Có lần có kẻ không chịu nổi ngược đãi, rốt cục phẫn nộ bật dậy, đập giường mà nói: “Con người vì sao phải ăn cơm?! Vì cái gì phải ăn cơm?!” Nói xong câu đó lăn ra khóc than ai oán, lay động đến tận tâm can, ai nghe được đều bị xúc động mạnh mẽ! Tất nhiên cái kẻ thô bỉ khởi xướng ra trò này lúc đó đang trốn trong góc, âm thầm cười lăn lộn, mấy lần suýt chết nghẹn.

Còn có một lần khác, có vị bằng hữu đột nhiên trở mình bò xuống giường, hai tay run lẩy bẩy, mở ngăn kéo lục tung lên một lượt chỉ để tìm thức ăn, không có kết quả đành phải nhai tạm một ít rễ Bản Lam (một vị thuốc Bắc dùng để chữa ho, cảm cúm) cho đỡ đói. Từ đó về sau phòng chúng ta lưu truyền câu nói: “Đói bụng thì uống thuốc,” chính là chỉ việc này.

Rõ ràng biết là bịa đặt linh tinh nhưng có khi vẫn tự giác tin tưởng. Có lần một người bạn cùng phòng ta miêu tả món súp trứng nhà nàng làm, nói lúc đập trứng gà vào bát, lòng trắng trứng ở trong súp không tan đi mà tụ lại một cỗ, chậm rãi nở ra, giống như một con sứa nổi lềnh phềnh trong nước. Ta về nhà thử làm nhiều lần vẫn không có kết quả, vì thế ta đi hỏi một vị đầu bếp, làm thế nào để lúc đập trứng vào súp có thể thành hình giống con sứa. Hắn chân thành nói cho ta biết, đừng lấy lòng trắng trứng, cứ bỏ luôn con sứa vào là được.

…

Trong bóng tối, Hữu Sinh cất tiếng cười, hòa vào từng đợt từng đợt khói nhẹ, tiếng nói của ta tựa như ngọn gió thổi qua hiên nhà hòa hợp cùng tiếng cười của hắn, dây dưa mãi không thôi. Ta không ngờ chỉ bằng một ánh mắt, bắt đầu từ lúc hai ta đàm luận chuyện xưa, ta liền cảm thấy như hai thế giới đã lồng vào làm một.

Hắn cũng không kể chuyện quá khứ của mình. Ngoại trừ lúc trước ta hỏi chuyện thê thiếp, ta cũng chưa từng tò mò về bất kì chuyện gì khác. Nhưng Lí lang trung từng nói chân của hắn đã bị tổn thương quá nặng, có khả năng không thể trị khỏi, khiến cho ta cảm thấy hết thảy dường như đều trở nên không còn quan trọng, ta chỉ muốn cho những ngày còn lại của hắn đều là vui vẻ. Hắn luôn hỏi ta đủ loại vấn đề, hơn nữa những lúc ta ngừng hắn liền lập tức hỏi: “Rồi sao nữa?” hay “Sau đó thế nào?” Khẩu khí ôn hòa động lòng người kia giống như đang cổ vũ ta, khiến cho ta lại cao hứng nói chuyện, kể cả là nói linh tinh vớ vẩn. Này không phải người điên thì là gì?

Bất kể ta có nói năng lộn xộn không đầu không đuôi thế nào, ta đều có cảm giác, hắn có thể hiểu được lời ta nói, loại cảm giác này thật sự rất khó để giải thích bằng lời. Lúc ta ngừng nói để lấy hơi, hắn cũng theo ta thở mạnh? Lúc ta châm chọc nói móc, hắn cũng bật cười khe khẽ? Lúc hai chúng ta thân thể đụng chạm, hắn cũng cảm thấy bình thản một cách khó hiểu? Có khi ta nghĩ hắn giống một khối bọt biển, có thể hấp thu sự bất an trong lòng ta, khiến cho ta có thể bình tĩnh mà đối mặt với tương lai mờ mịt phía trước.

Ta nói:

Tháng năm đầu mùa hè, hương hoa sen nhàn nhạt lẫn trong gió, ở dưới ánh đèn đường, một cánh hoa nhẹ nhàng rơi không tiếng động, tản ra hương thơm dìu dịu như có như không, tựa như mỗi khắc trôi qua không thể lui lại được.

