12

MỘT CUỘC DÀN CẢNH

“Tôi vừa nhớ ra một việc,” Jane Helier nói.
Một nụ cười rạng rỡ vừa thoáng hiện trên khuôn mặt xinh đẹp như đứa trẻ chờ
được nghe lời khen. Nụ cười làm say mê lòng người đêm đêm ở nhà hát London, một
mối lợi lớn cho các tay nhiếp ảnh.

“Chuyện tôi sắp kể ra đây…” nàng mở đầu
một cách dè dặt, “nói về một người bạn.”

Mọi người nghe tán thưởng xen lẫn những
lời xì xào giả vờ. Đại tá Bantry, bà Bantry, ngài Henry Clithering, bác sĩ
Lloyd, bà Marple; mọi người đều hiểu ngay “bạn” của Jane chính là nàng chớ
không ai khác hơn. Nàng không còn nhớ ra hoặc muốn đụng chạm tới ai.

“Bạn tôi, xin miễn nói tên ra đây”, Jane
kể, “là một diễn viên, một diễn
viên khá nổi tiếng.”

Không thấy ai ngạc nhiên, ngài Henry
Clithering nghĩ trong đầu: “Còn bao nhiêu câu nữa nếu cô ta cứ quên chuyển lời
xưng hô từ ‘Tôi’ qua ‘Nàng ta’?”

“Bạn tôi làm một chuyến đi vòng quanh các
tỉnh... cách nay một hai năm gì đó. Tôi nghĩ không nên nhắc lại đây nơi đến đâu.
Nơi đó là một thị trấn bên bờ sông không xa London cho lắm. Tôi gọi nơi đó là...”

Nàng dừng lại, cau mày nghĩ ngợi. Nghĩ ra
một cái tên dễ ợt, sao nàng phải nghĩ ngợi. Ngài Henry hiểu ý nói ngay.

“Ta tạm gọi nơi đó là xóm bờ sông được chứ?”
Ngài trịnh trọng nói.

“À, vâng, vậy thì hay biết mấy. Xóm bờ
sông, tôi phải ghi nhớ. Vâng, nhưng bạn tôi hôm đó đi chơi cùng đám bạn, chợt
đâu gặp chuyện lạ đời.”

Nàng lại cau mày.

“Thật khó mà…” giọng nàng nghe buồn bã,
“nói ra cho mọi người hiểu ý. Mới mở đầu câu chuyện đã thấy lộn xộn.”

“Cô em kể nghe rõ ràng đấy chứ,” bác sĩ
Lloyd nói khích lệ. “Cứ tự nhiên.”

“Vâng, một chuyện lạ đời. Bạn tôi được mời
tới đồn cảnh sát. Cô ta đi ngay. Thì ra một vụ trộm vừa xảy ra trong căn nhà
nghỉ mát bên bờ sông, bắt được một người, hắn khai ra tầm bậy. Cảnh sát mời
nàng đến để lấy lời khai.”

“Xưa nay nàng chưa đến đồn cảnh sát lần
nào, đến nơi nàng được tiếp đón tử tế, phải nói rất là tử tế.”

“Phải vậy chứ,” ngài Henry nói.

“Viên trung sĩ... tôi đoán là một trung sĩ...
hay là một ông viên thanh tra gì đó kéo ghế mời nàng ngồi giải thích mọi
chuyện, tôi hiểu ngay là do một sự hiểu lầm.”

“A ha,” ngài Henry nghĩ bụng, “‘tôi’, thì
ra là đây. Ta cũng nghĩ vậy.”

“Bạn tôi kể lại,” Jane kể tiếp nàng quên
là đang tự dối mình. “Nàng phải đang tập thử vai mới tại một khách sạn, nàng chưa
hề nghe nói tới cái tên một ông Faulkener nào đó. Rồi viên trung sĩ nói, “cô
Hel...”

Nàng không kể nữa mặt mày đỏ ửng.

“Cô Helman,” ngài Henry vừa nháy mắt vừa
nhắc.

