8

NGƯỜI BẠN ĐỒNG HÀNH

“Nào, bác sĩ Lloyd,” cô Helier lên tiếng. “Ông
có biết câu chuyện nào rùng rợn không?”

Nàng cười nhìn ông, nụ cười làm say mê
khán giả mỗi đêm. Jane Helier một thời được tôn vinh là người đẹp nhất nước
Anh, nhưng không ít đồng nghiệp của cô gièm pha rằng: “Tất nhiên Jane đâu phải
là một nghệ sĩ. Cô nàng chỉ biết act(*) thôi. Chắc các bạn hiểu ý tôi nói chứ. Nhìn
thấy đôi mắt cô ta thì phải biết.”

(*)Tiếng
Anh: Làm, hành động.

“Đôi mắt đó đang nhìn chòng chọc như muốn
khiêu khích ông bác sĩ mái tóc đã điểm sương, người đã tích cực cứu chữa cho
nhân dân trong làng St. Mary Mead trăm năm qua.”

Ông lúng túng đưa tay cởi chiếc áo gi lê,
chắc vì áo may hơi chật, ráng tìm ra chuyện để thỏa mãn trí tò mò của cô nàng.

“Tôi nghĩ là,” Jane mơ màng nói, “tôi nay
tôi thích nghe những chuyện vụ án.”

“Tuyệt,” Đại tá Bantry nói với vị khách
mời. “Phải nói là tuyệt vời,” ông khoái chí cười vang theo kiểu cười nhà binh,
“Ô kìa, Dolly thế nào?”

Bà vợ chợt bừng tỉnh nhớ đến những chuyện
rối ren trước mắt, bà đang lên kế hoạch chuẩn bị đi chơi xa, nên đồng ý ngay.

“Tuyệt quá rồi còn gì,” bà mừng rỡ dù
trong đầu đang nghĩ chuyện đâu đâu. “Tôi cho là vậy.”

“Thật sao, bà?” Bà Marple vừa hỏi vừa nháy
mắt.

“Chẳng có chuyện gì rùng rợn... lại càng
ít chuyện hình sự... nhất là quanh St. Mary Mead đây, cô Helier biết quá mà,”
bác sĩ Lloyd nói.

“Tôi lấy làm ngạc nhiên,” ngài Henry
Clithering nói. Ông cựu cảnh sát trưởng Scotland Yard nhìn qua bà Marple. “Tôi
nghe mấy ông bạn đồng nghiệp kể quanh vùng St. Mary Mead này là nơi hang ổ của
bọn đồi trụy và tội phạm.”

“Thôi nào, ngài Henry!” Bà Marple phản
đối, mặt mũi bà đỏ bừng. “Tôi không khi nào nói như thế. Tôi chỉ nói là bản
chất của con người ở mọi nơi đều giống nhau chỉ có điều có người đã tạo ra
những cơ hội và có thời gian rảnh để thực hiện tội ác.”

“Nhưng mà bà đã ở đó bao giờ chưa?” Jane
Helier nói, ý nhắm vô ông bác sĩ, “ông đã từng đi trên đó - những nơi xảy ra đủ
thứ chuyện trên đời?”

“Tất nhiên là vậy.” Bác sĩ Lloyd nói cố
nghĩ cho ra. “Ồ, tất nhiên... ờ... Chà! Tôi nhớ rồi.”

Ông ngã người ra sau thở hắt ra một hơi.

“Chuyện đã mấy năm... tưởng đâu đã quên. Nhưng
vẫn còn mới lạ, lạ lắm! Nhưng do một sự trùng hợp ngẫu nhiên tôi nắm được manh
mối, điều này càng lạ hơn.”

Cô Helier xích ghế lại gần hơn chút nữa,
điểm lại chút môi son, tai lắng nghe, mấy người kia cũng chăm chú.

“Trong số quý vị đây đã có ai được nghe
nói tên quần đảo Canary,” ông bác sĩ mở đầu câu chuyện.

“Nơi đó đẹp lắm thì phải,” Jane Helier nói.
“Nằm ở vùng biển phía nam, đúng không? Hay có thể là vùng biển Địa Trung Hải?”

“Tôi đã tới đó một lần nhân chuyến đi qua
Nam Phi.” Ông đại tá nói. “Đi qua mũi Peak của Tenerife nhìn cảnh mặt trời lặn
đẹp vô cùng.”