Sáng sớm ven hồ, không khí thanh tịnh sạch sẽ, tiếng đọc sách lanh lảnh, trên hồ từng đốm sáng li ti nhảy múa trên mặt nước.

Sắp tới tốt nghiệp, ai nấy tâm trạng đều vừa mừng vừa sợ. Trên bãi cỏ chúng ta cùng nhau chơi mấy trò chơi trẻ con, vừa hò hét vừa hát: “Tìm a tìm bằng hữu, tìm một người bạn tốt…” Đang lúc vui đùa, một vị giáo sư đi ngang qua, người này trước đây đã từng dạy lớp chúng ta, sau khi nhận ra mọi người, hắn ngửa đầu than thở, choáng váng muốn ngất xỉu, có lẽ không hiểu tại sao chính mình lại dạy dỗ ra được một đám ngu ngốc. Kì thực chính hắn tự mình đa tình, mọi chuyện căn bản không liên quan gì đến hắn.

Có một đêm, một đám bạn cùng học trèo tường ra ngoài, đi mua một quả dưa hấu rõ to trở về, nhìn bề ngoài có vẻ rất chín, nhưng bổ ra rồi mới thấy vẫn còn xanh ngắt! Cả đám người chẳng ai muốn lại trèo tường ra ngoài đi so đo với người bán, cũng không muốn phí tiền, cuối cùng mọi người chơi kéo búa bao, ai thắng phải ăn một miếng dưa! Cứ hết một vòng lại tăng cấp. Cả phòng đứa nào cũng tranh thua, chỉ lo mình sẽ là kẻ thắng. Hôm đó có một đứa xui xẻo cực kì, thi đấu lúc nào cũng thắng, được làm quán quân, bị bắt ăn đến non nửa quả dưa! Hết trận hắn nằm một chỗ khóc lóc hồi lâu, than thân trách phận tại sao mọi người đều may còn ta thì rủi.

Có lần khác, trong lớp ta thịnh hành một trò chơi, người thua nhất định phải nói: “Tôi là heo!” Nếu là bình thường, mọi người chỉ đơn giản là mở cửa kí túc xá, hét to một tiếng: “Tôi là heo!” là xong. Nhưng chúng ta thì khác, người thua cuộc sẽ phải đến trước mặt một người xa lạ, nghiêm túc nói với hắn, đương nhiên không được cười, nếu không sẽ phải nói lại. Vì thế mới có chuyện, một kẻ mặt đỏ bừng, nghiến răng nghiến lợi đi phía trước, cách đó không xa một đám người tò tò đi theo. Người kia đi đến trước một người mặt mũi hiền lành, mở miệng nói: “Tôi là heo!” đằng sau một đám cười nghiêng cười ngả, bò lăn ra đất, cười đến đau cả ruột.

Đêm ngày 15 tháng 8, chúng ta chơi đi thuyền quanh hồ, trăng sáng treo đầu cành, ảnh ngược trong nước, tiếng nói tiếng cười vang vọng mặt hồ. Lúc hai con thuyền đi sát vào nhau, mái chèo đan vào như một tấm lưới làm cá dưới hồ đều nhảy vọt lên, dưới ánh trăng vảy trên người chúng óng ánh như bạc, rất nhiều con bị chúng ta bắt được. Mọi người đem cá về phòng, múa dao làm thịt, sau đó bỏ vào chậu rửa mặt rồi bắc lên bếp, tất nhiên là phải bí mật, lại cho vào một ít gạo nấu thành cháo cá, được một lúc mùi cá thơm đã lan khắp cả tầng lầu! Chẳng bao lâu ngoài cửa đã có cả một đại đội chờ sẵn, mỗi người chỉ có thể uống một muôi.

Trong trường có hai phòng học được để đèn suốt đêm, ta cũng có một lần đi đến đó, bởi vì phải ôn bài. Cả một đêm ta ở đó ngủ gà ngủ gật, chữ nghĩa vào đầu chẳng được là bao. Đến sáng ra ta lại uể oải rời đi, ra đến cửa cũng vừa lúc bình minh lên, sáng sớm tinh mơ, gió nhẹ thoang thoảng, một con chim ở đâu đó cất tiếng hót, tức thì hàng loạt tiếng kêu đáp lại nó, vô số thanh âm vui mừng. Ta không khỏi thở dài, ta đến đây vốn không phải để học tập, chẳng qua chỉ muốn thưởng thức cảnh sắc này thôi.