“Vâng, vâng, cái tên đó. Cảm ơn ngài... Viên
trung sĩ nói: ‘Này, cô Helman, đây là một sự nhầm lẫn, nhưng có một việc đã xảy
ra trong khách sạn Bridge’, ông hỏi tôi có chịu ra đối chất hay không? Tôi
không nhớ nữa.”

“Không sao,” ngài Henry nói cho nàng yên
tâm.

“Thế là phải gặp mặt anh chàng kia, tôi
nói ngay: “Tôi không chịu đâu.” Cuối cùng họ dẫn anh chàng đó tới: ‘Đây là cô
Helier’, và… Ôi…” Jane bỏ lửng câu chuyện, mồm há hốc.

“Không sao đâu, cô gái,” bà Marple an ủi.

“Chúng tôi ngồi mà đoán, cô biết đấy. Cô
không cho biết địa điểm đó là gì hay thêm một vài chi tiết tương tự.”

“Vâng,” Jane nói. “Tôi không có ý định kể
lại chỉ vì câu chuyện liên quan tới một người khác. Nghĩ lại thật là khó, thật
đấy chứ! Thôi quên cho xong.”

Mọi người cùng nghĩ như nàng, nhưng khuyến
khích nàng, nàng kể tiếp.

“Anh chàng có khuôn mặt đẹp trai... rất là
điển trai. Diện mạo trẻ trung, tóc hung đỏ. Nhác thấy tôi gã há mồm. Viên trung
sĩ hỏi ngay. ‘Phải cô nàng này đây?’, gã nói: ‘Không, không phải rồi. Tôi thật
là ngớ ngẩn.’ Tôi cười nhìn lại nói: “Thôi chẳng sao đâu.”

“Tôi không thể mường tượng ra được lúc đó
ra sao,” ngài Henry nói.

Jane Helier cau mày.

“Để coi... Nên kể sao cho rõ.”

“Cô em chỉ kể cho có đầu đuôi là được,” bà
Marple nói giọng dịu dàng, không có ý mỉa mai. “Vì sao anh chàng nhìn lầm, và
chuyện tên trộm đột nhập vô nhà.”

“À, vâng.” Jane nói. “Là như vầy, anh
chàng đó... tên là Leslie Faulkener, vừa viết xong một vở kịch. Trước đây đã
từng cho ra đời mấy vở, chưa có vở nào được chấm. Lần này anh ta đưa cho tôi
xem một vở đặc sắc. Tôi không nhớ ra, bởi có cả trăm vở được gởi tới và không có
thì giờ đọc cho biết... trừ mấy vở tôi thấy thích. Nhưng không hiểu sao anh
chàng Faulkner nói nhận được thư tôi gởi, rõ ràng là không phải thư tôi viết,
ngài hiểu ý tôi nói chứ?”

Nàng bỏ ngang câu chuyện, vẻ mặt ưu tư,
được khích lệ nàng kể thêm.

“Trong thư cho biết tôi đã xem qua vở
kịch, hài lòng, và đề nghị gã tới gặp tôi bàn qua xem sao. Trong thư ghi địa
chỉ... nhà nghỉ mát, phố xóm bờ sông. Được lời như mở cờ trong bụng, gã tới
đúng địa chỉ... nhà nghỉ mát. Tới nơi gặp bà giữ nhà ra mở cửa, gã hỏi thăm cô
Helier, bà nói có cô Helier ở nhà mời ông vô trong phòng khách, gã gặp một
người đàn bà. Gã nghĩ người đàn bà đó là tôi đây... tôi thấy buồn cười và kỳ lạ
làm sao, bởi gã đã đươc xem tôi diễn, nhìn ảnh chụp tôi trước đây phổ biến khắp
nơi, có phải không?”

“Cả nước Anh đều biết,” bà Bantry nói xen
vô. “Nhưng thực tế thì ảnh chụp có khi khác với người thật, cô nên nhớ. Và càng
khác xa hơn nữa dưới ánh đèn sân khấu và ngoài đời. Không phải người diễn viên
nào cũng phải chịu thử thách như cô em đâu.”