“Chuyện tôi sắp kể ra đây xảy ra trên đảo
Grand Canary, không phải chỗ Tenerife. Đến nay đã lâu lắm rồi. Lúc đó do sức
khỏe sa sút tôi phải tạm ngưng hành nghề ở nước Anh, ra nước ngoài an dưỡng. Nơi
tôi đến hành nghề là Las Palmas một khu thị trấn trên đảo Grand Canary. Phải
nói là tôi vô cùng sung sướng được sống tại nơi này. Khí hậu dễ chịu, quanh năm
nắng ấm, có trò chơi lướt ván, tôi thích tắm nắng. Cuộc sống gần bến cảng thật
thú vị. Las Palmas, nơi tàu hàng nước ngoài đi qua cập bến. Cứ sáng sớm tôi đi
dạo trên bờ đê, trong khi mấy bà thích dạo phố mua sắm.”

“Như tôi đã kể tàu hàng khắp nơi trên thế
giới ghé đến neo đậu bến Las Palmas có khi vài giờ, hoặc một hai ngày, rồi lại
ra khơi. Ở đấy có một khách sạn lớn Metropole, nơi trú ngụ của khách du lịch
quốc tế. Khách đi tàu đến Tenerife thường ghé lại đây nghỉ ngơi vài bữa trước
khi tiếp tục hành trình!”

“Câu chuyện tôi sắp kể diễn ra tại khách
sạn Metropole này. Một buổi tối tháng Giêng, hôm đó vào ngày thứ Năm. Buổi
khiêu vũ bắt đầu, tôi với một người bạn ngồi bên chiếc bàn nhỏ nhìn quan khách
nhảy nhót. Tôi nhìn ra đám đông gồm một ít khách người Anh và người nước ngoài
người Tây Ban Nha đông hơn hết, khi ban nhạc trỗi lên bản tango, khoảng nửa số
khách này bước ra sàn nhảy! Nhìn họ nhảy thật đep. Trong số này có một cô nàng
có bước nhảy đẹp nhất, khiến bọn tôi ngồi ngây người ra, thưởng thức tài nghệ. Cô
nàng cao ráo, xinh đẹp, nhún người theo nhịp, bước chân y như con beo cái đã
được thuần dưỡng. Tuy vậy nhưng không phải là tay vừa. Tôi gợi lên điều đó cho
bạn tôi nghe, hắn đồng ý liền.”

“Mấy cô nàng như em đó,” gã nói, “phải nói
là dân sành điệu khó có ai
qua mặt được.”

“Được làm người đẹp cũng khổ,” tôi nói.

“Đẹp không chưa đủ,” gã nói. “Phải kể thêm
thứ khác nữa. Này, nhìn kỹ cô nàng. Chà chắc phải có lắm chuyện scandal do cô
nàng mà ra. Không ai qua mặt nàng về điều này được. Cuộc sống của nàng chắc hẳn
sẽ có nhiều chuyện lạ và sôi động. Nhìn cô nàng có thể đoán ra được ngay.”

“Gã im lặng một lúc rồi, nhếch mép cười
nói.”

“Cậu thử nhìn qua hai cô nàng khác ngồi
đằng kia, với họ thì chẳng có gì đáng nói! Cuộc sống của họ êm đềm, có thể
không có gì xáo trộn.”

“Tôi nhìn theo ánh mắt gã. Hai cô nàng gã
vừa mới nhắc là khách du lịch đi theo tàu Holland Lloyd mới cập bến hồi chiều. Khách
đi tàu cũng vừa mới ghé vô đây. Tôi nhìn theo hiểu ý gã muốn nói gì. Hai phụ nữ
Anh... họ cùng đi trên một chuyến tàu. Tôi đoán khoảng bốn mươi tuổi. Một người
da dẻ trắng trẻo... nhỏ con... mập ú, người nọ da ngăm nhỏ con... lại cũng nhỏ
con... người gầy nhom. Thoạt trông dáng người trẻ trung, ăn mặc kín đáo, trầm
lặng và không chút phấn son. Nhìn bề ngoài trầm lặng thì chắc chắn là dân Anh
có học thức hẳn hoi. Không khoác trên người một vẻ hào nhoáng, cả hai như hàng
vạn phụ nữ khác. Họ đi tham quan với cẩm nang du lịch trên tay, ngoài ra họ
chẳng biết gì hết. Muốn vô thư viện hay đi nhà thờ Anh giáo nơi nào tùy thích,
có thể một trong hai người đã biết sơ qua nơi này. Như lời bạn tôi kể nhìn hai
người không có gì đáng chú ý, thế mà ai biết họ có thể đã đi hết nửa vòng trái
đất. Nhìn họ xong rồi quay lại nhìn cô nàng người Tây Ban Nha nhảy đẹp, mắt
đang lim dim, thấy vậy tôi mới bật cười.”