Lại có một lần buổi chiều chạng vạng, ta đứng một mình cạnh rừng trúc, bất chợt ngộ ra một điều, vì thế hai chân rảo bước đi không hề dừng lại. Ta hiểu được vạn vật thế gian đủ loại bất đồng. Ta không phải người khác, người khác cũng không phải ta. Ta chính là ta, không ai có thể thay thế. Lúc đó ta cảm thấy mừng như điên, nhưng đồng thời cũng phiền muộn: giữa thiên địa bao la, ta chỉ có một mình! Thật sự là vĩ đại! Cũng thật là cô độc!

…

Đêm nào cũng vậy, ta đều nói nhiều rồi ngủ say lúc nào không biết, hồn nhiên quên đi ta đang ở giữa miếu hoang hoặc là một quán trọ dơ bẩn, quên đi ta từng khóc lóc bên vệ đường, cũng quên đi nỗi lo về tiền đồ trước mắt. Ta dựa vào vòng tay ấm áp, lắng nghe tiếng thở của người bên cạnh, cảm thấy bản thân được an toàn, tâm tư cũng dần dần yên ả.

Có đôi khi, trong lúc lơ mơ ta cảm thấy Hữu Sinh nhẹ nhàng tựa đầu vào sau gáy, tựa như một con bướm, lặng yên dừng ở đóa hoa, tự nhiên mà vậy, không hề xảo trá, tựa như số mệnh của nó là vậy.

…

Rốt cục có một ngày chúng ta tới được trấn nhỏ nơi Hữu Sinh muốn đến, hắn nói không cần vào trấn, chỉ cần đi vòng quanh, đến một nông trang nhỏ bên ngoài trấn là được. Ta làm theo lời hắn, đi một lúc thấy xa xa một mảnh rừng rậm, cạnh bên có vài căn nhà nhỏ lợp ngói, không hề có vẻ bần cùng nghèo đói.

Ta dừng xe cạnh rừng, cởi dây thừng cho Hữu Sinh, giúp hắn thoải mái một chút. Hắn nhờ ta đến chỗ nhà ngói kia tìm một người trung niên tên Tấn Bá (ta cố tình không hiểu làm cho hắn phải lặp lại tên này đến ba lần), trên lông mày trái có một nốt ruồi đỏ, chỉ cần nói người đệ tử ông ta thu nhận lúc năm mươi tuổi đang đứng chờ ở chỗ này là được.

Đây là lần đầu tiên chúng ta đến một nơi mà không đi cùng nhau, cho nên trước khi đi ta cẩn thận nhìn quanh xem có người khác hay không. Bởi vì trong TV thường có cảnh hai nhân vật chỉ mong suốt ngày hai mươi giờ đều ở cạnh nhau, kết quả một trong hai người vừa đi đâu chưa được năm phút, người còn lại đã bị bắt cóc/ ám sát/ giết chết/ biến mất/ bỏ đi/ bị trộm vv… Cho nên ta ngay cả dưới gầm xe cũng nhìn qua một lượt, đề phòng mấy ý tưởng dở người kia xảy ra.

Đến trước căn nhà, ta y theo lời hắn hỏi thăm Tấn Bá, khi người khác hỏi, ta chỉ mỉm cười không nói. Một lát sau một ông già đi ra, trên lông mày trái có một nốt ruồi đỏ, mặc áo dài xám, tóc đã bạc trắng, khuôn mặt lạnh lùng. Ta tiến lên nói câu kia, lão nhìn lại ta, vẻ mặt giống như nhìn thấy một kẻ bị bệnh thần kinh. Ta cười (không có uy tí nào, bởi vì mặt đầy bùn đất) nói: “Mời ngài đi theo tôi.” Nói xong quay người bước đi, mãi không thấy tiếng động gì phía sau, ta tò mò quay đầu lại, giật mình, thì ra lão vẫn ở sau ta nãy giờ, người đâu đi đường mà chẳng có tiếng động, định dọa ta sao?

