại quốc giày xéo lên đất nước ta. Quang Hi sau cuộc chu du ở thành đô có
kể chuyện lại tỉnh đó dân chúng tổ chức kháng chiến. Hắn có đem về trình tôi
mấy tên quyền phỉ để biểu diễn mấy môn quyền thuật. Hình như họ có phép siêu
nhiên, khi lâm chiến không bao giờ bị thương hay chết. Súng đạn cũng vô hiệu
không làm gì được họ.
Nghe bà Thái hậu nói thế, Nhung Lữ lo, sợ quá, kêu
lên.
- Ôi! Thái hậu! Sao Thái hậu có thể tin tưởng những
chuyện hoang đường đó?
Bà Thái hậu nói vặn lại:
- Chính ông mới nói những chuyện viển vông, anh quên
rồi sao, cuối đời nhà Hán, Trương Quốc cầm đầu bọn giặc khăn vàng (hoàng cân)
năm mươi vạn quân tấn công triều đình, lấy được bao nhiêu thành trì. Bọn khăn
vàng có những ma thuật siêu nhiên, khi lâm trận không một người lính nào bị
thương vong. Quang Hi cả quyết xác nhận, nhiều bạn bè ông được chứng kiến họ
biểu diễn những quyền thuật vô cùng kinh dị ở tỉnh Giang Tây cách đây đã lâu.
Ta nói khi mình có chính nghĩa, quỷ thần sẽ ám trợ, phù trì cho mình.
Nhung Lữ người nóng ran như điên, cầm mũ quăng xuống
đất, hai tay bứt đầu bứt tóc. Hai hàm răng nghiến ken két, hắn nói:
- Tôi không kể ngôi thứ, địa vị, bà vẫn là em gái họ
của tôi, người mà tôi đã hi sinh tất cả. Với tư cách một người anh họ, tôi nói
thẳng công việc bà đang làm là điên rồ. Không phải vì sắc đẹp, vì quyền lực của
bà, mà bà không làm những việc dại dột. Tôi xin nói rõ bà biết, bà nghe lời
Quang Hi là chết, hắn không nhìn hiện tại, lúc nào cũng mơ màng sống trong
những thế kỉ trước. Nếu bà tin vào lời sàm tấu của tên thái giám và đồng bọn,
cả thân vương Tuấn, họ lơ mơ sông trong ảo ảnh, tôi có thể nói bọn họ làm sụp
đổ triều đại. Bà nghe tôi, bà nên nghe tôi, nếu không hối không kịp.
Nhung Lữ chấp hai tay van vái bà, nhìn thẳng vào mắt
bà. Bốn mắt gặp nhau, hắn thấy bà có vẻ xiêu xiêu, hắn không dám nói thêm sợ lỡ
hỏng việc.
- Tôi có hỏi thân vương Chính về vấn đề đó. Hắn trả
lời, kể dùng bọn quyền phỉ cũng có lợi.
- Chỉ có tôi mới dám nói lên sự thật. Thân vương
Chính không dám nói những gì hắn nói riêng với tôi. Bọn quyền phỉ là bọn xí
gạt, hợm hĩnh, khoe khoang, thực lực không có gì, bọn ăn cướp ngu dại, nó định
nhờ hơi hướng bà để có chút thế lực. Có người nào thật lòng tôn kính bà như tôi
không?
Câu nói cuối cùng, hắn hạ giọng nói rất khẽ, lời nói
ngập ngừng. Bà cúi đầu suy nghĩ. Hắn nhấn mạnh:
- Xin bà hứa với tôi, bà quyết định làm một việc gì
cũng phải nói cho tôi biết. Đó là một lời hứa, một ân hưởng độc nhất, tôi hỏi
xin bà.
Hắn chờ một lúc, hai mắt nhìn vào chiếc đầu đang cúi
xuống. Một lúc sau, bà ngẩng đầu lên nói:
- Tôi xin hứa với anh.
Quang Hi nói một cách quyết đoán với bà Thái
hậu:
- Tâu Thái hậu, Thái hậu bỏ lỡ đại sự. Thái hậu niên
tuế đã cao, nên khoan dung, độ lượng, không muốn làm mạnh. Thái hậu không ban
lệnh cho phép trừ khử hết ngoại nhân ở trong nước. Chỉ cần một lời của Thái hậu
ban ra là bọn ngoại nhân phải cuốn xéo đi hết, không còn sót một tên, cả lũ chó
và mớ gà, vịt của bọn chúng. Một viên đá nhà chúng cũng không còn.