“Vâng,” Jane cảm thấy yên tâm, “hình như
là vậy. Nhưng theo lời gã mô tả cô nàng đó cao cao, nước da trắng, mắt xanh
tròn xoe rất xinh đẹp. Gã không một chút hồ nghi. Nàng ngồi xuống nói về chuyện
vở kịch, và nóng lòng muốn diễn thử. Trong khi đang trao đổi ý kiến người giúp
việc mang món uống cocktail ra, Faulkener đỡ lấy một ly theo phép lịch sự. Vâng...
gã còn nhớ tới đó... gã đã uống cạn ly cocktail. Lúc tỉnh dậy, sực nhớ nhìn
lại, hay bà muốn nói sao cũng được... thấy nằm ngoài ngõ gần bên hàng rào, cũng
may không có chiếc xe nào chạy ngang qua cán phải. Thấy trong người choáng
váng, run lẩy bẩy... gã gắng đứng dậy, chân vừa bước đi lảo đảo không biết đi
theo hướng nào. Gã nhớ lại lúc đó còn tỉnh, muốn quay về lại nhà nghỉ mát coi
thử ra sao. Nhưng đầu óc gã mụ cả rồi nên nhắm mắt bước tới dù không biết đi
đâu. Đến lúc cảnh sát bắt, dẫn đi một hồi mới tỉnh lại.”

“Sao lại nói cảnh sát bắt dẫn đi?” Bác sĩ
Lloyd hỏi.

“Ờ, tôi chưa kể cho ông nghe à?” Jane trố mắt
nhìn qua nói. “Tôi nghĩ vớ vẩn. Trong nhà có trộm.”

“Cô em vừa nhắc một
vụ trộm... nhưng không nói là chỗ nào, vì sao, như thế nào?” Bà Bantry nói.

“Vâng, ngay trong nhà
nhà nghỉ mát đó, nơi gã vừa tới, đúng rồi... không phải nhà tôi. Nhà đó của một
người tên là ông gì đó.” Jane lại cau mày.

“Cô em muốn ta giúp
làm người đỡ đầu gỡ rối lần nữa không?” Ngài Henry hỏi, “đặt cho một bí danh
khỏi tốn kém một xu. Kể lại mặt mũi chủ nhà ra sao ta rồi tôi sẽ gán cho ông ta
một cái tên.”

“Nhà đó của một ông
nhà giàu, một người quý tộc.”

“Ngài Herman Cohen.” Ngài Henry gợi ý.

“Nghe hay đấy. Ông mua ngôi nhà này cho
một cô... là vợ một diễn viên, cô ta cũng là một nữ diễn viên.”

“Vậy thì đặt tên ông ta cho anh chàng diễn
viên là Claud Leason,” ngài Henry nói. “Còn cô ta, để coi ta đặt tên là... cô
Mary Kerr.”

“Ngài thật là tài
tình,” Jane nói. “Ngài đặt tên sao nghe dễ như chơi. Vâng, ngài biết là, nơi
đây là chỗ nghỉ mát cuối tuần của Herman, ngài vừa đặt cho cái tên là Herman
đúng chứ, với người yêu... Lẽ dĩ nhiên bà vợ ông ta không hay biết.”

“Chuyện đời nó vậy đó,”
ngài Henry nói.

“Ông đã tặng cho nàng
diễn viên một số nữ trang với mấy viên ngọc bích tuyệt đẹp.”

“À!” Bác sĩ Lloyd lên
tiếng. “Giờ ta đã hiểu ra.”

“Món nữ trang để tại
nhà nhà nghỉ mát, cất trong hộp có khóa. Theo lời thuật lại của cảnh sát món nữ
trang bỏ đó không ai giữ giùm... người ngoài có thể dễ dàng được.”

“Này, bà Dolly thấy chưa?” Đại tá Bantry
nói. “Bà nhớ lúc nào tôi cũng dặn nên cẩn thận.”

