Lời nhận xét của Chuyên gia nghiên cứu thanh thiếu niên, phó
hội trưởng Hội Nghiên cứu Thanh thiếu niên Trung Quốc - Giáo sư Hoàng Chí Kiên.

“Sự
giáo dục của người cha” mang đến cho trẻ khả năng tự lập, tâm lí tự tin, phẩm chất
kiên cường, tinh thần dũng cảm; mang đến cho trẻ những đặc trưng tính cách như:
sự kiên nhẫn, quyết đoán, tự tin, vui vẻ, độc lập... giúp trẻ tránh được những phẩm
chất cá tính tiêu cực như ích kỉ chỉ biết đến lợi ích của bản thân, yếu đuối, dễ
nóng giận, trầm lặng ít nói, tự ti xấu hổ, tình cảm lạnh nhạt, sợ hãi thất bại;
từ đó trưởng thành lành mạnh.

Chuyên
gia tâm lí, giáo dục Đông Tử đã cung cấp cho các bậc phụ huynh một khái niệm mới
về “Sự giáo dục của người cha”, tổng kết cảm nhận của mình trong nhiều năm nghiên
cứu và dạy trẻ thành công, kết hợp hiệu quả giữa lí luận giáo dục mới của người
cha và lí luận giáo dục hiện đại, lời văn ngắn gọn súc tích, ví dụ sinh động hấp
dẫn, có tính ứng dụng và tính thực tiễn cao, cung cấp cho chúng ta một thông tin
quý báu: Sự giáo dục của người cha có thể đạt đến những tầm cao mới... Sự phổ cập
những quan niệm mới mẻ này sẽ từng bước hoàn thiện tính cách và tâm hồn trẻ, nâng
cao tố chất và chỉ số thông minh của trẻ, khiến con đường tương lai của trẻ ngày
càng rộng mở.

Đông
Tử là người đã nhiệt tình đề xuất quan niệm “giáo dục của người cha”, đồng thời
cũng là người tích cực thực hiện quan điểm này. Nhiều năm trở lại đây, Đông Tử đã
nghiên cứu về giáo dục gia đình dưới vị thế của một người làm cha, đồng thời dùng
quan niệm giáo dục đó để dạy dỗ con gái Phạm Khương Quốc Nhất của mình. Sau khi
con gái trưởng thành chứng tỏ sự thành công trong quan niệm giáo dục của ông, ông
đã đem những kinh nghiệm đó chia sẻ với các phụ huynh. Người cha tốt hơn là người
thầy tốt là một cuốn sách hay về giáo dục gia đình có cơ sở lí luận làm tiền đề
đã được thực tiễn chứng minh thành công.

Lời mở đầu

Người cha tốt mới có con tốt

Đông Tử

Bất
luận là giáo dục gia đình hay giáo dục nhà trường, Trung Quốc luôn là đất nước coi
sự giáo dục của người mẹ là chính. Sự giáo dục của người mẹ có nghĩa là người thực
hiện giáo dục chủ yếu là nữ giới, ở nhà là mẹ, bà nội, bà ngoại, ở trường là cô
giáo.

Sự
mờ nhạt của người cha trong giáo dục gia đình dẫn đến hiện tượng “Mối quan hệ tình
cảm nghiêng về những người mẹ”. Người mẹ làm tất cả mọi việc, nhưng đại đa số các
mẹ lại không nắm được cách dạy con khoa học, thường nuông chiều con quá mức. Kết
quả là ngày càng có nhiều trẻ ích kỉ chỉ biết đến lợi ích của bản thân, yếu đuối,
dễ nóng giận, trầm lặng ít nói, tự ti xấu hổ, tình cảm lạnh nhạt, sợ hãi thất bại...
Trong khi đó, những thứ không thể thiếu trong quá trình trưởng thành của trẻ như
khả năng tự lập, tâm lí tự tin, phẩm chất kiên cường, tinh thần dũng cảm thì lại
dần mất đi.

[Chúc
bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com – gác nhỏ cho người yêu sách.]

Theo
như một nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học thuộc trường Đại học Yale(*) thì
những đứa trẻ do người cha nuôi nấng trưởng thành có chỉ số thông minh cao hơn,
có thành tích ở trường tốt hơn, khi bước ra xã hội cũng dễ dàng thành công hơn.

(*) Đại học Yale là một trong những viện đại học tư thục lâu
đời ở Mĩ.

Colombo(*)
từng nói: “Thế giới thuộc về những người dũng cảm”. Trong cuộc đời của mỗi con người,
dũng khí là thứ cần phải có, mà việc bồi dưỡng sự tự tin lại là ngọn nguồn của dũng
khí. Sự tự tin của trẻ phần lớn lại có mối quan hệ mật thiết với cha mẹ. Không chỉ
sự tự tin, người cha còn mang đến cho con những đặc điểm như sự kiên nhẫn, hào phóng,
quả cảm, tự tin, vui vẻ, tự lập... những đức tính đó trở thành trụ cột tinh thần
của trẻ, là nguồn gốc sức mạnh giúp trẻ trưởng thành.

(*) Cristoforo Colombo (1451-1506): Nhà hàng hải người Ý,
và cũng là đô đốc của Hoàng đế Castilla. Những chuyến vượt Đại Tây Dương của ông
đã mở ra những cuộc thám hiểm châu Mĩ, cũng như quá trình thực dân hoá của châu
Âu.