Quang Hi vội vàng xin vào bệ kiến, vì bọn do thám
của hắn báo cáo Nhung Lữ gièm pha, phá hỏng kế họach của hắn.
Bà Thái hậu nghe lời tâu, quay đầu lại bảo:
- Tất cả các khanh chỉ đến quấy rầy tôi, làm tôi
thêm mệt.
Quang Hi cố vật nài thưa:
- Tâu Thái hậu, lúc này lhông phải là lúc mệt mỏi.
Giờ đã điểm để ta toàn thắng. Thái hậu không phải thò ra một ngón tay, Thái hậu
chỉ cần nói lên một tiếng, người khác sẽ làm. Tất cả chỉ chờ lệnh của Thái hậu
ban ra… Chỉ chờ lệnh...
Bà lắc đầu nói:
- Ta không thể nào ra lệnh được.
Ngự sử Đồng Phúc Hoàng quỳ xuống tâu:
- Tâu Thái hậu, hạ thần chỉ xin Thái hậu cho thời
hạn là năm hôm, hạ thần cho phá sạch hết nhà cửa, cơ sở của bọn ngoại quốc ở
kinh thành.
Bà Thái hậu tiếp các quan ngự sử ở Ôn cung. Bà ở cấm
thành từ chiều hôm qua, bà luyến tiếc phải tạm rời Di Hòa cung. Bọn quyền phỉ
đã tự ý không có lệnh của bà phá hủy con đường thiết lộ ở Thiên Tân.
Chao ôi, có thật bọn quyền phỉ có ma thuật, gươm
giáo, súng, đan, kông thể phạm đến người?
Viên ngự sử Chi Huấn tâu:
- Muôn tâu Thái hậu, xin Thái hậu cho phép hạ thần
thảo một sắc chỉ để xin châu phê. Ta hãy đoạn giao với người Tây phương, như
thế cũng làm tụi chúng khiếp sợ.
- Khanh có thể thảo sắc chỉ nhưng ta nói trước ta
không phê chuẩn.
Quang Hi quỳ xuống, tâu:
- Muôn tâu Thái hậu, hôm qua hạ thần có đến chơi nhà
quận công Lan. Ở sân ngoài có đến trăm quyền phỉ đến đóng trại. Tâu Thái hậu
quả thực bọn này có phép siêu nhiên, hô thần, hoán quỷ. Hạ thần thấy những đứa
trai độ mười bốn, mười lăm tuổi, xuất thần nói xi xồ toàn tiếng ngoại quốc.
Quận Lan có nói với hạ thần, lúc nào có thời cơ thuận tiện, bọn quyền phỉ có
quỷ thần (lục đinh, lục giáp) sẽ kéo đến đền Gia Tô giáo để tiêu diệt.
Bà Thái hậu tuyên bố:
- Ta chưa nhìn thấy tận mắt.
Bà giơ cao cánh tay, ra hiệu cho bọn này rút
lui.
Đến chiều, Lý Liên Anh mật tâu:
- Tâu Thái hậu, có rất nhiều người chọn bọn quyền
phỉ đến đóng ở nhà họ.
Tên thái giám ngập ngừng, hạ thấp giọng, nói:
- Nếu Thái hậu không phẫn nộ, hạ thần xin mật tâu
việc này. Lệnh điệt tẩu (cháu dâu của bà) nuôi hai trăm năm mươi quyền phỉ,
hiện cấm trại đóng ở ngoài tỉnh. Thân vương Tài Hưng đang học ma thuật của họ.
Bọn quyền phỉ ở Cam Ninh, Cam Túc đang định tiến vào tỉnh. Nhiều người sợ chiến
tranh tái phát đã bỏ đi lánh nạn về vùng quê. Tất cả mọi người mong chờ lệnh
của Thái hậu.
- Ta không thể ra lệnh được.
Ngày mùng 6 cùng tháng, bà sai Lý Liên Anh triệu
thỉnh Nhung Lữ. Trước khi ra quyết nghị, bà cần giải lời hứa với Nhung
Lữ.