Hữu Sinh ngồi trên xe (tốt, không biến mất, đạo diễn thua), ta đi ra một chỗ cách đó không xa đứng đợi, lão giả kia ngẩn người, chần chờ không dám tiến lên. Hữu Sinh tuy rằng một bên mắt vẫn có thể mở ra, nhưng nói chung khuôn mặt vẫn là bị biến dạng. Hắn vung tay ra hiệu, lão già dường như run lên, chầm chậm bước tới bên Hữu Sinh. Lão cúi đầu về phía trước, Hữu Sinh ghé vào tai lão nói gì đó, người kia lập tức giống như bị điện giật, “Phịch” một tiếng quỳ xuống đất, hai tay run run chạm vào đùi Hữu Sinh, bật khóc. Hữu Sinh cúi người đỡ lão dậy, người kia đứng lên lập tức muốn đưa Hữu Sinh đi, hắn lắc đầu, lại ghé vào nói gì đó, lão già gật đầu, xoay người trở về, khi đi qua, người đó liếc ta một cái, mắt chan chứa lệ.

Ta nhìn đến Hữu Sinh, hắn cũng nhìn lại ta, cả hai đều biết đã đến lúc phải chia tay. Hắn ra hiệu muốn ta đến gần. Ta đi qua đó, càng gần hắn lòng ta lại càng chật vật.

Hắn nhìn ta, nhẹ nhàng nói: “Vân Khởi, cùng ta đi đi.”

Ta lắc đầu.

Hắn nhẹ giọng nói: “Ngươi thật sự không sợ sao?”

Ta cười cười nói: “Đương nhiên là sợ rồi! Ta đang sợ muốn chết đây.” Ta ngừng một chút, nụ cười dần dần biến mất, “Nhưng càng sợ lại càng phải cố gắng, bằng không ta đến lúc chết vẫn còn sợ. Ta nhất định phải tìm ra con đường của riêng mình, cho đến khi nào an ổn ta mới yên tâm.”

Hắn lại cúi đầu. Ta không muốn cả hai đều buồn rầu ảm đạm, đành hỏi hắn: “Sách Sở Từ có câu nào thích hợp để tả hoàn cảnh này?” (Ta có lần từng bàn sách Luận Ngữ, Kinh Thi cùng Sở Từ với hắn, càng bàn càng nhận ra so với một kẻ từng học khoa tiếng Trung là ta, hắn còn hiểu biết nhiều hơn).

Hắn vẫn không ngẩng đầu, chỉ đơn giản nói: “Bi mạc bi hề sinh li biệt [1].” Ta nở nụ cười, nói tiếp: “Nhạc mạc nhạc hề tân tương tri [2]. Ngươi xem Khuất Nguyên [3] còn lạc quan hơn, đem cái vui vẻ đặt ở phía sau.”

[1] Bi mạc bi hề sinh ly biệt: không có gì bi thương hơn việc xa nhau khi còn sống.

[2] Nhạc mạc nhạc hề tân tương tri: không có gì vui hơn tìm được người bạn tri kỷ.

[3] Khuất Nguyên: http://vi.wikipedia.org/wiki/Khu%E1%BA%A5t_Nguy%C3%AAn

Hắn ngẩng đầu nói: “Chúng ta không phải là li biệt, chính là tương tri (gặp gỡ nhau).”

Ta vỗ tay tán thưởng: “Ha, ngươi rốt cục cũng học được rồi.”

Hắn lại hỏi tiếp: “Vân Khởi, sau này ngươi muốn đi đâu?”

Ta thở dài nói: “Ta cũng không biết. Để cho Lộ Lộ đưa ta đi thôi. Nhưng chắc sẽ là nơi nào đó có nước, ta vốn thích nhìn bóng trăng dưới hồ.”

Hắn lại nhìn ta nói: “Bức họa của ngươi tặng lại cho ta đi,” giọng nói vẫn ôn hòa, nhẹ nhàng như không có chuyện xảy ra. Ta mở túi tiền, lấy chứng minh thư, lại mở ba lô, đem cả túi thuốc cùng chỗ sô cô la viên đặt vào trong tay hắn. Hắn lúc đầu định từ chối, sau lại đổi ý ôm vào lòng.