“Vâng, theo tôi thì...” Bà Bantry nói,
“chỉ có mấy người cẩn thận quá đỗi nên bị mất của. Đồ nữ trang tôi không cất
trong hộp đâu... tôi giấu dưới dây kéo chiếc vớ đùi. Tôi dám nói nếu... tên cô
nàng là gì nhỉ... Mary Kerr làm theo như tôi, thì đâu bị mất của.”

“Vẫn mất.” Jane nói. “Bọn trộm nó lẻn vô
nhà lục tung hết, không sót một món.”

“Vậy thì bọn trộm không nhắm lấy đồ nữ
trang.” Bà Bantry nói. “Bọn chúng lục tìm tài liệu mật, y như là trong truyện
trinh thám.”

“Tài liệu mật thì tôi không biết,” Jane
chưa tin là có thật. “Tôi chưa hề nghe nói.”

“Chớ nên lơ là, cô Helier,” Đại tá Bantry
nói. “Dolly muốn cảnh giác chúng ta đấy.”

“Về vụ trộm...” Ngài Henry nói.

“Vâng, thì ra cảnh sát nghe báo động từ
một người tự xưng là cô Mary Kerr. Nàng khai nhà nghỉ mát bị trộm, kẻ trộm là
một gã thanh niên tóc hoe đỏ vừa đến đây lúc sáng. Người giúp việc thấy khả
nghi không cho vô nhà, một lát sau thấy gã trở ra qua lối cửa sổ. Bà kể lại
hình dạng chính xác và một giờ sau cảnh sát tóm được, gã khai ra hết mọi chuyện.
Gã trình ra lá thư tôi gởi. Như tôi đã kể lại cảnh sát truy lùng tôi, khi gặp
lại gã khai ra ngay như lời tôi vừa kể... thì ra không phải là tôi?”

“Một câu chuyện lạ lùng,” bác sĩ Lloyd nói.
“Ông Faulkener biết mặt cô Kerr chớ?”

“Không, gã không biết... gã nói là không
biết. Nhưng còn một điểm lạ nữa tôi chưa kể ra. Cảnh sát tới khám xét nhà nghỉ
mát, nơi đây mất các thứ như đã kể... ngăn kéo tháo ra, hộp nữ trang lấy mất,
nhìn vô bên trong nhà trống rỗng. Mấy tiếng đồng hồ sau Mary Kerr về tới nhà,
nàng khai không phải nàng gọi cảnh sát, về đây nàng mới hay mọi chuyện. Hình
như nàng vừa nhận được một bức điện sáng hôm đó, ông quản lý dành cho nàng một
vai đề nghị nàng đến gặp ông, hay tin nàng vội vã đi cho kịp. Đến nơi nàng mới
hay có kẻ muốn chơi nàng một vố. Không có điện tín nào hết.”

“Một trò chơi nhằm đánh lạc hướng thế thôi,”
ngài Henry nói. “Mấy người giúp việc thì sao?”

“Cũng cái trò cũ lại bày ra đây, chỉ còn
một người giúp việc vừa nghe tiếng chuông điện thoại... Mary Kerr gọi về nhắn
bỏ quên một món đồ ở nhà. Nàng dặn người giúp việc lấy cái túi xách cất trong
ngăn kéo bàn trong buồng ngủ đem tới nơi gặp nàng. Nàng phải ngồi lại chờ đón
chuyến tàu chạy sớm. Người giúp việc bỏ đi ngay không quên khóa cửa trước lại,
tới câu lạc bộ theo đúng lời dặn của cô Kerr, chờ mãi không thấy đâu.”

“Hừm,” ngài Henry lên tiếng. “Tôi hiểu ra
rồi. Nhà bỏ trống, muốn đột nhập vô qua lối cửa sổ phải khó khăn lắm mới được,
không hiểu Faulkener vô được bên trong theo lối nào. Ai gọi cho cảnh sát, nếu
không phải là cô Kerr.”