Buổi sáng, do thám đến trình bà có nhiều quân đội
ngoại xâm mới đổ bộ ở biển, kéo vào trong nội địa. Bọn lính mới đến tăng cường
quân trú phòng và trả thù những người ngoại quốc bị người Hán giết hại ở tỉnh
Cam Ninh.
Đến trưa, Nhung Lữ đến, mặc quần áo thường như đi ra
vườn hay về quê. Bà Thái hậu không để ý cách phục sức của hắn.
Nom thấy Nhung Lữ, bà vội hỏi:
- Trong tỉnh đầy nhóc binh lính ngoại quốc, ta có
nên im lặng, án binh bất động được không? Ta e dân sẽ nổi lên chống đối ta,
triều đại sẽ lâm nguy.
- Tâu Thái hậu, hạ thần cũng không đồng ý để quân
ngoại quốc kéo vào kinh thành đông quá. Nhưng hạ thần xin nhắc lại thật là một
quốc sĩ cho ta, nếu vô cớ mình tấn công quân ngoại quốc, người ta sẽ cho mình
là man rợ không hiểu công pháp quốc tế. Không ai đi đầu độc những khách đến cư
trú nhà mình.
Nét mặt bà đăm chiêu, bà hỏi lại:
- Như vậy, theo ý anh ta phải làm thế nào?
- Mình mời khéo họ, gia đình họ, bạn hữu họ hãy tạm
lánh xa kinh thành. Nếu họ đi, quân đội họ cũng rút đi.
- Nhưng trường hợp họ không chịu đi, thì sao?
Nhung Lữ bình tỉnh trả lời:
- Tôi tin họ sẽ đi. Nếu trường hợp họ không chịu đi,
bà không phải chịu trách nhiệm nữa.
- Anh có bằng lòng bỏ lời hứa của tôi không?
- Để mai… mai.
Nhung Lữ trả lời xong đi ra.
Nửa đêm hôm đó, bà đang ngủ, choàng trở dậy, lửa
sáng rực kinh thành. Theo thói quen, bà ngủ để cửa ngỏ, ánh sáng ở ngoài chiếu
vào gian phòng bà nằm. Không phải ánh đèn, không phải ánh trăng, cả một bầu
trời đỏ rực. Bà đánh thức bọn thể nữ ngủ dưới đất có trải nệm. Bọn này lục tục
thức dậy, chạy ra cửa sổ nghe ngóng, xem chuyện gì.
Cả bọn kêu ầm:
... Ái… Ái…
Lý Liên Anh đẩy cửa bước vào, mặt ngơ ngác, hắn đến
báo cáo có một ngôi đền thờ ngoại quốc bị đột cháy, ngọn lửa bốc cao. Không bắt
được thủ phạm, không biết ai đã gây ra hỏa hoạn.
Bà Thái hậu ở trên giường bước xuống, bà sai lấy
ngay quần áo để mặc. Bọn thể nữ lao xao đem quần áo lại. Có các thái giám tháp
tùng, bà đi thẳng ra phía đồi nơi trồng mẫu đơn, ở vị trí cao, bà có thể quan
sát phía ngoài qua bức tường thành. Những cột khói bốc lên mù mịt, bà không nom
rõ đám cháy, nhưng một lúc sau bà ngửi thấy mùi thịt cháy khét lẹt. Bà lấy khăn
tay bịt hai lỗ mũi, bà hỏi tại sao có mùi thịt cháy? Bọn quyền phỉ đã châm lửa
đốt ngôi nghà thờ của người Pháp, ở trong nhà thờ có hàng trăm người Hán theo
đạo Gia Tô, đàn ông, đàn bà, con nít.
Bà Thái hậu nói như rên:
- Gớm quá, gớm quá. Nếu ta biết nông nỗi này, ngay
lúc đầu ta không cho người ngoại quốc nhập cảnh. Việc này đang lí ta phải làm
biết bao nhiêu năm nay, người dân không bị cám dỗ, lầm lạc đi theo mấy ông thần
ngoại quốc.
Để khích lệ bà, Lý Liên Anh tâu:
Tâu Thái hậu, bọn ngoại quốc bắn trước vào đám đông
ở trước cửa nhà thờ, bọn quyền phỉ mới đốt nhà thờ để trả thù.