Đằng xa chợt có tiếng vó ngựa, mấy người cưỡi ngựa dẫn theo một cỗ xe đi tới. Cả người lẫn ngựa đều là loại cao lớn cường tráng, đi đầu là lão già lúc trước. Ta nhìn qua, thấy người đó đã đổi y phục, đầu đội khăn đen, chỉ lộ ra một vài lọn tóc bạc, đồ đen từ đầu đến chân phủ kín đồ đen. Người đó đến mang theo cả vũ khí, một thanh bảo kiếm đeo trên lưng, bên hông buộc đao, cổ tay gắn tên nhọn, một cơn gió bất ngờ thổi qua vạt áo, để lộ ra một con dao găm bên dưới. Trong số những người còn lại có một thiếu niên chỉ mới hơn mười tuổi, tất cả đều trang bị đến tận răng, như sắp đối diện địch quân, thần sắc nghiêm trọng, nét mặt lộ ra căm phẫn, giống như những kẻ sắp liều mạng lao đầu vào chỗ chết.

Vị lão già nhảy xuống ngựa, chạy vội tới quỳ xuống trước cỗ xe, những người khác cũng đều xuống ngựa, quỳ rạp trên đất. Hữu Sinh vung tay ra hiệu, động tác thuần thục mà tao nhã, ta ngẩn người, trông hắn thật sự giống như kẻ xa lạ. Người kia đứng dậy nâng Hữu Sinh đưa đi, lại khóc không thành tiếng.

Hắn đem Hữu Sinh đặt vào trong cỗ xe kia, ý muốn khởi hành ngày lập tức. Hữu Sinh lại ra hiệu ngừng lại, lão già dường như nghĩ ra cái gì, vội vàng lấy từ trong xe ra một cái bọc nhỏ, muốn đi tới giao cho ta. Hữu Sinh lại vươn tay cầm cái bọc, nhìn về bên này.

Ta đi qua đó, cảm giác là lạ không rõ. Hữu Sinh chờ ta tới trước mặt, lại cúi đầu không nhìn ta, chỉ đưa túi vải tới. Ta đỡ lấy, cũng không biết nên nói cái gì. Hắn đột nhiên bắt lấy tay ta, giống như lần đầu tiên ta gặp hắn, chỉ cúi đầu lặng yên không nói. Ta chưa bao giờ nhìn thấy ai đó để lộ ra nỗi bi thương vô hạn như hắn. Nhưng đám người ngựa xung quanh lại khiến ta cảm thấy mọi thứ đã khác xưa rất nhiều. Hữu Sinh đã không còn cần đến ta bảo hộ, trong lòng ta có chút phiền muộn, cũng có phần xa lạ. Cuối cùng ta chỉ nói một câu: “Dọc đường đi có gì mạo phạm, ngươi đừng lấy làm phiền lòng.” Đây là câu nói điển hình trong những lúc li biệt. Hắn giật mình, tựa như bị chấn động mạnh, lại cúi đầu càng thấp, một lúc sau mới nghẹn ngào nói: “Ta, chưa từng trách ngươi.”

Hai ta đều không nói chuyện. Những người kia cũng lần lượt lên ngựa chờ đợi, vó ngựa sốt ruột gõ lạch cạch trên đất. Ta rốt cục mở miệng nói: “Ngươi đi đi, bọn họ đang chờ ngươi.” Hữu Sinh vẫn không ngẩng đầu, “Cùng nhau xuất phát.”

Ta xoay người muốn đi, chỉ nghe hắn kêu nhỏ một tiếng: “Vân Khởi.” Ta quay đầu, hắn lại cúi xuống, nói: “Ngươi, bảo trọng.” Ta nói: “Ngươi yên tâm đi.” Nói rồi cất bước đi về hướng ngược lại. Ta thúc ngựa lên đường, bên kia Hữu Sinh cũng khởi hành, một đám người ngựa nhanh chóng tăng tốc, đảo mắt đã biến mất không còn thấy bóng. Ở trong xe, Hữu Sinh vẫn nhìn ta, cho đến khi ta không còn nhìn thấy hắn.

Tâm trạng ta tự nhiên ảo não, để mặc cỗ xe chậm rãi mà đi, ta cảm thấy chính mình vừa cô độc lại mê man. Mở bao vải hắn tặng cho ta, bên trong là vài bộ quần áo cùng ngân lượng, ta đem bỏ hết vào ba lô, quay sang nói với Lộ Lộ: “Lộ Lộ a, ngươi thích đi đâu thì tùy.”

Mặt trời chiều ngả về phía tây, bóng của ta kéo thật dài trên đất.