“Khổ thế,” Jane Heilier vừa thở ra vừa
nói. “Ở đời có lắm kẻ ngu xuẩn. Không biết khai thác khả năng trời cho. Cô nàng
ở phố Bond Street... nàng Valentine... thật đáng khâm phục. Nàng đóng vai
Andrey Denman, ông đã được xem vở
‘Một bước lùi’ chưa? Nàng là một
học sinh được mời sắm vai lần đầu đã tỏ rõ tài năng. Vai Andrey ít ra cũng năm
mươi tuổi. Vậy mà bây giờ bà tuổi gần lục tuần.”

“Ông kể ra đi,” bà Bantry nhắc nhở bác sĩ
Lloyd nhớ. “Tôi thích nghe chuyện cô nàng Tây Ban Nha có đôi chân nhún nhảy
thật đẹp mắt, làm cho tôi quên đi mình đang già, mập ú thế này.”

“Xin lỗi,” bác sĩ Lloyd phân bua. “Bà nhớ
giùm cho câu chuyện này không phải nói về cô nàng người Tây Ban Nha.”

“Vậy sao?”

“Không phải vậy. Có thể cả hai chúng tôi
đã nhầm. Câu chuyện hoàn toàn không nhắc tới người đẹp Tây Ban Nha. Cô nàng lấy
chồng là một nhân viên hãng tàu. Đến lúc tôi rời đảo cô nàng đã năm con, giờ đã phát phì.”

“Khác nào đứa con gái của Israel Peters,”
bà Marple phán một câu. “Con bé lên sân khấu diễn kịch khoe cặp đùi thon đẹp,
thủ vai chính trong vở kịch câm. Mọi người cứ cho nó sau này chẳng ra gì, nhưng
về sau con bé lấy được một tay lái buôn có cơ ngơi đồ sộ.”

“Cũng cùng một câu chuyện làng quê.” Ngài
Henry nói khẽ.

“Không,” ông bác sĩ kể tiếp, “tôi muốn kể
câu chuyện hai phụ nữ người Anh.”

“Chắc có chuyện gì đây?” Cô Helier thở ra.

“Có vấn đề. Nhưng là chuyện của ngày hôm
sau.”

“Vậy sao?” Bà Bantry nôn nóng.

“Cũng vì hiếu kỳ, tối hôm đó lúc đi ngang
qua quầy tôi mới liếc nhìn vô sổ đăng ký. Chẳng mấy khó khăn tôi nhìn ra cô
Mary Barton và cô Amy Durrant quê ở Little Paddock, Caughton Weir, Bucks. Tôi
ấn tượng với những cái tên này vì sau đó tôi lại gặp phải một vấn đề khá bí ẩn
với chúng.”

“Qua bữa sau tôi chuẩn bị đi picnic với
mấy người bạn. Đi xe ra đảo, ở lại ăn cơm trưa tại chỗ… tôi còn nhớ, dù đã lâu.
Nơi đó là Las Nieves, một vùng vịnh yên tĩnh, tha hồ tắm. Chương trình đã được
sắp xếp có điều bọn tôi ra đi hơi trễ, nên phải dừng lại cắm trại, buổi chiều
trước giờ uống trà chúng tôi xuống tắm ở bãi Las Nieves.”

“Ra tới biển, nhìn thấy một đám đông lao
xao. Dân làng đổ xô chạy ra biển. Vừa thấy người lạ, họ chạy xúm lai quanh
chiếc xe, miệng nói huyên thuyên. Bọn tôi không thạo tiếng Tây Ban Nha, nghe
một hồi mới hiểu, câu chuyện như sau:

“Hai cô nàng nổi hứng rủ nhau tắm biển,
một người bơi ra quá xa chắc là bị vọp bẻ. Người kia thấy vậy bơi ra cố kéo vô
bờ, nhưng sức yếu sắp chết đuối, may ra có một người trông thấy, chèo thuyền ra
cứu cả hai, người bơi ra trước e rằng khó cứu sống.”

“Vừa nghe qua câu chuyện tôi xô mọi người
qua một bên, bỏ chạy ra biển. Tôi không thể nhìn ra cả hai. Cô nàng mặc đồ tắm
màu đen, đội nón tắm màu xanh, ngước nhìn lên. Nàng quỳ xuống bên người bạn,
hai tay thử làm mấy động tác hô hấp nhân tạo. Vừa nghe nói tôi là bác sĩ, cô
này thở phào nhẹ nhõm, tôi yêu cầu đưa cô nàng vô dãy lều nghỉ mát để xoa bóp,
thay đồ. Tôi giao việc cho một cô trong đoàn, còn tôi lo cứu chữa cho người bạn
bị chết đuối nhưng không cứu được. Mạng sống con người quá mong manh, tôi đành
chịu bó tay.”