Bà rên lên:
- Lịch sử đã cho ta biết, khi ngọn lửa tiêu hủy hoàn
thành, ngọn lửa sẽ đốt hết, bất luận từ viên đá cụi đến viên ngọc quý.
Bà quay đầu không muốn nhìn cảnh tượng hãi hùng.
Suốt ngày hôm đó bà buồn lắm. Vì phảng phất có mùi tử khí. Bà sai thái giám đem
mấy quyển sách của bà đến cung Diên Thọ, ở đó bà không nom, không thấy gì mà
không khí cũng trong lành.
Bọn thái giám và thể nữ đứng vây quanh bà, khẩn
cầu:
- Muôn tâu Thái hậu, để bọ ngoại nhân khỏi tàn phá,
bảo toàn được cung diện, chúng con xin phép cho bọn quyền phỉ được dùng yêu
thuật. Hiện giờ lính ngoại quốc tràn vào kinh thành như nước vỡ bờ.
- Xin Thái hậu ra lệnh ngay tức khắc, đừng trì hoãn.
Muôn dân trong đợi ở Thái hậu.
Các quan ngự sử thúc bách kêu nài. Bà nhìn tất cả
mọi người: Quang Hi, thân vương Tuấn, các quân cơ đại thần, thượng như cán
bộ... Khi bãi triều, ở long điện kéo đến vây quanh bà Thái hậu, không có thứ
tự, hàng lối, phẩm trật... Tình thế cấp bách, tất cả mọi người không giữ lễ
nghi ở triều đường.
Bên tay mặt bà, phế đế ủ rũ ngồi, mặt xanh mét đầu
cúi gằm, hai bàn tay yếu đuối bạc nhược đặt trên hai đầu gối. Bà ngoảnh lại phế
đế, hỏi:
- Thế nào, Thiên tử? Chúng ta có nên ra lệnh cho bọn
quyền phỉ tấn công quân thù không?
Nếu ống nói “nên” một mình ông chịu trách nhiệm một
việc tày trời. Ông vẫn cúi gằm mặt xuống, nói:
... Thái hậu… Thái hậu…
Những tiếng vẫn lao xao nói xung quanh bà, những
tiếng trầm trầm, âm thanh dội lên rầm, rui sơn son trên trần nhà.
Bà đứng dậy, hai tay giơ cao, ra hiệu bảo mọi người
im. Lúc đó vào tảng sáng, không ai từ lúc thấy đám cháy. Quân ngoại quốc kéo
vào bốn cổng thành trong tỉnh, theo hướng tiến vào trung tâm kinh thành. Không
có cách gì giải quyết nổi, ngoài vấn đề gươm, giáo, súng, đạn.
Bà Thái hậu tuyên bố:
- Giờ đã điểm, phải tận diệt các ngoại nhân ở các
lãnh sự quán, không còn một tên nào sống sót, một ngôi nhà nào của bọn chúng
còn lại.
tất cả mọi người im lặng đón nhận lời tuyên bố quyết
liệt của bà. Bà đã bội hứa với Nhung Lữ.
Nhung Lữ đến quỳ trước mặt bà. Hai má ông nước mắt
chảy ròng ròng. Ông cố trình bày với bà sự lợi hại.
- Tâu Thái hậu, vẫn hay quân ngoại quốc thù nghịch
với dân tộc mình, họ phải chịu trách nhiệm về những cuộc tập sát. Hạ thần xin
mẫu hậu xem lại quyết nghị của Thái hậu vừa ban bố. Nếu chúng ta phá sập được
mấy ngôi nhà của họ, giết được một số người họ, chúng ta đương nhiên gây sự câm
phẫn với các chính phủ họ. Họ sẽ đem đại quân, chiến hạm đến đánh mình. Các
lăng tẩm miếu mạo thờ liệt thánh sẽ phút chốc thành tro bụi. Các vị thần linh
cũng xiêu bạt, phách tán, đình chùa của dân chúng sẽ bị sang bằng.
Bà nghe mấy lời tâm huyết, lòng tê tái, máu ngừng
trong huyết quản, tuy vậy bà giấu nỗi kinh hoàng, nét mặt vẫn bình tĩnh. Chưa
bao giờ, ai nom thấy bà tỏ vẻ sợ hãi. Trong lòng có kinh sợ thế mấy, bà cũng
trấn tĩnh được, khuôn mặt kiều diễm của bà vẫn thản nhiên.