“Vậy là không ai hay biết gì hết, không ai
nghĩ ra.”

“Chuyện lạ,” ngài Henry nói, “có phải đó
là anh chàng tự xưng tên tuổi mình ra.”

“À, vâng, phần này thì yên chí. Gã còn có
một cái thư tưởng đâu là do chính tay tôi viết. Nhìn nét chữ không giống chút
nào, nhưng mà gã không biết chuyện đó.”

“Nào ta phải xét lại cho rõ ràng,” ngài
Henry nói. “Nếu có sai sót nhắc giùm tôi. Hai đàn bà bị lừa ra khỏi nhà. Anh
chàng kia thì bị lừa tới đây do một cái thư giả mạo... làm cho gã tin tuần này
cô em đang thử vai tại địa điểm trên phố bờ sông. Anh chàng có sử dụng ma túy,
cảnh sát nghe báo liền theo dõi. Một vụ trộm được phát hiện. Tôi đoán là mấy
món nữ trang đó bị đánh cắp.”

“À, vâng.”

“Có thể thu hồi lại được chứ?”

“Không, làm gì được. Thiệt tình mà nói,
ngài Herman cố tình che giấu mọi chuyện mà ông ta đã biết. Nhưng ông không thể
làm vậy được lâu đâu, tôi đoán là bà vợ ông ta đang lo thủ tục ly dị. Chuyện ra
sao thì chưa rõ.”

“Anh chàng Leslie Faulkner ra sao.”

“Cuối cùng được gã được tha. Cảnh sát chưa
tìm thấy đủ bằng chứng. Câu chuyện nghe thật lạ lùng làm sao, phải không?”

“Lạ lắm. Ta nên tin
ai đây? Nói tới đây, cô Helier, tôi biết cô muốn tin vô câu chuyện của
Faulkener hơn. Cô cho biết lý do nào dám tin vô một câu chuyện ngoài sức tưởng
tượng đến như vậy.”

“Không, không,” Jane
nói chống chế. “Không dám đâu. Anh chàng rất dễ thương, rất là biết điều, nếu
có lỗi thì chỉ vì đã lỡ nhìn nhầm một người khác ra tôi, cho nên tôi nghĩ là gã
đã thú thật ra hết.”

“Tôi hiểu,” ngài
Henry cười nói. “Nhưng cô phải thừa nhận một điều anh chàng bịa chuyện tài tình
thật. Gã viết một bức thư giả như là do cô gởi. Sau khi đột nhập vô nhà lấy
trộm món nữ trang, gã giả vờ say ma túy. Thú thiệt tôi chưa nhận ra đâu là điểm
cốt lõi của vấn đề nêu lên. Đột nhập vô nhà một cách dễ dàng, tự giải quyết mọi
việc rồi chuồn ra êm ru... nếu không bị lộ tung tích do một người hàng xóm theo
dõi, bởi gã thừa hiểu là mình bị theo dõi. Gã vội vã bịa ra vụ này để đánh lạc
hướng theo dõi, tự đặt mình vô vị trí người hàng xóm.”

“Trông anh chàng khá
giả lắm không?” Bà Marple hỏi.

“Không dám đâu,” Jane
nói, “không, anh chàng đang khó khăn.”

“Nghe hết chuyện từ
đầu chí cuối nó lạ lắm,” bác sĩ Lloyd nói. “Nếu ta thừa nhận chuyện gã bịa ra
là có thật thì hóa ra càng rắc rối hơn. Vì sao người đàn bà xa lạ mạo danh cô
Hel muốn lôi kéo anh chàng vô cuộc? Tại sao cô ta muốn dựng lên một màn kịch ly
kỳ như thế này?”

“Jane, nói cho tôi
biết,” bà Bantry nói, “đã có lúc nào anh chàng Faulkner gặp mặt cô Mary Kerr đó?”

“Tôi không rõ,” Jane
thong thả nói, nàng cau mày cố nhớ cho ra.