“Tôi bỏ đi vô dãy lầu cùng với mấy người
kia, lòng xót xa. Người sống sót thay đồ mới, nhìn mặt tôi nhớ ra ngay đây là
một trong hai cô gái người Anh mà tôi đã thấy đêm qua. Nàng lặng lẽ nhìn bạn
mình ra đi. Nỗi mất mát này không có gì có thể bù đắp được.”

“Tội nghiệp Amy,” nàng nói. “Tội nghiệp
Amy quá. Cô ta ao ước được ra
tới đây tắm biển, một tay bơi lội rất giỏi. Tôi không hiểu
nổi. Ông nghĩ sao về việc này, thưa bác sĩ?”

“Có thể nạn nhân bị vọp bẻ. Cô kể lại
chuyện đầu đuôi ra sao.”

“Hai đứa tôi bơi được khoảng hai mươi
phút, tôi còn nhớ. Tôi muốn quay trở vô, còn Amy thích ở lại, bơi ra xa hơn
chút nữa. Cô ấy đang bơi, chợt tôi nghe kêu cứu. Tôi ráng bơi cho tới nơi thấy
cô ấy còn nổi trên mặt nước vùng vẫy, níu chặt vô người tôi, rồi cả hai cùng
chìm xuống. Nếu không gặp chàng thanh niên nhanh tay, kịp chèo thuyền ra cứu,
có lẽ tôi cũng chết chìm theo.”

“Chuyện này nơi đây vẫn thường xảy ra,”
tôi nói. “Cứu người chết đuối không phải chuyện dễ.”

“Khiếp thật,” cô Barton kể lể. “Bọn tôi
vừa ra tới đây hôm qua, được nghỉ ít bữa nên đi tắm biển phơi nắng. Giờ đây,
lại xảy ra chuyện cảnh đau thương này...”

“Tôi hỏi thăm thân thế nạn nhân ra sao và
muốn giúp đỡ nàng. Nhà nước Tây Ban Nha cần phải biết đầy đủ thông tin về nhân
thân nạn nhân. Nàng kể cho tôi nghe.”

“Nạn nhân, cô Amy Durrant, là người bạn
đồng hành, mới biết nhau được năm tháng. Hai người rất thân thiết, cô Durant kể
lại sơ qua về những người thân. Cô ta là con mồ côi, từ nhỏ được một người chú
nuôi dưỡng, đến hai mươi mốt tuổi cô ta sống tự lập.”

“Chỉ có vậy,” ông bác sĩ nói. Ông nghĩ
ngợi một lúc mới nói chắc. “Chỉ có vậy thôi.”

“Tôi chưa hiểu,” Jane Helier nói, “Chỉ có
vậy thôi... Tức là, một tai nạn thảm thương, tôi giả sử, nếu không phải vậy... Chà,
không phải như tôi tưởng tượng một câu chuyện kinh dị.”

“Ta chờ nghe cho hết,” ngài Henry lên tiếng.

“Phải,” bác sĩ Lloyd nói. “Ta chờ nghe
cho hết. Quý vị biết không, ngay lúc đó có một chuyện lạ. Tất nhiên tôi hỏi
ngay những ngư dân tại chỗ, và các thứ... họ đã nhìn thấy gì. Tôi gặp được nhân
chứng tại chỗ. Một bà kể lại nghe rất buồn cười. Thoạt nghe tôi bỏ qua, mãi về
sau sực nhớ lại. Bà nhìn thấy Durrant chưa đến nỗi phải chết đuối, lúc kêu cứu.
Cô bạn bơi ra tới nơi, theo lời bà kể, dìm đầu cô ta xuống nước. Như đã kể tôi
không để ý chuyện đó. Bởi nghe nó lạ tai, khác với những lời kể mấy ngư dân
trên bờ. Cô Barton muốn dìm cho người bạn ngất ngư một hồi nên để nàng vùng vẫy
níu chặt cho cả hai cùng chết đuối. Quý vị thấy, theo lời kể của người đàn bà
Tây Ban Nha nghe như là... có thể nói, cô Barton muốn dìm đầu người bạn xuống
nước.”