Bà bảo Nhung Lữ:
- Trẫm không thể kìm hãm được dân chúng. Họ nóng
lòng phục hận. Nếu quân chúng không đánh bại được quân thù, lúc đó ta sẽ ra
tay. Như khanh, lương đống của triều đình, nếu không có mưu lược nào hay hơn,
để đấy trẫm lo liệu. Trẫm miễn cho khanh không phải dự hết buổi họp.
Nhung Lữ đứng ngay dậy, hai mắt ráo hoảnh, không nói
một lời đi ra ngay.
Khi Nhung Lữ đi khỏi, viên ngự sử Chí Huấn rút ở
chiếc hia nhung, tờ giấy gấp. Thủng thẳng ông mở rộng tờ giấy, trịnh trọng đến
gần ngai để trình bản văn lên nữ hoàng.
- Muôn tâu Thánh thượng, hạ thần mạo muội thảo tờ
sắc lệnh, Thánh thượng cho phép hạ thần xin tuyên đọc.
Bà Thái hậu uy nghi ngồi trên ngai, hai môi khô
bỏng.
- Đọc lên!
Viên ngự sử đằng hắng, dọn vọng, tuyên đọc tờ sắc
lệnh tuyên chiến với tất cả kiều dân ngoại quốc.
Tiếng ông đọc oang oang trong một bầu không khí
phẳng lặng, trang nghiêm, kinh rợn.
- Cúi xin Thánh thượng châu phê và đóng ngọc
tỉ.
Bà Thái hậu giọng nói rất bình tĩnh, lạnh
lùng:
- Chư khanh, trẫm cho công bố theo thể lệ một sắc
chỉ của hoàng triều.
Nghị quyết của bà Thái hậu ban ra được toàn thể đình
thần long trọng đón nhận. Chí Huấn lễ tạ, lui về chỗ.
Trời vừa sáng, theo thường lệ giờ thiết triều. Lý
Liên Anh tiến lên, giơ cánh tay bà Thái hậu vịn để lên kiệu loan. Kiệu rước
thẳng ra Long điện. Ở Long điện, phế đế đã túc trực, chờ sẵn, khi kiệu bà Thái
hậu đến, phế đế quỳ xuống nghênh đón.
Bà khẽ đáp lễ phế đế rồi đi thẳng vào nội điện, có hai
thái giám đi kèm đỡ hai bên. Ở trong nội điện, đình thần, văn võ bá quan phủ
phục tùng hô vạn tuế. Buổi thiết triều cực kì quan trọng, có các tộc biểu, các
quan cơ mật đại thần, các thượng thư của hai mươi bốn đạo quân, các quản chấp
kì, đội ngự lâm quân...
Đi chậm chạp sau Thái hậu và thiếu quân, mặt tái
mét, hai mắt to, hai bàn tay mất máu, nắm chiếc đai áo. Bà Thái hậu lên ngự
trên ngai rồng, phế đế ngồi trên chiếc đai thấp hơn ở phía bên tay mặt.
Theo lễ nghi triều đường, các quan xếp theo thứ tự, phẩm
trật, trên dưới tôn ti. Bà Thái hậu khai trào. Thường nhật, tiếng nói bà rất
nhỏ nhẹ, song vì lòng cânm phẫn đối với quân thù, nên giọng nói rất hùng mạnh,
quyết liệt, luồng nhãn quang sáng lóe, như tia chớp.
- Ý ta đã quyết, lòng ta đã định, chúng ta không thể
nào tha thứ những sự ngạo mạn, hỗn xược, những yêu sách phi lí của ngoại nhân.
Thực ra ta cũng không muốn dùng quyền phỉ nhưng thế bất đắc dĩ. Ngoại nhân còn
muốn nhúng tay vào nội bộ của chúng ta, chúng hâm dọa dân tộc ta, trực tiếp cả
đến ta. Chúng cho người đến bảo ta phải thoái vị, nhường ngôi lại để cho cháu
ta, một người nhu nhược, yếu hèn để chúng dễ bề lung lạc. Tại sao chúng muốn ta
rút lui vì chúng sợ ta, chúng biết ý chí ta cương quyết, sắt đá, chúng không
thể lay chuyển được. Đối với cháu ta chúng coi như một miếng sáp ong, muốn nặn
hình gì cũng được. Sự hỗn xược của ngoại kiều đã thể hiện một cách điển hình
qua thái độ của viên lãnh sự Pháp ở Thiên Tân đòi ta phải bồi thường cái chết
của một tên tu sĩ quèn lấy các đồn ải ta ở tả Khẩu (taku).