Chính
vì vậy, sự giáo dục của người cha cần phải được coi trọng.

Muốn
nuôi dạy con tốt, trước hết chúng ta phải làm một người cha tốt.

Mọi
người luôn thống nhất trong cách nhìn nhận, đánh giá về tiêu chuẩn của một đứa trẻ
tốt nhưng lại không thống nhất về tiêu chuẩn của một người cha tốt. Vậy thế nào
là một người cha tốt?

Nói
đến người cha tốt, Đông Tử luôn nhớ đến một cảnh tượng thế này:

Hai
năm trước khi ở Thẩm Dương, vào một buổi chiều tối mùa hè nóng bức, tôi đi bộ trên
một con phố có những dãy nhà mái bằng san sát ở phía đông bắc bến xe Thẩm Dương.
Băng qua một ngõ nhỏ bẩn thỉu, tôi thong dong đi về phía trước. Đột nhiên vang vọng
bên tai tiếng ca lanh lảnh, theo tiếng ca đó, qua cánh cửa sổ đang mở, tôi nhìn
thấy một người đàn ông trạc 30 tuổi, mặc quần đùi, cởi trần vừa đốt lò than vừa
cao giọng hát; trên chiếc giường(**) có một cô bé khoảng 5,6 tuổi, mặc chiếc váy
hoa, tung tăng nhảy múa theo tiếng hát của cha, trên mặt họ hiện rõ niềm vui...

(**) Nguyên văn là chữ 炕(kàng): Một loại giường xây bằng gạch hoặc đất, ở dưới có
bếp lửa, có thể sưởi ấm, thường thấy ở miền bắc Trung Quốc.

Tôi
mải mê quan sát hai cha con, không ngờ đã dừng lại ở đó mấy phút. Nhiều năm làm
báo đã hình thành cho tôi thói quen chuyện gì cũng muốn tìm hiểu, nhưng lần này
tôi đã kìm chế cảm xúc của mình, đợi họ hát xong tôi đã lặng lẽ rời bước, tôi không
muốn làm phiền giây phút họ đắm chìm trong niềm vui và hạnh phúc bên nhau...

Căn
cứ vào đặc điểm ngôi nhà mà hai cha con ở (thường là kiểu nhà trọ dành cho những
công nhân ở tỉnh khác đến thuê) và cách ăn mặc của họ, Đông Tử đoán rằng, người
cha này không phải là người có tiền cũng không phải là người có quyền. Nhưng theo
Đông Tử, anh ta là một người cha tốt mà không một người cha có tiền, có quyền, có
danh vọng, có địa vị nào có thể sánh được! Bởi anh ta có thể mang lại niềm vui cho
đứa con của mình. Đối với một đứa trẻ, có thứ gì quan trọng hơn niềm vui chứ?

Niềm
vui có thể mang lại cho trẻ sự lạc quan, sự tự tin, niềm hi vọng... Một người cha
có thể đem đến cho con tất cả những điều này thì đó là một người cha tốt.

Cho
nên tiêu chuẩn của một người cha tốt không liên quan đến tiền bạc, quyền lực hay
vật chất. Dù của cải có nhiều hay địa vị có cao đến đâu, nhưng chỉ mải mê kiếm tiền,
không quan tâm chăm sóc con cái, thì dù có cho con bao nhiêu tiền, cho con hưởng
thụ cuộc sống vật chất đầy đủ đến thế nào đi nữa, bạn vẫn không phải là một người
cha tốt. Bởi đời sống tinh thần mà trẻ cần hoàn toàn trống rỗng, một khi chúng ta
không thể thỏa mãn nhu cầu tinh thần của trẻ, chính là đã làm tổn thương tâm hồn
của trẻ. Một người cha làm tổn thương tâm hồn của con mình, chắc chắn không phải
là một người cha tốt.

Đương
nhiên, không có tiêu chuẩn thống nhất để đánh giá một người cha tốt. Nhưng khi con
cần bạn có thể giúp đỡ; khi con buồn bạn có thể động viên; khi con mắc lỗi sai bạn
không mắng mỏ mà kiên trì nói chuyện để hiểu con; khi con cảm thấy mơ hồ hoang mang
bạn có thể hướng dẫn và giúp đỡ; khi con làm đúng bạn có thể khen ngợi, tán thành;
khi con thành công bạn có thể chia sẻ... Đây hiển nhiên là những điều mà một người
cha tốt nên làm.

Nếu như bạn là một người cha có thể kiên trì tập
thể dục cùng con, chơi cùng con; biết khống chế tâm trạng, cảm xúc của bản thân, hài hước; luôn chú trọng phát triển tố chất và
bồi dưỡng những thói quen, phẩm chất đạo đức tốt đẹp; có thể lạc quan nhìn nhận
và đối xử công bằng với trẻ; có tâm thái, có tấm lòng rộng mở, luôn đặt mình ở địa
vị của con để suy nghĩ cho con, đồng thời luôn hiểu, tôn trọng, tín nhiệm con; thì
con của bạn chắc chắn sẽ là một đứa trẻ tốt!

Thực
tế đã chứng minh, có cha tốt mới có con tốt, một người cha đạt tiêu chuẩn còn hơn
một trăm giáo viên ưu tú!