“Như đã kể thoạt nghe
tôi không để ý, về sau tôi sực
nhớ. Khó khăn ở chỗ ta chưa biết gì tung tích nạn nhân, cô Durrant. Dường như
nàng không còn người thân. Tôi cùng với cô Barton truy tìm lai lịch từ đầu. Tìm
ra một địa chỉ, chúng tôi viết thư báo tới đó mới hay căn phòng chỉ thuê để gởi
đồ đạc. Bà chủ nhà không quen biết gì, chỉ nhìn thấy một lần khi nàng đến nhận
phòng. Cô Durrant bảo muốn có một nơi để lui tới thường xuyên. Trong căn phòng
còn vài món bàn ghế cũ kỹ, mấy bức ảnh chụp ở trường học, một cái rương đựng
đầy hàng mua giá rẻ, không có một món tư trang. Cô kể lại với bà chủ, cô là con
mồ côi, cha mẹ chết bên Ấn Độ lúc cô còn nhỏ, ông chú làm mục sư đem về nuôi,
cô ta không nói ra ông là cậu hay là chú.”

“Câu chuyện không có
gì bí ẩn, chỉ có điều ta chưa được thỏa mãn hết trí tò mò. Ta có thể thấy có
nhiều phụ nữ sống độc thân và kín đáo như cô ấy. Tại Las Palmas còn lưu giữ mấy
tấm ảnh trong số hiện vật nàng để lại, nhìn vô thấy mờ nhạt, cũ kỹ, được cắt
xén bớt cho vừa khung ảnh, mất góc tên hiệu ảnh. Có một tấm ảnh chụp theo lối
xưa, có thể là người mẹ hay bà ngoại gì đó.”

“Cô Barton còn nhớ có
hai mối liên hệ của cô ta. Một thì đã quên, còn tên kia sau một hồi nhẩm lại
cũng nhớ ra được. Bà này đã ra nước ngoài, qua Úc. Nàng muốn viết thư ngay. Chắc
phải chờ lâu mới hồi âm và tới ngày nhận chắc chẳng giải quyết được gì. Nghe
nàng kể cô Durrant là người bạn đồng hành và có thể nói là rất gắn bó, tính nết
dễ thương, còn đời tư và những người thân thích thì hoàn toàn không ai biết.”

“Thật ra thì, tôi có
thể nói không có gì lạ. Nhưng qua hai điều tôi cảm thấy không ổn. Cô nàng Amy
Durrant lai lịch không ai biết và câu chuyện kể của người đàn bà Tây Ban Nha cứ
ám ảnh tôi. Vâng, tôi xin nêu ra đây một điểm nữa: lúc tôi vừa nghiêng người
xuống bên xác nạn nhân, cô Barton bỏ đi tới chỗ dãy lều trại của ngư dân, vừa
đi nàng ngoái nhìn lại. Tôi có thể nhìn thấy trên nét mặt nàng một thoáng đau
khổ xót xa... một nỗi đau còn in sâu trong trí tôi.”

“Lúc đó tôi cảm thấy
chẳng có gì khác thường. Tôi nghĩ nàng đau đớn cho số phận người bạn, nhưng sau
nghĩ lại không phải vậy. Không hề có chuyện hy sinh vì bạn bè, không có chuyện
quá đau đớn. Cô Barton tự dưng thấy có cảm tình với Amy Durrant, nàng kinh
hoàng trước cái chết người bạn, chỉ có vậy thôi.”

“Thế sao nàng đau khổ
quá vậy? Vì lẽ đó tôi mới nghĩ lại. Cái nhìn của nàng thì không
thể nhầm được. Tôi thấy nó ra làm sao ấy. Một nghi vấn chợt lóe lên trong đầu. Giả
sử những lời kể của người đàn bà Tây Ban Nha là thật, giả sử Mary Barton nhẫn
tâm muốn dìm đầu Amy Durrant xuống nước. Vừa muốn trấn nước hại bạn lại giả vờ
cứu người lâm nạn. May sao có người chèo thuyền ra cứu. Bãi tắm ngoài đó vắng
người, lại xa hơn. Thế rồi, đúng như nàng mong đợi. Đã có bác sĩ! Một bác sĩ
người Anh! Nàng dư biết người chết đuối lâu như Amy Durrant không thể được cứu
sống nhờ hô hấp nhân tạo. Nhưng nàng còn phải cho xong vai trò của mình rồi bỏ
đi để tôi ở lại lo cứu nạn nhân. Nàng ngoái nhìn lại lần cuối. Lúc đó nhìn
gương mặt nàng đau đớn vô cùng. Liệu Amy Durrant có thể được cứu sống để kể lại
những gì cô ta biết.”

“Chao ôi!” Jane
Helier kêu lên. “Nghe đến đây tôi muốn sởn óc.”