Bà nói đến đó dừng lại, uy nghiêm nhìn các đình thần
tập hợp trước ngai rồng. Ánh sáng những ngọn đuốc chiếu vào những khuôn mặt
nghiêm nghị, đăm chiêu, lo buồn, họ nhìn bà và phế đề ngồi trên ngai. Bà quay
lại hỏi cháu:
- Mi không có nói gì à?
Phế đế vẫn ngồi gục mặt xuống, lấy lưỡi liếm môi,
hai bàn tay gầy còm, khẳng khiu duỗi ra nắm vào. Một lúc sau ông cất giọng nói,
lời nói ngập ngừng, sẽ sàng, yếu đuối, run run.
- Tâu mẫu hậu, vì mẫu hậu cho phép cháu phát biểu ý
kiến. Theo cháu nghĩ, cháu cho lời khuyến cáo của Nhung Lữ là khôn ngoan, để
tránh đổ máu. Không sao một mình có thể chống đối với tất cả các nước, mình
không có khí giới tối tân, không có chiếc thuyền... Cháu đồng quan điểm với
Nhung Lữ để cho các lãnh sự và gia đình họ rời khỏi kinh thành một cách yên ổn.
Viện này không thuộc thẩm quyền cháu, lẽ tất nhiên như vậy. Việc này thuộc phạm
vi thẩm quyền của mẫu hậu xin để mẩu hậu phê phán.
Phế đế vừa dứt lời, lập tức một viên ngự sử tâu lên
Thái hậu:
- Muôn tâu Thánh thượng, vì sự tồn vong của tổ quốc,
vì hạnh phúc của muôn dân, cúi xin Thánh thượng cho thi hành ngay đường lối duy
nhất đã được hoạch định. Phải giết chết bọn ngoại kiều, cho bọn chúng tuyệt
chủng. Khi bọn ngoại kiều được triệt hạ xong, ta sẽ trừ diệt bọn thảo khấu mgười
Hán hiện nay nổi lên như ong vẽ ở miền Nam.
Bà Thái hậu chấp nhận lời tâu, bà nói:
- Ta đã nghe lời khuyên dụ của Nhung Lữ, ta không
cần ai phải nhắc tới. Soạn thảo tờ sắc chỉ tuyên chiến.
Bà đứng dậy, bãi triều. Đột nhiên ở trong cử tọa, có
tiếng ồn ào, bàn cãi. Có bọn hoan nghênh quyết nghị của bà Thái hậu, có bọn nói
khai chiến với ngoại quốc là tiếng chuông cáo trung của triều đại, người Hán sẽ
chiếm đoạt ngai vàng. Viên thượng thư về ngoại giao sự vụ xác nhận trong các
cuộc đàm phán, người Tây phương rất biết điều. Viên này tin chắc không khi nào
họ lại yêu sách kì quái Thái hậu phải từ bỏ ngôi báu. Những người đàn bà ngoại
quốc hết lời ca ngợi Thái hậu. Những sứ thần ngoại quốc từ ngày vợ họ được Thái
hậu tiếp đón nồng hậu đã tỏ ra rất nhã nhặn lịch sự.
Thân vương Tuấn lên cơn phẫn nộ, bà Thái hậu muốn
tránh cuộc xung đột giữa hai người, bảo viên thượng thư ngoại giao rút lui. Đến
lượt quận vương Lan, một người bênh vực bọn quyền phỉ, nói đêm qua nằm mơ thấy
Ngọc Hoàng thượng đế, xung quanh ngài có rất nhiều quyền phỉ, người đã tán
thưởng quyền thuật của bọn này, đã biết dùng ma thuật để cứu nguy trăm
họ.
Bà Thái hậu để tai nghe, rất thích câu chuyện nằm mơ
của quận Lan, bà cười rất tươi và đầy tin tưởng vào mộng triệu. Mộng đó là điềm
rất tốt, quỷ thần sẽ phù hộ chúng ta để đánh dẹp quân man đi.